«Τὸ πλέον βασιλικὸν καὶ ὄντως θεῖον μεταξὺ παντων τῶν ὀρέων».
Τα λόγια του βυζαντινού Αυτοκράτορα, Αλέξιου Α’ Κομνηνού, συμπυκνώνουν τη μαγεία του Αγίου Όρους.
Στην επίσημη ιστοσελίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου διαβάζουμε ότι ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β’ ο Παλαιολόγος το ονομάζει «καταφύγιον πασῶν τῶν ἀρετῶν».
Ο Ιωάννης Καντακουζηνός το αποκαλεί «θείαν πολιτείαν» και «πόλιν ουράνιον».
Ο βυζαντινός ιστορικός, Νικηφόρος Γρηγοράς, γράφει το Άγιον Όρος ότι «ἐξ ὑπαρχῆς ἡ φύσις τὸ ἡτοίμασεν καὶ τὸ διέθεσεν διὰ νὰ γίνῃ σπουδαστήριον, ἔνθα καλλιεργεῖται ἡ ἀρετή».
Το «Περιβόλι της Παναγιάς»
Σύμφωνα με την παράδοση, διαβάζουμε στην ιστοσελίδα www.athonszone.com η Παναγία μαζί με τον Ιωάννη παραπλέοντας τον Άθω αντιμετώπισαν φοβερή θαλασσοταραχή και αποβιβάστηκαν στον χώρο, όπου σήμερα βρίσκεται η Μονή των Ιβήρων.
Η Θεοτόκος θαυμάζοντας το τοπίο ζήτησε από τον Κύριο να Της παραχωρήσει όλο το Όρος ως δώρο. Τότε ακούστηκε φωνή που έλεγε: “Έστω ο τόπος ούτος κλήρος σός και περιβόλαιον σόν και παράδεισος, έτι δε και λιμήν σωτήριος τών θελόντων σωθήναι”.
Επειδή η τοποθεσία αυτή προσφέρεται για ασκητικούς αγώνες ήδη από τούς πρώτους βυζαντινούς χρόνους ο Άθως έγινε πόλος έλξης πολλών που επιθυμούσαν τον μοναχικό βίο. Έτσι ο λαός ονόμασε την περιοχή Άγιον Όρος και πολύ γρήγορα επισημοποιήθηκε η ονομασία αυτή από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Θ’ Μονομάχο με ιδιαίτερο χρυσόβουλο στα μέσα του 11ου αιώνα.