Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία δεν διευκρίνισε αυτή την εβδομάδα ποιον αφορά η έρευνα που ξεκινά για τα συμβόλαια προμήθειας εμβολίων Covid-19, όλα όμως δείχνουν ότι πρόκειται για την πρόεδρο της Κομισιόν, η οποία δεν ανταποκρίθηκε στο αίτημα να αποκαλύψει τα SMS που αντάλλαξε με τον επικεφαλής της Pfizer Άλμπερτ Μπουρλά.
Στην υπόθεση των εμβολίων έρχονται τώρα να προστεθούν δημοσιεύματα για τον ρόλο της Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν σε επιχειρηματικές συμφωνίες που υπέγραψε με ευρωπαϊκές κυβερνήσεις η εταιρεία βιοτεχνολογίας Orgenesis, της οποίας επιστημονικός διευθυντής είναι ο σύζυγός της, Χάικο Φον ντερ Λάιεν.
Ελληνική επιδότηση
Με κυριακάτικο άρθρο της η ιταλική εφημερίδα LaVerita αφήνει υπόνοιες ότι η Φον ντερ Λάιεν μεσολάβησε για ελληνική επιδότηση 32 εκατ. ευρώ σε κοινοπραξία ανάμεσα στην Orgenesis και την ελληνική Theracell SA, με στόχο τη διάθεση κυτταρικών και γονιδιακών θεραπειών.
Η κοινοπραξία σχηματίστηκε το 2019, όμως η επιχορήγηση εγκρίθηκε λίγους μήνες μετά την επίσκεψη της Φον ντερ Λάιεν στην Αθήνα τον Ιούλιο του 2021.
Φέτος, η Orgenesis έλαβε επιδότηση και από την Ιταλία, σύμφωνα με το δημοσίευμα.
Η υπόθεση της Orgenesis δεν σχετίζεται άμεσα με τη Pfizer, αν και οι δύο εταιρείες έχουν κοινούς επενδυτές και ο διευθυντής της Orgenesis, Βίνστεντ Βαντάμ ήταν παλαιότερα στέλεχος της Pfizer.
To επίμαχο συμβόλαιο με την ΕΕ απέφερε στη Pfizer έσοδα δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ (Reuters)
Η υπόθεση των εμβολίων
Η υπόθεση για την οποία η Φον ντερ Λάιεν έχει πιο άμεσο λόγο να ανησυχεί είναι το συμβόλαιο που συνήψε η Κομισιόν με τη Pfizer για την προμήθεια 900 εκατ. δόσεων εμβολίου Covid-19, με οψιόν για ακόμα 900 εκατ. δόσεις.
Η υπόθεση ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2021 όταν η Φον ντερ Λάιεν δήλωσε στους New York Times ότι αντάλλασσε SMS με τον Άλμπερτ Μπουρλά στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την κατάρτιση συμβολαίου αγοράς του εμβολίου κατά της Covid-19.
Σε περίπτωση που παρέδιδε όλα τα εμβόλια η Pfizer θα είχε έσοδα 35 δισ. δολαρίων από τη συμφωνία, σύμφωνα με έγγραφο που διέρρευσε για την τιμή του εμβολίου.
Στη συνέχεια, δημοσιογράφος ζήτησε από τη Κομισιόν πρόσβαση στα μηνύματα και άλλα έγγραφα σχετικά με τις συνομιλίες, δεν έλαβε όμως κανένα SMS.
Επίπληξη από την Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια
Ακολούθησε επίπληξη από την Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια Έμιλο Ο’ Ράιλι, η οποία ζήτησε από την Κομισιόν να βρει και να παραδώσει τα γραπτά μηνύματα της προέδρου της.
Χωρίς να παραδεχτεί την ύπαρξη των SMS, η Επιτροπή απάντησε ότι η έρευνα για τα μηνύματα «δεν έφερε αποτέλεσμα», καθώς δεν υπάρχει υποχρέωση καταχώρισης «βραχύβιων, εφήμερων εγγράφων».
Η απάντηση προκάλεσε νέα παρέμβαση της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας, η οποία κατηγόρησε την Κομισιόν για κακοδιαχείριση.
Οι χειρισμοί της Επιτροπής «αφήνουν την ατυχή εντύπωση ότι ένας θεσμός της ΕΕ δεν είναι πρόθυμος να εξυπηρετήσει θέματα σημαντικού δημοσίου ενδιαφέροντος» ανέφερε η Ο’ Ράιλι.
Η επόμενη εξέλιξη ήρθε τον περασμένο μήνα, όταν το Ελεγκτικό Συνέδριο της ΕΕ ανέφερε σε έκθεσή του ότι η Επιτροπή αρνήθηκε να αποκαλύψει λεπτομέρειες για τις διαπραγματεύσεις της Φον ντερ Λάιεν με τη Pfizer.
H πρόεδρος της Κομισιόν, διαπίστωνε η έκθεση, απέκλινε από την πεπατημένη προηγούμενων διαπραγματεύσεων για εμβόλια, καθώς ανέλαβε προσωπικά να καταλήξει σε προκαταρκτική συμφωνία, αντί να βασιστεί σε ομάδες διαπραγματευτών. Και, σε αντίθεση με ό, τι είχε συμβεί σε προηγούμενες συμφωνίες, η Επιτροπή αρνήθηκε να παραδώσει στο συνέδριο έγγραφα για τη συγκεκριμένη διαπραγμάτευση.
Μέχρι στιγμής, πάντως, όπως προαναφέρθηκε, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία δεν έχει διευκρινίσει ποια ενδεχόμενα εγκλήματα ή ποια πρόσωπα αφορά η έρευνα για το επίμαχο συμβόλαιο.
Πόσο μπορεί να χειροτερέψει η κατάσταση για την Φον ντερ Λάιεν;
Το Politico, σε ανάλυσή του, σημειώνει ότι η κατάσταση μπορεί να γίνει ακόμα χειρότερη για την Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν. Μάλιστα, υπογραμμίζει ότι το θέμα είναι τοξικό για την πρόεδρο της Κομισιόν, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς την ανάμειξή της σε ένα αντίστοιχο σκάνδαλο όταν ήταν υπουργός Άμυνας της Γερμανίας.
Μετά από έρευνα σχετικά με την ανάθεση επικερδών αμυντικών συμβάσεων από τη Γερμανία κατά τη διάρκεια της θητείας της ως υπουργού, προέκυψε ότι δεδομένα είχαν διαγραφεί από τα τηλέφωνα της Φον ντερ Λάιεν, αποκλείοντας τη χρήση τους στην έρευνα.
Παρόλο που οι ερευνητές την αθώωσαν για τη συγκεκριμένη υπόθεση, η ίδια δήλωσε σε γερμανική κοινοβουλευτική έρευνα ότι «έχει μάθει το μάθημά της». Με ό, τι αυτό συνεπάγεται…