Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀπέστειλε την ὑπ᾿ ἀριθ. 3039 Ἑόρτια Ἐγκύκλιό Της πρός τον Ὀρθόδοξο Ἑλληνικό Λαό, ἐπί τῇ Ἑορτῇ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καί τῇ συμπληρώσει διακοσίων ἐτῶν ἀπό τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τῆς 25ης Μαρτίου 1821, ἡ ὁποία μέ φροντίδα τῶν κατά τόπους Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν θά ἀναγνωσθεῖ στούς Ἱερούς Ναούς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί θά γνωστοποιηθεῖ εὑρύτερα καί μέ κάθε ἄλλο πρόσφορο μέσο καί τρόπο.
Τό περιεχόμενο τοῦ Συνοδικοῦ Ἑορτίου Μηνύματος εἶναι τό ἑξῆς:
«Ἐπί σοί ἤλπισαν οἱ πατέρες ἡμῶν, ἤλπισαν,
καί ἐῤῥύσω αὐτούς· πρός σέ ἐκέκραξαν καί ἐσώθησαν,
ἐπί σοί ἤλπισαν καί οὐ κατῃσχύνθησαν» (Ψαλμός 21ος)
Τέκνα ἐν Κυρίω ἀγαπητά,
«Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τό κεφάλαιον καί τοῦ ἀπ’ αἰῶνος μυστηρίου ἡ φανέρωσις». Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἑορτάζει τόν Εὐαγγελισμό τῆς Θεοτόκου καί ὁ Ἑλληνισμός σύμπας, ἐντός καί ἐκτός Ἑλλάδος, τιμᾶ τήν Ἐπέτειο τῶν 200 ἐτῶν ἀπό τήν ἔναρξη τῆς Μεγάλης Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821.
Παρά τίς δύσκολες συνθῆκες καί τούς ὑγειονομικούς περιορισμούς, καλούμαστε ὅλοι οἱ Ἕλληνες ἑνωμένοι νά προσευχηθοῦμε στήν Κυρία Θεοτόκο, Ὑπέρμαχο Στρατηγό τοῦ Γένους μας, νά τήν εὐχαριστήσουμε γιά τό γεγονός τῆς σωτηρίας, τήν ὁποία δι’ Αὐτῆς μᾶς χαρίζει ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός, καθώς καί γιά τήν ἐλευθερία τῆς Πατρίδος μας καί τήν εὐόδωση τοῦ ἐθνικοῦ Ἀγῶνος.
Ταυτόχρονα καλούμαστε νά Τήν παρακαλέσουμε, ὥστε νά πρεσβεύει στόν Υἱό Της, προκειμένου γρήγορα ν’ ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τά δεινά τῆς πανδημίας, ἡ ὁποία ταλαιπωρεῖ ὅλη τήν ἀνθρωπότητα.
Σήμερα εἶναι ἡμέρα Μνήμης, Τιμῆς καί Ἐλπίδος. Μνήμης Ἁγίων, Νεομαρτύρων, Ἐθνομαρτύρων, Ἡρώων, Ἀγωνιστῶν, Δασκάλων τοῦ Γένους, κληρικῶν καί λαϊκῶν, ἀνδρῶν καί γυναικῶν πού ἔδωσαν τά πάντα γιά τήν Πατρίδα.
Θυμόμαστε ἐκείνους πού προετοίμασαν τό ἔδαφος. Ἐκείνους πού διαφύλαξαν τήν Πίστη, τήν γλῶσσα καί τήν ἐθνική συνείδηση. Ἐκείνους πού καλλιέργησαν τό ἀγωνιστικό ἦθος. Ἐκείνους πού διατήρησαν τήν ἄσβεστη φλόγα τῆς ἐλπίδας.
Θυμόμαστε τά λόγια του Ἁγίου καί Ἐθναποστόλου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, ὁ ὁποῖος δίδασκε ὅτι θά ἔλθει τό ποθούμενον (ἡ ἀπελευθέρωση), ἀρκεῖ νά κρατήσουμε τήν Χριστιανική Πίστη μας καί τήν ἑλληνική γλῶσσα καί παιδεία.
Τιμοῦμε τούς Ἀγωνιστές τῶν πολλῶν προεπαναστατικῶν κινημάτων. Τούς ἄνδρες καί τίς γυναῖκες πού ἔπεσαν στούς ἀγῶνες τῶν 400 ἐτῶν γιά τήν Νότιο Ἑλλάδα, ἀλλά καί τῶν 500 ἐτῶν γιά τήν Βόρειο Ἑλλάδα.
Τιμοῦμε τήν σεμνότητα καί τήν μαχητικότητα τῶν μελῶν τῆς Φιλικῆς Ἑταιρείας, οἱ ὁποῖοι ξεκίνησαν τό τόλμημά τους ἀνήμερα τοῦ Σταυροῦ στίς 14 Σεπτεμβρίου 1814 καί ὀργάνωσαν τήν Ἐθνεγερσία μέ μυστικότητα καί μέ εὐφυΐα, παρά τό ἀρνητικό διεθνές περιβάλλον.
Τιμοῦμε ὅλους ἐκείνους πού ἔχυσαν τό αἷμα τους στίς μάχες, στίς πολιορκίες, στίς ναυμαχίες τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως. Τιμοῦμε τά θύματα τῶν Ὁλοκαυτωμάτων καί τῶν σφαγῶν στήν Νάουσα, στήν Χίο, στήν Κύπρο, στίς Κυδωνίες, στό Μεσολόγγι καί ἁπανταχοῦ τοῦ Ἑλληνισμοῦ.
Ἐλπίζουμε καί ὁραματιζόμαστε. Ἐλπίζουμε νά παραμείνει ἡ Ἑλλάδα ἐλεύθερη ἀπό κάθε καταπίεση καί ἀπειλή, στηριζόμενη στήν Ἁγία Πίστη τοῦ Χριστοῦ καί στίς δημοκρατικές ἀρχές καί ἀξίες.
Ἐπιθυμοῦμε τήν εἰρηνική συμβίωση μέ ὅλους τούς λαούς τῆς γῆς, ἀλλά δέν εἴμαστε διατεθειμένοι νά ἀπεμπολήσουμε τά ἐθνικά μας δίκαια.
Ὅσα ἀποκτήθηκαν μέ αἷμα ἀπό τούς προγόνους μας ὀφείλουμε νά τά διαφυλάξουμε, ὥστε νά παραδώσουμε στίς νεώτερες γενιές τήν Ἑλλάδα ἀσφαλῆ καί ἱκανή νά ἀναδείξει τήν πλούσια καί ζῶσα πολιτισμική κληρονομιά της.
Καλούμαστε, λοιπόν, νά πορευθοῦμε μέ τήν ἐλπίδα τοῦ μέλλοντος, ἔχοντας τήν συνείδηση ὅτι τό μέλλον εἶναι αὐτό πού δίνει οὐσιαστικό νόημα σέ ὅσα προηγήθηκαν.
Ἕνα μέλλον πού ἀποκαλύπτει τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ στήν ζωή μας. Οἱ πρόγονοί μας, τό 1821, δέν θά εἶχαν ἐπιτύχει σέ κανέναν ἀγῶνα τους χωρίς πίστη σ’ αὐτήν τήν ζωντανή παρουσία τοῦ ὄντως Ζῶντος Θεοῦ.
Ἡ ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ἡ ὁποία τόσα πολλά σηματοδοτεῖ γιά τό λαμπρό μέλλον τῆς πορείας τοῦ ἀνθρώπου στά ἔσχατα, εἶχε ἐπιλεγεῖ ἀπό τήν Φιλική Ἑταιρεία, ἤδη ἀπό τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1820, γιά τήν ἐξέγερση στήν Πελοπόννησο καί σέ ἄλλα μέρη τοῦ Ἑλληνισμοῦ.
Τό βεβαιώνουν πολλοί πρωταγωνιστές στά κείμενά τους, μέ πιό χαρακτηριστική τήν ἀναφορά τοῦ Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στήν «Διήγηση Συμβάντων τῆς Ἑλληνικῆς Φυλῆς».
Ἐκεῖνοι πού προετοίμασαν τήν Ἐπανάσταση ἤθελαν νά συνδέσουν τόν Ἀγῶνα τους γιά τήν ἐλευθερία τῆς Πατρίδος μέ τήν Ὀρθόδοξη πίστη καί ζωή, τό πρόσωπο τῆς Παναγίας μέ τήν σωτηρία τους.
Καί στό τρίτο ἔτος τοῦ Ἀγῶνος, στίς 30 Ἰανουαρίου 1823, ἡ Παναγία τούς ἔδωσε τό μήνυμα ὅτι ὁ Ἀγώνας θά εὐοδωθεῖ.
Τότε ἀκριβῶς ἀνευρέθη μέ θαυματουργικό τρόπο ἡ εἰκόνα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου στήν Τῆνο, κατόπιν ὑποδείξεως τῆς μοναχῆς Πελαγίας, ἤδη Ἁγίας τῆς Ἐκκλησίας μας.
Τέκνα τῆς Ἐκκλησίας μας εὐλογημένα,
Ἔχοντας ὅλα τά προαναφερθέντα στόν νοῦ μας, ἄς ἀτενίσουμε μέ αἰσιοδοξία τό μέλλον. Ἡ 25η Μαρτίου 2021 ἄς γίνει ἡ ἀφετηρία καί τό ἐφαλτήριο μίας νέας πορείας ὡς πρός τήν σχέση μας μέ τό Γένος καί τήν Πατρίδα μας.
Ἄς προσπαθήσουμε νά συνδυάσουμε τήν Χριστιανική μας Παράδοση καί τήν ἱστορική μας συνέχεια μέ τίς ἀνάγκες τῆς σύγχρονης ἐποχῆς.
Καί ἄς ξαναδιαβάσουμε μέ προσοχή τήν λαϊκή σοφία τοῦ Στρατηγοῦ Ἰωάννη Μακρυγιάννη, ὁ ὁποῖος συνοψίζει τό νόημα τοῦ Ἀγώνα σέ μία σύντομη συζήτησή του μέ τόν Γάλλο Ναύαρχο Δεριγνύ πρίν ἀπό τήν μάχη μέ τόν Ἰμπραήμ στούς Μύλους τῆς Ἀργολίδος:
«Ἐκεῖ ὁπού ‘φκιανα τίς θέσεις εἰς τούς Μύλους, ἦρθε ὁ Ντερνύς νά μέ ἰδεῖ».
Μοῦ λέγει: «Τί κάνεις αὐτοῦ; Αὐτές οἱ θέσεις εἶναι ἀδύνατες· τί πόλεμον θά κάμετε μέ τόν Μπραΐμη αὐτοῦ;»
Τοῦ λέγω: «Εἶναι ἀδύνατες οἱ θέσεις κι ἐμεῖς. Ὅμως εἶναι δυνατός ὁ Θεός ὁπού μᾶς προστατεύει ...».
Εἴμαστε ἀδύνατοι, ἀλλά εἶναι δυνατός ὁ Θεός μας, διδάσκει ὁ Μακρυγιάννης.
Κι ἐμεῖς ἀδύναμοι νιώθουμε καί εἴμαστε, ἀλλά μέ πίστη στόν Θεό, μέ ἐπίγνωση τῆς ἱστορίας μας καί μέ ἐλπίδα στήν Ζωή πού ἔρχεται ἀπό τό μέλλον θά γίνουμε πιό δυνατοί γιά νά ἀντιμετωπίσουμε τίς δυσκολίες!
Τέκνα ἐν Κυρίω ἀγαπητά,
Γιά μᾶς τούς Ὀρθοδόξους, αὐτός ὁ σταθερός προσανατολισμός τῆς ἱστορίας πρός τό μέλλον εἶναι πού μεταμορφώνει καί δίδει πραγματικό νόημα στόν παρόντα καιρό.
Ἀποτελεῖ ἀπάντηση στό ζήτημα τοῦ θανάτου καί γι’ αὐτό ἀποτυπώθηκε μέ ἀπαράμιλλη εὐστοχία στό πάντα ἐπίκαιρο ἐπαναστατικό σύνθημα τῶν Ἀγωνιστῶν τοῦ 1821 «Ἐλευθερία ἤ Θάνατος».
Ἡ πίστη ὅτι ἡ ἱστορία πορεύεται ὄχι στήν ἐπιστροφή της σέ ἕνα τέλειο παρελθόν, ἀλλά σέ ἕνα ἐσχατολογικό μέλλον τό ὁποῖο τήν ἀναμένει καί δέν δύναται νά ἀναιρέσει τήν μνήμη του, ἦταν πού κράτησε ἀπροσκύνητους ἐπί 400 χρόνια τούς προγόνους μας ὑπό τόν ὀθωμανικό ζυγό.
Ἡ ἀπελευθέρωση ἀπό τήν ὅποια κοσμική σκλαβιά προϋποθέτει τήν πίστη ὅτι τό παρελθόν δέν μπορεῖ νά καθορίζει τόν ἄνθρωπο. Γιά τήν ζωή καί τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας, τόν ἄνθρωπο μόνο τό μέλλον μπορεῖ νά τόν καθορίζει. Αὐτό εἶναι ἄλλωστε καί τό νόημα τῆς Μετάνοιας.
Χρόνια πολλά, ἐλεύθερα, ἐν μετανοίᾳ καί χαρᾷ, ἐπ’ ἐλπίδι τοῦ μέλλοντος αἰῶνος!
† Ὁ Ἀθηνῶν Ι Ε Ρ Ω Ν Υ Μ Ο Σ, Πρόεδρος
† Ὁ Μυτιλήνης, Ἐρεσσοῦ καί Πλωμαρίου Ἰάκωβος
† Ὁ Γουμενίσσης, Ἀξιουπόλεως καί Πολυκάστρου Δημήτριος
† Ὁ Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων
† Ὁ Διδυμοτείχου, Ὀρεστιάδος καί Σουφλίου Δαμασκηνός
† Ὁ Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καί Κονίτσης Ἀνδρέας
† Ὁ Ξάνθης καί Περιθεωρίου Παντελεήμων
† Ὁ Ἄρτης Καλλίνικος
† Ὁ Ἰλίου, Ἀχαρνῶν καί Πετρουπόλεως Ἀθηναγόρας
† Ὁ Ζακύνθου Διονύσιος
† Ὁ Κηφισίας, Ἀμαρουσίου καί Ὠρωποῦ Κύριλλος
† Ὁ Νέας Ἰωνίας, Φιλαδελφείας, Ἡρακλείου καί Χαλκηδόνος Γαβριήλ
† Ὁ Γλυφάδας, Ἑλληνικοῦ, Βούλας, Βουλιαγμένης καί Βάρης Ἀντώνιος
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
† Ὁ Ὠρεῶν Φιλόθεος»
Εκ της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος
