Πριν από μια εβδομάδα το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ αποκάλυψε τις μύχιες σκέψεις του επικεφαλής της νέας ουκρανικής εκκλησιαστικής δομής Μητροπολίτη Επιφάνιου, ο οποίος μάλιστα ομολόγησε πως διεξάγονται μυστικές συνομιλίες με τις άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες για να την αναγνωρίσουν μέσα στο 2019.
Πριν από δύο μέρες το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ πρώτο από όλα τα ελληνικά ΜΜΕ αποκάλυψε το επερχόμενο “σχίσμα” στην νέα ουκρανική Εκκλησία σημειώνοντας πως βρίσκονται στα μαχαίρια Επιφάνιος και Φιλάρετος
Η ιστορία αυτή έχει και συνέχεια...
Στην Ουκρανία μιλούν ήδη για “μη επιτυχημένη εξέγερση Φιλάρετου” κι αυτό επειδή μετά από την πρόσκλησή του για τους εορτασμούς που αναφέραμε στο προηγούμενο άρθρο, μόνο τέσσερις από τους επισκόπους ανταποκρίθηκαν.
Την Τρίτη, λοιπόν, στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Βλαντιμίρ του Κιέβου πραγματοποιήθηκε συλλείτουργο προς τιμήν του Αγίου Μάρτυρος Μακαρίου. Το κλίμα όμως κάθε άλλο παρά λαμπρό ήταν μετά τις αποκαλύψεις για τις προθέσεις του Φιλάρετου για την επανέναρξη των δραστηριοτήτων του “Πατριαρχείου Κιέβου” (UOC-KP) και την επίσημη αντίδραση του Επιφάνιου.
Η πρόσκληση για τον εορτασμό τυπώθηκε σε επιστολόχαρτο και ήταν υπογεγραμμένη από τον «Πατριάρχη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας» Φιλάρετο.
Όπως αναφέραμε και στο προηγούμενο άρθρο ο Μητροπολίτης Επιφάνιος δεν έλαβε αμέσως την πρόσκληση, αλλά παρά μόνο αφότου πληροφορίες για το συλλείτουργο εμφανίστηκαν στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Στην Ουκρανία θεωρούν πως ο Φιλάρετος δεν είναι ικανοποιημένος με το ρόλο του στην νέα εκκλησία -που μάλλον παραπέμπει περισσότερο σε με συμβολική κατάσταση- και προσπαθεί να αναλάβει μια πιο αποφασιστική επιρροή στη ζωή της εκκλησίας.
Κάποιοι θεώρησαν την προγραμματισμένη γιορτή σαν ένα είδος «παρέλασης δύναμης», στην οποία ο Φιλάρετος ήθελε να ελέγξει πόσοι ιεράρχες θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την ιδέα του για την αποκατάσταση του UOC-KP.
Και αυτό, φαινομενικά, είναι ένα από τα στάδια στο δρόμο προς την “εξέγερση”, καθώς λέγεται ότι στα σχέδιά του είναι μια συνάντηση της τοπικής Συνόδου όπου θα επιδιώξει να επιστρέψει επισήμως το “Πατριαρχείο Κιέβου”, να αλλάξει το καταστατικό και τη σύνοδο και αυτός να ηγείται της εκκλησίας ως πατριάρχης.
Από την άλλη το Οικουμενικό Πατριαρχείο υποστηρίζει ανεπιφύλακτα τον Επιφάνιο και δεν αποκλείει ακόμη και την αναστολή του Τόμου αυτοκεφαλίας σε περίπτωση που πραγματοποιηθεί το σενάριο της αποκατάστασης του “Πατριαρχείου Κιέβου”.
Η χθεσινή προσπάθεια πάντως του Φιλάρετου για επίδειξη δύναμης απέτυχε, αφού όπως αποδείχτηκε ο αριθμός των υποστηρικτών του σεναρίου του, προφανώς, είναι ασήμαντος.
Στον εορτασμό βρέθηκαν μόνο τέσσερις επίσκοποι από περισσότερους από 60! Και βέβαια το “παρών” δεν έδωσε ούτε ο Μητροπολίτης Επιφάνιος.
Πάντως ο Φιλάρετος κατά τις μνημονεύσεις των προκαθημένων των τοπικών Ορθοδόξων εκκλησιών μνημόνευσε κανονικά τον Επιφάνιο.
"Κάποιοι υπερασπίζονται την ανεξαρτησία της ουκρανικής εκκλησίας και την ανεξαρτησία της ουκρανικής πολιτείας, ενώ άλλοι προδίδουν", δήλωσε ο Φιλάρετος.
Υπαινίχθηκε ότι τώρα πολλοί στην Ουκρανία, αφού πέτυχαν την ανεξαρτησία της εκκλησίας από ένα κέντρο (Μόσχα), την καθιστούν εξαρτημένη από ένα άλλο κέντρο (Κωνσταντινούπολη).
"Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για μια ενιαία τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία, ανεξάρτητη από τη Μόσχα ή την Κωνσταντινούπολη", δήλωσε ο Φιλάρετος.
Οι αναλυτές σχολιάζουν ότι ο επίτιμος πατριάρχης δεν είναι ικανοποιημένος από την πολιτική του Επιφάνιου, και προβλέπουν τις επόμενες κινήσεις του ως εξής:
- Ο Φιλάρετ θέλει να συγκαλέσει την Σύνοδο. Αν και, σύμφωνα με τον καταστατικό χάρτη της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, μόνο ο Επιφάνιος μπορεί να το κάνει αυτό.
- Στη Σύνοδο, ο Φιλάρετος θέλει να θέσει το ζήτημα της αλλαγής του καταστατικού Χάρτη της εκκλησίας.
- Αυτό όμως μπορεί να είναι η βάση για την απόσυρση του Τόμου (ειδικά αν αφορά μονομερώς την ανακήρυξη της αυτοκεφαλίας ή την επαναδραστηριοποίηση του “Πατριαρχείου Κιέβου”).
- Ο Φιλάρετος παραδέχεται τη διάσπαση της εκκλησίας εξαιτίας αυτού.
Κι ενώ στην Ουκρανία συμβαίνουν όλα αυτά, και βέβαια η βία συνεχίζεται σε πολλά σημεία της χώρας, οι Φαναριώτες έχουν άλλη...πρεμούρα! Με το ζόρι παντρειά της νέας Εκκλησίας με τις υπόλοιπες.
Ο Βαρθολομαίος το πέταξε πάλι το “καρφί” του. Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του στο πλαίσιο του διήμερου συνεδρίου με τίτλο «Fake News & Εκκλησία: Όταν η αλήθεια δοκιμάζεται στον φυσικό της χώρο» που διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη δήλωσε:
«Τα fake news φαίνεται ότι έχουν λάβει μορφή πανδημίας, προκαλούν σοβαρότατη ζημία στον πολιτισμό με άμεσες συνέπειες στην εκκλησιαστική ενότητα, την ορθή πληροφόρηση και την εμπιστοσύνη των ανθρώπων στη δημοσιογραφία και την ενημέρωση, γενικώς σε όλα όσα προάγουν την αλήθεια και την κοινωνική συνοχή. Η μείζων αληθινή είδηση των καιρών μας είναι ότι υπάρχουν ψευδείς ειδήσεις. Διαπιστώνουμε μετά λύπης ότι ακόμη και στον χώρο της εκκλησιαστικής δημοσιογραφίας διαχέονται και προωθούνται κατά καιρούς τέτοιας μορφής ειδήσεις προερχόμενες, ως επί το πλείστον από ιδιοτελή κίνητρα και σκοπιμότητες, οικονομικά συμφέροντα και επιδιώξεις», επισήμανε ο Οικουμενικός Πατριάρχης και ανέφερε ότι αυτό αποδεικνύεται και από μία πρόχειρη έρευνα για το Ουκρανικό Εκκλησιαστικό Ζήτημα.
Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου ξεκινάει “σταυροφορία” για λύση στο ουκρανικό ζήτημα, αλλά με σκιές.
Πριν καλά καλά ξεκινήσει τα ταξίδια του αναγκάστηκε να προβεί σε διευκρινιστική δήλωση : “Δεν δεχθήκαμε καμία εντολή από Βαρθολομαίο για μη συμμετοχή του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας στις συζητήσεις για το Ουκρανικό”
Υπενθυμίζεται πως τον Φεβρουάριο μέσα σε μερικές αράδες η Κυπριακή Σύνοδος τα είπε όλα για το ουκρανικό και με “καρφιά” για την Μόσχα και με υποδείξεις για το Φανάρι και κυρίως μη αναγνωρίζοντας προς το παρόν την νέα ουκρανική εκκλησιαστική οντότητα και καταφέρνοντας να διατηρήσει τόσο ζηλευτές ισορροπίες. Την ίδια γραμμή κράτησε και η Ουκρανία και σε παλιότερη ανάλυση του ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ σημειώναμε πως είναι πολύ πιθανόν να επιλέξουν την ίδια στάση και οι υπόλοιπες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες.
Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου λοιπόν ξεκινάει τα ταξίδια του, αλλά το κατά πόσο μπορεί η προσπάθειά του να έχει επιτυχία είναι συζητήσιμο. Άλλωστε και παλιότερα έχει μπει μεσολαβητής στο ζήτημα των Πατριαρχείων Αντιόχειας και Ιεροσολύμων, αλλά δεν τα έχει καταφέρει. Πάντως τώρα έχει ισχυρό χαρτί στο χέρι του και την κοινή θέση των 4 προκαθημένων στην προ μηνός συνάντησή τους στην Κύπρο.
Οι προκαθήμενοι λοιπόν από τις τέσσερες από τις πέντε αρχαίες αυτοκέφαλες Εκκλησίες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ήτοι ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεόδωρος, ο Πατριάρχης Αντιοχείας Ιωάννης , ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος και ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος έστειλαν σαφές μήνυμα και δημοσίευσαν μια δήλωση μετά τη συνάντησή τους, στην οποία παρόλο που δεν αναφέρονταν συγκεκριμένες αποφάσεις ή μέτρα για την ουκρανική κατάσταση, η συνάντηση θα πρέπει να θεωρηθεί σημαντική, καθώς οι προκαθήμενοι των τεσσάρων αρχαίων Εκκλησιών συγκεντρώθηκαν για να συζητήσουν το θέμα χωρίς την εμπλοκή του Οικουμενικού Πατριαρχείου ή του Πατριαρχείου Μόσχας.
Μεταξύ άλλων λοιπόν ο κ. Χρυσόστομος θα βρεθεί και στην Αθήνα η οποία το τελευταίο διάστημα έχει γύρει για τα καλά προς το Φανάρι με αφορμή τις τεταμένες σχέσεις κυβέρνησης-Εκκλησίας και μένει να δούμε αν οι γέφυρες θα αφορούν και στο ουκρανικό ζήτημα, ιδίως και μετά τις πολύ πρόσφατες αμερικανικές πιέσεις στον Αρχιεπίσκοπο.
Επίσης υπενθυμίζεται πως σε μια εβδομάδα θα έχουμε και συνάντηση Βαρθολομαίου-Ιερώνυμου με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό.
