Oι συντάξεις όχι μόνο θα απονέμονται σε σύντομο χρόνο, σε 60 ημέρες, με τη fast track διαδικασία, αλλά θα έχουν και σημαντική αύξηση από 1/1/2023 λόγω του πληθωρισμού και του ΑΕΠ που σκαρφάλωσαν στα ύψη.
Η εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών (9,8% πληθωρισμός, 6% ΑΕΠ για το τρέχον έτος) δείχνει ότι η αύξηση θα ανέλθει στο 8%, καθώς οι αυξήσεις υπολογίζονται με βάση το άθροισμα του 50% της μεταβολής του ΑΕΠ και του 50% της μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (τιμάριθμος).
Επομένως, η μέση σύνταξη του ΕΦΚΑ που ανέρχεται σε 750 ευρώ από 1/1/2023 θα διαμορφωθεί στα 810 ευρώ (+60 ευρώ).
Σημειώνουμε επίσης ότι σε όσο μεγαλύτερο ύψος κλειδώσουν οι αυξήσεις του 2023 τόσο περισσότεροι θα είναι οι αποδέκτες, γιατί ο λογιστικός συμψηφισμός θα φέρει σημαντικότερη απομείωση της λεγόμενης «προσωπικής διαφοράς».
Η αύξηση 7,5%, όπως έχει γίνει γνωστό, θα καταβληθεί στο τέλος Ιανουαρίου με τις συντάξεις του Φεβρουαρίου ενώ η όποια απόκλιση, 0,5% εν προκειμένω, θα πιστωθεί στους συνταξιούχους το φθινόπωρο, όταν η ΕΛΣΤΑΤ δημοσιοποιήσει τα επίσημα στοιχεία για τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ.
Δεν αποκλείεται πάντως το οικονομικό επιτελείο να συζητήσει το ενδεχόμενο να δώσει ολόκληρη την αύξηση στα τέλη του Ιανουαρίου, αφού στόχος της κυβέρνησης είναι να καταβάλει όσο το δυνατόν νωρίτερα τις αυξήσεις προκειμένου να ενισχυθούν οι συνταξιούχοι για να αντεπεξέλθουν στην ακρίβεια και το ενεργειακό κόστος.
Την ίδια ώρα, μπαίνει οριστικό τέλος στις καθυστερήσεις στην απονομή των συντάξεων, μια πληγή που υπήρχε διαχρονικά, αλλά έγινε βαθύτερη με την ίδρυση του ΕΦΚΑ το 2016, ταλαιπωρώντας εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες που περίμεναν μήνες ή και χρόνια τη σύνταξή τους.
Είναι ενδεικτικό ότι το καλοκαίρι του 2019 οι συνολικές εκκρεμείς ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές υποθέσεις ξεπερνούσαν το 1 εκατομμύριο. Επιπλέον, πάνω από 30.000 φάκελοι ήταν ξεχασμένοι σε υπόγεια και αποθήκες του ΕΦΚΑ χωρίς κανένας να γνωρίζει την ύπαρξή τους. Οι 1.500 διαφορετικές διατάξεις που ίσχυαν στα πρώην Ταμεία για τον υπολογισμό των συντάξεων δυσκόλευαν τους υπαλλήλους, όπως και η έλλειψη σύγχρονων ηλεκτρονικών υπολογιστών!
Οι οφειλές της Πολιτείας σε καθυστερούμενες συντάξεις άγγιζαν το μισό δισεκατομμύριο ευρώ, δημιουργώντας κρυφό χρέος, το οποίο ήταν κόκκινο πανί για τους δανειστές. Από την πλευρά τους, οι πολίτες ήταν ευλόγως αγανακτισμένοι με έναν ΕΦΚΑ σε κατάσταση πλήρους αποδιοργάνωσης.
Η επίπονη προσπάθεια επί ενάμιση χρόνο με στόχο την επίσπευση των απονομών είχε ως αποτέλεσμα να εκδίδονται πλέον 1.250 συντάξεις την ημέρα (μέσος όρος 26.000 αποφάσεις τον μήνα), όταν το 2019 οι απονομές ανά ημέρα δεν ξεπερνούσαν τις 500.
Επιπλέον, οι νέες συντάξεις θα απονέμονται σε 60 ημέρες, τη στιγμή που για την έκδοση σύνταξης απαιτούνται τουλάχιστον 74 ημέρες στη Γερμανία, 56 στη Σουηδία, 84 στη Γαλλία και 57 στην Αυστραλία. Βεβαίως, στον ευρωπαϊκό χάρτη υπάρχουν και κράτη με ταχύτερες επιδόσεις όπως η Ισλανδία και η Νορβηγία όπου χρειάζονται μόνο 28 ημέρες και η Φινλανδία με 42 ημέρες. Ωστόσο, σημειώθηκε εντυπωσιακή σύντμησή του αν αναλογιστεί κανείς ότι ο μέσος όρος έκδοσης των συντάξεων το 2019 ήταν τουλάχιστον 18 μήνες.
Σε ειδική εκδήλωση, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, αναφέρθηκαν από τον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη και τον διοικητή του ΕΦΚΑ Παναγιώτη Δουφεξή τα βήματα αυτού του επίπονου έργου που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2021 με τη σύσταση της ηγετικής ομάδας με επικεφαλής τον project manager Μιχάλη Κεφαλογιάννη.
«Κάναμε αυτό που οφείλαμε», είπε ο κ. Μητσοτάκης συγχαίροντας τα στελέχη του ΕΦΚΑ.
Οι σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις που υλοποιήθηκαν για την αποκλιμάκωση των εκκρεμών συντάξεων είναι οι εξής:
- Η θέσπιση των συντάξεων fast track (μέσος χρόνος έκδοσης λιγότερο από 3 μήνες), η εφαρμογή της προκαταβολής σύνταξης (πάνω από 100.000 ωφελούμενοι) και η δημιουργία του θεσμού των πιστοποιημένων λογιστών και δικηγόρων (έκδοση σύνταξης ακόμα και σε 60 ημέρες).
- Τέθηκε σε λειτουργία ο ηλεκτρονικός Πύργος Ελέγχου για την παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο του συνόλου των εκκρεμοτήτων σε κάθε διεύθυνση και περιφερειακή ενότητα.
- Ψηφιοποιήθηκε το σύνολο των νέων αιτήσεων συνταξιοδότησης.
- Υλοποιήθηκαν, σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σημαντικές αυτοματοποιήσεις για την έκδοση των συντάξεων Δημοσίου.
- Δόθηκε προτεραιότητα στην εκκαθάριση προβληματικών πρώην Ταμείων.
- Δημιουργήθηκαν Ενιαία Κέντρα Απονομών σε όλη την Ελλάδα.
- Οι εργαζόμενοι ενισχύθηκαν με 3.000 σύγχρονους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, επιβραβεύτηκαν μέσα από ένα νέο -διευρυμένο ως προς τους δικαιούχους- σύστημα bonus και λειτούργησαν κάτω από συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και πλαίσιο επίτευξης εβδομαδιαίων στόχων.
- Τέθηκαν σε λειτουργία το Ψηφιακό Δωμάτιο Επικοινωνίας για την άμεση επικοινωνία των υπαλλήλων με τους εν αναμονή συνταξιούχους, τα Ψηφιακά ΚΕΠΑ για την ψηφιοποίηση της διαδικασίας πιστοποίησης αναπηρίας, η υπηρεσία myEFKAlive, 35 νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και ο ενιαίος αριθμός εξυπηρέτησης 1555, που βελτίωσαν σημαντικά το επίπεδο εξυπηρέτησης των 6,5 εκατομμυρίων ασφαλισμένων.
Η εφαρμογή αυτών των μέτρων είχε ως αποτέλεσμα τους τελευταίους 22 μήνες να έχουν εκδοθεί πάνω από 470.000 συντάξεις, το 1/6 δηλαδή του συνόλου των εν ενεργεία συνταξιούχων.
Παράλληλα, ολοκληρώθηκε η εκκαθάριση του συνόλου των εκκρεμών συντάξεων των ετών 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 και 2021 πλην διεθνών και ανελαστικών. Ειδικότερα, απομένουν 9.500 εξαιρετικά προβληματικές περιπτώσεις προ του 2021, όπου στην πλειονότητά τους η καθυστέρηση οφείλεται σε μια σειρά από λόγους με υπαιτιότητα του ασφαλισμένου (οφειλές που δεν έχουν διευθετηθεί, ανοιχτές δικαστικές εκκρεμότητες, μη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, απουσία ιατρικών γνωματεύσεων κ.ά.). Συγκεκριμένα, 270 υποθέσεις βρίσκονται σε δικαστική εκκρεμότητα, σε 730 υποθέσεις εκκρεμεί η ιατρική γνωμάτευση, 600 υποθέσεις έχουν οφειλές άνω των ορίων, ενώ σε 7.900 υποθέσεις δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος σύμφωνα με τα μηχανογραφικά στοιχεία του ΕΦΚΑ. Η πλειονότητα των περιπτώσεων αυτών κρίνονται ως ανελαστικές και αναμένεται να εκδοθούν απορριπτικές αποφάσεις.
Εχει ήδη εκκαθαριστεί 85% των αιτήσεων του 2022. Ο Σεπτέμβριος αποδείχθηκε ο καλύτερος Σεπτέμβριος όλων των εποχών για τον ΕΦΚΑ, καθώς εκδόθηκαν πάνω από 29.000 συνταξιοδοτικές αποφάσεις, αυξημένες κατά 57% σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό.
Οι οφειλές της Πολιτείας σε καθυστερούμενες συντάξεις από 487 εκατ. ευρώ το καλοκαίρι του 2019 έχουν σήμερα πρακτικά μηδενιστεί.
Μάλιστα, οι εν λόγω μεταρρυθμίσεις υλοποιήθηκαν με 900 λιγότερους υπαλλήλους. Μαζί με το αποτελεσματικό management, δόθηκαν και σημαντικά κίνητρα, ψηφιακά εργαλεία και σύγχρονος εξοπλισμός στους υπαλλήλους προκειμένου να αυξήσουν σημαντικά την απόδοσή τους και να φτάσουμε στο σημερινό αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του υπουργείου Εργασίας, μετά την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης των κύριων συντάξεων θα ξεκινήσει η υλοποίηση του σχεδίου εκκαθάρισης των ληξιπρόθεσμων επικουρικών και των εφάπαξ.