Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατηγόρησε για ακόμα μία φορά χθες Παρασκευή τον Βλαντιμίρ Πούτιν ότι προσπαθεί να «σαμποτάρει» τις διπλωματικές προσπάθειες για την εξασφάλιση άμεσης κατάπαυσης του πυρός. Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προέτρεψε τις ΗΠΑ να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στον Ρώσο πρόεδρο, λέγοντας ότι μόνο η «δύναμη της Αμερικής» θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο.
«Κάνει ό,τι μπορεί για να υπονομεύσει τη διπλωματία θέτοντας εξαιρετικά δύσκολες και απαράδεκτες συνθήκες από την αρχή, ακόμη και πριν από την κατάπαυση του πυρός» έγραψε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά του ο Βλαντιμίρ Πούτιν, στη συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη, είπε ότι αποδέχεται την ιδέα της κατάπαυσης του πυρός, αλλά μόνο αν η συμφωνία αφορά μία μακροχρόνια ειρήνη. Παράλληλα, αναφέρθηκε στο Κουρσκ, όπου οι ρωσικές δυνάμεις ανακτούν εδάφη που κατέλαβε η Ουκρανία πριν από έξι μήνες και κατηγόρησε τις ουκρανικές δυνάμεις για «ειδεχθή εγκλήματα κατά αμάχων», κάτι που το Κίεβο αρνείται. Ρώτησε αν η Ουκρανία θα χρησιμοποιούσε την κατάπαυση του πυρός για να κινητοποιηθεί, να επανεκπαιδεύσει και να ανεφοδιάσει τα στρατεύματά της, χωρίς να διευκρινίζει αν οι δυνάμεις της ενδέχεται να κάνουν το ίδιο.
Παράλληλα έθεσε πολλά ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο παρακολούθησης και αστυνόμευσης της κατάπαυσης του πυρός κατά μήκος της πρώτης γραμμής στα ανατολικά. «Ποιος θα μπορεί να προσδιορίσει ποιος παραβίασε την πιθανή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός σε απόσταση 2.000 χιλιομέτρων και πού ακριβώς;» ρώτησε. «Ποιος θα θεωρηθεί υπεύθυνος για την παραβίαση της εκεχειρίας;»
Σε μια συνάντηση με δημοσιογράφους την Παρασκευή, ο Ζελένσκι αντιμετώπισε απευθείας αυτά τα ζητήματα. Είπε ότι η Ουκρανία ήταν κάτι παραπάνω από ικανή να επαληθεύσει την κατάπαυση του πυρός και πρόσθεσε ότι η εκεχειρία με τη Ρωσία θα μπορούσε να επιτηρείται με τη βοήθεια των ΗΠΑ, μέσω δορυφόρων και παροχής πληροφοριών.
Η Ουκρανία πιστεύει ότι οι όροι του Πούτιν μπορούν να αντιμετωπιστούν. Πολύ πιο δύσκολο όμως είναι να καμφθούν οι αντιρρήσεις του και οι αρχές που έχει. Ο Ρώσος πρόεδρος είπε ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει «να προέρχεται από την υπόθεση ότι αυτή η παύση θα πρέπει να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμη ειρήνη και να εξαλείψει τις βαθύτερες αιτίες αυτής της κρίσης». Με αυτό εννοεί τις αντιρρήσεις του για την επέκταση της στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ και την ίδια την ύπαρξη της Ουκρανίας ως κυρίαρχου ανεξάρτητου κράτους.
Η πιθανότητα όμως να καμφθεί αυτό το ζήτημα σε οποιαδήποτε άμεση προσωρινή κατάπαυση του πυρός, είναι μικρή, σχολιάζει το BBC. Οι υπουργοί Εξωτερικών της G7 που συναντήθηκαν στον Καναδά τόνισαν την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας «και το δικαίωμά της να υπάρχει, την ελευθερία της, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της». Αυτός είναι ο λόγος που ο Ζελένσκι είπε ότι «η Ρωσία είναι η μόνη πλευρά που θέλει να συνεχιστεί ο πόλεμος και να καταρρεύσει η διπλωματία».
Το ερώτημα είναι τι θα μπορούσε να συμβεί από εδώ και πέρα. Η μπάλα είναι στο γήπεδο της Αμερικής. Ο Πρόεδρος Τραμπ θα μπορούσε να επιλέξει να αυξήσει την πίεση στη Ρωσία, όπως απαιτεί η Ουκρανία. Θα μπορούσε να επιβάλει περισσότερες κυρώσεις στη Ρωσία - και στις χώρες που αγοράζουν το φθηνό πετρέλαιο και φυσικό αέριο της. Θα μπορούσε επίσης να παράσχει περισσότερη στρατιωτική και μυστική υποστήριξη στην Ουκρανία. Εναλλακτικά, ο Τραμπ θα μπορούσε να προσφέρει στη Ρωσία περισσότερες παραχωρήσεις για να επιτευχθεί μια συμφωνία, μια πιθανότητα που ανησυχεί ορισμένους εδώ στο Κίεβο. Μεγάλο μέρος της επαφής μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας έχει κρατηθεί μυστικά σε σύγκριση με την ίδια τη δημόσια διπλωματική πίεση που επιβάλλεται στην Ουκρανία.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Ζελένσκι επικαλείται τις τακτικές καθυστέρησης της Ρωσίας και προτρέπει τη Δύση να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στον Πούτιν. Μπορεί επίσης να απολαμβάνει να βλέπει τη Ρωσία να βρίσκεται στο προσκήνιο, αφού ο ίδιος ήταν το επίκεντρο των αμερικανικών διπλωματικών προσπαθειών για περισσότερο από ένα μήνα από τότε που ο Τραμπ και ο Πούτιν είχαν την πρώτη τους τηλεφωνική επικοινωνία.
Η ουσία είναι ότι ο Τραμπ έχει ανοίξει πολλά μέτωπα σε πολλά διεθνή ζητήματα από τη στιγμή που ορκίστηκε, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου στην Ουκρανία. Αλλά τώρα βρίσκεται μπροστά στα τείχη του Κρεμλίνου και μπορεί να είναι πιο δύσκολο για εκείνον να τα περάσει.
Ο Τραμπ θέλει ένα γρήγορο τέλος στις μάχες. Ο Πούτιν θέλει μια «επίπονη» λεπτομερή συζήτηση. Δύο ασύμβατες επιταγές από δύο πεισματάρηδες ηγέτες που συνηθίζουν να παίρνουν αυτό που θέλουν. Το ζήτημα είναι αν θα κάνει κάποιος πίσω. προς το παρόν οι προοπτικές μιας κατάπαυσης του πυρός είναι αβέβαιες κάτι που διαμηνύει η αμερικανική πλευρά με το να εκφράζει την «επιφυλακτική αισιοδοξία» της.