Συνέντευξη στον Μάνο Χατζηγιάννη
Απαντήσεις στο γιατί η άρση των μέτρων δεν είναι “φτου ξελεφτερία” από την Ειδικό Ιατρό Βιοπαθολόγο-Επόπτη Δημόσιας Υγείας κα Μαρία Δημητρίου
Τρεις τρόπους με τους οποίους θα θωρακίσουμε την άμυνα του Εθνικού Συστήματος Υγείας ούτως ώστε να μπορέσει να αντεπεξέλθει σε οποιεσδήποτε νέες πιέσεις από την πανδημία, υποδεικνύει η Ειδικός Ιατρός Βιοπαθολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (ΔΠΘ) και κυρίως Επόπτης Δημόσιας Υγείας, κα Μαρία Δημητρίου σε μια ακόμη συνέντευξή της στο ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ.
Η κα Δημητρίου απαντάει για την μέχρι τώρα έκβαση της έξαρσης της ασθένειας στην Ελλάδα, για το περιβόητο θέμα της χρήσης της μάσκας, για τα πολλαπλά συμπτώματα και τις μεταλλάξεις του ιού, αλλά και για το άνοιγμα των σχολείων, ενώ ειδικά για την άρση των μέτρων σημειώνει χαρακτηριστικά πως “για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή”.
Πολύ ενδιαφέρον έχει και η απάντησή της για την νέα-παλαιά απειλή του ιου “Καβασάκι” που πλήττει τα παιδιά και την συσχέτισή του με τον κορονοϊό.
Τέλος με χιούμορ αντιμετωπίζει και τα σενάρια συνωμοσιολογίας, ενώ μας καθησυχάζει και για τα “μπάνια του λαού”....
-Πριν από 40 μέρες περίπου στην προηγούμενη συνέντευξή σας στο ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ είχατε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τις αντοχές του συστήματος υγείας της χώρας μας. Το υγειονομικό τείχος άντεξε στο πρώτο κύμα της επίθεσης της επιδημίας. Πέραν των χειροκροτημάτων στα μπαλκόνια τι χρειάζεται το Εθνικό μας Σύστημα Υγείας για να ανταποκριθεί στην συνέχεια;
Πράγματι το Εθνικό Σύστημα Υγείας στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, αλλά ας μην ξεχνάμε πως το θετικό αποτέλεσμα ήταν συλλογική προσπάθεια τόσο των αρμοδίων φορέων και της πολιτείας που έλαβαν άμεσα μέτρα περιορισμού όσο και της αξιέπαινης συμμόρφωσης του κόσμου. Φάνηκε όμως ότι μπροστά στον κίνδυνο μιας πανδημίας οι ελλείψεις στα νοσοκομεία είναι μεγάλες και χωράνε τεράστια περιθώρια βελτίωσης.
Νομίζω θα πρέπει η πολιτεία να κινηθεί γύρω από τρειςάξονες για τη θωράκιση του υγειονομικού συστήματος.
Πρώτον, άμεσες προσλήψεις μόνιμου ιατρικού, νοσηλευτικού και λοιπού παραϊατρικού προσωπικού αφού σε καμία περίπτωση οι τρέχουσες αλλά και οι μελλοντικές ανάγκες δεν καλύπτονται από το ήδη υπάρχον και σε πολλές περιπτώσεις κουρασμένο και γηρασμένο δυναμικό.
Δεύτερον ικανοποίηση των αναγκών για αναλώσιμα υλικά και θωράκιση των συνθηκών λειτουργίας υπό συνθήκες βιοασφάλειας και τρίτον εντατικοποίηση της εκπαίδευσης για αντιμετώπιση της νέας πραγματικότητας.
-Θεωρείτε πως η αναλογία κρουσμάτων-θανάτων-πληθυσμού είναι ευοίωνη για την Ελλάδα;
Τα ποσοστά κρατήθηκαν σε εντυπωσιακά χαμηλούς αριθμούς και θα έλεγα επιτρέπουν μια συγκρατημένη αισιοδοξία. Άλλωστε και ο ρυθμός μετάδοσης της νόσου που είναι ένας καλός δείκτης, αυτή τη στιγμή παραμένει σημαντικά χαμηλός. Να σεβαστούμε όμως το γεγονός ότι ένας αριθμός συνανθρώπων μας νικήθηκαν και για αυτούς και τις οικογένειές τους τα έστω και χαμηλά ποσοστά ακυρώνουν την όποια επιτυχή προς το παρόν έκβαση.
-Ακούσαμε όλοι τα νέα μέτρα. Πολλοί πιστεύουν πως είναι μιας μορφής “φτου ξελεφτερία” όπως λέγαμε μικροί. Είναι έτσι;
«Για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή» Ωστόσο, ναι μπορούμε να κυκλοφορήσουμε πλέον πιο ελεύθερα και να επιστρέψουμε σε κάποιες σημαντικές δραστηριότητες. Σε καμία περίπτωση δεν εκθέτουμε τους εαυτούς μας και τους γύρω μας σε κίνδυνο.
-Τελικά η μάσκα είναι χρήσιμη ή όχι; Στις αρχές Απριλίου η απάντηση ήταν αρνητική, η τελευταία ενημέρωση την καθιστά υποχρεωτική. Τι συμβαίνει; Και για ποια μάσκα μιλάμε; Ιατρική, υφασμάτινη, άλλη; Τι πρέπει να προσέχει ο κόσμος; Κι όταν λέμε να φοριέται σε κλειστούς χώρους, στέκει να την φορούν κάποιοι και στο αμάξι για παράδειγμα;
Η μάσκα είναι ένα πολύ χρήσιμο μέτρο ατομικής προστασίας όπως ήταν και τον Απρίλιο αλλά υπό συνθήκες. Αυτό σημαίνει ότι τη φοράμε σε κλειστούς χώρους στους οποίους υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι π.χ. χώρος εργασίας, καταστήματα, κομμωτήρια, υπηρεσίες, μέσα μαζικής μεταφοράς, νοσοκομεία. Τώρα για το αυτοκίνητο, αν υπάρχει και δεύτερο άτομο δεδομένου του ότι ο χώρος είναι μικρός, πρέπει να φοράνε και οι δύο συνεπιβάτες μάσκα (π.χ. ταξί).
Αν κάποιος είναι μόνοςτου στο αυτοκίνητο δεν είναι απαραίτητη. Αν όμως φεύγοντας από το σπίτι θέλει να αποφύγει άσκοπους χειρισμούς και κακή φύλαξη της μάσκας σε τσέπες ή τσάντες με κίνδυνο να την μολύνει μέχρι να φτάσει στον προορισμό του, τότε μπορεί να τη φορέσει. Βασική και απαραίτητη συνθήκη είναι η εκπαίδευση του κόσμου στη σωστή χρήση της. Μετά από δύο μήνες ενημέρωσης είμαστε ως κοινωνία πιο εξοικειωμένη στον τρόπο χρήσης της θέλω να πιστεύω.
Αρμόδιοι φορείς έχουν εκδώσει οδηγίες σχετικά με το είδος της μάσκας που μπορούν να χρησιμοποιούν οι άνθρωποι στις απλές καθημερινές δραστηριότητες σε συνδυασμό πάντα με την αποφυγή συγχρωτισμού και τήρηση των αποστάσεων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ραγδαίες εξελίξεις: Το Remdesivir εγκρίθηκε από την FDA για τη θεραπεία του κορονοϊού
Έτσι για το γενικό πληθυσμό στις προαναφερθείσες συνθήκες, υπό την επικρατούσα κατάσταση, με το συγκεκριμένο αριθμό κρουσμάτων και στην εποχή που διανύουμε η χρήση απλής χειρουργικής μάσκας ή ακόμα και υφασμάτινης (αν υπάρχει αδυναμία προμήθειας χειρουργικής) αρκεί εφόσον τηρούμε την απαραίτητη υγιεινή για συντήρηση και χρήση της. Επαναλαμβάνω η μάσκα δεν είναι πανάκεια. Είναι μέσο που προσφέρει κάποιο βαθμό προστασίας. Δεν ξεχνάμε όσα ήδη ξέρουμε. Δεν κυκλοφορούμε αν έχουμε συμπτώματα και δε συγχρωτιζόμαστε.
Σε κάθε περίπτωση αυτό που πρέπει να γίνει αντιληπτό αντί να ακολουθήσουμε αφοριστικές τακτικές και επικριτική στάση απέναντι στην επιστημονική κοινότητα που δίνει τις οδηγίες είναι ότι οι ανάγκες μας αλλάζουν ανάλογα με τις επικρατούσες συνθήκες. Δεν χρησιμεύει σε τίποτα να παραμένουμε εμμονικά σε παρελθούσες αντιλήψεις. Ναι τον Απρίλη σε κατάσταση γενικού lockdown η μάσκα δεν ήταν απαραίτητη αφού υπήρχαν συνθήκες περιορισμού. Τώρα που θα έρθει σε επαφή ο πληθυσμός οφείλει να λάβει μέτρα ατομικής προστασίας. Σε κάθε περίπτωση δεδομένης της πρωτόγνωρης συνθήκης η επιστημονική κοινότητα τηρεί τη στάση της παρατήρησης και της επέμβασης για αλλαγή των οδηγιών μόλις υπάρξει νέα συνιστώσα.
-Ειδικά για τα σχολεία πόσο ασφαλής μπορεί να είναι η επανέναρξη των μαθημάτων; Πως μπορείς να ελέγξεις ιδίως τις μικρές ηλικίες; Πόσο σας ανησυχεί ως επιστημονική κοινότητα αυτό το νέο σύνδρομο “Καβασάκι”, που χτυπάει τα παιδιά και φαίνεται να σχετίζεται με τον COVID-19;
Τα μαθήματα στα σχολεία θα ξεκινήσουν με τρόπο ελεγχόμενο μειώνοντας τους μαθητές ανά τάξη και εκπαιδεύοντάς τους στην τήρηση κανόνων υγιεινής. Σίγουρα είναι εξαιρετικά δύσκολο αλλά γι’ αυτό η επανέναρξη γίνεται τώρα υπό συνθήκες πιο ελεγχόμενες προκειμένου να εξεταστεί η ομαλή μετάβαση στη νέα σχολική χρονιά.
To σύνδρομο Kawasaki ή οξύ εμπύρετο βλεννογονοδερματικό σύνδρομο είναι μια σπάνια αντίδραση. Πρόκειται για αγγειίτιδα (φλεγμονή αγγείων) ανοσολογικής αρχής που προσβάλλει τα παιδιά κυρίως ηλικίας από 6 μηνών έως 5 ετών. Παρουσιάζεται με πυρετό άνω των 5 ημερών και 4 ή 5 από τα εξής: επιπεφυκίτιδα,προσβολή βλεννογόνων (ερυθρός φάρυγγας, ξηρά χείλη, φραουλοειδής γλώσσα), τραχηλική λεμφαδενοπάθεια, εξάνθημα κορμού, εξέρυθρα και οιδηματώδη πέλματα και παλάμες, απολέπιση δακτύλων. Επικίνδυνη επιπλοκή της νόσου είναι η προσβολή των στεφανιαίων αγγείων της καρδιάς με ανάπτυξη ανευρυσμάτων ή στένωση αγγείων που μπορεί να οδηγήσουν σε αιφνίδιο θάνατο. Γενικά ο SARS-CoV-2 φαίνεται να διεγείρει διάφορες ανοσολογικά έντονες αντιδράσεις στα πλαίσια των οποίων έχει περιγραφεί και το άνω σύνδρομο.
-Ακούμε διάφορα τόσο καιρό για τον ιό. Ακούμε πως επηρεάζει την επιδερμίδα, τα μάτια, την όσφρηση, ακούμε για πρήξιμο στα ακροδάκτυλα των ποδιών, πως προκαλεί εγκεφαλικά σε ασυμπτωματικούς. Τι ισχύει από όλα αυτά και βέβαια τι γίνεται με τις μεταλλάξεις;
Ο ιός στα πλαίσια της ευρύτητας της κλινικής του εκδήλωσης εμφανίζεται με σωρεία συμπτωμάτων πέραν των κλασσικών που μαρτυρούν λοίμωξη του αναπνευστικού. Έτσι πράγματι έχουν περιγραφεί όλα αυτά που αναφέρετε σε ορισμένα περιστατικά. Κάποια από αυτά, όπως η ανοσμία και η απώλεια γεύσης συγκαταλέγονται πλέον στα σχετικά συχνά κλινικά συμπτώματα. Οι άλλες εκδηλώσεις είναι λιγότερο συχνές ή όχι τόσο τυπικές αν προτιμάτε. Οι μεταλλάξεις των ιών είναι μια πραγματικότητα και φυσικά όπως κάθε ιός έτσι και αυτός υπόκειται σε μεταλλάξεις. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι οι μεταλλάξεις είναι ο λόγος που κάθε χρόνο απαιτείται επανεμβολιασμός για τον ιό της γρίπης προκειμένου να προφυλαχθούμε από το επικρατές μεταλλαγμένο στέλεχος. Ακόμα όμως τα δεδομένα είναι ανεπαρκή για να μιλήσουμε για μεταλλάξεις.
-Με δεδομένη την δυνατότητα που τα νέα μέτρα δίνουν, αλλά και την άνοδο της θερμοκρασίας μέγιστο ερώτημα είναι αν κολλάει με το νερό; Θάλασσα και πισίνα...
Δεν υπάρχουν δεδομένα αυτή τη στιγμή που να μπορούν να απαντήσουν με απόλυτη ακρίβεια στο συγκεκριμένο ερώτημα. Θεωρητικά μια πισίνα με ενεργό υπολειμματικό χλώριο θα πρέπει να είναι ασφαλής εφόσον τηρούνται οι κανόνες υγιεινής. Θα μπορούσε ίσως προς το παρόν να χρησιμοποιηθεί για ατομική προπόνηση. Όσο για τη θάλασσα και πάλι η τήρηση των γενικών κανόνων ασφαλείας νομίζω είναι αρκετή.
-Πως αντιμετωπίζετε αλήθεια εσείς ως επιστημονική κοινότητα όλα αυτά τα σενάρια πως έχει βρεθεί ήδη το εμβόλιο και το κρύβουν ή ακόμη τα πιο ευφάνταστα πως δεν υπάρχει καν ιός κλπ. ;
Η επιστημονική κοινότητα έχει στραμμένη την προσοχή της στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και στην ταυτόχρονη εξυπηρέτηση των αναγκών λοιπών ασθενών ειδικά χρονίως πασχόντων, οι οποίοι έχουν δοκιμαστεί όλη αυτή την περίοδο λόγω δυσκολίας προσέγγισης των υγειονομικών υπηρεσιών στο βαθμό που θα επιθυμούσαν. Δεν υπάρχει χρόνος για ενασχόληση με φανταστικά σενάρια και ιστορίες συνωμοσίας. Αυτά τα αφήνουμε στα χέρια της 7ης τέχνης.
