Οι ισχυρές δυνάμεις που δημιούργησαν τα βουνά του πλανήτη μας στην αρχαιότητα έλαβαν κάποια απροσδόκητη βοήθεια, σύμφωνα με νέα επιστημονική ανακάλυψη. Η έρευνά τους δείχνει ότι ορισμένες από τις μεγαλύτερες οροσειρές της Γης ενισχύθηκαν από πρωτόγονες μορφές ζωής των οποίων τα υπολείμματα λειτούργησαν ως λιπαντικό για τις κινήσεις των πλακών και τους επέτρεψαν να συσσωρευτούν για να σχηματίσουν βουνά.
Αν δεν υπήρχε ζωή στη Γη, η επιφάνεια του πλανήτη μας θα ήταν πιο επίπεδη και πολύ πιο βαρετή, υποστηρίζουν επιστήμονες στα πανεπιστήμια του Αμπερντίν και της Γλασκώβης όπου διεξήχθη η έρευνα.
“Τα βουνά σχηματίζονται από πλάκες πέτρας που συσσωρεύονται η μία πάνω στην άλλη”, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας καθηγητής Τζον Παρνέλ του Πανεπιστημίου του Αμπερντίν. Και πρόσθεσε: “Αλλά η συσσώρευση σε αυτή την κλίμακα θα ήταν αδύνατη λόγω της τριβής μεταξύ των βράχων. Κάτι έπρεπε να βοηθήσει αυτούς τους βράχους να γλιστρήσουν ο ένας πάνω στον άλλο”.
Ο Παρνέλ και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν ότι η πηγή αυτής της λίπανσης προήλθε από μια έκρηξη στην ανάπτυξη του πρωτόγονου πλαγκτού πριν από περίπου δύο δισεκατομμύρια χρόνια. Αυτό έλαβε χώρα στον απόηχο μιας μεγάλης κλιματικής αλλαγής που επηρέασε τη Γη και είχε μια μόνιμη επίδραση στην επιφάνειά της.
Το πλαγκτόν είναι μικροσκοπικά φυτά που βρίσκονται στη βάση της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας και είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία της ζωής των ωκεανών σήμερα. Ωστόσο, ο ρόλος τους στην επιρροή του πλανήτη μας ήταν ακόμη μεγαλύτερος πριν από δύο δισεκατομμύρια χρόνια. “Βυθίστηκαν γρήγορα όταν πέθαναν και θάφτηκαν για να φτιάξουν έναν βράχο με άνευ προηγουμένου ποσότητες άνθρακα, ο οποίος μετατράπηκε σε γραφίτη από τη θερμότητα και την πίεση”, είπε ο Παρνέλ.
“Ο γραφίτης είναι εξαιρετικό λιπαντικό. Κλειδαριές, μεντεσέδες και φερμουάρ κινούνται πιο εύκολα με τον γραφίτη, όπως και οι πέτρες”, πρόσθεσε.
“Πριν από δύο δισεκατομμύρια χρόνια, λίπανε τη συσσώρευση των οροσειρών. Οι τεκτονικές πλάκες προκάλεσαν την πίεση των βράχων μεταξύ τους και ο γραφίτης που βρισκόταν από το πλαγκτόν έκανε αυτές τις πλάκες να γλιστρήσουν η μία πάνω στην άλλη και να δημιουργήσουν όλο και υψηλότερους σωρούς. Τα τελικά αποτελέσματα ήταν οροσειρές”.
Το κρίσιμο σημείο αυτής της ανακάλυψης είναι ότι η αλληλεπίδραση των γεωλογικών δυνάμεων και της ζωής στη Γη ήταν μια αμφίδρομη διαδικασία. Το πρώτο δημιούργησε τις ευνοϊκές συνθήκες – όπως οι ωκεανοί – για την εμφάνιση και την εξέλιξη της ζωής.
Αλλά ο Παρνέλ και οι συνάδελφοί του, των οποίων η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό για τη φύση Communications Earth & Environment, έδειξαν ότι ισχύει και το αντίστροφο. Η ζωή στη Γη επηρέασε τη γεωλογία του πλανήτη μας. Όπως το έθεσε ο Παρνέλ: “Η Γη και η βιόσφαιρά της συνδέονται στενά με τρόπους που δεν είχαν κατανοηθεί προηγουμένως”.
Ο Παρνέλ πρόσθεσε ότι αν και πολλά από τα βουνά που δημιουργήθηκαν πριν από δύο δισεκατομμύρια χρόνια έχουν φθαρεί, ενδείξεις για τις ρίζες τους εξακολουθούν να υπάρχουν σε οροσειρές στην Κίνα, τη Βόρεια Αμερική, τη Γροιλανδία και τη Σκανδιναβία.
Ο γραφίτης διαδραμάτισε σαφώς έναν απροσδόκητο ρόλο στη διαμόρφωση του πλανήτη μας και είναι πιθανό να συνεχίσει να έχει αντίκτυπο στο εγγύς μέλλον, πρόσθεσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Δρ Connor Brolly, από το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης. “Ο γραφίτης που είναι θαμμένος στον φλοιό της Γης, έχει μεγάλη ζήτηση για μελλοντική πράσινη τεχνολογία, για χρήση σε είδη όπως κυψέλες καυσίμου και μπαταρίες ιόντων λιθίου. Αυτό το γεγονός δύο δισεκατομμυρίων ετών, το οποίο ήταν υπεύθυνο για τη διαμόρφωση του φυσικού μας κόσμου, έχει τώρα τη δυνατότητα να παίξει βασικό ρόλο στη διατήρησή του για τις μελλοντικές γενιές”.
Ο Παρνέλ συμφωνεί: “Αυτά τα πλαγκτόν που πέθαναν πριν από δύο δισεκατομμύρια χρόνια δεν συνέβαλαν απλώς στη δημιουργία των πρώτων βουνών στον κόσμο. Μπορεί να μας βοηθήσουν να σώσουμε τον πλανήτη στα επόμενα χρόνια”.