Καθώς γιορτάζουμε σήμερα (22/4) την Παγκόσμια Ημέρα της Γης αναγνωρίζοντας την ομορφιά και τη βιοποικιλότητα του πλανήτη μας, είναι ζωτικής σημασίας να αναγνωρίσουμε τις επείγουσες απειλές για διάφορα είδη, όπως εκείνα που είναι ζωτικής σημασίας για τα διατροφικά μας συστήματα.
Η κλιματική αλλαγή, η καταστροφή των οικοτόπων, η υπεραλίευση και η εντατική γεωργία είναι μόνο μερικοί παράγοντες που οδηγούν πολλά είδη τροφίμων προς την εξαφάνιση. Η άνοδος της θερμοκρασίας, τα μεταβαλλόμενα πρότυπα βροχοπτώσεων και τα ακραία καιρικά φαινόμενα επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη, την υγεία και την απόδοση πολλών καλλιεργειών και φυτών που είναι απαραίτητα για την παραγωγή τροφίμων. Ακολουθούν μερικές τροφές που θα μπορούσαν να εξαφανιστούν από τα τραπέζια μας νωρίτερα από όσο νομίζουμε:
Στην κορυφή της λίστας οι μέλισσες που αν και δεν αποτελούν τροφή από μόνες τους, είναι απαραίτητοι επικονιαστές για πολλές καλλιέργειες. Η μείωση του πληθυσμού τους λόγω της διαταραχής κατάρρευσης αποικιών απειλεί την παραγωγή φρούτων, ξηρών καρπών και λαχανικών παγκοσμίως.
Σοκολάτα
Το κακαόδεντρο, που παράγει κόκκους κακάο, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στις αλλαγές θερμοκρασίας και υγρασίας. Καθώς η κλιματική αλλαγή μεταβάλλει τις συνθήκες καλλιέργειας, το μέλλον της παραγωγής σοκολάτας είναι αβέβαιο.
Μέσα στο κλίμα αυτό τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης κακάο κατέγραψαν νέο ιστορικό στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, ξεπερνώντας τα 11.000 δολάρια ανά τόνο, στο υψηλό ρεκόρ των 11.126 δολαρίων στο μεγαλύτερο ενδοημερήσιο άλμα εδώ και πάνω από ένα μήνα.
Μπανάνες
Η αγαπημένη μπανάνα Cavendish, η πιο συχνά εξαγόμενη ποικιλία, αντιμετωπίζει μια θανατηφόρα μυκητιακή ασθένεια που ονομάζεται «νόσος του Παναμά». Χωρίς βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις, η εξαφάνιση αυτού του είδους μπανάνας θα μπορούσε να έχει σημαντικές οικονομικές και διατροφικές επιπτώσεις.
Καφές
Όπως το κακάο, τα φυτά του καφέ είναι ευαίσθητα σε παράσιτα και ασθένειες που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή. Επιπλέον, η αποψίλωση των δασών και η υποβάθμιση της γης απειλούν τις περιοχές που καλλιεργούνται καφέ, θέτοντας σε κίνδυνο αυτό το αγαπημένο πρωινό ρόφημα εκατομμυρίων ανθρώπων.
Θαλασσινά
Η υπεραλίευση και η καταστροφή των οικοτόπων έχουν οδηγήσει στην παρακμή πολλών ειδών ψαριών και οστρακοειδών. Ορισμένες εκτιμήσεις δείχνουν ότι εάν συνεχιστούν οι τρέχουσες αλιευτικές πρακτικές, τα αποθέματα δημοφιλών θαλασσινών όπως ο τόνος και ο μπακαλιάρος θα μπορούσαν να καταρρεύσουν μέσα σε δεκαετίες.
Κρασί
Εάν απολαμβάνετε ένα chianti ή ένα ώριμο malbec, μπορεί να δυσκολευτείτε να ικανοποιήσετε αυτή τη λαχτάρα σας για κρασί στο μέλλον. Ορισμένες ποικιλίες σταφυλιού είναι πολύ ευαίσθητες στις περιβαλλοντικές συνθήκες. Ο λόγος για τον οποίο τα ονόματα των κρασιών προστατεύονται τόσο πολύ από τις τοποθεσίες τους είναι ότι ακόμη και η πιο μικρή αλλαγή μπορεί να οδηγήσει σε μια διαφορά στη γεύση που δεν χρειάζεται να είναι κανείς σομελιέ για να παρατηρήσει.
Για να διατηρηθούν ιδανικές συνθήκες καλλιέργειας σταφυλιών, οι οινοπαραγωγοί αναζητούν ήδη μεγαλύτερα υψόμετρα για να παράγουν τις διάσημες ποικιλίες τους. Εάν η απώλεια των αγαπημένων γεύσεων δεν είναι αρκετά ανησυχητική, μια μελέτη του 2013 προέβλεψε οτι η βιώσιμη γη για την καλλιέργεια οινοποιήσιμων σταφυλιών θα μπορούσε να μειωθεί έως και 73% έως το 2050
Αμύγδαλα
Οι αμυγδαλιές απαιτούν σημαντική ποσότητα νερού για την παραγωγή ξηρών καρπών και οι συνθήκες ξηρασίας σε περιοχές σημαντικής παραγωγής όπως η Καλιφόρνια γίνονται πιο συχνές και σοβαρές λόγω της κλιματικής αλλαγής. Η λειψυδρία θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την παραγωγή αμυγδάλων στο μέλλον.
Αβοκάντο
Τα δέντρα αβοκάντο απαιτούν συγκεκριμένες συνθήκες για να ευδοκιμήσουν και η κλιματική αλλαγή μεταβάλλει αυτές τις συνθήκες σε πολλές περιοχές. Οι ξηρασίες, οι καύσωνες και τα μεταβαλλόμενα πρότυπα βροχοπτώσεων θέτουν σημαντικές προκλήσεις για την καλλιέργεια του αβοκάντο.
Αυτά τα παραδείγματα απεικονίζουν τη διασύνδεση των συστημάτων διατροφής μας με την υγεία του πλανήτη. Η αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων απαιτεί συλλογικές προσπάθειες για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, την προστασία των οικοτόπων, την προώθηση βιώσιμων γεωργικών πρακτικών, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και τη διασφάλιση υπεύθυνων προτύπων κατανάλωσης και παραγωγής.
Αντιμετωπίζοντας αυτές τις βαθύτερες αιτίες, μπορούμε να εργαστούμε για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και τη διασφάλιση ενός ασφαλούς μέλλοντος τροφίμων για τις επόμενες γενιές. Κατά την Παγκόσμια Ημέρα της Γης φέτος, οφείλουμε να αναλογιστούμε τη σημασία της προστασίας των φυσικών πόρων του πλανήτη μας και να αναλάβουμε δράση για την προστασία των τροφών που αγαπάμε
