Πρόσφατα στην εκπομπή «Γεωπολιτικά Παίγνια» που μεταδίδεται κάθε Σάββατο στις 12:00 το μεσημέρι στο ραδιόφωνο του Alpha 98,9, ο Δήμος Βερύκιος είχε μια άκρος ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον Σάββα Καλεντερίδη που με το μάτι του «επιχειρησιακού» γνωρίζει όσο ελάχιστοι την Τουρκία.
Μετά τις «καθαρές κουβέντες» Δένδια στην Άγκυρα τι μέλλει γενέσθαι στα Ελληνοτουρκικά δρώμενα; Το ερώτημα αυτό κυριαρχεί στις συζητήσεις μεταξύ πολιτικών, διπλωματών και διεθνολόγων. Αλήθεια, πού το πάει ο Ερντογάν; Τι θέλει; Τι επιδιώκει και τι πρέπει να προσέξει η Ελλάδα; Ποιες είναι οι μεταλλάξεις του Ερντογανοϊού που την τελευταία δεκαετία συμπεριφέρεται ως επιθετικός «ιός»;
Πρόσφατα στην εκπομπή «Γεωπολιτικά Παίγνια» που μεταδίδεται κάθε Σάββατο στις 12:00 το μεσημέρι στο ραδιόφωνο του Alpha 98,9, ο Δήμος Βερύκιος είχε μια άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον Σάββα Καλεντερίδη που με το μάτι του «επιχειρησιακού» γνωρίζει όσο ελάχιστοι την Τουρκία.
Ο Ερντογάν - θεωρεί ο Σάββας Καλεντεριδης ότι - ακολούθησε την γνωστή πολιτική της «υπερέκτασης» και της «υπερέκθεσης» σε όλα τα μέτωπα πέριξ της Τουρκίας με στρατιωτική παρουσία στο Ιράκ, την Συρία, την Λιβύη. Ακόμα και στην Τυνησία αποπειράθηκε να κάνει βάση για να βοηθάει τις επιχειρήσεις στη Λιβύη. Βάσεις έστησε επίσης στη Σομαλία, την Υεμένη, τον Νίγηρα και στο Μαλλί εμπλεκόμενος στο εκεί πραξικόπημα. Και μην ξεχνάμε τον στρατό κατοχής στην Κύπρο.
Δήμος Βερύκιος: Παρατηρώ ότι ο Ερντογάν απλώνει τα πλοκάμια του σε περιοχές όπου ανθούν οι τρομοκρατικές οργανώσεις…
Σάββας Καλεντερίδης: «Ανθίζουν, γιατί ο Ερντογάν μέσω της μουσουλμανικής αδελφότητας φιλοδοξεί να είναι και ο πολιτικός ηγέτης. Χρησιμοποιεί επ’ωφελεία του τουρκικού Κράτους την μουσουλμανική Αδελφότητα, τους δεσμούς και τις οργανώσεις που υπάρχουν σε αυτές τις χώρες».
Δήμος Βερύκιος: Και το σχέδιο του Ερντογάν ποιο ακριβώς είναι με όλη αυτή την επεκτατική δράση που αναπτύσσει;
Σάββας Καλεντερίδης: «Το σχέδιο του ήταν να μετατρέψει την Ανατολική Μεσόγειο σε μία μουσουλμανική λίμνη. Και αυτό που το στήριζε; Με την «Αραβική Άνοιξη» και την ανατροπή του Καντάφι η Τουρκία έβαλε πόδι στην Λιβύη. Στην Αίγυπτο είχαμε την ανατροπή του Μουμπάρακ και την ανάληψη της εξουσίας από τον Μόρσι. Στην Λωρίδα της Γάζας δρα η Χαμάς η οποία είναι και στενά συνδεδεμένη με την μουσουλμανική αδελφότητα. Στην Συρία περίμενε ο Ερντογάν ότι σε μερικές εβδομάδες θα μπορούσε να ανατραπεί ο Άσαντ και να μετατραπεί και η Συρία σε ένα προτεκτοράτο της Τουρκίας διοικούμενο από τη μουσουλμανική Αδελφότητα.
Στον Λίβανο το πολιτικό σύστημα ελέγχεται από την Χεζμπολάχ η οποία διάκειται φιλικά προς την μουσουλμανική αδελφότητα. Στον Λίβανο υπάρχουν και οι σουνίτες, επομένως σαφώς και θα ήταν στις φιλικές προς την Τουρκία χώρες.
Αν λοιπόν δούμε τον χάρτη θα παρατηρήσουμε ότι εάν βγει τα σχέδια του Ερντογάν θα είχε μετατρέψει την Ανατολική Μεσόγειο σε μία μουσουλμανική λίμνη τουρκικών συμφερόντων με μοναδικές νησίδες ελευθερίας, το Ισραήλ, και το ελεύθερο τμήμα της Κύπρου, της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Δήμος Βερύκιος: Τελικώς ο Ερντογάν έχει μεταλλαχτεί ;
Σάββας Καλεντερίδης: «Ο Ερντογάν ξεκίνησε ως ένας φιλοδυτικός πολιτικός που παρουσίαζε στην Ουάσινγκτον ότι ο άνθρωπος που μπορεί να ηγηθεί του μετριοπαθούς Ισλάμ, ως η αξιόπιστη λύση για τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Την πρώτη δεκαετία έκανε μεταρρυθμίσεις, ξερίζωσε όλους τους μηχανισμούς του βαθέος κράτους που σκότωναν ανθρώπους, αλλά μετά το ‘10 άρχισε να φτιάχνει τους δικούς του μηχανισμούς. Όταν ο Ερντογάν στάθηκε στα πόδια του μετά το 2010 άρχισε να φτιάχνει τους δικούς του μηχανισμούς. Άρχισε να επιτίθεται στους Κούρδους, τους Αρμένιους , τους Αλεβίτες , όπως και εμάς τους Έλληνες».
Δήμος Βερύκιος: Ουσιαστικά δηλαδή τη δεκαετία του 2000 ο Ερντογάν κορόιδεψε τη Δύση ;
Σάββας Καλεντερίδης: «Για την ακρίβεια δεν κορόιδεψε την Δύση αλλά λειτούργησε ως γνήσιος Ισλαμιστής. Υπάρχει μία λέξη στο Κοράνι που λέγεται τακίγια που σημαίνει ότι με βάση την παρακαταθήκη του Μωάμεθ όταν υπάρχει ανάγκη να αποκρύψεις την ατζέντα σου, το πρόσωπό σου την ταυτότητά σου για το καλό του Ισλάμ αυτό επιτρέπεται...»
Δήμος Βερύκιος: Δηλαδή κινήθηκε βάσει κορανίου. Μας κορόιδεψε βάσει κορανίου…
Σάββας Καλεντερίδης: «Ναι βάσει κορανίου, και όταν στάθηκε στα πόδια του τότε αποκάλυψε το πραγματικό του πρόσωπο».
Δήμος Βερύκιος: Να δούμε όμως που το πάει τώρα ο Ερντογάν στην Ανατολική Μεσόγειο...
Σάββας Καλεντερίδης: «Ο Ερντογάν με την πολιτική του, επειδή δεν του βγήκε το σχέδιο, ο Άσαντ είναι ακόμα στην Συρία , ο Σίσι παραμένει στην Αίγυπτο. Στην Λιβύη ελέγχει μόνο το 25% του εδάφους, το υπόλοιπο ελέγχεται απο εχθρούς του Ερντογάν. Ωστόσο αυτή τη στιγμή επίσημα συνεργάζεται με την Αλ κάιντα και με το Ισλαμικό κράτος στο Ιντλίμπ. Στέλνει μισθοφόρους στη Λιβύη, στο Αζεμπαϊτζάν, στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, στην Υεμένη και τώρα ετοιμάζεται να στείλει και στην Ουκρανία. Όλοι αυτοί οι μισθοφόροι είναι μέλη και στελέχη είτε της Αλ Κάιντα ,είτε του Ισλαμικού Κράτους».
Δήμος Βερύκιος: Στην Υεμένη οι Τούρκοι είναι στο πλευρό των Χούτι ;
Σάββας Καλεντερίδης: «Όχι είναι με τους απέναντι. Εκεί συγκρούεται με τους Χούτι και με το Ιράν και είναι με τους σουνίτες. Είναι ένας νομάρχης εκεί στην Υεμένη ο οποίος είναι στην ουσία χρηματοδοτούμενος από την Άγκυρα. Η Τουρκία έχει δημιουργήσει εκεί ένα στρατόπεδο. Έχει στρατιωτική παρουσία η Τουρκία στην Υεμένη και εκεί προσπαθεί επ’ωφελεία της Τουρκίας να καταλάβει εδάφη από τους Σουφί κόντρα στην Σαουδική Αραβία.
Η Τουρκία θέλει να κάνει με μία ναυτική βάση στη Σομαλία , όπως είχε με το προηγούμενο καθεστώς στο Σουδάν. Ο Ερντογάν είχε αγοράσει και ένα νησί, το οποίο το πήρε πίσω τώρα η καινούργια κυβέρνηση του Σουδάν. Ήθελε να έχει ναυτική παρουσία στη Ερυθρά θάλασσα γιατί αυτό εντάσσονταν νέο-οθωμανικά οράματα του Ερντογάν».
Δήμος Βερύκιος: Μήπως υπερβάλουμε όταν λέμε ότι Ερντογάν επιχείρησε να μετατρέψει την Ανατολική Μεσόγειο σε μουσουλμανική λίμνη ;
Σάββας Καλεντερίδης: «Καθόλου δεν υπερβάλουμε. Στόχος του Ερντογάν ήταν σ αυτή την μουσουλμανική λίμνη κυρίαρχη δύναμη να ήταν Τουρκία και όλα τα άλλα κράτη θα ήταν στην ουσία προτεκτοράτα, με εξαίρεση την Αίγυπτο που είναι μία μεγάλη χώρα. Όλα τα υπόλοιπα κράτη, Συρία Λίβανος Λιβύη, Χαμάς, προτεκτοράτο της Τουρκίας και εκεί δύο νησίδες το Ισραήλ και η ελεύθερη Κύπρος τις οποίες, ο Ερντογάν θα ήθελε σταδιακά να τις καταστήσει και αυτές προτεκτοράτο δια του ...πνιγμού. Δηλαδή να θεωρούνται και αυτές ότι έχουν την ανάγκη της Τουρκίας. Αυτό όμως το σχέδιο δεν του βγήκε, γιατί :
Ο Άσαντ είναι όρθιος στην Συρία.
Ο Χαφτάρ είναι εκεί στην Λιβυη.
Ο Σίσι ανακατέλαβε την εξουσία στην Αίγυπτο εξοστρακίζοντας τον Μόρσι.
Το Ισραήλ παραμένει ο ισχυρός πυλώνας στην Μέση Ανατολή που επιτυγχάνει ανοίγματα με τον Αραβικό Κόσμο. Πέντε χώρες ήδη έχουν συνάψει διπλωματικές σχέσεις, ετοιμάζεται και η Σαουδική Αραβία. Αν γίνει αυτό μιλάμε για την μεγαλύτερη ανατροπή».
Δήμος Βερύκιος: Ο Ερντογάν περίμενε ότι το Ισραήλ θα τα έβρισκε με τις χώρες του Αραβικού Κόλπου ; Μήπως και γι αυτό βλέπουμε τελευταία τον Τούρκο Πρόεδρο να ρίχνει νερό στο κρασί του και να δείχνει ότι επαναπροσδιορίζει την στάση του στην περιοχή ;
Σάββας Καλεντερίδης: «Όχι, αιφνιδιάστηκε. Όμως δεν είναι μόνον αυτές οι συμφωνίες».
Δήμος Βερύκιος: Τον ενοχλεί τον Ερντογάν το γεγονός ότι αυτές οι χώρες (Αραβικού κόσμου) έχουν έρθει πιο κοντά στην Ελλάδα;
Σάββας Καλεντερίδης: «Τον ενοχλεί πάρα πολύ. Έχω διαβάσει και δημοσιεύματα, αλλά τον έχω ακούσει και τον ίδιο τον Ερντογάν να μιλάει και να απευθύνεται στους Άραβες και να τους κατηγορεί ότι δεν είναι έντιμο αυτό που έκαναν , δηλαδή να τα βρίσκουν με το Ισραήλ . Αυτό όμως που πραγματικά, υποχρέωσε τον Ερντογάν να κάνει στροφή 180 μοιρών είναι το μεγάλο σχέδιο που κρύβεται πίσω από αυτές τις συμφωνίες. Ποιο είναι αυτό; Είναι το φυσικό αέριο του Κατάρ, που έχει τα μεγαλύτερα διαπιστωμένα κοιτάσματα φυσικού αερίου στον κόσμο. Αλλά και το φυσικό αέριο όλων των αραβικών χωρών και τα πετρέλαια όλων των άλλων χωρών, όπου με αγωγούς θα ακολουθώντας διάφορες διαδρομές θα μεταφέρονται στο Ισραήλ και από εκεί μέσω της Μεσογείου στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο.
Από το Ισραήλ το πετρέλαιο με δεξαμενόπλοια θα μεταφέρεται στις αγορές, το φυσικό αέριο θα διοχετευθεί στον East Med και έτσι θα προσδώσει βιωσιμότητα στον East Med, που είναι ένα σχέδιο το οποίο είναι δύσκολο να υλοποιηθεί. Eαν όμως μεταφερθεί εκεί το φυσικό αέριο, τότε το Ισραήλ θα γίνει ένα ένας ενεργειακός Κόμβος , ενεργειακό hub που θα κατευθύνει το φυσικό αέριο προς την Τουρκία ή προς τον east med. Για αυτό ο Πομπέο ήταν παρών στο East Med Gaz forum που έγινε στο Κάιρο , γι αυτό οι ΗΠΑ είναι ενεργά παρούσες σε κάθε δράση που αφορά τα ενεργειακά στην Ανατολική Μεσόγειο και τον East Med».
Δήμος Βερύκιος : Γιατί εγώ έχω διαβάσει ότι ο ενεργειακός αγωγός από τον Αραβικό Κόλπο προς την Μεσόγειο σχεδιάζεται να καταλήξει στην Αίγυπτο και όχι στο Ισραήλ ;
Σάββας Καλεντερίδης: «Ακόμα και στην Αίγυπτο να κατέληγε ο αγωγός δεν έχει σημασία, είναι σχεδόν το ίδιο για αυτό που κρίνουμε τώρα πώς αντιμετωπίζει η Τουρκία την εγκατάσταση. Βλέποντας λοιπόν ο Ερντογάν ότι παίζεται ένα τεράστιο ενεργειακό - γεωπολιτικό παιχνίδι από το οποίο η Τουρκία αποκλείστηκε εξαιτίας των επιλογών του, αποφάσισε να αλλάξει πολιτική κάνοντας στροφή 180 μοιρών επιχειρώντας τώρα να ξαναφτιάξει τις σχέσεις του κυρίως με την Αίγυπτο. Μέσα Μαΐου αναμένεται να μεταβεί για πρώτη φορά μετά από 8 χρόνια διπλωματική αντιπροσωπεία της Τουρκίας στο Κάιρο».
Δήμος Βερύκιος: Οι σχέσεις των δυο Μουσουλμανικών χωρών είχαν φτάσει στο έσχατο σημείο...
Σάββας Καλεντερίδης: «Μετά την ανατροπή Μόρσι στην Αίγυπτο η ηγετική ομάδα της μουσουλμανικής αδελφότητας μεταφέρθηκε η πλειοψηφία στην Τουρκία και ένα κομμάτι στο Κατάρ. Όμως η πολιτική και επικοινωνιακή βάση είναι η Κωνσταντινούπολη. Σε ορισμένους από αυτούς έχουν δοθεί και διαβατήρια, άδειες παραμονής και από την Πόλη εκπέμπει και το τηλεοπτικό κανάλι και πολλές διαδικτυακές πύλες της μουσουλμανικής αδελφότητας. Η Αίγυπτος έβαλε δέκα όρους για να ξεκινήσει η διαδικασία επαναπροσέγγισης. Η Τουρκία ήδη κάποιους από αυτούς τους όρους τους έχει ικανοποιήσει, οι πιο σκληροί όροι που έβαλε η Αίγυπτος ήταν να παραδώσει η Τουρκία και να εκδώσει δύο ηγετικά στελέχη της μουσουλμανικής αδελφότητας ο ένας ενέχεται στην δολοφονία του γενικού εισαγγελέα της Αιγύπτου και ο άλλος διώκεται και αυτός για ένα αντίστοιχο αδίκημα. Η Αίγυπτος ζητάει να δικαστούν στην Αίγυπτο τα δυο αυτά στελέχη ώστε στη συνέχεια να γίνουν πρακτικά βήματα».
Δήμος Βερύκιος: Το ζητούμενο είναι ποιο θα είναι το μεγάλο παιχνίδι που θα παιχτεί το επόμενο διάστημα στην Μεσόγειο και τι πρέπει να προσέξει η Ελλάδα ;
Σάββας Καλεντερίδης: «Η Τουρκία βλέποντας ότι το παιχνίδι πάει να χαθεί για την ίδια και ότι είναι αποκλεισμένη από το EastMed, το Gaz Forum αλλά και από τις υπόλοιπες εξελίξεις προσπαθεί να βγει από την απομόνωση. Βλέποντας ότι είναι αποκομμένη από τους παραδοσιακούς της Συμμάχους πέραν του Ατλαντικού και Αραβικού Κόλπου έκανε πρόταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση να γίνει μία διεθνής διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο. Όμως είδε ότι σε αυτό το τραπέζι να συμμετέχουν οι χώρες μόνο που βρέχονται από την Ανατολική Μεσόγειο και όχι η Γαλλία για παράδειγμα. Και βλέποντας ότι σε αυτό το τραπέζι δεν θα έχει καμία φιλική χώρα, όλες είναι εναντίον της, η Τουρκία αναγκάστηκε να κάνει μία στρατηγική να αναθερμάνει τις σχέσεις με όσο περισσότερες χώρες μπορεί για να έχει φιλικές χώρες στο τραπέζι και αυτό την ώθησε, επειδή ακριβώς υπάρχουν και αυτά τα προβλήματα στις σχέσεις με τις ΗΠΑ να αναθερμάνει τις σχέσεις και με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Για να ανοίξει ο δρόμος για την Ευρωπαϊκή Ένωση έπρεπε να ξεπεραστούν τα εμπόδια της Κύπρου και της Ελλάδας. Κύπρος και Ελλάδα αρπάζοντας την ευκαιρία που τους έδωσε η Τουρκία με τις πειρατικές ενέργειες που έκανε με τα πλοία της στην περιοχή πήραν τα ελληνοτουρκικά προβλήματα τα μετέφεραν στις Βρυξέλλες και τα κατέστησαν ευρωτουρκικά προβλήματα. Μάλιστα φτάσαμε και κοντά στην επιβολή κυρώσεων με το τη λίστα, τον κατάλογο κυρώσεων του Μπορέλ, τέλη Αυγούστου του 2020. Βλέποντας αυτό λοιπόν η Τουρκία αναζήτησε συμμάχους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πχ Γερμανία όπου εκεί γεννήθηκε η ιδέα των διερευνητικών επαφών και του διαλόγου διότι όταν κάνεις διερευνητικές επαφές και διάλογο δεν μπορείς να επιβάλλεις και κυρώσεις».
Δήμος Βερύκιος: Δηλαδή το ταξίδι του Δένδια στην Άγκυρα έγινε καθ υπόδειξη , μην πω απαίτηση των Βρυξελλών και της Γερμανίας;
Σάββας Καλεντερίδης: «Βεβαίως για αυτό λέω ότι οι σφαλιάρες που έριξε ο Δένδιας στον Τσαβούσογλου ακούστηκαν μέχρι τις Βρυξέλλες».
Δήμος Βερύκιος: Θέλω να μας πεις τι θα γίνει με το Ισραήλ…
Σάββας Καλεντερίδης: «Τις προάλλες είχαμε σκληρές δηλώσεις του Ερντογάν και τον υπουργού εξωτερικών του Ισραήλ επειδή την ημέρα που άρχισε το ραμαζάνι, το Ισραήλ έκανε αεροπορικές επιθέσεις εναντίον της Χαμάς στην περιοχή στη λωρίδα της Γάζας. Ο Ερντογάν παρ ότι θέλει διακαώς να φτιάξει τις σχέσεις του με το Ισραήλ, από την άλλη αναγκάστηκε να κάνει σκληρές δηλώσεις κατά του ΥΠΕΞ του Ισραήλ γιατί δέχεται ασφυκτική πίεση από το εσωτερικό. Είναι αυτό που λέει ο λαος μας, όταν σκάβεις το λάκκο κάποιου κάποια στιγμή πέφτεις ο ίδιος μέσα. Υπάρχει όμως και άλλη μια παράμετρος πολύ σημαντική που πάντα θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψιν όταν προσεγγίζουμε τις τουρκο-εβραϊκές σχέσεις».
Δήμος Βερύκιος: Δηλαδή τι;
Σάββας Καλεντερίδης: «Στην Τουρκία υπάρχει πολύ ισχυρή παρουσία εύρωστων Τούρκων πολιτών εβραϊκής καταγωγής και θρησκείας. Είναι οι λεγόμενοι Τούρκο - Εβραίοι ή Ντονμέδες που είναι κράτος εν κράτει στην Τουρκία. Αρκεί να σας πω ότι όταν πριν από ορισμένα χρόνια η Κνεσέτ ήταν να φέρει προς ψήφιση την αναγνώριση Γενοκτονίας των Αρμενίων ο Ζακ Καμπχί, μία εμβληματική φυσιογνωμία των Εβραίων της Τουρκίας, ο άνθρωπος που έγραψε ένα βιβλίο στο 94 του λέει ότι “εγώ είμαι αυτός που κατέβασα την Ελληνική σημαία από τη Νομαρχία της Σμύρνης το 1922, πριν αναχωρήσουν οι Έλληνες” και που έπαιξαν ρόλο στην απελευθέρωση της Τουρκίας αυτός πήρε το ιδιωτικό του αεροπλάνο πήγε στο Ισραήλ και στην ουσία ανάγκασε την Κνεσέτ να μην φέρει ποτέ προς συζήτηση και ψήφιση την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων . Δηλαδή είναι τόσο ισχυροί αυτοί οι άνθρωποι και στην Τουρκία αλλά και που διατηρούν ισχυρούς δεσμούς με το Ισραήλ. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι όλα αυτά τα χρόνια της σκληρής αντιπαράθεσης οι εμπορικές σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ πολλαπλασιάστηκαν...»
Δήμος Βερύκιος: Ποιος κατά την γνώμη σου είναι ο πραγματικός ρόλος της ΕΕ στις ελληνοτουρκικές σχέσεις;
Σάββας Καλεντερίδης: «Το γεγονός ότι η Ελλάδα είχε μία πραγματικά διπλωματική επιτυχία μετατρέποντας σε μεγάλο βαθμό τα ελληνοτουρκικα προβλήματα σε ευρωτουρκικά δεν άρεσε ούτε στην Ευρώπη πολύ δε περισσότερο στο Βερολίνο. Ήταν ένα πολύ μεγάλο βάρος για την ΕΕ γι αυτό και στις Βρυξέλλες έψαξαν τρόπους για να αποποιηθούν κάθε ευθύνη μεταθέτοντας το πρόβλημα και πάλι στις πλάτες της Ελλάδας με την υπόδειξη - πρόσταγμα : «ξαναβρείτε τα με την Τουρκία». Και έτσι επινοήθηκαν από τις Βρυξέλλες -το είπε άλλωστε και η ίδια η Μέρκελ- τις διερευνητικές και τις διαδοχικές επισκέψεις Δένδια- Τσαβούσογλου σε Άγκυρα και Αθήνα και προετοιμάζοντας συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν».
Δήμος Βερύκιος: Θετική εξέλιξη νομίζω η αποκατάσταση διαύλων επικοινωνίας μετά την πρωτοφανή ένταση του θέρους του 2020. Συμφωνείς με τις διερευνητικές ;
Σάββας Καλεντερίδης: «Δεν έγινε με σωστούς όρους κατά την άποψή μου. Το λάθος ήταν ότι δεν βάλαμε όρους για να ξεκινήσει αυτή η διαδικασία δηλαδή ασφαλιστικές δικλείδες. Οι μοναδικοί όροι που μπήκαν από το Βερολίνο και ικανοποίησαν την Ελλάδα και την Κύπρο ήταν η απόσυρση του Γιαβούζ και του Μπαρμπαρός από τις ελληνικές θάλασσες και για αυτό πιστεύω ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε ότι το Ρουτς Ρέις δεν θα ξαναγυρίσει. Το γεγονός ότι τέθηκε μόνον αυτός ο όρος ήταν σαν να ανάβει “πράσινο φως” στην Άγκυρα για να βάλει όλα τα υπόλοιπα στο τραπέζι της συζήτησης και αυτό έγινε στην Άγκυρα με την επίσκεψη Δένδια. Έβαλαν τα πάντα στο τραπέζι, ο Τσαβούσογλου με διπλωματική γλώσσα ήταν προκλητικός στην συνέντευξη τύπου γεγονός που εκνεύρισε Δένδια».
Δήμος Βερύκιος: Διπλωματικά ήταν σωστή η στάση του Δένδια ;
Σάββας Καλεντερίδης: «Είδαμε έναν Έλληνα υπουργό εξωτερικών που από ‘74 και μετά κανένας άλλος Έλληνας ΥΠΕΞ δεν είχε διατυπώσει με τόση σαφήνεια, με τόση σκληρότητα και ταυτόχρονα με ένα μειλίχιο ήρεμο ύφος, τις ελληνικές θέσεις. Δεν έχω ξαναδεί Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών να βάζει αυτά τα θέματα και μάλιστα εκτός έδρας μες στην Άγκυρα. Πέραν του ότι ικανοποίησε συναισθηματικά όλους τους Έλληνες, όλους επειδή άκουσα και τη μετάφραση στα τουρκικά, ο μεταφραστής δεν έφαγε ούτε λέξη.
Ο Ερντογάν αναγκάστηκε να πει ότι ο Τσαβούσογλου έδωσε την απάντηση που έπρεπε στον Δένδια γιατί ένιωσε την ανάγκη, γιατί υπήρχαν ανησυχίες στην τουρκική κοινή γνώμη. Αναγκάστηκε ο Ερντογάν να καλύψει τον Τσαβούσογλου γιατί φάνηκε ηττημένος στα μάτια της τουρκικής κοινής γνώμης και αυτό δεν έγινε αντιληπτό εδώ στην Ελλάδα ότι ο Δένδιας με αυτό που έκανε διακόρευσε και την τουρκική κοινή γνώμη κάτι που έγινε για πρώτη φορά, γιατί ότι περνάει στην Τουρκία σε σχέση με τα ελληνοτουρκικά φιλτράρεται».
Δήμος Βερύκιος: Είναι κάτι που φοβάσαι μέσα από τις διερευνητικές και τον διάλογο που έχει ήδη ξεκινήσει ;
Σάββας Καλεντερίδης: «Διαγράφονται τεράστιες απειλές στον ορίζοντα. Ο Τσαβούσογλου είπε ότι ήταν δικιά του πρόταση η πολυμερή διάσκεψη γεγονός που με κάνει να αναρωτιέμαι και να αναζητώ τι παγίδα μας στήνει η Τουρκία; Πρώτον διότι για να καθίσει στο τραπέζι θα υποχρεώσει την Κύπρο να παραστεί με δύο κοινότητες, δηλαδή στην ουσία θα επιδιώξει είτε την αναγνώριση του ψευδοκράτους είτε την από-αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το θέμα είναι λίγο σύνθετο.
Η Τουρκία έχει μία στρατηγική, να απομονώσει το Καστελόριζο από το Αιγαίο. Ο ιδιος ο Τσαβούσογλου από την Ρόδο μας είχε πει κατάμουτρα ότι το Καστελόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο ανήκει στη Μεσόγειο. Αυτό δεν είναι ένα γεωγραφικό ζήτημα. Eίναι κομμάτι του στρατηγικού σχεδίου της Τουρκίας. Που σημαίνει ότι εάν πάει με να οριοθετήσουμε, με οποιοδήποτε τρόπο, είτε μέσω μία πολυμερούς είτε σε ένα διεθνές δικαστήριο να οριοθετήσουμε τις θαλάσσιες ζώνες δηλαδή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, το Καστελόριζο η θέση της Ελλάδας είναι ότι το Καστελόριζο αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των Δωδεκανήσων τα οποία Δωδεκάνησα αποτελούν της Ελληνικής πολυνησίας του Αιγαίου. Άρα δεν θεωρούν το Καστελόριζο και το σύμπλεγμα της Μεγίστης ως νησιά που αποτελούν προέκταση του Αιγαίου.
Εάν όμως πάμε σε Πολυμέρη μόνο της ανατολικής Μεσογείου τότε δείτε ποια θα είναι η εικόνα. Φανταστείτε το χάρτη με 1.500 χλμ ακτές της Τουρκίας και εκεί κάπου μία κουτσουλιά ένα νησάκι πόσα στρέμματα είναι το οποίο θα έχει περισσότερη ΑΟΖ με βάση το Διεθνές Δίκαιο από την Τουρκία των 80 εκατομμυρίων. Εκεί ο δικαστής θα κρίνει με βάση αυτή την εικόνα. Εάν λοιπόν αποχωρήσουμε από την Πολυμερή , τότε στην ουσία θα θάψουμε όχι μόνο το Καστελόριζο αλλά και ολόκληρο το Αιγαίο. Εγώ δεν θέλω Πολυμερή που θα απομονώσει το Καστελόριζο από το Αιγαίο. Θα είναι τραγικό, είναι το σχέδιο της Τουρκίας. Δυστυχώς, ορισμένοι πολιτικοί στην Ελλάδα δεν γνωρίζουν τι λένε και παίζουν στην ουσία το παιχνίδι της Τουρκίας. Εάν με κάποιο τρόπο η Τουρκία κατορθώσει να αποκόψει το Καστελόριζο από το υπόλοιπο Αιγαίο τότε το αποτέλεσμα θα είναι καταστροφικό για την Ελλάδα. Γι αυτό πιστεύω ότι η ελληνική διπλωματία να πρέπει να βρει τρόπο να απεμπλακεί από αυτή τη διαδικασία της Πολυμερούς εάν σε αυτήν τη διαδικασία η ΑΟΖ και η υφαλοκρηπίδα του Καστελορίζου θεωρηθεί και κριθεί από κάποιο όργανο ξεχωριστά από τα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου».
Δήμος Βερύκιος: Δεν καταλαβαίνω γιατί η Ελλάδα πρέπει να φύγει από την Πολυμερή ;
Σάββας Καλεντερίδης: «Θα επιδιώξουν με την πολυμερή διάσκεψη να συζητηθούν όλα εκεί, η ΑΟΖ δηλαδή των Κατεχομένων της Κυπριακής Δημοκρατίας όλων των χωρών για αυτό θα συμμετέχουν όλες οι χώρες και επαναλαμβάνω, εάν γίνει αυτό δεν είναι δυνατόν αυτή η πολυμερής διάσκεψη να κρίνει ποια είναι η ΑΟΖ της Σαμοθράκης. Θα αποκόψουν το Καστελόριζο από το υπόλοιπο Αιγαίο και εκεί θα συμβεί το κακό».
Δήμος Βερύκιος: Απ όλα τα παραπάνω τι θα μας συνιστούσες να κρατήσουμε στην μνήμη μας ;
Σάββας Καλεντερίδης: «Αυτά που είπε ο Δένδιας στην Άγκυρα διότι δεν τα έχει πει ο οποιοσδήποτε Υπουργός Εξωτερικών τόσα χρόνια σε μία Σύνοδο του ΝΑΤΟ εις επήκοον όλων των υπουργών, γιατί η Τουρκία εκεί, είναι προνομιακός χώρος για την Τουρκία στο ΝΑΤΟ. Οι ευρωπαίοι διπλωμάτες αναρωτιούνται γιατί η Ελλάδα στρατιωτικοποιεί τα νησιά παραβιάζοντας το Διεθνές δίκαιο ; Γιατί δεν ξέρουν ότι τα ελληνικά νησιά απειλούνται από την Στρατιά του Αιγαίου. Οι ελληνικές θέσεις δεν ακούγονται εκεί που πρέπει και όπως πρέπει».
Δήμος Βερύκιος: Μπορεί η Ελλάδα να αντιμετωπίσει την Τουρκίαq
Σάββας Καλεντερίδης: «Για να αντιμετωπίσουμε την Τουρκία καταρχάς πρέπει να πλαισιώσουμε και να οριοθετήσουμε την απειλή. Ποια είναι η απειλή; Το ΕΛΙΑΜΕΠ, το οποίο ήταν υπεύθυνο να ενημερώνει και την πολιτική ηγεσία της χώρας αλλά και την ελληνική κοινή γνώμη, θα έπρεπε να έχει προσδιορίσει την απειλή . Το ΕΛΙΑΜΕΠ στην ουσία μας αποκοίμιζε και βρεθήκαμε σε αυτή την τραγική κατάσταση. Για να λύσεις ένα πρόβλημα πρέπει να κατανοήσεις ποιο είναι. Για να αντιμετωπίσουμε την απειλή πρέπει να την ορίσουμε. Ποια είναι;»
