Όπως αναφέρει ο «Ελεύθερος Τύπος», το σχέδιο που δρομολογεί το υπουργείο Εργασίας και ο ΕΦΚΑ προβλέπει να έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο των συντάξεων μέχρι το τέλος του έτους και να εκδοθούν οι επικουρικές που είναι σε αναμονή πριν από το 2019 και για τους πρώτους μήνες του 2020. Ωστόσο, υπάρχουν και αυτές που θεωρούνται ανοικτές υποθέσεις λόγω ελλιπών στοιχείων από τους ασφαλισμένους.
Είναι σημαντικό ότι με τις αυτοματοποιήσεις για τις νέες αιτήσεις τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, οι επικουρικές βγαίνουν εντός 2-3 μηνών μετά την έκδοση της κύριας σύνταξης, οπότε δεν δημιουργείται νέο στοκ.
Κύριες συντάξεις
Η έκδοση των επικουρικών που είναι σε λίστα αναμονής θα επιταχυνθεί από τη στιγμή που θα ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των περίπου 82.000 εκκρεμών κύριων συντάξεων, για τις οποίες το χρονοδιάγραμμα απονομής τους εκτείνεται ως τον Ιούνιο. Με το που εκκαθαριστούν οι κύριες, ο ΕΦΚΑ θα ενισχύσει τις διευθύνσεις των επικουρικών συντάξεων με προσωπικό από τα τμήματα κύριας σύνταξης, ώστε να συντομευθούν οι χρόνοι απονομής των εκκρεμών επικουρικών συντάξεων.
Η κύρια αιτία που έχουν μείνει πίσω οι επικουρικές είναι ότι για την έκδοσή τους θα πρέπει να προηγηθεί η οριστική απόφαση της κύριας σύνταξης. Όσο πίσω πάει η έκδοση των κύριων συντάξεων, άλλο τόσο καθυστερεί η χορήγηση των επικουρικών.
Το πρόβλημα των καθυστερήσεων είναι χειρότερο στις περιπτώσεις που οι ασφαλισμένοι έχουν και διαδοχική ή και παράλληλη ασφάλιση, τόσο για την κύρια όσο και για την επικουρική σύνταξη, λόγω της πολυπλοκότητας της νομοθεσίας ως προς τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Εικόνα ανά Ταμείο
Στο τέλος του Δεκεμβρίου 2021 ήταν σε εκκρεμότητα 123.792 αιτήσεις για απονομή επικουρικής σύνταξης, από τις οποίες ως ληξιπρόθεσμες χαρακτηρίζονταν οι 96.546 αιτήσεις διότι είχε περάσει το τρίμηνο από την υποβολή τους χωρίς να έχει εκδοθεί απόφαση. Οι υπόλοιπες 27.246 αιτήσεις δεν είχαν περάσει στις ληξιπρόθεσμες γιατί ήταν σε αναμονή για διάστημα μικρότερο των τριών μηνών.
Σύμφωνα με τον πίνακα που αποκαλύπτει ο «Ελεύθερος Τύπος», οι περισσότερες εκκρεμείς επικουρικές είναι στο πρώην ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ, όπου στο τέλος Δεκεμβρίου 2021 ήταν σε λίστα αναμονής 68.925 αιτήσεις, εκ των οποίων οι 49.733 είχαν μπει στο «βαθύ κόκκινο» με αναμονή από 3 μήνες ως και 2 χρόνια για την έκδοση απόφασης.
Σε άλλα Ταμεία του ιδιωτικού τομέα και του προσυνταξιοδοτικού καθεστώτος των τραπεζών (ΤΑΠΙΤ, ΕΤΑΤ κ.ά.) η λίστα των εκκρεμοτήτων στο τέλος Δεκεμβρίου 2021 είχε φτάσει να απαριθμεί 7.566 αιτήσεις, από τις οποίες οι 6.628 είχαν περάσει στις ληξιπρόθεσμες με καθυστέρηση άνω του 3μήνου.
Στα επικουρικά ταμεία των μηχανικών, δικηγόρων και συμβολαιογράφων, όλες οι αιτήσεις (3.876) ήταν στις ληξιπρόθεσμες και μάλιστα για πάρα πολύ μεγάλο διάστημα, δεδομένου ότι στα εν λόγω Ταμεία υπάρχει πρόβλημα και με την έκδοση των κύριων συντάξεων, καθώς πολλοί ασφαλισμένοι μηχανικοί και δικηγόροι έχουν παράλληλη ασφάλιση με το Δημόσιο λόγω της ιδιότητάς τους. Η καθυστέρηση στην έκδοση της κύριας σύνταξης τραβάει πίσω και την επικουρική.
Στο ΝΑΤ επίσης υπήρχαν 3.743 αιτήσεις για έκδοση επικουρικής σύνταξης, από τις οποίες οι 3.259 σε αναμονή πάνω από 3 μήνες.
Όσον αφορά το Δημόσιο, από όλα τα Ταμεία και τους επιμέρους κλάδους επικουρικής ασφάλισης, σε εκκρεμότητα μέχρι τον περασμένο Δεκέμβριο ήταν 34.080 αιτήσεις για έκδοση επικουρικής σύνταξης, από τις οποίες οι 28.178 βρίσκονταν σε αναμονή χωρίς απόφαση για διάστημα άνω των 3 μηνών.
Από τη λίστα αναμονής με τις επικουρικές του Δημοσίου που καθυστερούν πάνω από 3 μήνες οι περισσότερες αιτήσεις αφορούν επικουρικές του ΤΕΑΔΥ (πολιτικοί υπάλληλοι, δικαστικοί, ειδικά μισθολόγια), με 15.859 ασφαλισμένους να περιμένουν έκδοση απόφασης.
Στις επικουρικές συντάξεις δεν χορηγείται προκαταβολή, ούτε προσωρινή όπως ισχύει στις κύριες συντάξεις, αλλά οι ασφαλισμένοι παίρνουν μια κι έξω όλο το ποσό μόλις εκδοθεί η απόφαση.
Με αναδρομικά
Η αναμονή έχει βέβαια τα αρνητικά της, αλλά έχει και το θετικό στοιχείο ότι όταν βγει η επικουρική θα πληρωθεί με αναδρομικά πολλών μηνών.
Με το σχέδιο για την εκκαθάριση των επικουρικών που εκκρεμούν πριν από το 2019 και ως τις αρχές του 2020, οι συντάξεις που θα αρχίσουν να πληρώνονται για αυτό το διάστημα των αιτήσεων θα έχουν και αναδρομικά πάνω από 36 μήνες αν είναι πριν από το 2019, ως 36 μήνες για όσες είναι με αιτήσεις του 2019 και ως 26 μήνες για τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν στους πρώτους μήνες του 2020. Για παράδειγμα και σύμφωνα με τα ποσά των επικουρικών συντάξεων που καταβάλλει το κάθε Ταμείο:
- Ασφαλισμένος που περιμένει επικουρική από το ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ με αίτηση αρχές του 2019 θα πάρει στους επόμενους μήνες την επικουρική με αναδρομικά 36 μηνών. Με τη μέση επικουρική λόγω γήρατος στα 182 ευρώ, έχει λαμβάνειν μέχρι στιγμής αναδρομικά επικουρικών συντάξεων 6.552 ευρώ.
- Ασφαλισμένος που περιμένει επικουρική από το ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ με αίτηση αρχές του 2020 θα πάρει αναδρομικά επικουρικής 24 μηνών, με ποσό 4.368 ευρώ.
- Ασφαλισμένος που περιμένει επικουρική από το ΤΕΑΔΥ με αίτηση αρχές του 2019 έχει «κλειδώσει» μέχρι στιγμής αναδρομικά 36 μηνών. Με τη μέση επικουρική λόγω γήρατος στα 179 ευρώ, ο λογαριασμός των αναδρομικών που του οφείλονται βρίσκεται αυτή τη στιγμή στις 6.444 ευρώ και θα ανέβει κοντά στις 7.000 ευρώ αν πληρωθεί προς το φθινόπωρο.
- Ασφαλισμένος που περιμένει επικουρική από το Ταμείο της ΔΕΗ με αίτηση αρχές του 2020 θα πάρει στους επόμενους μήνες αναδρομικά 24 μηνών. Με τη μέση επικουρική λόγω γήρατος στα 298 ευρώ, έχει λαμβάνειν μέχρι στιγμής αναδρομικά επικουρικών συντάξεων 7.152 ευρώ.