Το προσχέδιο προϋπολογισμού της Βουλγαρίας για το 2025 έχει έλλειμμα 3%, αν και πολιτικοί και οικονομολόγοι ανησυχούν ότι ο πραγματικός αριθμός χωρίς κλιμάκωση εσόδων θα μπορούσε να είναι τρεις φορές υψηλότερος.
Ο αριθμός «τρία» είναι ιερός αυτή τη στιγμή, γιατί η καταγραφή υψηλότερης αξίας της τρύπας στο ταμείο θα ξύσει κάθε ελπίδα για την Ευρωζώνη του χρόνου.
Υπάρχουν αρκετές προϋποθέσεις για ένταξη στο ευρώ και στα χαρτιά αυτή τη στιγμή η χώρα μας δεν πληροί μόνο την προϋπόθεση της σταθερότητας των τιμών.
Η προσέγγιση του ορίου του ελλείμματος 3 τοις εκατό θα ανοίξει ένα δεύτερο πρόβλημα – τη μη εκπλήρωση του κριτηρίου για σταθερά και βιώσιμα δημόσια οικονομικά.
Τα «κόλπα»
Γι’ αυτό το υπουργείο Οικονομικών είναι έτοιμο για κάθε είδους κόλπα για να αποφύγει το 3%, παρόλο που οι ίδιοι οι πολιτικοί αποκαλούν ήδη τον προϋπολογισμό ψεύτικο και κατασκευασμένο και δεν φαίνεται να έχουν κανένα σχέδιο να τον συζητήσουν με τη σημερινή του μορφή πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων.
Αν πρόκειται για αποδοχή στην Ευρωζώνη, η Βουλγαρία δεν θα είναι η πρώτη χώρα που έχει χρησιμοποιήσει μάγους για να καλύψει τις αξίες που χρειάζεται. Μέχρι στιγμής, πάντως, ο «βιασμός» των αριθμών έχει γενικά μπούμερανγκ.
Οι «μάγοι» στην Ελλάδα
Η Ελλάδα έγινε μέλος της Ευρωζώνης το 2001, πληρώντας τέλεια όλα τα κριτήρια, συμπεριλαμβανομένου του πληθωρισμού, του χρέους και του ελλείμματος. Μόλις λίγα χρόνια αργότερα, αποδείχθηκε ότι τα πράγματα ήταν αρκετά διαφορετικά.
Το 2012 Ο Άλαν Λιτλ, σε ανάλυση για το BBC News, μίλησε για «υπηρεσία των Ελλήνων μάγων-κρατιστών» .
«Αποκαλέσαμε τον επικεφαλής της ελληνικής στατιστικής υπηρεσίας «μάγο» γιατί μπορούσε να εξαφανίσει τα πάντα. Έκανε τον πληθωρισμό να εξαφανιστεί. Και μετά έκανε το έλλειμμα να εξαφανιστεί», θυμάται σε συνέντευξή της στα ΜΜΕ η Ελληνίδα οικονομολόγος Μιράντα Χάφα, η οποία τη δεκαετία του 1990 εργαζόταν σε έναν επενδυτικό οίκο στο Λονδίνο, παρακολουθούσε από απόσταση την Ελλάδα να προετοιμάζεται για ένταξη στην ευρωζώνη.
Σύμφωνα με αυτήν, η οικονομία της χώρας της δεν ήταν έτοιμη και τα στατιστικά στοιχεία που δημοσίευσε η κυβέρνησή της δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα.
Η συντάκτρια υπενθυμίζει ότι ο κανόνας του 3% ισχύει από το 1992 στη Συνθήκη του Μάαστριχτ και αποτελεί ένα από τα θεμέλια πάνω στα οποία οικοδομείται το ευρώ. Και η Ελλάδα έπρεπε να σφυρηλατήσει τα χαρτιά για να μπει στο μπλοκ.
Όταν το μέρος των δαπανών είναι αδικαιολόγητα διογκωμένο, στο μέρος των εσόδων αρχίζουν να δημιουργούν έσοδα επειδή υποσχέθηκαν έλλειμμα 3%.
Πώς λειτουργεί αυτή η «μαγεία»; Δείτε τον ΟΣΕ!
«Δια μαγείας οι πολιτικοί εξαφάνισαν το έλλειμμα και η Ελλάδα υιοθέτησε το ευρώ, αλλά μέσα σε 10 χρόνια χρεοκόπησε», γράφει το βουλγαρικό δημοσίευμα.
«Πάρτε τον Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος. Έχανε ένα δισεκατομμύριο ευρώ το χρόνο. Ο ελληνικός σιδηρόδρομος είχε περισσότερους υπαλλήλους από επιβάτες. Ένας πρώην υπουργός, ο Στέφανος Μάνος, είπε δημόσια τότε ότι θα ήταν φθηνότερο να στέλνουμε όλους τους επιβάτες όλοι με ταξί.
Οι αρχές χρησιμοποίησαν μια έξυπνη εστίαση για να λύσουν το πρόβλημα. Η σιδηροδρομική εταιρεία εξέδωσε μετοχές για να αγοράσει η κυβέρνηση. Οπότε αναφέρθηκε όχι ως έξοδο αλλά ως οικονομική συναλλαγή. Και δεν εμφανίστηκε στον ισολογισμό του προϋπολογισμού. Έτσι, η Ελλάδα εκπλήρωσε τα κριτήρια του Μάαστριχτ και έγινε δεκτή στην Ευρωζώνη την 1η Ιανουαρίου 2001 – αλλά μέχρι το 2004 η απάτη έγινε διαφανής», λέει η Χάφα.
Η διαφορά μεταξύ του ανακοινωθέντος ελλείμματος και του πραγματικού αποδεικνύεται τεράστια – περίπου 7% του ΑΕΠ.
« Στον προϋπολογισμό αναφέρθηκε ότι το έλλειμμα είναι 1,5%. Το πραγματικό χάσμα ήταν 8,3% », λέει.
Έλα που ήταν και οι Ολυμπιακοί Αγώνες…
Ο υπουργός ανακοινώνει ότι η κατάσταση είναι ανησυχητική και πρέπει να αρχίσουν να κάνουν περικοπές. Αυτά είναι τρία χρόνια μετά την υιοθέτηση του ευρώ και αρκετά χρόνια πριν χτυπήσει η πραγματική κρίση.
Τα σχέδια του υπουργού για περικοπές στον προϋπολογισμό απορρίπτονται: «Η απάντηση που έλαβα εκείνη την εποχή ήταν «κοίτα, έχουμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες σε λίγους μήνες και δεν μπορούμε να αναστατώσουμε ολόκληρο τον πληθυσμό και να έχουμε απεργίες και άλλα λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες».
Έτσι, αντί να μεταρρυθμίσει τα δημόσια οικονομικά της, η Ελλάδα ακολουθεί τον πολύ λάθος δρόμο: να παίρνει δάνεια μετά από δάνειο για να καλύψει το έλλειμμα . Και οι τράπεζες κάνουν ουρές και κάνουν αγώνα για να δανείσουν την Ελλάδα.
Οι αγορές δεν πιστεύουν ότι υπάρχει κίνδυνος χρεοκοπίας επειδή το νόμισμα της Ελλάδας, το ευρώ, είναι συνδεδεμένο με τη Γερμανία. Έτσι, εκείνη τη στιγμή, η Ελλάδα είναι ακόμη πιο χαλαρή για να πάρει φτηνά δάνεια με πολύ χαμηλά επιτόκια – όπως θα ήταν και για τη Γερμανία.
Οι αγορές «κοιμούνται» στα βουνά του χρέους που συσσωρεύονται στην Ελλάδα και υποτιμούν τον κίνδυνο.
Εν τω μεταξύ, μεγάλες χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία δεν ακολουθούν οι ίδιες τους δικούς τους κανόνες, δίνοντας το κακό παράδειγμα για χώρες όπως η Ελλάδα που δεν βλέπουν κανένα λόγο να πειθαρχούν.
«Υπήρχε πίεση, αλλά δεν μας ανέπνεαν από το λαιμό. Όποιος μπορούσε να διαβάσει τους αριθμούς θα μπορούσε να δει ότι οι αριθμοί ήταν παραμορφωμένοι», λέει ο Πήτερ Δούκας για εκείνη την περίοδο.
Η Ελλάδα επλήγη από την κρίση δημόσιου χρέους μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2007-2008.
Η ελληνική οικονομία υπέστη τη μεγαλύτερη ύφεση από οποιαδήποτε προηγμένη μικτή οικονομία μέχρι σήμερα και έγινε η πρώτη ανεπτυγμένη χώρα της οποίας υποβαθμίστηκε το χρηματιστήριο σε καθεστώς αναδυόμενων αγορών.
Ο πληθυσμός ένιωσε την κρίση μετά από μια σειρά ξαφνικών μεταρρυθμίσεων και μέτρων λιτότητας που οδήγησαν σε φτωχοποίηση και απώλεια εισοδήματος και περιουσίας για τα νοικοκυριά και χρεοκοπίες για τις επιχειρήσεις, γράφει η βουλγαρική Tribune.