Οι έρευνες δείχνουν ότι περίπου το 28% των ατόμων με ζάλη έχουν επίσης συμπτώματα τουλάχιστον μιας αγχώδους διαταραχής. Η ζάλη που σχετίζεται με το άγχος μπορεί να είναι αρκετά σοβαρή ώστε να προκαλέσει λιποθυμία, όπως αναφέρει το Wikihealth.
Γιατί το άγχος προκαλεί ζάλη;
Η σχέση μεταξύ άγχους και ζάλης είναι πολύπλοκη. Ορισμένοι άνθρωποι βιώνουν ζάλη λόγω του άγχους τους, ενώ άλλοι ζαλίζονται και στη συνέχεια αισθάνονται άγχος γι’ αυτό.
Το άγχος μπορεί να προκαλέσει ζάλη με διάφορους τρόπους:
- Yποτροπιάζουσα νευροκαρδιογενής συγκοπή: Αυτή η συχνή αιτία λιποθυμίας συμβαίνει όταν η αρτηριακή πίεση πέφτει ξαφνικά, προκαλώντας στο άτομο ζάλη και σύγχυση. Ενώ οποιαδήποτε μορφή άγχους μπορεί να προκαλέσει αυτό το σύμπτωμα, οι άνθρωποι συχνά αναφέρουν συγκοπή όταν έχουν άγχος για ιατρικές διαδικασίες ή φοβία για βελόνες.
- Υποκειμενικές αισθήσεις: Το άγχος μπορεί να κάνει ένα άτομο να αισθάνεται συναισθηματικά ασταθές, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει την υποκειμενική αίσθηση ζάλης. Μια μελέτη του 2014 διαπίστωσε ότι η ύπαρξη αγχώδους και εσωστρεφούς ιδιοσυγκρασίας αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη χρόνιας υποκειμενικής ζάλης.
- Υπεραερισμός: Ορισμένοι άνθρωποι, ιδίως εκείνοι που βιώνουν κρίσεις πανικού ή αναδρομικά επεισόδια, μπορεί να υπεραερίζονται όταν αισθάνονται άγχος. Αυτή η αφύσικη αναπνοή στερεί από τον εγκέφαλο οξυγόνο και μπορεί να προκαλέσει στο άτομο ζάλη ή ακόμη και λιποθυμία.
Η ζάλη μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο άγχους: Όταν ένα άτομο αισθάνεται ζάλη, μπορεί να ανησυχεί για την υγεία του ή να φοβάται ότι θα λιποθυμήσει. Αυτές οι ανησυχίες μπορεί να προκαλέσουν ή να εντείνουν το άγχος. Μια μελέτη του 2012 διαπίστωσε ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της χρόνιας ζάλης, της κατάθλιψης και του άγχους.
Ποια άλλα συμπτώματα προκαλεί το άγχος;
Τα συμπτώματα του άγχους ποικίλλουν από άτομο σε άτομο και το άγχος ενός ατόμου μπορεί να αλλάξει με το χρόνο. Εάν ένα άτομο πάσχει από αγχώδη διαταραχή, η συγκεκριμένη διάγνωση μπορεί να καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο εκδηλώνεται το άγχος του. Για παράδειγμα, τα άτομα με διαταραχή πανικού μπορεί να βιώνουν έντονες κρίσεις πανικού, ενώ τα άτομα με γενικευμένο άγχος μπορεί να παρατηρούν επίμονο, υπερβολικό άγχος.
Ορισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Μεταβολές της φυσιολογίας, όπως ταχυκαρδία
- Σωματικά συμπτώματα, όπως ναυτία και μυϊκή ένταση
- Δυσκολία συγκέντρωσης
- Αίσθημα φόβου
- Εφιάλτες
- Ευερεθιστότητα
- Ημικρανίες
Χρόνια ζάλη έναντι οξείας ζάλης
Όταν ένα άτομο αισθάνεται πάντα ζαλάδα ή βιώνει συχνά κρίσεις ζάλης, έχει χρόνια ζάλη. Η οξεία ζάλη είναι ένα σύντομο επεισόδιο ζάλης, το οποίο μπορεί να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού ή μετά από πολύ γρήγορη έγερση. Το άγχος μπορεί να προκαλέσει τόσο τη χρόνια όσο και την οξεία ζάλη.
Μπορεί ο ίλιγγος να προκαλέσει άγχος;
Ο ίλιγγος είναι ένας τύπος ζάλης που μπορεί να προκαλέσει στο άτομο την αίσθηση ότι κινείται ή πέφτει, ακόμη και όταν στέκεται ακίνητο. Αυτή η αίσθηση μπορεί να είναι μια πολύ ανησυχητική εμπειρία. Τα άτομα με διάφορες μορφές ζάλης, συμπεριλαμβανομένου του ιλίγγου, αναφέρουν έντονο άγχος.
Τι μπορεί να περιλαμβάνει μία θεραπεία άγχους και ζάλης;
Το άγχος μπορεί να είναι συντριπτικό και το άτομο μπορεί να αισθάνεται ότι έχει χάσει τον έλεγχο του σώματος και του μυαλού του. Ωστόσο, το άγχος θεραπεύεται. Αν και κάποιοι άνθρωποι πρέπει να δοκιμάσουν αρκετές θεραπείες μέχρι κάτι να λειτουργήσει, οι περισσότεροι μπορούν να ανακουφιστούν με τη σωστή υποστήριξη. Οι πιο αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές για το άγχος περιλαμβάνουν:
- Ψυχοθεραπεία: Ο γιατρός μπορεί να συστήσει γνωστική συμπεριφορική θεραπεία. Αυτός ο τύπος θεραπείας βοηθά το άτομο να κατανοήσει καλύτερα τις σκέψεις και τα συναισθήματά του.
- Φαρμακευτική αγωγή: Οι γιατροί μπορεί να συστήσουν β-αναστολείς για το άγχος. Αυτά τα φάρμακα μπορούν επίσης να αντιμετωπίσουν την υψηλή αρτηριακή πίεση, μια πιθανή αιτία ορισμένων τύπων ζάλης.
- Υποστήριξη: Τα άτομα με άγχος χρειάζονται υποστήριξη από τα αγαπημένα τους πρόσωπα και την κοινότητά τους. Οι ομάδες υποστήριξης μπορεί να βοηθήσουν ένα άτομο να εντοπίσει χρήσιμες αλλαγές στον τρόπο ζωής και στρατηγικές θεραπείας.
- Αλλαγές στον τρόπο ζωής: Οι άνθρωποι μπορεί να διαπιστώσουν ότι ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η άσκηση, βοηθούν στην ανακούφιση από το άγχος.
Η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τη ζάλη εξαρτάται από την αιτία της.
Πότε προτείνεται η επίσκεψη στον γιατρό;
- Παρουσία ζάλης μετά τη λήψη ενός νέου φαρμάκου
- Παρουσία σοβαρής και χρόνιας ζάλης
- Παρουσία άλλων συμπτωμάτων, όπως εμετός
Ποια είναι η εξέλιξη στις περιπτώσεις ζάλης;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ζάλη που σχετίζεται με το άγχος δεν αποτελεί σημαντικό λόγο ανησυχίας. Ωστόσο, είναι δυνατόν να έχετε άγχος και μια σοβαρή υποκείμενη πάθηση που προκαλεί ζάλη. Έτσι, τα άτομα με χρόνια ζάλη και άγχος δεν πρέπει να απορρίπτουν τα συμπτώματά τους. Όταν το άγχος είναι η κύρια αιτία της, η ζάλη μπορεί να έρχεται και να φεύγει. Τα οξέα επεισόδια συνήθως βελτιώνονται από μόνα τους, αν και το άτομο μπορεί να συνεχίσει να βιώνει ζάλη που σχετίζεται με το άγχος του. Η θεραπεία του άγχους συχνά βοηθάει.