Οι επιθέσεις των Χούθι, εφόσον συνεχιστούν τους επόμενους τρεις μήνες, ενδέχεται να δημιούργησαν χειρότερη και πιο μακροπρόθεσμη κρίση στη ναυτιλία και την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα από αυτή την οποία το παγκόσμιο εμπόριο κλήθηκε να αντιμετωπίσει τον Μάρτιο του 2021
Τα έσοδα της Διώρυγας του Σουέζ έχουν μειωθεί κατά 40% από την αρχή της χρονιάς σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023. Ο αριθμός των πλοίων που πέρασαν από τη Διώρυγα του Σουέζ μειώθηκε στα 544 το διάστημα αυτό, έναντι 777 πέρυσι.
Ήδη το υπουργείο Ναυτιλίας εξέδωσε στις αρχές της εβδομάδας ενημερωτικό σημείωμα προς τα ελληνόκτητα πλοία για τον διάπλου της περιοχής. Συστήνεται σε περίπτωση απενεργοποίησης του αυτόματου συστήματος αναγνώρισης AIS να ενημερώνονται άμεσα τα φίλια επιχειρησιακά ναυτιλιακά κέντρα της περιοχής προκειμένου να έχουν τον απαραίτητο χρόνο αντίδρασης εφόσον απαιτηθεί.
Σχεδόν όλα τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων έχουν ανακατευθυνθεί από τη διώρυγα του Σουέζ προς τη μεγαλύτερη διαδρομή γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στη Νότιο Αφρική, αφού οι υποστηριζόμενοι από το Ιράν μαχητές Χούθι της Υεμένης ενέτειναν τον περασμένο μήνα τις επιθέσεις σε πλοία που διέρχονται από τον Κόλπο του Άντεν και τη νότια Ερυθρά Θάλασσα.
Επίσης ζητείται από τα πλοία να αποφεύγουν για τις επόμενες 48-72 ώρες τον 12ο και 16ο παράλληλο και δυτικά τον 46ο μεσημβρινό, καθώς η περίοδος της κρίσης θα διαρκέσει.
Η μετατόπιση επηρεάζει κυρίως τα δρομολόγια μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, προσθέτοντας έως και δύο εβδομάδες στο κανονικό ταξίδι των 35 ημερών και δημιουργώντας μεγάλα κενά μεταξύ των αφίξεων των πλοίων στα ευρωπαϊκά λιμάνια.
Ο Σάϊμον Χίνευ, ανώτερος διευθυντής στην έρευνα εμπορευματοκιβωτίων στην εταιρεία Drewry Shipping Consultants με έδρα το Λονδίνο, δήλωσε ότι υπάρχει «σίγουρα πόνος» για τους πελάτες των ναυτιλιακών εταιρειών ως αποτέλεσμα. «Σε αυτή την ενδιάμεση περίοδο, φαίνεται λίγο χαοτικό», είπε, αν και περίμενε ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες θα δημιουργήσουν ένα «νέο, πιο αξιόπιστο δίκτυο σε αρκετά σύντομο χρονικό διάστημα».
Οι εταιρείες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, οι οποίες διαχειρίζονται τις μετακινήσεις βιομηχανικών προϊόντων και εξαρτημάτων, προσφέρουν ως επί το πλείστον μία υπηρεσία την εβδομάδα στις πιο δημοφιλείς διαδρομές τους.
Διαταραχή στις αλυσίδες εφοδιασμού
Οι καθυστερημένες αφίξεις εξαρτημάτων έχουν σταματήσει τις γραμμές παραγωγής ορισμένων αυτοκινητοβιομηχανιών. Εάν η διαταραχή διαρκέσει, τα αποθέματα των λιανοπωλητών πιθανόν να εξαντληθούν λόγω των καθυστερήσεων και οι εταιρείες που αποστέλλουν αγαθά αντιμετωπίζουν προσαυξήσεις, καθώς οι ναυτιλιακές εταιρείες προσπαθούν να ανακτήσουν το κόστος των εκτροπών.
Ο Κάρλος Ταβάρες , διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας που κατασκευάζει τα αυτοκίνητα Jeep και Peugeot , του ομίλου της Stellantis, δήλωσε ότι αναμένει ότι οι καθυστερήσεις θα αυξήσουν περαιτέρω το κόστος μεταφοράς για τους κατασκευαστές αυτοκινήτων.
«Είμαι βέβαιος ότι οι εταιρείες logistics θα χρησιμοποιήσουν το γεγονός ότι χρησιμοποιούμε (τα πλοία) για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να διαπραγματευτούν το κόστος», δήλωσε.
Ο Νίλς Χοπτ , εκπρόσωπος της ναυτιλιακής εταιρείας Hapag-Lloyd με έδρα το Αμβούργο, δήλωσε ότι θα μπορούσε επίσης να υπάρξει συμφόρηση στα ευρωπαϊκά λιμάνια, καθώς τα πλοία έφταναν εκτός των προγραμματισμένων ωρών.
«Αυτή την εβδομάδα, είχαμε οκτώ πλοία της Hapag-Lloyd στο Αμβούργο, που είναι πολλά», δήλωσε ο Χοπτ.
Ορισμένα πλοία ταξιδεύουν μέσω της διώρυγας του Σουέζ
Το Πεκίνο έχει κρατήσει ουδέτερη στάση απέναντι στις επιθέσεις των Χούθι, αλλά η αναστάτωση έχει αυξήσει τις τιμές των ναύλων, επηρεάζοντας τις κινεζικές εταιρείες, σύμφωνα με αναλυτές.
Με την Ευρώπη να αποτελεί κορυφαίο εμπορικό εταίρο, η διαδρομή είναι σημαντική για την Κίνα, η οποία αυτή την εβδομάδα κάλεσε «όλα τα σχετικά μέρη» να «διασφαλίσουν την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα».
Η γαλλική CMA CGM, ο τρίτος μεγαλύτερος ναυτιλιακός όμιλος εμπορευματοκιβωτίων στον κόσμο, δήλωσε ότι έχει ανακατευθύνει τα πλοία γύρω από την Αφρική, αν και ορισμένα εξακολουθούν να στέλνονται μέσω της διώρυγας όταν μπορούν να έχουν συνοδεία γαλλικών πολεμικών πλοίων.
Ο Ροντόλφ Σααντέ, ιδιοκτήτης και πρόεδρος της εταιρείας με έδρα τη Μασσαλία, δήλωσε ότι τα χρονοδιαγράμματα της CMA CGM επλήγησαν εξαιτίας της αναδρομολόγησης, των καθυστερήσεων που περιμένουν τη διέλευση από την Ερυθρά Θάλασσα και των συσσωρεύσεων στα λιμάνια.
«Προκαλεί πολλές δυσκολίες», δήλωσε ο Saadé στους Financial Times, προσθέτοντας ότι ο όμιλος προσπαθεί να βοηθήσει τις εταιρείες να προγραμματίσουν με συνεχείς ενημερώσεις σχετικά με τους χρόνους άφιξης.
Υπάρχουν «παράθυρα» όταν υποτίθεται ότι πρέπει να φτάσει ένα πλοίο (σε ένα λιμάνι) . . αλλά τώρα τα προγράμματά μας είναι σε πλήρη σύγχυση και δεν είμαστε σε θέση να τηρήσουμε τα χρονοδιαγράμματα», δήλωσε.
Ορισμένες αυτοκινητοβιομηχανίες που βασίζονται σε πλοία που αναδρομολογούνται για εξαρτήματα έχουν αισθανθεί τον αντίκτυπο, με την Tesla στη Γερμανία, τη Volvo Cars στο Βέλγιο και τη Suzuki στην Ουγγαρία να σταματούν ορισμένες γραμμές παραγωγής οχημάτων.
Η αυτοκινητοβιομηχανία είναι ιδιαίτερα ευάλωτη λόγω των διαδικασιών κατασκευής «just in time», χωρίς μεγάλα αποθέματα. Παρ’ όλα αυτά, η μικρή αύξηση των αποθεμάτων μετά τις διαταραχές των τελευταίων ετών έχει καταστήσει τα ζητήματα λιγότερο σοβαρά από ό,τι θα ήταν διαφορετικά.
Η γερμανική Volkswagen δήλωσε ότι από τον περασμένο μήνα παραλαμβάνει ανταλλακτικά στην Ευρώπη από την Ασία μέσω της μεγαλύτερης διαδρομής.Είπε ότι η αλλαγή αύξησε το κόστος, αλλά απέφυγε τα προβλήματα παραγωγής που είχαν πλήξει άλλους κατασκευαστές.
«Σχεδόν όλες οι μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες άρχισαν ήδη από τον Δεκέμβριο να ανακατευθύνουν τα πλοία τους», δήλωσε η Volkswagen.
«Αυτό θα διασφαλίσει ότι το φορτίο θα φτάσει στον προορισμό του, έστω και με μικρή καθυστέρηση». Στον τομέα των τροφίμων, η γαλλική Danone δήλωσε ότι θα αρχίσει να θέτει σε εφαρμογή εναλλακτικές λύσεις όπως οι αεροπορικές μεταφορές, εάν η διακοπή της Ερυθράς Θάλασσας διαρκέσει περισσότερο από δύο ή τρεις μήνες.
Στο λιανικό εμπόριο, η Pepco Group, στην οποία ανήκει η εκπτωτική αλυσίδα Poundland και η οποία λειτουργεί σχεδόν 3.500 εκπτωτικά καταστήματα με επίκεντρο τα ρούχα σε όλη την Ευρώπη, προειδοποίησε την Πέμπτη ότι η κατάσταση οδηγεί σε υψηλότερο κόστος μεταφοράς και σε πιο αργές παραδόσεις.
Πρόσθεσε ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες επιβάλλουν προσαυξήσεις στις παραδόσεις φορτίων για να αντανακλούν το επιπλέον κόστος που προκύπτει και προειδοποίησε ότι «ένα παρατεταμένο ζήτημα στην περιοχή θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει την προσφορά τους επόμενους μήνες». Τα γενικά εμπορεύματα, όπως τα είδη ένδυσης, παραγγέλλονται συνήθως μήνες νωρίτερα, αφήνοντας τους λιανοπωλητές λιγότερο εκτεθειμένους από τις εταιρείες που βασίζονται στην παράδοση just-in-time.
Ο λόρδος Σάϊμον Γουλφσον , διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας λιανικής πώλησης ειδών ένδυσης Next, δήλωσε ότι η αλλαγή της διαδρομής ήταν «μια ενόχληση, όχι μια κρίση». Ο όμιλος είχε άφθονο απόθεμα στις αποθήκες του και στα καταστήματά του, είπε, προσθέτοντας: «Δεν πρόκειται ξαφνικά να πάμε από το να έχουμε πολλά αποθέματα στα καταστήματά μας σε κανένα».
Οι αεροπορικές μεταφορές είναι εναλλακτική για λίγους
Ο Σάϊμον Γκαίηλ, εκτελεστικός αντιπρόεδρος του τμήματος προμηθειών της εταιρείας συμβούλων Proxima, δήλωσε ότι ενώ ορισμένοι λιανοπωλητές θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν αεροπορικές μεταφορές για να ξεπεράσουν τις καθυστερήσεις, αυτό ήταν μάλλον μια επιλογή για εκείνους που είχαν αρκετά μεγάλα περιθώρια κέρδους για να απορροφήσουν το επιπλέον κόστος. Αντ’ αυτού, οι λιανοπωλητές ίσως χρειαστεί να αρχίσουν να παραγγέλνουν νωρίτερα αγαθά από την Ασία», δήλωσε.
Η Νικολα Μαλλον , επικεφαλής του εμπορικού τμήματος της Logistics UK, ενός εμπορικού οργανισμού, δήλωσε ότι τα μέλη της αναμένουν να προσθέσουν χρόνο παράδοσης δύο εβδομάδων στις παραγγελίες έως ότου επιλυθούν οι διαταραχές στη διώρυγα.
Παραπονέθηκε επίσης για τις προσαυξήσεις που πολλές ναυτιλιακές εταιρείες έχουν επιβάλει στους πελάτες για να καλύψουν το κόστος της εκτροπής. Οι γραμμές εξοικονομούσαν ορισμένα έξοδα, όπως τα τέλη της διώρυγας του Σουέζ, ακολουθώντας τη μεγαλύτερη διαδρομή, επισήμανε.
Η Μαλλόν εξέφρασε, ωστόσο, την ελπίδα ότι τα σχέδια εξυπηρέτησης των ναυτιλιακών γραμμών θα «σταθεροποιηθούν» καθώς οι αφίξεις μέσω του Ακρωτηρίου θα αποκτήσουν ένα κανονικό μοτίβο.
Μέχρι τότε, οι πελάτες της ναυτιλίας θα πρέπει να υπομείνουν την απρόβλεπτη κατάσταση της αλυσίδας εφοδιασμού. «Υπάρχει πόνος από την άποψη ότι πρέπει να περιμένετε περισσότερο και αβεβαιότητα, σχετικά με το πότε θα φτάσουν τα εμπορεύματά σας», δήλωσε ο Σ.Χίνευ της Drewry Shipping Consultants .
