Τα οφέλη μιας ισορροπημένης διατροφής, με υψηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά, είναι πολλά και αποδεδειγμένα μέσω εμπειρίας και επιστημονικής έρευνας.
Όπως για την καρδιά, το ήπαρ και το έντερο υπάρχουν τρόφιμα που ευνοούν ή επιδεινώνουν τη λειτουργία τους, έτσι και για τον εγκέφαλο υπάρχουν οι ωφέλιμες τροφές και εκείνες που ειδικοί όπως ο Δρ Brett Osborn, MD, πιστοποιημένος νευροχειρουργός, επικεφαλής στο St. Mary’s Medical Center και πρόεδρος και ιδρυτής του Senolytix, ενός κέντρου προληπτικής υγειονομικής περίθαλψης και αντιγήρανσης στη Φλόριντα, δε θα έβαζαν ποτέ στο πιάτο τους.
Αν και αναγνωρίζει ως σενάριο φαντασίας να τα εξαφανίσουμε εντελώς από τη ζωή μας -«ο εγκέφαλός μας αποζητά τα φαγητά με ωραία γεύση» λέει ο Δρ Osborn-, ο περιορισμός τους και η αποφυγή τους όποτε είναι δυνατόν μπορούν να μας προφυλάξουν από δυσάρεστες συνέπειες όπως η επιτάχυνση της κυτταρικής βλάβης και κατ’ επέκταση η πρόωρη γήρανση, σαν αποτέλεσμα των διαταραχών που προκαλεί η κατανάλωσή τους στον οργανισμό μας.
Αφού υπενθυμίζει ότι η εύρυθμη λειτουργία του εγκεφάλου είναι ένας συνδυασμός διατροφής -τρόφιμα πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα, αντιοξειδωτικά, βιταμίνες, άπαχες πρωτεΐνες, πράσινα λαχανικά και υγιή λιπαρά-, τακτικής άσκησης, σωστής ενυδάτωσης, διαχείρισης του άγχους και επαρκούς ύπνου, προχωρά στην απαρίθμηση των Νο1 διατροφικών εχθρών του εγκεφάλου.
1. Τροφές με ζάχαρη, όπως μπισκότα και αναψυκτικά
Mπισκότα, παγωτά, ντόνατς, αναψυκτικά αλλά και επεξεργασμένα δημητριακά μας γεμίζουν πρόσθετα σάκχαρα και ελάχιστα θρεπτικά συστατικά. «Η υπερκατανάλωση τροφών και ποτών πλούσιων σε σάκχαρα μπορεί να οδηγήσει σε απότομες αυξομειώσεις του σακχάρου στο αίμα, που συν τω χρόνω βλάπτουν τη γνωστική λειτουργία» εξηγεί ο νευροχειρουρός. Πρόσφατη μελέτη κατέταξε τον διαβήτη μεταξύ των ισχυρότερων παραγόντων κινδύνου για την εμφάνιση άνοιας.
2. Τρανς λιπαρά, όπως τηγανητές τροφές
Τρόφιμα με αφθονία σε τρανς λιπαρά, όπως τα τηγανητά και κάποια είδη βουτύρου, συνδέονται με χρόνια φλεγμονή και αυξημένο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης, σύμφωνα με τον Δρα Osborn, οποίος θυμίζει ότι «η φλεγμονή είναι κοινός παράγοντας κινδύνου σε κάθε σχεδόν ασθένεια που σχετίζεται με το γήρας. Η νόσος Αλτσχάιμερ δεν κάνει τη διαφορά».
3. Υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως τα πατατάκια
Από τα αρτοπαρασκευάσματα μέχρι τα πατατάκια, τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα χρειάζονται μεγάλη προσοχή, ιδίως λόγω της ενίσχυσής τους με πρόσθετα, συντηρητικά και ανθυγιεινά λιπαρά, που επιταχύνουν τη γνωστική φθορά με τη συχνή κατανάλωση.
4. Υπερκατανάλωση αλκοόλ
Η υπερβολή στο αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη του εγκεφάλου που σχετίζεται με το «οινόπνευμα» και να επηρεάσει τη γνωστική λειτουργία σε βάθος χρόνου. «Αλλά δεν σταματά εκεί. Η κατάχρηση μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιες διαταραχές του εκούσιου συντονισμού, επιληπτικές κρίσεις και μια σειρά διαταραχών που μπορούν να σας οδηγήσουν ακόμα στην Εντατική» προσθέτει ο Δρ Osborn.
5. Τροφές με πολύ αλάτι, όπως τα αλλαντικά
Μια διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε νάτριο (αλάτι), που περιλαμβάνει δηλαδή αλλαντικά, ψωμί, σάλτσες ή τουρσί ενδεικτικά, μπορεί να οδηγήσει σε υπέρταση, η οποία υποσκάπτει την υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου.
6. Τεχνητές γλυκαντικές ουσίες
Αν χρησιμοποιείτε τεχνητά γλυκαντικά στον καθημερινό σας καφέ, είναι καιρός να αναθεωρήσετε. «Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι τα τεχνητά γλυκαντικά μπορεί να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στη γνωστική λειτουργία και τον μεταβολισμό, αν και χρειάζονται περισσότερες έρευνες» αναφέρει ο Δρ Osborn.
7. Υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης
Η υπερβολή βλάπτει παντού, πολλώ δε μάλλον στην καφεΐνη. «Ενώ η μέτρια κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να έχει γνωστικά οφέλη, η υπερ-πρόσληψη καφεΐνης μπορεί να οδηγήσει σε άγχος, διαταραχές ύπνου και ενδεχομένως να επηρεάσει τη λειτουργία του εγκεφάλου» καταλήγει ο Δρ Osborn.
