Του Άγγελου Ρούσσου
Την εβδομάδα που πέρασε αναβίωσε μια (όχι και τόσο) παλιά κόντρα μεταξύ Φαναρίου και Μόσχας. Αφορμή ήταν το ουκρανικό, αλλά οι μνήμες γύρισαν στο...τσεχικό εκκλησιαστικό ζήτημα, επιβεβαιώνοντας την μέγιστη αναστάτωση στον Ορθόδοξο κόσμο.
Ο επίσκοπος Sumperk Ησαΐας, κληρικός της δομής του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που δημιουργήθηκε στην Τσεχική Δημοκρατία, συλλειτούργησε με τους Ουκρανούς της νέας εκκλησίας στη Μονή Αγίου Μιχαήλ του Κιέβου.
Μια φωτογραφία από την υπηρεσία δημοσιεύτηκε στο Facebook από τον ορθόδοξο blogger Alexander Voznesensky. Όπως έμαθε το UOJ από τις πηγές του, ο επίσκοπος Isaiah μένει πραγματικά στο Κίεβο και είναι αυτός που συλληφθεί στη φωτογραφία.
Ο Αναπληρωτής Προϊστάμενος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων της κανονικής εκκλησίας της Ουκρανίας (UOC) πρωτοπρεσβύτερος Νικολάι Ντανιλέβιτς σχολίασε αυτό το γεγονός λέγοντας πως “η Ιεραρχία της Ορθόδοξης Εκκλησίας των Τσεχικών Χωρών και της Σλοβακίας στο άμεσο μέλλον θα αξιολογήσει τις ενέργειες του Επίσκοπου Ησαΐα” και τόνισε πως το γεγονός αυτό του συλλείτουργου δεν θα πρέπει να ερμηνευθεί ως η αρχή της αναγνώρισης της νέας εκκλησία (OCU).
Τόνισε δε ότι η παρουσία του Επίσκοπου Ησαΐα στην λειτουργία της νέας δομής της ουκρανικής εκκλησίας είναι αυθαίρετη πράξη.
"Όπως έγινε γνωστό από το OCCLS, αυτή είναι μια αυθαιρεσία του Επίσκοπου Ησαΐα ο οποίος δεν έχει την ευλογία του Προκαθημένου του και ενεργεί αντίθετα με την Εκκλησία του, η οποία στο πρόσωπο του Προκαθημένου, του Μακαριότατου Μητροπολίτη Ραστόσλαβ καταδίκασε τις πράξεις του Φαναρίου και δήλωσε τη μη αναγνώριση του λεγόμενου «OCU»”, εξήγησε.
Παράλληλα εξέφρασε την ανησυχία πως το Φανάρι «τώρα θέτει πραγματικά τα θεμέλια για τη δημιουργία παράλληλης δικαιοδοσίας στο OCCLS (Μητρόπολη Τσεχίας & Σλοβακίας) ». Συνέχισε λέγοντας πως το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης κατέγραψε ένα «σταυροπηγιακό μοναστήρι» στην Τσεχική Δημοκρατία, το οποίο μπορεί να δεχθεί κληρικούς όλων των δικαιοδοσιών, κυρίως από την Ορθόδοξη Εκκλησία των Τσεχικών Χωρών και τη Σλοβακία.
Σύμφωνα με τον π.Νικολάι, το «σταυροπηγιακό μοναστήρι» καθοδηγούνταν από τον Επίσκοπο του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, Μητροπολίτη Αυστρίας Αρσένιο, του οποίου αναπληρωτής είναι ο επίσκοπος Ησαΐας.
"Εδώ είμαστε με ένα"Δούρειο Ίππο" του Φαναρίου στην Ορθόδοξη Εκκλησία των Τσεχικών Χωρών και της Σλοβακίας. ", δήλωσε ο εκπρόσωπος του UOC.
Πάντως ο Μητροπολίτης Τσεχίας Ραστισλάβ με επιστολή του προς τον Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλο στις 11 Οκτωβρίου 2018, τον διαβεβαίωσε για το αμετάβλητο της θέσεώς του έναντι της ωμής παρεμβάσεως των κρατικών αρχών στην Ουκρανία στα εσωτερικά της Εκκλησίας.
Χθες ο Μητροπολίτης Τσεχίας Ραστισλάβ πήρε θέση για το συλλείτουργο λέγοντας πως η ανυπακοή στην απόφαση της Ιεράς Συνόδου συνεπάγεται κανονικές συνέπειες και έκανε λόγο για "μια εκδήλωση βαριάς αμέλειας και ασέβεια στον πρόεδρο και στα άλλα μέλη της Συνόδου”. Αυτό αναφέρεται στην έκκληση του Μητροπολίτη Τσεχίας και Σλοβακίας, Rostislav (Gont), που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του OCCLS.
Το ιστορικό
Το τσεχικό θέμα είχε υπάρξει σημείο αντιπαράθεσης μεταξύ Φαναρίου και Μόσχας πριν από λίγα χρόνια τότε που αρχικά η περιπετειώδης εκλογή του Ραστισλαβ στην Τσεχία δεν έγινε δεκτή από το Φανάρι, παρά μόνο η Μόσχα, η Αντιόχεια και η Πολωνία έσπευσαν να την αναγνωρίσουν. Μετά από...περιπέτειες και συγκρούσεις ο Ραστισλαβ έγινε μέλος της οικογένειας των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών και έλαβε την αναγνώριση από τον Οικουμενικό Πατριάρχη λίγο πριν από την Σύνοδο της Κρήτης το 2016.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο το 2015 σε αυστηρή επιστολή δεν έδινε καμία πιθανότητα να αναγνωριστεί από το Φανάρι ως Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Τσεχίας ο Μητροπολίτης Ραστισλάβ. Αλλά όπως έχουμε μάθει ο Φανάρι αρέσκεται να αλλάζει θέσεις!!!
Μάλιστα το Φανάρι είχε ζητήσει τον Οκτώβριο του 2015 εκλογή νέου Αρχιεπισκόπου μετά και τις τότε δηλώσεις του Ραστισλαβ κατά του Πατριάρχη Βαρθολομαίου που είχαν δει το φως της δημοσιότητας.
Λίγο καιρό αργότερα η συνέχεια δόθηκε από τον Μητροπολίτη Βολοκολάσμσκ Ιλαρίων ο οποίος χειροτόνησε κληρικό της Εκκλησίας της Τσεχίας & Σλοβακίας-της οποίας ο Προκαθήμενος Ράστισλαβ δεν αναγνωριζόταν μέχρι εκείνη την στιγμή από το Οικουμενικό Πατριαρχείο-προειδοποιώντας ακόμη και για σχίσμα!
Εν τέλει, το Φανάρι πίστεψε πως με την αναγνώριση του φιλορώσου Αρχιεπίσκόπου Τσεχίας και Σλοβακίας (το 2016 πλέον) ξεμπέρδεψε και πως με την επίσκεψη του τελευταίου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο τον απέσπασε από τις αγκάλες της Μόσχας.