Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είναι η κύρια αιτία της μη αναστρέψιμης απώλειας της όρασης και είναι πιο επικίνδυνη και από τον καταρράκτη και το γλαύκωμα.
Το πίσω τμήμα του οφθαλμού, που ονομάζεται αμφιβληστροειδής, έχει ένα κεντρικό τμήμα που ονομάζεται ωχρά κηλίδα, το οποίο είναι υπεύθυνο για πολλές βασικές λειτουργίες της όρασης, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας να διαβάζουμε, να αναγνωρίζουμε πρόσωπα και χρώματα, να οδηγούμε και να εντοπίζουμε μικρές λεπτομέρειες.
Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είναι η αλλοίωση της ωχράς κηλίδας και η επακόλουθη απώλεια αυτών των σημαντικών λειτουργιών.
Όλο και περισσότερα επιστημονικά ευρήματα αποδεικνύουν ότι η σωστή διατροφή μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.
Δείτε με ποιες αλλαγές στη διατροφή θα το πετύχετε:
- Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα: Οι τροφές που είναι πλούσιες σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, παίζουν ρόλο στην υγεία των φωτοϋποδοχέων του αμφιβληστροειδούς. Καλές πηγές τέτοιων λιπαρών είναι τα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός και οι σαρδέλες, καθώς και τα καρύδια,τα λαχανάκια Βρυξελλών, το σπανάκι και τα εμπλουτισμένα με ωμέγα-3 τρόφιμα, όπως το γιαούρτι και τα αυγά.
- Καροτενοειδή: Τα καροτενοειδή των τροφών και συγκεκριμένα η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη βοηθούν τα μάτια στο φιλτράρισμα του επικίνδυνου μπλε φωτός, το οποίο εκπέμπεται από τάμπλετ, έξυπνα κινητά, τηλεοράσεις με επίπεδες οθόνες και λαμπτήρες led. Το μπλε φως (υψηλής ενέργειας ορατή ακτινοβολία) αυξάνει την πιθανότητα εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, ειδικά σε ανθρώπους με χαμηλή ποσότητα βιταμίνης C και άλλων αντιοξειδωτικών ουσιών στον οργανισμό τους. Επειδή το σώμα δεν παράγει λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, πρέπει να λαμβάνουμε αυτά τα συστατικά από τροφές, όπως το κέιλ, το σπανάκι, τα χόρτα και τους κρόκους των αυγών. Τα λιπαρά είναι απαραίτητα για την απορρόφησή τους, γι’ αυτό πρέπει να συνδυάζετε αυτές τις τροφές με λίγο ελαιόλαδο.
- Αντιοξειδωτικά: Μεγαλώνοντας αυξάνεται το οξειδωτικό στρες, γι’ αυτό είναι αναγκαίο να λαμβάνετε επαρκείς ποσότητες αντιοξειδωτικών, όπως οι βιταμίνες Ε και C. Βιταμίνη C θα βρείτε στα εσπεριδοειδή, τις πιπεριές, το μπρόκολο και τις φράουλες, ενώ οι κορυφαίες πηγές βιταμίνης Ε είναι τα φιστίκια, τα φουντούκια, τα αμύγδαλα, το μπρόκολο, το σπανάκι κ.α. Βήτα-καροτίνη θα βρείτε στα καρότα και τις γλυκοπατάτες, το σπανάκι, το πεπόνι και τα βερίκοκα.
- Ψευδάργυρος: Είναι ένα μέταλλο που βοηθά στην απελευθέρωση βιταμίνης Α από το συκώτι στον αμφιβληστροειδή, η οποία απαιτείται για την παραγωγή μελανίνης, μιας χρωστικής ουσίας που προστατεύει τα μάτια. Προβλήματα όρασης, όπως η κακή νυχτερινή όραση και ο καταρράκτης, έχουν συσχετιστεί με ανεπάρκεια ψευδαργύρου. Καλές πηγές ψευδαργύρου είναι τα στρείδια, το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά, τα φασόλια, τα δημητριακά ολικής αλέσεως και ορισμένα γαλακτοκομικά.
- Βιταμίνη D: Τα μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία τα οποία τροφοδοτούν τον αμφιβληστροειδή με αίμα εμφανίζουν στένωση με την πάροδο του χρόνου είτε εξαιτίας της συσσώρευσης «τοξικών υλικών» εντός τους είτε εξαιτίας φλεγμονής. Στον άνθρωπο η διαδικασία αυτή μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του αριθμού των φωτοϋποδοχέων του ματιού κατά 30% ως την ηλικία των 70 ετών, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται προβλήματα στην όραση. H βιταμίνη D μειώνει τα επίπεδα ενός τοξικού μορίου που ονομάζεται β-αμυλοειδές στα αιμοφόρα αγγεία των ματιών και μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την όραση. Θα τη βρείτε στα λιπαρά ψάρια, τα αυγά, το εμπλουτισμένο γάλα, τα δημητριακά και τον χυμό πορτοκαλιού.
- Αντιφλεγμονώδη θρεπτικά συστατικά: Στις αιτίες της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας περιλαμβάνεται η χρόνια φλεγμονή του αμφιβληστροειδούς και του χοριοειδούς χιτώνα, του αγγειακού στρώματος του βολβού του ματιού, που βρίσκεται μεταξύ του αμφιβληστροειδή και του σκληρού χιτώνα. Ο χοριοειδής εφοδιάζει με οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες την εξωτερική στιβάδα του αμφιβληστροειδούς. Τροφές πλούσιες σε λουτεΐνη, ζεαξανθίνη, ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και βιταμίνη D, έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και προστατεύουν από την πάθηση.
- Μεσογειακή διατροφή: Η μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει όλα τα παραπάνω θρεπτικά συστατικά, καθώς βασίζεται σε λαχανικά, φρούτα, ψάρια και δεν προβλέπει την κατανάλωση, κορεσμένων και trans λιπαρών. Έρευνες έχουν δείξει ότι η προσήλωση στη μεσογειακή διατροφή σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο επιδείνωσης της προχωρημένης εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.
- Καφές: Πορτογαλική έρευνα διαπίστωσε ότι όσοι κατανάλωναν μεγάλες ποσότητες καφεΐνης, είχαν μικρότερο κίνδυνο να εκδηλώσουν εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Το 54% των ατόμων που κατανάλωναν έναν καφέ εσπρέσο την ημέρα, δεν είχε κάποια πάθηση των οφθαλμών ενώ το 45% είχε.
- Μείνετε μακριά από το πρόχειρο φαγητό: Μελέτη έδειξε ότι τροφές που είναι πλούσιες σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά, όπως κέικ, μπισκότα, μαργαρίνες, πατατάκια, φιστικοβούτυρο και τηγανητές πατάτες, αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης προχωρημένης εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.
- Υιοθετήστε υγιεινό τρόπο ζωής: Εκτός από τη διατροφή, σημαντικό ρόλο στην αποφυγή της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας παίζει η σωματική άσκηση, η αποφυγή του καπνίσματος (που διπλασιάζει τον κίνδυνο ανάπτυξης της πάθησης), καθώς και τα φυσιολογικά επίπεδα αρτηριακής πίεσης και χοληστερόλης.