Το «μίνι» εξοπλιστικό πρόγραμμα ανακοινώθηκε εν μέσω διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους δανειστές για να κλείσει η αξιολόγηση. Εκεί που ζητείται δηλαδή από την Ελλάδα να ληφθούν νέα μέτρα προκειμένου να μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες η χώρα εξαγγέλλει προμήθειες ή αναβαθμίσεις οπλικών συστημάτων αξίας μερικών δισ. ευρώ. Πρόκειται για αφέλεια ή για σκοπιμότητα;
Μία πρώτη απάντηση μπορεί να δίνει το γεγονός πως από τα τρία εξοπλιστικά προγράμματα τα δύο είναι αμερικανικά και το τρίτο ρωσικό. Κανένα ευρωπαϊκό. Ήδη, υπήρξε η πρώτη αντίδραση από το Βερολίνο, μέσω της γερμανικής εφημερίδας Bild, που έγραψε ότι «εμείς (σ.σ. εννοώντας τους Ευρωπαίους) δίνουμε λεφτά στην Ελλάδα και αυτοί αγοράζουν αεροσκάφη». Μήπως επιβεβαιώνεται το σενάριο της «επίθεσης»Τραμπ και Πούτιν μέσω του ΔΝΤ και της Ελλάδας στη Γερμανία;
Όλως τυχαίως χθες, το ΔΝΤ εναντιώθηκε στον ESM που δήλωσε μέσω του Ρέγκλινγκ ότι δεν χρειάζεται απομείωση του ελληνικού χρέους. Το Ταμείο τόνισε πώς δεν μπορεί να συνεχιστεί η λιτότητα στην Ελλάδα, δεν μπορούν να υπάρξουν πρωτογενή πλεονάσματα πάνω από 1,5% για αρκετά χρόνια και θα πρέπει να ληφθούν άμεσα οι αποφάσεις για τη μείωση του αφορολόγητου και του «κόφτη» στις συντάξεις.
Πρόκειται για αλλαγή στάσης από το ΔΝΤ; Συνέβαλε σε αυτό το γεγονός ότι η χώρα μας αποφάσισε να προμηθευτεί εξοπλιστικά προγράμματα εν μέσω κρίσης; Πιθανόν. Η κυβέρνηση κάθε άλλο παρά να μπλοκάρει την αξιολόγηση θέλει και το βασικό εμπόδιο, πέραν του κ. Σόιμπλε, είναι οι θέσεις του Ταμείου. Αν αυτές καμφθούν τότε μπορεί να υπάρξει λύση.
Αυτή είναι η μία ανάγνωση, δεδομένου ότι πλέον οι ΗΠΑ έχουν Πρόεδρο τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά στην πολιτική του ΔΝΤ έναντι του προκατόχου του. Υπάρχει σαφώς και η άλλη ανάγνωση. Η κυβέρνηση να μην μπήκε καν στη διαδικασία να σκεφτεί πώς μπορούν να αντιδράσουν οι Ευρωπαίοι σε ένα έστω και «μίνι» εξοπλιστικό πρόγραμμα.
Στο σημείο αυτό βέβαια πρέπει να επισημανθεί πώς δεν πρόκειται για αποφάσεις, αλλά εκδήλωση ενδιαφέροντος τόσο για το πρόγραμμα αναβάθμισης των μαχητικών F-16 όσο και για την αγορά F-35. Ειδικά για τον δεύτερο τύπου αεροσκάφους η ελληνική πλευρά ζητά ενημέρωση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του και τιμή μονάδας, στην οποία ασφαλώς δεν συμπεριλαμβάνονται πολλά έξτρα, όπως όπλα, ραντάρ, εκπαίδευση κ.α.
Ένα άλλο επίσης εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο είναι πώς σε ενημέρωση που έκανε χθες ο αρχηγός ΓΕΑ αντιπτέραρχος Χρήστος Χριστοδούλου, όταν ρωτήθηκε πώς μπορούν να αντιδράσουν οι δανειστές στα κόστη των εξοπλιστικών προγραμμάτων της ΠΑ που ανακοινώθηκαν, είπε, «πιστεύω πως οι Ευρωπαίοι εάν ενημερωθούν για τον τρόπο χρηματοδότησης δε θα φέρουν αντίρρηση. Δεν γίνονται όλα με ρευστό και συμπλήρωσε με νόημα, «ποιος μπορεί να αρνηθεί μια αμερικανική βοήθεια χρηματοδότησης στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ».
Αυτό σημαίνει πώς έχουν προηγηθεί συζητήσεις μεταξύ της ελληνικής και της αμερικανικής κυβέρνησης για χρηματοδοτικό πρόγραμμα όσον αφορά στην αναβάθμιση των F-16 και στην προμήθεια μία Μοίρας (20 αεροσκαφών) F-35. Άφησε μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο να προχωρήσει η αγορά με τη μέθοδο του leasing, ενώ πρόσθεσε πως η ΠΑ μπορεί να βρει πόρους για την χρηματοδότηση προγραμμάτων από διάφορους τρόπους, όπως είναι η εκποίηση παλαιού υλικού, ή η πώληση υπηρεσιών.
Ο κ. Χριστοδούλου έδωσε έμφαση στην τεχνολογική αναβάθμιση της Πολεμικής Αεροπορίας και δεδομένου ότι υπάρχει ενδιαφέρον από αρκετές Αεροπορίες του κόσμου για απόκτηση μεταχειρισμένων αεροσκαφών δεν αποκλείεται να πωληθούν τα 32 F-16 block 30 και τα χρήματα αυτά να χρηματοδοτήσουν την αγορά μία Μοίρας F-35.
Είναι δε ένα ενδεχόμενο, η αποπληρωμή των 20 αεροσκαφών «πέμπτης γενιάς», να ξεκινήσει μετά τη λήξη του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, μετά δηλαδή το 2018.
Όλα, όπως έχει πει και ο κ. Τσίπρας είναι θέμα «πολιτικής διαπραγμάτευσης», αλλά η ιστορία έχει αποδείξει μέχρι στιγμής πώς ούτε η σημερινή κυβέρνηση ούτε ασφαλώς οι προηγούμενες κατάφεραν να κάνουν διαπραγματεύσεις προς όφελος της Ελλάδας. Το αντίθετο μάλιστα. Γι' αυτό καλό είναι να κρατάμε και μικρό καλάθι.