Σύμφωνα με το endisy.gr, στην παραδοχή ότι θα ανέλθουν στους 800.000 οι συνταξιούχοι, οι οποίοι δεν θα τύχουν των αυξήσεων που προγραμματίζονται για τις κύριες συντάξεις από 1.1.23, προέβη εμμέσως πλην σαφώς, το υπουργείο Εργασίας. Αιτία του διαχωρισμού των συνταξιούχων σε «τυχερών» και «άτυχων», είναι η προσωπική διαφορά. Ουσιαστικά, οι συνταξιούχοι με υψηλή προσωπική διαφορά θα τύχουν μόνο λογιστικών αυξήσεων, όχι πραγματικών.
Το υπουργείο Εργασίας, με μια σειρά από παραδείγματα, δίνει το στίγμα των παρεμβάσεων που ανακοινώθηκαν στην ΔΕΘ από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Γίνεται ειδική αναφορά σε άλλες δύο παρεμβάσεις που προγραμματίζει το Οικονομικό Επιτελείο, επίσης για το 2023 και οι οποίες θα επιφέρουν όφελος σε αυτή την μερίδα των «άτυχων» συνταξιούχων, αν και περιορισμένο. Η πρώτη θα προκύψει σε όσους δήλωσαν εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ, λόγω κατάργησης της φορολογικής εισφοράς αλληλεγγύης. Η δεύτερη αφορά τις αυξήσεις λόγω επανυπολογισμού των συντάξεων, οι οποίες θα δοθούν με το νέο έτος σε περίπου 150.000 δικαιούχους. Υπάρχουν όμως και 60.000 συντάξεις, για τις οποίες ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός. Γι’ αυτές τις περιπτώσεις, ο ΕΦΚΑ προσανατολίζεται ώστε να δοθούν κανονικά οι αυξήσεις στους δικαιούχους και, όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία του επανυπολογισμού της σύνταξής τους, να γίνουν, όπου χρειάζεται, οι σχετικές τροποποιήσεις.
Σε ό,τι αφορά πάντως τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν στην ΔΕΘ, η εκτίμηση του υπουργείου Εργασίας είναι ότι αφορούν την πλειονότητα των 2,4 εκατ. συνταξιούχων και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και κοστολογούνται άνω του 1,3 δισ. ευρώ.
Πιο αναλυτικά:
1) Αυξήσεις άνω του 6% στις κύριες συντάξεις
Από 1/1/2023 αυξάνονται οι κύριες συντάξεις για πάνω από τα 2/3 των συνταξιούχων (περίπου 1,6 εκατομμύρια) με το συνολικό δημοσιονομικό κόστος να ανέρχεται τουλάχιστον στα 600 εκατομμύρια ευρώ. Η αύξηση αναμένεται να ξεπεράσει το 6% και προκύπτει με βάση ειδικό συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του 2022. Ακριβής εικόνα για το τελικό ύψος των αυξήσεων θα υπάρχει στις αρχές του 2023.
Παράδειγμα 1: Συνταξιούχος χωρίς προσωπική διαφορά που σήμερα λαμβάνει 750 ευρώ στη τσέπη τον μήνα, από 1/1/2023 και με αύξηση της τάξεως του 6%, η σύνταξη του αυξάνεται κατά 45 ευρώ τον μήνα φτάνοντας στα 795 ευρώ. Ετήσιο όφελος 540 ευρώ.
Παράδειγμα 2: Έστω συνταξιούχος ο οποίος, το 2021 έχει μια μικρή προσωπική διαφορά 21 ευρώ και λαμβάνει 1000 ευρώ στη τσέπη του μηνιαίως. Με αύξηση συντάξεων 6%, υπερκαλύπτει την προσωπική του διαφορά και θα έχει μηνιαία αύξηση κατά 39 ευρώ (ετήσια αύξηση 468 ευρώ).
Παράδειγμα 3: Συνταξιούχος που το 2021 έχει μια σημαντική προσωπική διαφορά 150 ευρώ και λαμβάνει στη τσέπη του 1.500 ευρώ τον μήνα. Με μια αύξηση συντάξεων 6%, δεν θα δει μεν στο καθαρό του ποσό κάποια αύξηση, αλλά η προσωπική διαφορά θα πέσει πλέον στα 60 ευρώ το μήνα.
2) Κατάργηση ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης
Πρόκειται για την κατάργηση της λεγόμενης «φορολογικής εισφοράς αλληλεγγύης» για συνταξιούχους με εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ. Πρέπει να τονιστεί πως τα εισοδήματα αυτά δεν αφορούν μόνο συντάξεις αλλά το σύνολο των δηλωθέντων εισοδημάτων ανά συνταξιούχο. Οι ωφελούμενοι ξεπερνούν το 1 εκατομμύριο με συνολικό δημοσιονομικό κόστος 274 εκατομμύρια ευρώ.
Παράδειγμα 1: Συνταξιούχος με συνολικό δηλωθέν εισόδημα 15.000 ευρώ, 8.000 από συντάξεις και 7.000 από ενοίκια, θα έχει συνολικό ετήσιο όφελος 66 ευρώ λόγω κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
Παράδειγμα 2: Συνταξιούχος με καθαρές αποδοχές 1.157 ευρώ, από 1/1/2023 και με ποσοστό αύξησης 6%, θα λάβει 1.221 ευρώ, δηλαδή θα έχει μια μηνιαία αύξηση 64 ευρώ, και σε ετήσια βάση η αύξηση αυτή φτάνει τα 771 ευρώ. Από το συνολικό όφελος, τα 698 ευρώ οφείλονται στην αύξηση των συντάξεων και τα 73 ευρώ στην κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης.
3) Εφάπαξ ενίσχυση 250 ευρώ σε ευάλωτες ομάδες
Τον Δεκέμβριο πρόκειται να δοθεί και πάλι εφάπαξ ενίσχυση. Ωφελούμενοι αναμένεται να είναι 1 εκατομμύριο συνταξιούχοι (από 634.000 που ίσχυε πέρυσι), με ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα έως 9.600 ευρώ (έναντι 7.200), ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 16.800 ευρώ (έναντι 14.400) και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ (έναντι 200.000 ευρώ).
Παράδειγμα: Συνταξιούχος με ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα 8.000 ευρώ δεν πληρούσε πέρυσι τα κριτήρια λήψης της έκτακτης ενίσχυσης των 250 ευρώ (το όριο ήταν 7.200 ευρώ). Πλέον, με την διεύρυνση του ανώτατου δηλωθέντος εισοδήματος στα 9.600 ευρώ (από 7.200 που ήταν), θα μπορεί και αυτός να λάβει την έκτακτη ενίσχυση.
4) Καταβολή της 4ης ετήσιας αύξησης που προκύπτει από τον επανυπολογισμό των συντάξεων
Το προηγούμενο έτος, πάνω από 150.000 παλαιοί συνταξιούχοι (όσοι υπέβαλλαν αίτηση συνταξιοδότησης πριν τον Μάιο του 2016) με πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης, είδαν αυξήσεις στις αποδοχές τους έπειτα από τον επανυπολογισμό των συντάξεων τους με βάση τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης (ν.4670/2020). Συγκεκριμένα έλαβαν τις 3 από τις 5 ετήσιες αυξήσεις που προβλέπονται στον νόμο. Έτσι, το 2023 αναμένεται να λάβουν και την 4η ετήσια αύξηση.
5) Επέκταση του επιδόματος μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα
Το επίδομα μητρότητας επεκτείνεται στον ιδιωτικό τομέα από το 2023 για τρεις μήνες, από τους έξι μήνες, στους εννέα. Το μέτρο μπορεί να εφαρμοστεί εναλλακτικά και για τον πατέρα. Το επίδομα καταβάλλεται από την Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης και θα έχει πρόσθετο κόστος περίπου 60 εκατομμύρια ευρώ.
Παράδειγμα: Μία μητέρα λαμβάνει σήμερα για ειδική παροχή προστασίας μητρότητας τον βασικό κατώτατο μισθό επί 6 μήνες, δηλ. 713×6 = 4278 ευρώ (μεικτά).
Με την επέκταση του επιδόματος κατά τρεις μήνες θα λάβει 713 x 9= 6417 ευρώ μεικτά.
6) Κατάργηση της εισφοράς 1% υπέρ του πρώην Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ)
Το μέτρο αυτό –σε συνδυασμό με την κατάργηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης και για τους δημοσίους υπαλλήλους- οδηγεί στην ενίσχυση των εισοδημάτων τους. Πρακτικά, ένας τμηματάρχης του Δημοσίου ωφελείται ετησίως κατά 364 ευρώ. Ένας απλός υπάλληλος, νεοπροσληφθείς, κατά 109 ευρώ. Ένας διευθυντής κατά 591 ευρώ. Ένας γενικός διευθυντής κατά 1.125 ευρώ.