''Η Ελλάδα προβαίνει σε παρεμβάσεις στην αλβανική απογραφή πληθυσμού'', είναι ο τίτλος άρθρου στο λεγόμενο «Μακεδονικό Ινστιτούτο» της Σόφιας.
Συγκεκριμένα γράφει το βουλγαρικό δημοσίευμα:
Στις 18 Σεπτεμβρίου ξεκίνησε η απογραφή πληθυσμού και κατοικίας στη Δημοκρατία της Αλβανίας. Θα διαρκέσει έξι εβδομάδες και θα πρέπει να απαντηθούν μια σειρά από σημαντικά δημογραφικά, οικονομικά και κοινωνικά ερωτήματα.
Μεταξύ των σημαντικότερων από αυτά είναι πόσοι άνθρωποι ζουν στην Αλβανία εν μέσω μαζικής μετανάστευσης στη Δυτική Ευρώπη και αν έχουν υπάρξει αλλαγές στην εθνοτική σύνθεση του πληθυσμού.
Η απογραφή είναι επίσης σημαντική για τη βουλγαρική κοινότητα αυτής της χώρας, διότι για πρώτη φορά στην πρόσφατη ιστορία της Αλβανίας, μια ξεχωριστή στήλη ‘Βούλγαροι’ αναφέρεται ρητά μεταξύ των επιλογών εθνοτικής ταυτότητας, αναπαραγάγει η ιστοσελίδα echedoros. gr.
Το ερωτηματολόγιο περιλαμβάνει την ερώτηση Εθνικής Ταυτότητας- ‘Με ποια εθνοτική ταυτότητα ταυτίζεστε;
Δίνονται 14 επιλογές απαντήσεων:
1. Αλβανός/Αλβανίδα,
2. Έλληνας/ Ελληνίδα
3. ‘Μακεδόνας’/’Μακεδόνισσα’
4. Μαυροβούνιος/Μαυροβούνισσα,
5. Αρουμούνος/Αρουμούνισσα,
6. Ρομά
7. Αιγύπτιος/Αιγύπτια
8. Βόσνιος/Βόσνια
9. Σέρβος/Σέρβα,
10. Βούλγαρος/Βουλγάρα
11. Μια άλλη εθνο-πολιτισμική ομάδα,
12. Μικτή εθνο-πολιτισμική ομάδα,
13. Καμία
14. Προτιμώ να μην απαντήσω.
Ακολουθούν δύο ερωτήσεις σχετικά με τη θρησκεία, ακολουθούμενες από μια ερώτηση σχετικά με τη γλώσσα που συνήθως ομιλείται στο σπίτι. Εδώ, οι επιλογές απάντησης είναι περιορισμένες:
1. Αλβανική,
2. Μια άλλη γλώσσα,
3. Πολλές γλώσσες,
4. Προτιμώ να μην απαντήσω. Οι επιλογές απάντησης σχετικά με την εθνοτική ταυτότητα είναι σύμφωνες με τη νομοθεσία της Αλβανίας, η οποία αναγνωρίζει εννέα εθνοτικές μειονότητες.
Με την προσθήκη νομοθεσίας στον τομέα των μειονοτήτων τον Οκτώβριο του 2017, αναγνωρίστηκαν επίσημα νέες μειονοτικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένης της βουλγαρικής κοινότητας, και αυτή η απογραφή πληθυσμού θα είναι η πρώτη υπό αυτήν την επίσημη εθνοτική κατάσταση. Οι προηγούμενες απογραφές πληθυσμού παρέχουν το σημείο εκκίνησης για τις αντιλήψεις του αλβανικού κράτους για την εθνοτική σύνθεση του πληθυσμού ιστορικά και για το ποια θα είναι τα αποτελέσματα της τρέχουσας απογραφής.
Εξωτερικές παρεμβάσεις στην απογραφή
Η απογραφή του πληθυσμού της Αλβανίας και της εθνοτικής της δομής είναι πολύ σημαντική για την Ελλάδα, διότι η Αθήνα ασκεί μια εξαιρετικά ενεργή πολιτική για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων της ελληνικής κοινότητας στον βόρειο γείτονά της και αποτελεί βασικό εργαλείο για την άσκηση πίεσης στους θεσμούς των Τιράνων.
Έχει σημειωθεί σημαντική μείωση του αριθμού των Ελλήνων που ζουν στην Αλβανία τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω της επιδείνωσης της δημογραφικής δομής του ορθόδοξου πληθυσμού συνολικά και του υψηλού επιπέδου μετανάστευσης αυτής της ομάδας.
Αυτή η κατάσταση απειλεί τις ελληνικές ευκαιρίες να επηρεάσουν τα Τίρανα, επειδή το θέμα των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας χρησιμοποιείται ευρέως από την Αθήνα για να επηρεάσει τα Τίρανα, ειδικά σε σχέση με την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της Αλβανίας.
Έλληνες αξιωματούχοι έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει την Αλβανία ότι η Ελλάδα δεν θα δεχτεί τα αποτελέσματα της απογραφής εάν υπάρξει περαιτέρω μείωση του αριθμού των Ελλήνων στη χώρα αυτή, δηλ. αναγκάζουν τις αλβανικές αρχές να προσαρμόσουν τα αποτελέσματα της φετινής απογραφής.
Για το λόγο αυτό η εκστρατεία της Αθήνας των τελευταίων μηνών σε σχέση με την υπόθεση «Φρέντη Μπελέρη» (πρόκειται για τη σύλληψη στις 12 Μαΐου του υποψηφίου δημάρχου του δήμου Χειμάρρας, που κατοικείται κυρίως από Έλληνες, με την κατηγορία της εξαγοράς ψήφου. Αν και υπό κράτηση, ο Φρέντης Μπελέρης κέρδισε τις εκλογές, αλλά εξακολουθεί να είναι υπό κράτηση και η Ελλάδα συνεχίζει τη μαζική εκστρατεία για την απελευθέρωση και την ορκωμοσία του, συμπεριλαμβανομένου και σε επίπεδο ΕΕ), η οποία παρουσιάζεται από την Αθήνα για «κατάφωρη παραβίαση των δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία».
Τα Σκόπια δείχνουν έντονο ενδιαφέρον
Με μεγάλο ενδιαφέρον και ανησυχία περιμένει και η Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας τα αποτελέσματα της απογραφής πληθυσμού στην Αλβανία, γιατί η διατήρηση του αριθμού των ανθρώπων που δηλώνουν «Μακεδόνες» είναι σημαντικός στόχος για τα Σκόπια.
Μετά την επίσημη αναγνώριση της βουλγαρικής κοινότητας στην Αλβανία το 2017, οι πολιτικοί εκπρόσωποι της σλαβομακεδονικής μειονότητας στη χώρα αυτή, υποστηριζόμενοι ενεργά από τα Σκόπια, ενέτειναν την αντιβουλγαρική εκστρατεία τους, που χαρακτηρίστηκε από σκληρές επιθέσεις κατά της Βουλγαρίας και των Βουλγάρων στην Αλβανία.
Η Βουλγαρία κατηγορείται για «πίεση» κατά της μακεδονικής μειονότητας στην Αλβανία (βλ. για παράδειγμα την επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας στην Αλβανία στις 28 Αυγούστου 2022) και για απόπειρες «εκβουλγαρισμού των Μακεδόνων».
Η βουλγαρική κοινότητα στην Αλβανία
Οι πολίτες της Αλβανίας που αισθάνονται βουλγαρική εθνική αυτοσυνειδησία έχουν όλες τις νόμιμες επιλογές για να δηλώσουν ότι είναι εθνικά Βούλγαροι σε αυτή την απογραφή.
Η Αλβανία δεν έχει αρνητική στάση απέναντι στη βουλγαρική κοινότητα της χώρας και απολαμβάνει όλα τα συλλογικά δικαιώματα που προβλέπονται από τους νόμους της χώρας.
Για το λόγο αυτό, μπορεί κανείς να περιμένει μια σωστή στάση των απογραφέων απέναντι σε όσους εγγράφονται ως Βούλγαροι, αν και μια πιθανή δήλωση μέρους του πληθυσμού των περιοχών Golo Bardo και Kukushka Gora ως Βούλγαροι δεν θα γίνει ευνοϊκά αποδεκτή από ορισμένους δημόσιους κύκλους της Αλβανίας. Και αυτό γιατί σύμφωνα με την αλβανική ιστοριογραφία, πρόκειται για Αλβανούς που σε ορισμένες περιόδους έπεσαν κάτω από ξένη πολιτιστική επιρροή.
