Κάθε φορά που δύο μεσογειακές χώρες συναντιούνται για να συζητήσουν για τυχόν εκμετάλλευση πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, η Τουρκία αισθάνεται εγκλωβισμένη, ιδιαίτερα εάν η Κύπρος, η οποία εμπίπτει στην ''προστασία'' της Ελλάδας, της ιστορικού αντιπάλου της Τουρκίας, συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις.
Το να παρακολουθεί τέτοιες δραστηριότητες απλά δεν αρκεί στην Τουρκία. Η Άγκυρα θέλει να μάθει περισσότερα και, εάν είναι απαραίτητο, να ανταποδώσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.
Την περασμένη εβδομάδα, η υπουργός Εξωτερικών του Λιβάνου Zeina Akar επισκέφθηκε τη Λευκωσία και πραγματοποίησε συνάντηση με τους κορυφαίους αξιωματούχους του νησιού.
Η πιο σημαντική ανακοίνωση ήταν η υπογραφή μνημονίου συνεργασίας (ΜΣ) μεταξύ των δύο κρατών σχετικά με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Αν και λίγα έχουν ανακοινωθεί σχετικά με τις λεπτομέρειες του Μνημονίου Συνεργασίας, το γεγονός ότι απλά οι δύο χώρες έχουν υιοθετήσει μια πολιτική προσέγγισης, σηματοδοτεί την αμοιβαία προθυμία τους να συντονιστούν στο μέλλον.
Στο παρελθόν ο Λίβανος είχε ξεκινήσει διαπραγματεύσεις θαλάσσιας οριοθέτησης με το Ισραήλ υπό την αμερικανική αιγίδα, σε μια προσπάθεια να εκμεταλλευτεί τους κρυμμένους θησαυρούς του που θα μπορούσαν να τον βοηθήσουν σταδιακά να απομακρυνθεί από τις συσσωρευμένες οικονομικές και κοινωνικές κρίσεις που τον μαστίζουν.
Οι έμμεσες τριμερείς διαπραγματεύσεις έφτασαν σε αδιέξοδο λόγω των διαφορετικών εξηγήσεων των χαρτών από τις δύο χώρες. Οι Αμερικανοί δεν άσκησαν περαιτέρω πίεση καθώς είχαμε αλλαγή διακυβέρνησης στις ΗΠΑ.
CONTINUE READING
Επιστολή-απάντηση της Ελλάδας στον ΟΗΕ για τις τουρκικές αξιώσεις
Οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου που διεκδικούν μερίδιο από την ενεργειακή πίτα της είναι η Ελλάδα, η Τουρκία, η Κύπρος, η Συρία, ο Λίβανος, η Ιορδανία, το Ισραήλ, η Παλαιστίνη, η Αίγυπτος και η Λιβύη.
Οι υψηλότεροι βαθμοί έντασης σημειώθηκαν μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αφού η Άγκυρα στο παρελθόν δεν δίστασε να στείλει ερευνητικά και πολεμικά πλοία της στη λεκάνη της Α. Μεσογείου, ως ένδειξη ότι δεν θα ανεχθεί πιθανές ''παραβιάσεις των πόρων της'' στη Μεσόγειο.
Αν και οι δύο χώρες είναι μέλη του ΝΑΤΟ, η Τουρκία και η Ελλάδα έχουν διαφωνίες εδώ και δεκαετίες. Έχουν διαφορές σε όλα σχεδόν τα ζητήματα, όπως η ΑΟΖ , το Κυπριακό, καθώς και σε θέματα που αφορούν τις διμερείς σχέσεις τους.
Επομένως, όταν η Κύπρος υπογράφει ΜΣ με τον Λίβανο ή οποιαδήποτε άλλη χώρα στη Μεσόγειο, η Άγκυρα απλά δεν μπορεί να κλείσει τα μάτια.
Η αποτυχημένη και απορριπτέα λύση δύο κρατών στην Κύπρο που προτείνει η Τουρκία, επιτείνει το πρόβλημα που δημιουργείται από την υπογραφή του ΜΣ μεταξύ Κύπρου και Λιβάνου.
Η Τουρκία θεωρεί ότι το βόρειο τμήμα του νησιού, το οποίο κατέλαβε από το 1974, έχει επίσης δικαιώματα στη λεκάνη της Α. Μεσογείου μέσω των χωρικών της υδάτων.
Φυσικά, το γεγονός ότι καμία χώρα σε ολόκληρο τον κόσμο δεν έχει αναγνωρίσει τη βόρεια «Δημοκρατία» τα τελευταία 30 χρόνια δεν αποθαρρύνει την Άγκυρα από αυτήν την ερμηνεία.
Ωστόσο σπάνια η Τουρκία έλαβε τη στήριξη για τις θέσεις της των ευρωπαϊκών χωρών, τα οποία συνήθως συμφωνούσαν με την Ελλάδα ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
Οι συνεχιζόμενες εκκλήσεις της ΕΕ για επίλυση των συσσωρευμένων διαφορών μέσω διαλόγου ήταν στην πραγματικότητα προς όφελος της Τουρκίας.
Η Τουρκία αισθάνθηκε αποκλεισμένη από όλες τις πολιτικές προσέγγισης στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που είχε δει η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Τον Σεπτέμβριο του 2020, η Ελλάδα, η Ιταλία, το Ισραήλ, η Κύπρος, η Ιορδανία και η Αίγυπτος υπέγραψαν όλοι έναν κοινό ''καταστατικό'' για την προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας στην ανάπτυξη του φυσικού αερίου.
Με τη Συρία να υφίσταται αιματηρές πολιτικές συγκρούσεις για περισσότερα από 10 χρόνια και τον Λίβανο να καταρρέει μέσα σε μια άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση, μόνο η Τουρκία έμεινε στο περιθώριο.
Η Άγκυρα πρέπει να επανεξετάσει τις περιφερειακές της πολιτικές, όχι μόνο από την προοπτική του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, αλλά και από άλλες πολιτικές που την έχουν φέρει σε αντιπαράθεση με αρκετούς περιφερειακούς και διεθνείς παράγοντες.
Οι σχέσεις της με την Ευρώπη ήταν παραδοσιακά περίπλοκες καθώς η Άγκυρα θεωρεί ότι η συνεχιζόμενη άρνηση της Ευρώπης να επιτρέψει στην Τουρκία να εισέλθει στην ΕΕ, αποτελεί προσωπική προσβολή για την εθνική υπερηφάνεια της χώρας.
Οι σχέσεις της με την Ουάσινγκτον είδαν επίσης μια αξιοσημείωτη επιδείνωση που επηρέασε, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, το νόμισμα και την οικονομία της .
Στο άλλο μέτωπο, οι σχέσεις με τη Ρωσία και την Κίνα αποτυγχάνουν επίσης να αναπτυχθούν ,αν και η Άγκυρα χρησιμοποιεί την απειλή να αυξήσει τις σχέσεις με τη Μόσχα ως μια απελπισμένη προσπάθεια να απειλήσει τις ΗΠΑ.
Το Λιβανέζικο-Κυπριακό ΜΣ είναι ένα νέο τεστ για την Άγκυρα. Θα αποτύχει άραγε εκ νέου η Τουρκία να μπεί στο παιγνίδι της Α. Μεσογείου;
Αυτό μπορεί να γίνει μόνο εκτός εάν πραγματοποιηθεί δραστική αναθεώρηση πολιτικής από πλευράς Τουρκίας.
Ωστόσο η πρόσφατη ιστορία δείχνει ότι αυτό είναι μάλλον απίθανο.
