Λιγότερο από το 10% των ευρωπαϊκών σπιτιών διαθέτουν κλιματιστικό, αλλά η άνοδος της θερμοκρασίας ωθεί όλο και περισσότερους ανθρώπους να υιοθετήσουν τον κλιματισμό, την τεχνολογία που αποδίδει υψηλές εκπομπές ρύπων στην ατμόσφαιρα.
Η Ευρώπη κατακλύζεται από θερμοκρασίες ρεκόρ αυτή την εβδομάδα, και σε ολόκληρη τη γηραιά ήπειρο, οι άνθρωποι προσπαθούν σε μεγάλο βαθμό να τα βγάλουν πέρα χωρίς κλιματισμό.
Λιγότερο από το 10% των νοικοκυριών στην Ευρώπη είναι κλιματιζόμενα. Αλλά καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται, ο αριθμός αυτός αναμένεται να ανέβει. Η συνεχώς αυξανόμενη χρήση κλιματιστικών μπορεί να παρουσιάσει νέες προκλήσεις, καθώς τα περισσότερα συστήματα είναι αναποτελεσματικά και παράγουν εκπομπές που συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ν. Δένδιας για την 48η επέτειο αποκατάστασης της Δημοκρατίας: "Χρέος μας να διαφυλάξουμε την εθνική ενότητα"
Σε ακραίες περιπτώσεις, όταν oι απαιτήσεις είναι αρκετά υψηλές, πάρα πολλές μονάδες που εργάζονται ακατάπαυστα μπορεί να υπερφορτώσουν το ηλεκτρικό δίκτυο τις ζεστές μέρες.
Η κλιματική αλλαγή καθιστά την υπερβολική ζέστη κανόνα σε όλο τον κόσμο, αυξάνοντας τις ανάγκες για προσαρμογή στις νέες συνθήκες. Αλλά στην περίπτωση των κλιματιστικών ορισμένοι ειδικοί ανησυχούν για το πώς θα εξισορροπηθεί αυτή η ανάγκη με τις βλάβες που μπορούν να προκαλέσουν οι λύσεις που αυτά προσφέρουν.
Οι παγκόσμιες πωλήσεις κλιματιστικών υπερτριπλασιάστηκαν μεταξύ 1990 και 2016, σύμφωνα με μια έκθεση του 2018 από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA).
Αυτή η ανάπτυξη είναι πιθανό να συνεχιστεί, καθώς η χρήση ενέργειας για ψύξη παγκοσμίως να αναμένεται να τριπλασιαστεί ξανά από τώρα έως το 2050.
Ζεστές χώρες όπως η Ινδία και η Ινδονησία ευθύνονται για ένα μεγάλο ποσοστό της αυξανόμενης χρήσης κλιματιστικών.
Μέχρι το 2050, περίπου η μισή αύξηση της ικανότητας ψύξης από χρήση κλιματιστικών θα προέρχεται από δύο μόνο χώρες, την Ινδία και την Κίνα, σύμφωνα με τον IEA.
Τα εισοδήματα εκεί αυξάνονται, δίνοντας στους ανθρώπους πρόσβαση στον κλιματισμό για πρώτη φορά, λέει η Ενρίκα Ντε Τσιάν , ερευνήτρια περιβαλλοντικής οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Ca’ Foscari της Βενετίας.
Ομως η χρήση κλιματιστικών αυξάνεται επίσης σε σχετικά πλουσιότερες και πιο ψυχρές χώρες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Ευρώπης, κυρίως επειδή η αστικοποίηση και η κλιματική αλλαγή προκαλούν αύξηση των θερμοκρασιών υποστηρίζει η Τσιάν.
Ωστόσο, πολλοί Ευρωπαίοι διστάζουν να υποδεχθούν τα κλιματιστικά με ανοιχτές αγκάλες. «Το να βλέπουμε το αιρ κοντίσιον ως λύση για τα κύματα καύσωνα και την κλιματική αλλαγή είναι φυσικά λίγο προβληματικό λόγω της ενέργειας που χρησιμοποιείται», λέει ο Ντάνιελ Οζμπεργκχάους, ερευνητής ενεργειακής και κλιματικής οικονομίας στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Οικονομικής Έρευνας Λαϊμπνιτζ στη Γερμανία.
Σήμερα, οι συσκευές ψύξης όπως τα αιρ κοντίσιον αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% της παγκόσμιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας – και δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο εξακολουθεί να προέρχεται από ορυκτά καύσιμα, αυτό είναι ένα σημαντικό κομμάτι των παγκόσμιων εκπομπών.
Λόγω της μαζικής χρήσης ενέργειας τους, «έχουν όντως κακή φήμη», λέει ο Κέβιν Λέϊν, ενεργειακός αναλυτής στον IEA.
Ειδικά οι μονάδες ψύξης μπορούν να πλήξουν το ηλεκτρικό δίκτυο επειδή όλες τείνουν να ενεργοποιούνται περίπου την ίδια ώρα, κατά τις πιο ζεστές στιγμές της ημέρας. Αυτό το πρόβλημα είναι εμφανές σε μέρη όπως το Τέξας, όπου τα καλοκαίρια είναι ζεστά και τα κλιματιστικά είναι ευρέως διαδεδομένα.
Οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύου του Τέξας προτρέπουν συχνά τους κατοίκους να μειώσουν τη χρήση των κλιματιστικών μονάδων κατά τις απογευματινές ώρες αιχμής για να αποφύγουν τις διακοπές ρεύματος.
Υπάρχουν πιο αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις για τις μονάδες παραθύρων που είναι κοινές σε πολλές πόλεις σήμερα, λέει ο Λέϊν.
Τα διαιρούμενα συστήματα ή οι αντλίες θερμότητας μπορούν να λειτουργήσουν και ως συσκευές ψύξης και θέρμανσης και μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικές από άλλες επιλογές.
Το αρχικό κόστος για τις αντλίες θερμότητας εξακολουθεί να είναι σχετικά υψηλό, αν και το κόστος αυτό σε βάθος χρόνου μπορεί να αποσβεστεί και να συναγωνιστεί τις άλλες επιλογές λόγω της εξοικονόμησης ενέργειας.
Και σε περιοχές με σχετικά μέτρια κλίματα όπου τα κύματα καύσωνα δεν διαρκούν, οι επιλογές παθητικής ψύξης όπως οι ανακλαστικές στέγες, τα σκιασμένα παράθυρα και ο καλύτερος αερισμός μπορούν να μειώσουν την ανάγκη για δαπανηρή ενεργή ψύξη όπως το αιρ κοντίσιον, προσθέτει ο Λέϊν.
Ρεαλιστικά, η ψύξη γίνεται περισσότερο ανάγκη παρά πολυτέλεια για ολοένα και περισσότερους ανθρώπους στον κόσμο. «Το ερώτημα είναι πώς θα το κάνουμε προσιτό, πώς θα διασφαλίσουμε ότι θα μειωθούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις», υποστηρίζει ο Λέϊν.
Ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για τις κυβερνήσεις να προωθήσουν τη φιλική προς το κλίμα ψύξη είναι να θεσπίσουν κανονισμούς που περιγράφουν την ελάχιστη απόδοση για τις νέες μονάδες. Τα προγράμματα εκπτώσεων μπορούν επίσης να βοηθήσουν τους ανθρώπους να αντέξουν οικονομικά πιο αποτελεσματικές αλλά ακριβές επιλογές.
«Με την αυξανόμενη επικράτηση αυτών των πραγματικά ακραίων θερμοκρασιών, μία από τις βασικές επιδράσεις του κλιματισμού είναι ότι μπορεί να σας απομονώσει από ορισμένες πραγματικά επικίνδυνες επιπτώσεις στην υγεία», λέει ο Στίβεν Τζάρβις ερευνητής στο London School of Economics. «Σε αυτές τις συνθήκες, γίνεται πραγματικά κάτι περισσότερο από ανάγκη».
