Το ιώδιο είναι ένα στοιχείο που απαιτείται από τον θυρεοειδή αδένα για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών. Δεδομένου ότι το σώμα δεν παράγει ιώδιο από μόνο του, είναι απαραίτητο να εξασφαλίζεται μέσω διατροφικών πηγών, σύμφωνα με το wikihealth.gr.
Ποια η σημασία του ιωδίου στην υγεία του θυρεοειδούς;
Το ιώδιο, όταν καταναλώνεται, απορροφάται γρήγορα και εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος.
Ο θυρεοειδής, ο οποίος έχει μικροσκοπικά κύτταρα που συλλαμβάνουν το ιώδιο που κυκλοφορεί, το προσλαμβάνει και το οξειδώνει, ώστε να αρχίσει να χρησιμοποιείται για τη δημιουργία τριιωδοθυρονίνης (Τ3) και θυροξίνης (Τ4) (θυρεοειδικές ορμόνες που κυκλοφορούν σε ολοκληρο το σώμα για να ρυθμίσουν τον μεταβολισμό και να εξασφαλίσουν την σωστή λειτουργία της καρδιάς, του εγκεφάλου και άλλων ζωτικών οργάνων).
Παρόλο που το μεγαλύτερο μέρος του ιωδίου συγκεντρώνεται στον θυρεοειδή αδένα, το μη ορμονικό ιώδιο υπάρχει σε διάφορους ιστούς του σώματος, όπως οι μαστικοί αδένες, τα μάτια, το γαστρικό βλεννογόνο, ο τράχηλος της μήτρας και οι σιελογόνοι αδένες.
Τα επίπεδα Τ3 και Τ4 -καθώς και η ορμόνη διέγερσης του θυρεοειδούς (TSH), η οποία επηρεάζεται και από τα δύο- που δεν βρίσκονται σε φυσιολογικά όρια, οδηγούν συνήθως σε προβλήματα υποθυρεοειδισμού και υπερθυρεοειδισμού και σε επιπλοκές που σχετίζονται με την υπολειτουργία ή την υπερδραστηριότητα του θυρεοειδή.
Πόσο ιώδιο χρειάζεται το ανθρώπινο σώμα;
Σύμφωνα με το Συμβούλιο Τροφίμων και Διατροφής των Εθνικών Ακαδημιών, το συνιστώμενο διαιτητικό επίπεδο (RDA) για το ιώδιο, κυμαίνεται από 90 mcg την ημέρα για τα νήπια, έως 150 mcg για τους εφήβους και τους ενήλικες.
Όσον αφορά τις έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες, η Αμερικανική Ένωση Θυρεοειδούς συνιστά τη λήψη μιας προγεννητικής βιταμίνης που περιέχει 150 mcg ιωδίου την ημέρα, ως μέρος της συνολικής συνιστώμενης πρόσληψης των 220 mcg/ημέρα και των 290 mg/ημέρα, αντίστοιχα. Σημειώνεται ότι η περίσσεια ιωδίου, για αυτές τις γυναίκες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη, γι΄αυτό συνίσταται μεγάλη προσοχή.
Ποιες είναι οι σημαντικότερες πηγές ιωδίου;
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Υγεία: Ο θόρυβος μάς αρρωσταίνει (Βίντεο)
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν πρόβλημα να φτάσουν τα συνιστώμενα επίπεδα πρόσληψης ιωδίου. Ανάμεσα στα τρόφιμα που είναι πλούσια σε ιώδιο συγκαταλέγονται και τα ακόλουθα:
- Μπακαλιάρος (85 γραμμάρια): 99 mcg
- Απλό γιαούρτι χαμηλών λιπαρών (1 φλιτζάνι): 75 mcg
- Γάλα χαμηλών λιπαρών (1 φλιτζάνι): 56 mcg
- Λευκό εμπλουτισμένο ψωμί (2 φέτες): 45 mcg
- Γαρίδες (85 γραμμάρια): 35 mcg
- Εμπλουτισμένα μακαρόνια (1 φλιτζάνι): 27 mcg
- Αυγό (1 μεγάλο): 24 mcg
- Κονσερβοποιημένος τόνος σε λάδι (85 γραμμάρια): 17 mcg
- Αποξηραμένα δαμάσκηνα (5 δαμάσκηνα): 13 mcg
- Τυρί τσένταρ (28 γραμμάρια): 12 mcg
- Χυμός μήλου (1 φλιτζάνι): 7 mcg
- Μπιζέλια κατεψυγμένα (1/2 φλιτζάνι): 3 mcg
- Μπανάνες (1 μέτρια): 3 mcg
Σε ποιες καταστάσεις υγείας μπορεί να οδηγήσει η ανεπάρκεια ιωδίου;
Δεδομένου ότι το ιώδιο είναι απαραίτητο για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, τα μειωμένα επίπεδα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υποθυρεοειδισμό (χαμηλή λειτουργία του θυρεοειδούς). Παράλληλα, η έλλειψη ιωδίου συνδέεται και με την ανάπτυξη βρογχοκήλης (διεύρυνση του θυρεοειδούς).
Την ίδια ώρα, τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες με σοβαρή ανεπάρκεια ιωδίου, έχουν καθυστερημένη ανάπτυξη και σοβαρές μη αναστρέψιμες διανοητικές αναπηρίες, προβλήματα με την κίνησή τους, την ομιλία και την ακοή τους. Σημειώνεται ότι η ανεπάρκεια ιωδίου, μπορεί να προκαλέσει ακόμη και αποβολή εμβρύου.
Σε ποιες καταστάσεις υγείας μπορεί να οδηγήσει η περίσσεια ιωδίου στο σώμα;
Για τα άτομα με μη φυσιολογικούς θυρεοειδείς αδένες, η περίσσεια ιωδίου προκαλεί υποθυρεοειδισμό. Επιπρόσθετα και παρόλο που το περισσότερο ιώδιο στο σώμα, αρχικά προκαλεί έξαρση ενέργειας, στην συνέχεια προκαλεί εξάντληση, πόνο και κόπωση.
Την ίδια ώρα, οι μεγάλες ποσότητες ιωδίου μπλοκάρουν την ικανότητα του θυρεοειδούς να παράγει θυρεοειδικές ορμόνες. Μια μελέτη του 2014 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Endocrinology and Metabolism, διαπίστωσε ότι τα υπερβολικά υψηλά επίπεδα ιωδίου δεν είναι ασφαλή και μπορεί να οδηγήσουν σε υποθυρεοειδισμό και αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα (θυρεοειδίτιδα Hashimoto , χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα ), ειδικά για άτομα με υποτροπιάζουσα νόσο του θυρεοειδούς.
Οι γυναίκες που λαμβάνουν υπερβολικές δόσεις ιωδίου μέσω συμπληρωμάτων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, διατρέχουν κίνδυνο να γεννήσουν μωρά με συγγενή υποθυρεοειδισμό, οπότε συνίσταται ιδιαίτερη προσοχή.
