Μία πρώτη ανάλυση για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η κρίση του κοροναϊού στην Ευρώπη και τον πλανήτη επιχειρεί να κάνει σε δημοσίευμά του το πρακτορείο πρακτορείο Bloomberg, φέρνοντας ως παράδειγμα την κρίση χρέους που πέρασε η Ελλάδα, επισημαίνοντας τι μπορούν να διδαχθούν από τη χώρα μας.«Αν κάποιος ψάχνει έναν οδηγό για τους κινδύνους που απειλούν μια δημοκρατία της Ευρώπης, όταν έχει δεχτεί ένα εξουθενωτικό οικονομικό σοκ, δεν χρειάζεται να ψάξει πιο μακριά από το παράδειγμα της Ελλάδας», αναφέρει το άρθρο του πρακτορείου, το οποίο κάνει ειδική μνεία στον πρώην πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, τον άνθρωπο που κλήθηκε να διαχειριστεί την κρίση στην κορύφωσή της. Η εμπειρία που βίωσε η Ελλάδα μπορεί να είναι διαφορετική, αλλά συγκρίσιμου μεγέθους, και είχε σοβαρές συνέπειες τις οποίες οι πολιτικές τάξεις του κόσμου αξίζει να αναλογιστούν, επισημαίνουν οι αρθρογράφοι.
Το άρθρο αναφέρεται στις συνθήκες που επικρατούσαν στην Ελλάδα της ύφεσης, όταν η οικονομία της Ελλάδας συρρικνωνόταν με ετήσιο ρυθμό πάνω από 8%, την περίοδο που ο Αντώνης Σαμαράς ανέλαβε την εξουσία. Η οικονομική καταστροφή άνοιξε δρόμο στον εξτρεμισμό, που οξύνθηκε από τις πολιτικές ευθύνες για την κατάσταση. Πρόκειται για μια διδακτική ιστορία για το ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες τέτοιου είδους κρίσεων, σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό της χώρας, Αντώνη Σαμαρά. «Είναι αδύνατον να αποφευχθούν οι κλυδωνισμοί» εξηγεί στο πρακτορείο ο πρώην πρωθυπουργός ο οποίος σημειώνει με νόημα: «Όταν ο φόβος μετατρέπεται σε πανικό, τότε η δυσαρέσκεια μετατρέπεται σε οργή, και αυτό το μίγμα είναι εκρηκτικό».
Την ίδια περίοδο, πέντε πρωθυπουργοί έχασαν την εξουσία λόγω λαϊκής δυσαρέσκειας για την οικονομίας. Μεταξύ αυτών ήταν ο Αντώνης Σαμάρας, ένας από τους ελάχιστους ηγέτες παγκοσμίως που κλήθηκαν να διαχειριστούν τις συνέπειες μιας τόσο βαθιάς ύφεσης. Κατά τη διάρκεια της θητείας του από το 2012 έως το 2015, παρακολούθησε το ακροδεξιό κόμμα της Χρυσής Αυγής να εκμεταλλεύεται τις κοινωνικές συνέπειες της κρίσης και να χρησιμοποιεί ρατσιστική και νεοναζιστική ρητορική για να γίνει η τρίτη πολιτική δύναμη στη χώρα. Όταν ένας από τους υποστηρικτές του δολοφόνησε έναν ραπ καλλιτέχνη το 2013, ο Σαμαράς αναγκάστηκε να δράσει. Συνέλαβε ολόκληρη την ηγεσία της ΧΑ, και το κόμμα δεν ανέκαμψε ποτέ από τότε.
Ο Αντώνης Σαμαράς, επισημαίνουν στο άρθρο, πέτυχε μια στροφή στην οικονομία, αλλά όταν άρχισε να διαφαίνονται τα πρώτα ίχνη ανάπτυξης έχασε τις εκλογές από μία άλλη μορφή λαϊκισμού, επισημαίνουν οι αρθρογράφοι, αναφερόμενοι στη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα. «Ήταν άλλο ένα προσφάτως ανερχόμενο πολιτικό κίνημα, του οποίου η αριστερή πλατφόρμα απαιτούσε μια πιο επιθετική αντιπαράθεση με τους πιστωτές της Ελλάδας» σημειώνουν.
Το καλοκαίρι της δυσαρέσκειας
Η επικείμενη ύφεση «είναι πολύ διαφορετική από την κρίση της ευρωζώνης», εξηγεί στο Bloomberg o Πάνος Τσακλόγλου, καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο οποίος διετέλεσε διαπραγματευτής της Ελλάδας με τους ευρωπαίους πιστωτές της. «Είναι εξωγενής, καθώς δεν οφείλεται σε λάθη πολιτικής. Είναι συμμετρική, καθώς επηρεάζει όλες τις χώρες και μπορεί να δημιουργήσει σοβαρές αρνητικές εξωτερικότητες μεταξύ των χωρών».
Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, από τη Γερμανία μέχρι το Ηνωμένο Βασίλειο, έχουν ήδη προσφέρει ενισχυμένα και στοχοθετημένα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας για να περιορίσουν τις οικονομικές επιπτώσεις στους εργαζόμενους κατά τη διάρκεια της επιδημίας, κάτι που δεν είχε δυνατότητα να κάνει η Ελλάδα. Παρόλα αυτά, η Σωτηρία Θεοδωροπούλου, ανώτερη ερευνήτρια στο Ευρωπαϊκό Συνδικαλιστικό Ινστιτούτο με έδρα τις Βρυξέλλες, προειδοποιεί ότι η σημερινή κρίση, εάν αντιμετωπιστεί ανεπαρκώς, θα μπορούσε να σπείρει τους σπόρους επιζήμιων πολιτικών, και να φέρει ενδεχομένως ένα καλοκαίρι δυσαρέσκειας μεταξύ των φτωχότερων στρωμάτων της κοινωνίας.
Προς το παρόν, ο Αντώνης Σαμάρας λέει ότι οι κυβερνήσεις μπορούν να μετριάσουν τις πολιτικές επιπτώσεις μόνο αν ο κόσμος δει ότι διαχειρίζονται αποτελεσματικά την κρίση. Οι ηγέτες καλούνται να περπατήσουν σε τεντωμένο σκοινί, ισορροπώντας μεταξύ «αποφασιστικότητας και συμπόνιας» και πρέπει να σκέφτονται αντισυμβατικά, κάτι που αφορά και τα σχέδια έκτακτης ανάγκης, λέει.
«Εάν οι ευρωπαϊκές οικονομίες αφεθούν να καταρρεύσουν, χωρίς αυτή η κρίση να είναι δική τους υπαιτιότητα, αυτό θα οδηγήσει σε άνοδο του ευρωσκεπτικισμού», προειδοποιεί ο Αντώνης Σαμαράς. «Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην πλήρη αποσύνθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης», καταλήγει.
