Συντάξεις με το πάτημα ενός κουμπιού, ψηφιακός ιατρικός φάκελος, δίκες εξ αποστάσεως μέσω υπολογιστών, δημόσια σχολεία όπως τα καλά ιδιωτικά, διαδρομές 5G στις εθνικές οδούς και δυνατότητα για φορτηγά χωρίς οδηγούς καθώς και μικροδορυφόροι για τις πυρκαγιές είναι λίγα από όλα αυτά που προβλέπεται να κάνουν την ζωή μας πιο εύκολη.
Ήταν στις 9 Ιουλίου του 2019, κοντά δύο χρόνια από σήμερα, όταν ο κ. Κυριάκος Πιερρακάκης, γεννηθείς το 1983, εμφανίστηκε στο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης -στο κτίριο δίπλα στο Πάντειο Πανεπιστήμιο- για να παραλάβει από τον κ. Νίκο Παππά, έχοντας ορκιστεί υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης υπό τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Σε εκείνη την τελετή, ο νέος υπουργός είχε σηκώσει ενώπιον όλων το κινητό του, με τη δέσμευση ότι στο τέλος της τετραετίας η εξυπηρέτηση του πολίτη θα γινόταν μέσω smartphone. H πανδημία του κορωνοϊού, την οποία ουδείς μπορούσε να προβλέψει εκείνη τη στιγμή, φέρνει τις εξελίξεις αρκετά νωρίτερα…
Το Ταμείο Ανάκαμψης, η πρώτη συλλογική απάντηση της Ενωμένης Ευρώπης μπροστά σε μία κοινή απειλή για την Ενωση, δίνει τους πόρους και η ελληνική πρόταση που πήρε το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προβλέπει ένα ποσό 4,6 δισ. ευρώ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας.
Την περασμένη Πέμπτη, στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Αρχαία Αγορά, παρουσία του πρωθυπουργού και της κυρίας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο κ. Πιερρακάκης παρουσίασε συνοπτικά τις δράσεις: το σχέδιο περιλαμβάνει συνολικά 455 έργα με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης για τα επόμενα 5 χρόνια, ενώ 105 έργα βρίσκονται ήδη υπό ανάπτυξη.
Ο κ. Πιερρακάκης έδωσε τις εξετάσεις του στη διάρκεια της πανδημίας: πρώτα με τη δημιουργία του αλησμόνητου 13033 -τα SMS με αριθμό από 1 έως 6 για να βγούμε από το σπίτι- και στη συνέχεια με την πλατφόρμα για τα ραντεβού εμβολιασμού, η οποία επαινέθηκε από συμμάχους και αντιπάλους.
Είχε προηγηθεί η δημιουργία του gov.gr, που ήταν η πρεμιέρα της ψηφιοποίησης του ελληνικού κράτους, το οποίο έχει δομηθεί πάνω σε εκατομμύρια τόνους χαρτιού. Ωστόσο, τα καλύτερα έρχονται…
Τα σχέδια του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης χωρίζονται σε δύο σκέλη: το πρώτο είναι η αναμέτρηση με το παρελθόν της γραφειοκρατίας -που ταλαιπωρεί τη χώρα και σήμερα- και το δεύτερο, εξίσου σημαντικό, έχει να κάνει με το αύριο. Στα σχέδια της κυβέρνησης, με βάση τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, είναι ένας δεκάλογος ψηφιακών παρεμβάσεων που θα αλλάξουν την καθημερινότητα των πολιτών. Από τις τηλεδίκες -με έναν μάρτυρα να μπορεί να καταθέτει στο Τριμελές Εφετείο της Αθήνας από την Καστοριά ή την Αλεξανδρούπολη- ως την εθνική οδό 5G, στην οποία θα κυκλοφορούν φορτηγά τύπου Tesla - δηλαδή χωρίς οδηγό!
Το χαρτί γίνεται πληροφορία
Αυτή τη στιγμή, στον ΕΦΚΑ λιμνάζουν περίπου 150.000 εκκρεμείς συντάξεις. Η Ν.Δ. κατηγορούσε τον ΣΥΡΙΖΑ για ασυγχώρητες καθυστερήσεις στην απονομή των, όταν ήταν στην αντιπολίτευση, αλλά τα πρώτα δύο χρόνια της δικής της διακυβέρνησης δεν κατάφερε να αλλάξει την κατάσταση.
Ο κ. Κωστής Χατζηδάκης έχει να αντιμετωπίσει πάνω από 130.000 εκκρεμείς κύριες συντάξεις, χωρίς να υπολογίζονται οι υπόλοιπες. Το κύριο πρόβλημα είναι το… χαρτί: παρότι τις προηγούμενες δεκαετίες δόθηκαν αρκετά χρήματα για την ψηφιοποίηση των ασφαλιστικών φακέλων των εργαζομένων, τα αποτελέσματα δεν είναι προς το παρόν ικανοποιητικά. Και, βεβαίως, τα Ταμεία, παρά την ενοποίηση που έγινε επί ΣΥΡΙΖΑ, δεν «συνομιλούν» μεταξύ τους, πράγμα που σημαίνει ότι όσοι έχουν ασφαλιστεί σε διαφορετικούς φορείς στην εργασιακή τους ζωή θα πρέπει να περιμένουν κάποια χρόνια προτού καταφέρουν να απολαύσουν το αυτονόητο: να πάρουν τη σύνταξή τους αμέσως μόλις συμπληρώσουν τις προϋποθέσεις που απαιτεί ο νόμος. Οι ασφαλιστικοί φάκελοι των υποψήφιων συνταξιούχων παραμένουν σε φοριαμούς του ΙΚΑ, του παλιού ΤΕΒΕ και του ΟΓΑ.
Το σχέδιο Πιερρακάκη προβλέπει το τέλος της χαρτούρας - όλοι οι φάκελοι θα γίνουν ψηφιακοί και οι συντάξεις θα βγαίνουν άμεσα, με το πάτημα ενός κουμπιού στον υπολογιστή, ακόμα και για τη διαδοχική ασφάλιση.
Το ίδιο θα ισχύσει και για τις Πολεοδομίες, για τα Υποθηκοφυλακεία, για τα δικαστήρια, αλλά και για τα νοσοκομεία, ένα έργο με συνολικό προϋπολογισμό για ψηφιοποιήσεις 740 εκατ. ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ψηφιακός ιατρικός φάκελος
Η βάση της επιτυχίας του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης στην υπόθεση των εμβολιασμών για τον COVID-19 ήταν η άυλη συνταγογράφηση.
Ωστόσο, αυτό το σύστημα παραμένει ημιτελές, μια και για τον κάθε πολίτη δεν συμπεριλαμβάνει τίποτε άλλο παρά τις συνταγές των γιατρών. Οι ιατρικοί φάκελοι των πολιτών παραμένουν στοιχεία διάσπαρτα στα ντουλάπια νοσοκομείων, διαγνωστικών κέντρων και ιδιωτών γιατρών. Στην πραγματικότητα κανείς -ούτε ο ίδιος ο ενδιαφερόμενος- δεν έχει τη δυνατότητα της πρόσβασης στο ιατρικό του ιστορικό.
Αυτό πρόκειται να αλλάξει, με αρχή τα τέλη του 2021, οπότε θα προκηρυχθεί το έργο της δημιουργίας ψηφιακού ιατρικού φακέλου για όλους τους πολίτες, συνολικού προϋπολογισμού 56 εκατ. ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιος πάθει ένα ατύχημα μακριά από τον τόπο κατοικίας του - για παράδειγμα στις διακοπές του, στη Σχοινούσα, ο αγροτικός γιατρός του νησιού θα έχει πρόσβαση στον ψηφιακό του ιατρικό φάκελο, πράγμα που θα μεγιστοποιεί τις πιθανότητες για μια καλύτερη εξέλιξη ενός ιατρικού προβλήματος.
Hλεκτρονικο «Παρών» στο δικαστήριο
Τη δεκαετία των μνημονίων, ελάχιστοι παρακολουθούσαν όλες τις δραστηριότητες της τρόικας, που ασκούσε πιέσεις σε όλα τα επίπεδα - πλην των μισθών, των συντάξεων και των προσλήψεων, τις οποίες έζησε στο πετσί της ολόκληρη η ελληνική κοινωνία.
Ωστόσο, υπήρχαν και πιέσεις σε θετική κατεύθυνση - για παράδειγμα, τις τρομακτικές καθυστερήσεις στην απονομή της Δικαιοσύνης. Παρά τις πιέσεις των στελεχών της, η Δικαιοσύνη συνεχίζει να απονέμεται με «ελληνικούς» ρυθμούς, πράγμα που έχει τεράστιες -αρνητικές- επιπτώσεις στην προσπάθεια ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, μια και πέρα από την καθημερινότητα των πολιτών έχουν να κάνουν και με την τύχη πολύ μεγάλων επενδύσεων.
Στο Ταμείο Ανάκαμψης έχει ενταχθεί ένα πρόγραμμα 70 εκατ. ευρώ, με το οποίο προβλέπεται ότι τα πάντα στη Δικαιοσύνη -από την κατάθεση των δικογραφιών έως την έκδοση ποινικού μητρώου- θα γίνονται ηλεκτρονικά.
Ακόμα, μέσω του ΕΣΠΑ έχει σχεδιαστεί ένα πρόγραμμα για «τηλε-δίκες», που σημαίνει ότι ένας μάρτυρας σε δίκη στην Αθήνα θα μπορεί να προσέρχεται στο Αστυνομικό Τμήμα της Καστοριάς ή της Αλεξανδρούπολης και να καταθέτει υπό συνθήκες πλήρους νομιμότητας μέσω ενός υπολογιστή, στο Εφετείο της Αθήνας. Η προκήρυξη του έργου έχει ήδη γίνει και αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο στάδιο των προσφορών.
Δημόσια σχολεία, όπως τα -καλά- ιδιωτικά
Μια σημαντική αναβάθμιση στο ψηφιακό κομμάτι της δημόσιας εκπαίδευσης προβλέπεται να φέρει η αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης: από την εκ βάθρων αλλαγή του myschool, myparents, e-me.gr και του myclass, έως την παροχή ενημέρωσης που μόνο τα μεγάλα ιδιωτικά σχολεία μπορούν να προσφέρουν σήμερα: στους σχεδιασμούς του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με στήριγμα τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, είναι η ηλεκτρονική ενημέρωση των γονιών των μαθητών όλων των βαθμίδων για όλες τις εξετάσεις, αλλά και τα προβλήματα και τις ιδιαιτερότητες των μαθητών.
«Οι γονείς θα ενημερώνονται για όλα», είναι το μότο των στελεχών του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης που έχουν βάλει ως στόχο τη διαλειτουργικότητα μεταξύ όλων αυτών των ηλεκτρονικών πλατφορμών, που σημειώνουν ότι στην εποχή μας αυτό θα έχει πολύ μεγάλη σημασία για την εκπαιδευτική πρόοδο των μαθητών, αλλά και για την αντιμετώπιση μαθησιακών προβλημάτων με ένα έργο συνολικού προϋπολογισμού 15 εκατ. ευρώ.
Κοινή πλατφόρμα για τα πανεπιστήμια
Με ένα έργο συνολικού προϋπολογισμού 15 εκατ. ευρώ, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης σκοπεύει να αναβαθμίσει και να αναπτύξει νέες ψηφιακές υπηρεσίες για τους φοιτητές των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Το έργο αφορά τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών διοικητικής υποστήριξης για όλα τα ανώτατα ιδρύματα της χώρας σε όλα τα επίπεδα (προπτυχιακό, μεταπτυχιακό και διδακτορικό). Μάλιστα θα έχει στον πυρήνα του όλα τα πληροφοριακά συστήματα για εγγραφή, υποστήριξη και πρακτική άσκηση των φοιτητών. Ταυτόχρονα θα αφορά παρεμβάσεις για τη διαχείριση διαδικτυακών λογαριασμών των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας, τη διαλειτουργικότητα δεδομένων και υπηρεσιών με στόχο την ασφαλή και αξιόπιστη μετάδοση δεδομένων σε ευρωπαϊκά και εθνικά πανεπιστημιακά δίκτυα και τη συλλογή λεπτομερών δεδομένων για παραγωγή στατιστικών εκθέσεων χρήσιμων για τη λήψη κεντρικών αποφάσεων.
Στρατιωτική θητεία, ευκαιρία για κατάρτιση
Ενα πληροφοριακό σύστημα ανάλυσης προσόντων των στρατεύσιμων θα είναι η κληρονομιά του Ταμείου Ανάκαμψης για τους φαντάρους. Με συνολικό προϋπολογισμό 32 εκατ. ευρώ, το σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει τη δυνατότητα κατάρτισης για τους νέους που στρατεύονται ανάλογα με τα προσόντα τους - για παράδειγμα, ένας μάγειρας θα μπορεί να υπηρετεί στη Σχολή Μαγείρων ή ένας διακεκριμένος νομικός θα αποσπάται στο γραφείο του υπουργού Αμυνας. Το σχέδιο προϋποθέτει αρχικά συνέντευξη του στρατεύσιμου, αλλά και τη δημιουργία ενός πληροφοριακού συστήματος ανάλυσης προσόντων, κάτι πολύ χρήσιμο για τις Ενοπλες Δυνάμεις, αλλά και για τους ίδιους τους στρατεύσιμους, από τη στιγμή που θέλουν να αξιοποιήσουν σε έναν βαθμό τους μήνες της θητείας τους προκειμένου να βελτιώσουν τα επαγγελματικά τους προσόντα. Παράλληλα, όλοι οι στρατεύσιμοι θα έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν τις ψηφιακές δεξιότητες που απαιτούνται για την αποτελεσματική χρήση της τεχνολογίας που ενσωματώνεται στις Ενοπλες Δυνάμεις και να ενισχύσουν τις ψηφιακές τους δυνατότητες ώστε να εισέλθουν έτοιμοι στην αγορά εργασίας μετά το τέλος της στρατιωτικής τους θητείας.
Ενιαίος μηχανισμός εξυπηρέτησης πολιτών
Ενα ριζοσπαστικό κυβερνητικό σχέδιο έχει να κάνει με τη συγκρότηση ενός ενιαίου τηλεφωνικού κέντρου για όλο το Δημόσιο, με εσωτερικό μηχανισμό χρέωσης των υποθέσεων, κάτι που δεν υπάρχει σήμερα ούτε ως… σκέψη στις δημόσιες υπηρεσίες. Στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχουν ως δεδομένο ότι το gov.gr θα συνεχίσει να είναι η ηλεκτρονική πύλη του κράτους, ωστόσο δεν παραγνωρίζουν ότι για μεγάλη μερίδα της ελληνικής κοινωνίας η συναλλαγή μέσω τηλεφώνου εξακολουθεί να είναι προτιμητέα. Επομένως, προχωρούν στη δημιουργία αυτού του ενιαίου κέντρου που θα ενοποιεί τις υπηρεσίες στον πολίτη, αλλά με την προσπάθεια να λειτουργήσει προσωποκεντρικά: ο στόχος είναι να χρεώνεται ο υπάλληλος που απαντά την υπόθεση του πολίτη ο οποίος τον κάλεσε. Πρόκειται για μια υπόθεση που θα κριθεί εκ του αποτελέσματος, αλλά σίγουρα θα φέρει τα πάνω κάτω στη λειτουργία του Δημοσίου, μια που προς το παρόν το συνηθέστερο είναι να καλούν οι πολίτες τις δημόσιες υπηρεσίες και είτε να μη λαμβάνουν την παραμικρή απάντηση, είτε να παραπέμπονται σε άλλη υπηρεσία…
Στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης μιλούν για «σύστημα εξυπηρέτησης πολιτών» κατά το πρότυπο του συστήματος εξυπηρέτησης πελατών των μεγάλων εταιρειών παροχής υπηρεσιών - κι αυτό παρά το γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις ο ιδιωτικός τομέας έχει αποδειχθεί ότι πάσχει στο συγκεκριμένο πεδίο. Επομένως, το στοίχημα γίνεται ακόμα μεγαλύτερο για το Δημόσιο.
Βιτρίνα τα ΚΕΠ
Μεγάλα είναι τα σχέδια για τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών, για τα οποία προβλέπεται αλλαγή κτιρίου, ενεργειακή αυτονομία, αναβάθμιση του ηλεκτρονικού εξοπλισμού - ακόμα και αλλαγή των καθισμάτων που έχουν διατεθεί για τους πολίτες που περιμένουν στην ουρά για να κάνουν τις συναλλαγές τους με το Δημόσιο.
«Θα είναι σαν τα γραφεία μίας μεγάλης ιδιωτικής εταιρείας», λέει στέλεχος του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σημειώνοντας ότι στις στοχεύσεις του υπουργείου είναι να γίνουν τα ΚΕΠ η βιτρίνα του Δημοσίου και ένας σημαντικός πυλώνας της εξυπηρέτησης των πολιτών στις συναλλαγές τους με το Δημόσιο. Η επένδυση, συνολικού προϋπολογισμού 24 εκατ. ευρώ, στοχεύει να μεταμορφώσει τα ΚΕΠ, καθιστώντας τα πλήρως ψηφιακά. Ο εκσυγχρονισμός, εκτός από υποδομές θα επικεντρωθεί και σε νέους εξοπλισμούς τηλεδιάσκεψης, στην εφαρμογή του ψηφιακού σύγχρονου χώρου εργασίας και στην ανάπτυξη νέων εφαρμογών.
Οι κύριοι στόχοι περιλαμβάνουν την αναβάθμιση του υπάρχοντος τεχνολογικού εξοπλισμού, σύγχρονα συστήματα ειδοποιήσεων προς τους πολίτες και συστήματα αξιολόγησης από τους πελάτες-πολίτες.
Διάδρομοι 5G με φορτηγά χωρίς οδηγούς
Πέρα από το να λύσει τους λογαριασμούς με το παρελθόν της ελληνικής γραφειοκρατίας, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης επιδιώκει να ανοίξει… λογαριασμούς με το μέλλον: στο πλαίσιο αυτό, σχεδιάζεται η δημιουργία «διαδρόμων 5G» κατά μήκος των εθνικών οδών, για συνολικά 2.397 χιλιόμετρα, κάτι που ισοδυναμεί με 4 φορές τη διαδρομή Αθήνα - Θεσσαλονίκη. Το έργο αυτό έχει συνολικό προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 160 εκατ. θα καλυφθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης.
«Θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε έναν 5G διάδρομο από το λιμάνι του Πειραιά έως τον Προμαχώνα, κάτι που σημαίνει ότι η εθνική οδός θα μπορούσε να φιλοξενεί φορτηγά χωρίς οδηγούς έως τα σύνορα της χώρας μας», λέει πηγή του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Παράλληλα αυτό θα γίνει και στους υπόλοιπους μεγάλους αυτοκινητοδρόμους της χώρας (Εγνατία οδός, Ιονία οδός, Ολυμπία οδός, Αττική οδός, Μορέας και ο άξονας της κεντρικής Ελλάδας). Το έργο αυτό, εκτός από την αυτόνομη οδήγηση, θα έχει μεγάλο αντίκτυπο στην αντιμετώπιση των εκπομπών CO2, στην πρόληψη τροχαίων ατυχημάτων στις μεταφορές και στον περιορισμό της κυκλοφοριακής συμφόρησης.
Παράλληλα, το Δημόσιο σχεδιάζει να αγοράσει χώρο στο Cloud προκειμένου να μπορεί να αποθηκεύσει όλα τα δεδομένα, τα οποία σήμερα εξακολουθούν να συγκαταλέγονται στο «χαρτοβασίλειο» της χώρας μας. Mία αρκετά μεγάλη επένδυση, ύψους 117 εκατ. ευρώ, η οποία θα καλυφθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης, με κύριους στόχους τις υψηλές ταχύτητες πρόσβασης σε πληροφοριακά συστήματα, την ασφάλεια των δεδομένων και τον περιορισμό στο ελάχιστο των κινδύνων, την ευελιξία και τη βέλτιστη αξιοποίηση διαφορετικών τεχνολογιών, αποφεύγοντας ταυτόχρονα πολλαπλές προμήθειες διαφορετικών κατηγοριών υλικού και λογισμικού, που σε άλλη περίπτωση θα απαιτούνταν για να καλυφθεί το ευρύ φάσμα αναγκών.
«Εξυπνες» πόλεις
Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει επίσης ως στόχο να επιλέξει κάποιες ελληνικές πόλεις που θα λειτουργήσουν πιλοτικά ως «έξυπνες» περιοχές, με την ανάλογη υποδομή.
Στόχοι του έργου, συνολικού προϋπολογισμού 90 εκατ. ευρώ, είναι η ανάπτυξη εφαρμογών που θα επιτρέψουν στις πόλεις να χρησιμοποιούν την τεχνολογία, τις πληροφορίες και τα ανοιχτά δεδομένα για τη βελτίωση των υποδομών και των ηλεκτρονικών υπηρεσιών τους, αλλά και για την ενίσχυση της αστικής οικονομικής ανάπτυξης. Με αρκετές καινοτόμες εφαρμογές, το έργο θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των πολιτών, θα ενισχύσει την απασχόληση και θα αυξήσει την αστική παραγωγικότητα. Επιπλέον, μια άλλη κρίσιμη πρόκληση είναι η χρήση τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης και Διαδικτύου των Πραγμάτων (IoT) στον σχεδιασμό έξυπνων πόλεων που μπορούν σταδιακά να αντιμετωπίσουν ζητήματα όπως η ρύθμιση της κυκλοφορίας, οι διαθέσιμοι χώροι στάθμευσης αλλά και άλλες παγκόσμιες προκλήσεις, όπως ο περιορισμός της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της ρύπανσης των υδάτων. Για παράδειγμα, υπάρχει η δυνατότητα να φτάνει ένας οδηγός στον Βόλο ή στη Λάρισα και να λαμβάνει ειδοποίηση στην είσοδο της πόλης για τις διαθέσιμες θέσεις πάρκινγκ. Παράλληλα, υπάρχουν διαθέσιμες λειτουργίες όπως του «έξυπνου» φωτισμού, με μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας, και της «έξυπνης» τηλεθέρμανσης.