Τα τελευταία χρόνια μια σειρά αλλαγών στη φύση του διεθνούς συστήματος έχουν δημιουργήσει νέες γεωστρατηγικές ισορροπίες στην περιφέρεια της Ευρασίας, οι οποίες αναπόφευκτα θα έχουν συνέπειες και για την Ελλάδα. Για παράδειγμα, δημιουργείται μια ασάφεια ισχύος στην ευρασιατική περιφέρεια εξαιτίας της μονοναχίας των χερσαίων με τις ναυτικές δυνάμεις για τον έλεγχο των εγγύς ευρασιατικών υδάτων.
Το γεγονός αυτό δημιουργεί νέα δεδομένα στην τεχνολογία και την επιστήμη του πολέμου, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν τη βάση έδρασης μιας νέου τύπου ελληνικής πολεμικής και αποτρεπτικής μηχανής, υψηλών δυνατοτήτων, μεγάλης γεωπολιτικής αξίας και χαμηλού κόστους. Ο καθηγητής της Σχολής Ευελπίδων, Δρ. Κωνσταντίνος Γρίβας μας έχει εξηγήσει αρκετές φορές τις απόψεις του για τα θέματα αυτά από τις σελίδες του DP.
Ωστόσο, σε μια άκρως ενδιαφέρουσα τηλεοπτική εκπομπή του διακεκριμένου συνάδελφου Γιώργου Σαχίνη στην οποία βρέθηκε καλεσμένος σε κρητικό τηλεοπτικό δίκτυο, δόθηκε η ευκαιρία να αναπτυχθεί μια συζήτηση πολύ ευρύτερη και αποκαλυπτική. Εν ολίγοις από αυτές που δεν μας έχει συνηθίσει η ελληνική τηλεόραση και μας προσφέρει με τη δουλειά του ο εν λόγω δημοσιογράφος.
Τη συζήτηση αυτή αξίζει να την παρακολουθήσει όποιος επιθυμεί να εμβαθύνει σε όσα διαδραματίζονται στις ημέρες μας και δεν αρκείται στο να παρακολουθεί την ειδησεογραφία. Δε χρειάζεται καν να δώσουμε συγχαρητήρια στον Γιώργο Σαχίνη, που κοσμεί το δημοσιογραφικό επάγγελμα.
Ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος δίνει στους καλεσμένους τον χρόνο να αναπτύξουν τις απόψεις τους και από τις ερωτήσεις που κάνει, αποδεικνύει ότι κατανοεί πολύ καλά όσα λέγονται, προσπαθώντας να τα απλοποιήσει όσο γίνεται ώστε να διευκολύνει τον τηλεθεατή του.
https://www.youtube.com/watch?v=bSBlk1j9q4Q
Συνεχίζοντας την περιγραφή όσων ειπώθηκαν, ο ανταγωνισμός για τα εγγύς ευρασιατικά ύδατα δημιουργεί νέα δεδομένα στη γεωπολιτική αλλά και νομική υπόσταση εννοιών όπως είναι τα χωρικά ύδατα και η ΑΟΖ, ενώ, σε συνδυασμό με την τήξη των αρκτικών πάγων και τη δημιουργία της BRI (Belt and Road Initiative), τον νέο Δρόμο του Μεταξιού, αυξάνει αποφασιστικά τον ρόλο της Ανατολικής Μεσογείου στο διεθνές σύστημα.
Συνακόλουθα, ο διεθνής ρόλος της Ελλάδας, ο οποίος έτσι και αλλιώς είναι σημαντικός, αυξάνει. Αυτό κρύβει κινδύνους αλλά και ευκαιρίες. Εν παραλλήλω, η ανακάλυψη μεγάλων σχιστολιθικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στις ΗΠΑ, που τις κατέστησε ενεργειακά ανεξάρτητες, δημιούργησε ένα πιο ασαφές και πιο άναρχο πλανητικό ενεργειακό σύστημα.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τον αυξανόμενο ρόλο του φυσικού αερίου στο διεθνές ενεργειακό μείγμα, που είναι ένα regional αγαθό και όχι global οπως το πετρέλαιο, πρωτίστως λόγω της δυσκολίας μεταφοράς του, διαμορφώνει ένα εν δυνάμει πλανητικό σύστημα ενεργειακών περιφερειών, μέσα στο οποίο η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να αποτελέσει μια εξ αυτών.
Συνακόλουθα, προκύπτουν μοναδικές ευκαιρίες και κίνδυνοι για την Ελλάδα σε αυτό το ρευστό, ασαφές, πολυπολικό διεθνές σύστημα, που δεν έχει ακόμη αποκρυσταλωθεί αλλά βρίσκεται υπό διαμόρφωση. Σε αυτόν τον κόσμο, η Τουρκία, οδηγείται και αυτά από απρόσωπες δυνάμεις γεωπολιτικής μηχανικής σε μια έντονα αναθεωρητική πολιτική έναντι της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία σε βάθος χρόνου κατά την άποψή μου είναι περίπου αναπόφευκτο να οδηγήσει σε οξεία σύγκρουση.
Για να αποφευχθεί αυτό, η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να επενδύσουν σε μια νέα αποτρεπτική στρατηγική. Κατά την άποψή μου αυτή θα πρέπει να εδράζεται στην αξιοποίηση της αρχιπελαγικής δομής του Αιγαίου Πελάγους και τη δημιουργία σε αυτό ενός πλέγματος – πλεγάτων (‘grid – of – grids’) αντιπρόσβασης και άρνησης περιοχής (A2/AD) κατά τα πρότυπα των Κινέζων, των Ρώσων, αλλά πλέον και των Αμερικανών που αναπτύσσουν παρόμοιες αντιλήψεις, τεχνολογίες και όπλα στο πλαίσιο των δογμάτων των “Διαχωρικών Πυρών” (Cross Domain Fires) και της “Πολυχωρικής Μάχης” (Multi Domain Battle).
Συνακόλουθα, επενδύοντας σε αυτές τις αντιλήψεις η Ελλάδα και με τη βοήθεια τεχνολογιών της λεγόμενης “Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης”, θα μπορούσε να αναπτύξει ένα νέο τύπου στράτευμα, το οποίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως βληματοκεντρικό, να μετατρέψει το Αιγαίο σε στρατηγικό φράγμα ενισχύοντας τον ρόλο της στο πλαίσιο της δυτικής γεωστρατηγικής και να αναπτύξει μια εγχώρια παραγωγική βάση υψηλής τεχνολογίας που θα μπορούσε να τη βγάλει από την κρίση σε βάθος χρόνου.
