Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μετά τις αποφάσεις που έλαβε χθες το Ecofin σύμφωνα με τις οποίες οι χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία να εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές σε περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες ακόμη και μηδενικό ΦΠΑ για ορισμένα αγαθά.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην απόφαση από το 2025, οι χώρες της ΕΕ θα έχουν την ευχέρεια να αποφασίσουν εάν θα επιβάλλουν μειωμένο ή μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα.
Παράλληλα η Ελλάδα κατοχυρώνει σε μόνιμη βάση τη δυνατότητα εφαρμογής ειδικών μειωμένων έως 30% συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου. Επίσης ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα αγροτικά μηχανήματα καθώς και στο βαμβάκι, σε ηλιακά πάνελ, βρεφικές πάνες, μάσκες χειρουργικές, υπηρεσίες live streaming θεαμάτων ενώ προβλέπεται και απαλλαγή ΦΠΑ σε βασικά είδη και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης, καθώς και ιατρικό εξοπλισμό και αναπηρικά είδη.
Οι σημαντικές αυτές ανατροπές που έρχονται αναφορικά με τους συντελεστές ΦΠΑ από το 2025, προσφέρουν τη δυνατότητα στην Ελλάδα να διατηρήσει την αναστολή του ΦΠΑ 24% στις μεταβιβάσεις νεόδμητων ακινήτων για ακόμη δυο χρόνια και συγκεκριμένα έως το τέλος του 2024.
Να υπενθυμίσουμε ότι ο συντελεστής ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές καταργείται από την 1η Ιανουαρίου 2025. Μέχρι τότε η Ελλάδα θα πρέπει να έχει αποφασίσει εάν θα εφαρμόσει μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ (13% σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις) ή μηδενικό ΦΠΑ όπως ισχύει σε άλλες χώρες της Ε.Ε. (Λουξεμβούργο).
Όπως αναφέρουν πηγές από το υπουργείο Οικονομικών η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει για την αγορά ακινήτων παρεκκλίσεις που εφαρμόζουν για την εφαρμογή μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ άλλα κράτη-μέλη.
Να σημειωθεί ότι ο ΦΠΑ 24% επιβλήθηκε στις αγοραπωλησίες ακινήτων το 2006 και αφορούσε ακίνητα με άδεια οικοδομής από την 1η Ιανουαρίου 2006 και μετά, με εξαίρεση την αγορά πρώτης κατοικίας. Η κυβέρνηση το 2019 αποφάσισε την αναστολή του ΦΠΑ από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2022 η οποία περιλαμβάνει τόσο περιπτώσεις νέων αδειών όσο και παλιές άδειες που εκδόθηκαν από 1η Ιανουαρίου 2006.
Μόνιμη μείωση του ΦΠΑ στα νησιά Αιγαίου
Για τα νησιά του Αιγαίου κατοχυρώνεται σε μόνιμη βάση η δυνατότητα της Ελλάδας για εφαρμογή ειδικών, μειωμένων κατά έως 30% συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου. Σήμερα μόλις πέντε νησιά του Αιγαίου τα οποία συνδέονται με τις προσφυγικές ροές συνεχίζουν να έχουν μειωμένους κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ. Πρόκειται για τη Χίο, τη Λέρο, τη Σάμο, την Κω και τη Λέσβο, νησιά στα οποία οι μειωμένοι συντελεστές ισχύουν όσο υπάρχουν δομές υποδοχής αιτούντων άσυλο.
Με τη νέα Οδηγία, αφενός η ελληνική Πολιτεία διασφαλίζει τη δυνατότητα να διατηρήσει τις εκπτώσεις στα πέντε νησιά χωρίς σύνδεση με το προσφυγικό, αφετέρου σε συνάρτηση με τα δημοσιονομικά περιθώρια έχει τη δυνατότητα να επαναφέρει το καθεστώς των εκπτώσεων σε όλα τα νησιά του Αιγαίου, πλην Κρήτης, όπως ίσχυε. Η δυνατότητα διατήρησης των εκπτώσεων είχε απαλειφθεί από την Πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2018, η οποία αντιμετώπισε τη σχετική ειδική διάταξη της Οδηγίας για την Ελλάδα (άρθρο 120 Οδηγίας 2006/112/ΕΚ για τα νησιά του Αιγαίου) ως μεταβατική και προς κατάργηση στα πλαίσια του οριστικού καθεστώτος ΦΠΑ.
Επίσης με την νέα Οδηγία:
- Δίνεται η δυνατότητα εφαρμογής μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα αγροτικά μηχανήματα καθώς και στο βαμβάκι, με παράλληλη ρήτρα διασφάλισης της δυνατότητας εφαρμογής μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα φυτοφάρμακα – λιπάσματα μέχρι και μετά το 2030. Προϋπόθεση για τη μείωση των συντελεστών, ο δημοσιονομικός χώρος.
- Μπορούν να εφαρμοστούν μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ σε ηλιακά πάνελ, βρεφικές πάνες, μάσκες χειρουργικές, υπηρεσίες live streaming θεαμάτων ενώ προβλέπεται και απαλλαγήΦΠΑ σε βασικά είδη και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης, καθώς και ιατρικό εξοπλισμό και αναπηρικά είδη.
- Σε περιπτώσεις κρίσεων, φυσικών καταστροφών ή πανδημιών η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να αποφασίζει για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα την απαλλαγή συγκεκριμένων προϊόντων και υπηρεσιών από τον ΦΠΑ.