Στο Pevek, μια μικρή απομακρυσμένη πόλη της Σιβηρίας, οι γείτονες έχουν κατοικίες με... πυρηνικά ντους, κάτι εξαιρετικά ασυνήθιστο. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η πηγή δεν είναι ο τυπικός αντιδραστήρας με τεράστιους πύργους ψύξης, αλλά ο πρώτος μιας νέας γενιάς μικρότερων και πιθανώς πιο ευέλικτων πυρηνικών σταθμών, σε αυτή την περίπτωση σε μια φορτηγίδα που επιπλέει στον κοντινό Αρκτικό Ωκεανό.
Και, ενώ πρόσφατα οι χώρες του κόσμου συγκεντρώθηκαν στη Σκωτία για να αναζητήσουν νέους τρόπους για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, η Ρωσία ''αγκάλιασε'' τα πυρηνικά για τις καθημερινές ασχολίες ως πιθανή λύση, ελπίζοντας ότι μπορεί να της δώσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Πώς λειτουργεί;
Η θέρμανση κατοικιών με πυρηνική ενέργεια διαφέρει από τους λέβητες νερού ή τους θερμαντήρες χώρου που λειτουργούν με ενέργεια που παράγεται από πυρηνικές πηγές. Αυτή η άμεση μέθοδος, η οποία δοκιμάζεται σε μικρές περιοχές της Ρωσίας και της Σουηδίας, κυκλοφορεί το νερό μεταξύ ενός πυρηνικού σταθμού και των σπιτιών και μεταφέρει άμεση θερμότητα από τη διάσπαση των ατόμων ουρανίου απευθείας στις κατοικίες.
Η θέρμανση των σπιτιών με πυρηνική ενέργεια έχει επίσης περιβαλλοντικά οφέλη, υποστηρίζεται. Κυρίως, αποφεύγει τη σπατάλη θερμότητας που συνήθως διαφεύγει με τη μορφή ατμού από τους κωνικούς πύργους ψύξης των πυρηνικών σταθμών και αντ' αυτού την κρατάει για χρήση σε θέρμανση κατοικιών, εάν το θέλουν οι πελάτες.
Μια τάση
Το πείραμα στη Σιβηρία θα μπορούσε να είναι κρίσιμο για να πειστούν οι χώρες ότι η χρήση πυρηνικής ενέργειας για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής θα απαιτήσει περισσότερα από την απλή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, την πηγή περίπου του ενός τέταρτου των εκπομπών του θερμοκηπίου. «Η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας θα σας κάνει να κάνετε μόνο ένα τέταρτο της διαδρομής. Τα υπόλοιπα προέρχονται από όλα αυτά τα άλλα πράγματα », εξήγησε ο Jacopo Buongiorno, καθηγητής πυρηνικής επιστήμης στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης.
Το ερώτημα τώρα είναι αν οι άνθρωποι θα αισθάνονται άνετα χρησιμοποιώντας αυτήν την τεχνολογία. Υπάρχουν εταιρείες στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα και τη Γαλλία που εξετάζουν το ενδεχόμενο να κατασκευάσουν αυτού του τύπου τους μικροαντιδραστήρες που είναι πλέον συνδεδεμένοι με τις εγκαταστάσεις νερού της Pevek. Αυτοί οι μικροί αντιδραστήρες, είπε, θα μπορούσαν επίσης να θερμάνουν θερμοκήπια ή να παρέχουν θερμότητα για βιομηχανικές χρήσεις.
Αποστολή: Προμήθεια νοικοκυριών
Σύντομα επίσης το κοινόχρηστο ατμόλουτρο του Pevek, ή το banya , θα θερμανθεί επίσης με πυρηνική ενέργεια. Η κρατική πυρηνική εταιρεία της Ρωσίας Rosatom συνέδεσε αντιδραστήρες με σωλήνες θέρμανσης στην περιοχή τον Ιούνιο του 2020. Τώρα επεκτείνει την υπηρεσία ζεστού νερού σε ολόκληρη την πόλη, η οποία έχει πληθυσμό περίπου 4.500 κατοίκων.
Οι δύο πυρήνες του ψύχονται από μια σειρά από βρόχους νερού. Σε κάθε αντιδραστήρα, ένας πρώτος βρόχος είναι μολυσμένος με ραδιενεργά σωματίδια. Αλλά αυτό το νερό δεν φεύγει ποτέ. Μέσω εναλλακτικής θερμότητας μεταφέρει θερμότητα -και όχι το μολυσμένο νερό- στους άλλους βρόχους. Στο Pevek, ένας από αυτούς τους βρόχους είναι το σύστημα των σωλήνων που από το εργοστάσιο, χωρίζουν και τροφοδοτούν τα σπίτια με ζεστό νερό.
Κόστος
Στην Ισπανία, αυτή η τεχνολογία βρίσκεται σε πλήρη απόσυρση, αν και εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει το 6,5% της συνολικής εγκατεστημένης ενέργειας. Πάντα έλεγαν ότι είναι μια πολύ ακριβή γπερίπτωση . Αλλά το κύριο πλεονέκτημα αυτού του τύπου μικρών αντιδραστήρων είναι η νέα αρχιτεκτονική που απλοποιεί τις εγκαταστάσεις των σημερινών πυρηνικών σταθμών και επιτρέπει την εξοικονόμηση έως και 80% του σκυροδέματος.
Έχοντας σημείο βρασμού πολύ υψηλότερο από τη θερμοκρασία λειτουργίας του αντιδραστήρα και χωρίς να χρειάζεται να περάσει από διαδικασία συμπίεσης, καταφέρνει να μειώσει το κόστος και τους χρόνους κατασκευής.
Η αντίστιξη
Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί εκφράζουν κάποια ανησυχία για τους πιθανούς κινδύνους και αναφέρουν ότι υπήρξαν πολλές διαρροές και ατυχήματα σε ρωσικά και σοβιετικά υποβρύχια που χρησιμοποιούσαν παρόμοιους μικρούς αντιδραστήρες. Το 1989 και το 2000, για παράδειγμα, βυθίστηκαν πυρηνικά υποβρύχια. « Είναι η πυρηνική τεχνολογία και το σημείο εκκίνησης πρέπει να είναι ότι είναι επικίνδυνη», εξήγησε ο Αντρέι Ζολότκοφ , ερευνητής στη Bellona, μια νορβηγική αντιπυρηνική περιβαλλοντική ομάδα.
Στον υπόλοιπο κόσμο
Η Ρωσία είναι η πρώτη, αλλά όχι η μόνη χώρα που ανέπτυξε μικρούς αντιδραστήρες. Αυτόν τον μήνα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν πρότεινε την επέκταση του τεράστιου πυρηνικού τομέα της Γαλλίας με μικρούς αντιδραστήρες, ως μέρος της λύσης για την κλιματική αλλαγή. Η Κίνα κατασκευάζει άλλους πλωτήρες με βάση το ρωσικό σχέδιο
Οι αμερικανικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των General Electric και Westinghouse, έχουν περίπου δώδεκα σχέδια έτοιμα να ξεκινήσουν τις δοκιμές το 2023. Η Γερμανία, ωστόσο, έχει ακολουθήσει διαφορετική πορεία: η χώρα αποφάσισε να κλείσει όλους τους πυρηνικούς σταθμούς της μετά την καταστροφή της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία το 2011.