«Ηλεκτροσόκ» στην εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας προκαλεί η κίνηση της ΔΕΗ να προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 750 εκατ. ευρώ και να «ανοίξει την πόρτα» στην περαιτέρω είσοδο ιδιωτών επενδυτών.
Πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν τις εξελίξεις για την περαιτέρω μετοχοποίηση της εισηγμένης αναφέρουν πως πρόκειται για ένα σχέδιο το οποίο αναπτυσσόταν υπό άκρα μυστικότητα ανάμεσα στο Μέγαρο Μαξίμου, τους υπουργούς Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, τη διοίκηση του Υπερταμείου και τον πρόεδρο της ΔΕΗ Γιώργο Στάσση.
Ο σχεδιασμός ξεκίνησε μετά τον Ιούλιο, λένε πληροφορίες, οπότε και η δημόσια εταιρεία είχε κάνει και τη δεύτερη επιτυχημένη ομολογιακή έκδοση. Συγκέντρωσε 1,2 δισ. ευρώ από εκείνη του περασμένου Μαρτίου και την τελευταία του καλοκαιριού.
Μεγάλα funds ανταποκρίθηκαν, ενώ η τελική απόφαση ελήφθη όταν και το εγχείρημα της πώλησης του 49% του ΔΕΔΔΗΕ έφερε έσοδα 2,1 δισ. ευρώ.
Επιπλέον η κυβέρνηση και η διοίκηση της ΔΕΗ θεώρησαν ότι με την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και τον περιορισμό της συμμετοχής του Δημοσίου στο 33,36% τα έσοδα θα πάνε αποκλειστικά και μόνο στα ταμεία της εταιρείας για την ανάπτυξή της.
Αντίθετα με την πώληση του 17% που διέθετε το ΤΑΙΠΕΔ τα έσοδα θα κατευθύνονταν στο χρέος.
Αναψαν… πράσινο
Η κίνηση της δημόσιας εταιρείας αναδιατάσσει τον χάρτη της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και συγκεκριμένα στην «πράσινη» από ΑΠΕ ενέργεια.
Αποσκοπεί το 2026, μέσα από το επενδυτικό της πρόγραμμα ύψους €8,4 δισ. και βάσει των στοιχείων που παρουσίασε η διοίκησή της την περασμένη Πέμπτη στους αναλυτές, να φτάσει το μερίδιό της στο 22% και στο 39% συμπεριλαμβανομένων και των υδροηλεκτρικών της σταθμών.
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της αύξησης του μεριδίου της ΔΕΗ στις ΑΠΕ αρκεί να σημειώσουμε ότι σήμερα το μερίδιό της είναι μόλις 2%, σχεδόν 200 MW (μεγαβάτ) και θα ανέλθει στα 4,8GW (γιγαβάτ).
Αν σε αυτά συνυπολογιστούν και τα υδροηλεκτρικά της εταιρείας, τότε η ισχύς της σε «καθαρή» ενέργεια ανεβαίνει στα 8,2GW.
Οι επενδύσεις έως το 2026 σε ΑΠΕ και υδροηλεκτρικά στην Ελλάδα από όλους τους παίκτες της αγοράς εκτιμάται, σύμφωνα με την παρουσίαση της ΔΕΗ στους αναλυτές, ότι θα φέρουν πρόσθετη «καθαρή» ενέργεια 9,3GW στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής.
Οι μισές από αυτές 4,8GW είναι της ΔΕΗ και αντιστοιχούν σε περίπου 3 δισ. ευρώ. Αρα η δημόσια εταιρεία «τρέχει» ουσιαστικά τις μισές επενδύσεις της εγχώριας αγοράς για την προσεχή πενταετία που υπολογίζονται σε 6 δισ. ευρώ.
Η συγκυρία
Το επενδυτικό πρόγραμμα της ΔΕΗ κινείται σε μία περίοδο κατά την οποία μεγάλοι ιδιωτικοί όμιλοι της ενέργειας κινούνται επίσης δυναμικά ρίχνοντας κεφάλαια στην ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ.
Επενδυτική ορμή που έχει πυροδοτήσει από τις στρατηγικές αποφάσεις της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών αέριων ρύπων κατά 55% έως το 2030.
Η χώρα μας διαθέτει πλούσιο ηλιακό και αιολικό δυναμικό με αποτέλεσμα τα τελευταία τρία χρόνια εγχώριοι μεγάλοι όμιλοι, όπως η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ), η Ελλάκτωρ, η Mytilineos αλλά και ξένοι η ENEL, η Iberdrola (Ρόκας), η RWE, η EDPR να σπεύδουν να τοποθετηθούν στις ΑΠΕ.
Παίκτες όπως η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ο μεγαλύτερος σήμερα παραγωγός «πράσινης» ενέργειας στην Ελλάδα, ενισχύουν επίσης τη θέση τους με νέα έργα.
Ή άλλοι όπως η Mytilineos εισέρχονται για πρώτη φορά αλλά με δυναμικό τρόπο.
Η κίνηση της ΔΕΗ έρχεται να προκαλέσει μεγαλύτερο ανταγωνισμό, ενώ τα κεφάλαια που θα τοποθετηθούν από μεγάλα ξένα funds θα δώσουν την αναγκαία ρευστότητα για την υλοποίηση του επενδυτικού της προγράμματος.
Επιπλέον, σύμφωνα με αναλυτές, δίνουν πρόσβαση αυτών τωνfunds και συνολικά στην αγορά των ΑΠΕ.
Η «μάχη» για τη νομή της πίτας στην πράσινη ενέργεια θα είναι μεγάλη, αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, αρκεί να τονιστεί πως το μερίδιό τους σήμερα στη διαθέσιμη ισχύ αντιστοιχεί στο 45% του συνολικού ενεργειακού μείγματος (φυσικό αέριο, λιγνίτης, ΑΠΕ και υδροηλεκτρικά) και για το 2026 το ποσοστό τους θα ανέβει στο 61%.
Η ΔΕΗ, όπως και οι υπόλοιποι ιδιώτες παραγωγοί, στοχεύουν με την ανάπτυξη φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων, να διαθέτουν σε προμηθευτές με διμερή συμβόλαια (PPAs) «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια.
Η πράξη αυτή είναι πιο εύκολη σε καθετοποιημένους ομίλους, που διαθέτουν δηλαδή και παραγωγή και λιανική πώληση. Ωστόσο το μεγάλο στοίχημα είναι η σύναψη διμερών συμβολαίων με βιομηχανίες, μεγάλες αλυσίδες και ξενοδοχεία.
Η ενεργειακή κρίση που βιώνουμε έχει αναδείξει την τεράστια συμβολή των ΑΠΕ στη συγκράτηση και τη μείωση των τιμών ρεύματος.
Οι επιδιώξεις
Η δημόσια εταιρεία, σύμφωνα με την παρουσίαση που έκανε στους αναλυτές, φανέρωσε πως στις επιδιώξεις της είναι να διασφαλίσει παραγωγή «πράσινης» και «καθαρής» ηλεκτρικής ενέργειας για το πελατολόγιό της.
Το 2026 εκτιμά πως οι πελάτες της θα είναι 5 εκατομμύρια από 6,1 εκατομμύρια σήμερα, ήτοι το 50% του συνόλου.
Ετσι με ένα μερίδιο παραγωγής ΑΠΕ και υδροηλεκτρικών στο 39% συνολικά της αγοράς έχει εξασφαλισμένη την πώληση «πράσινης» ενέργειας στο μεγαλύτερο μέρος των πελατών της.
Επιπλέον, με το χτίσιμο έργων ΑΠΕ αντικαθιστά πλήρως την απώλεια παραγωγής που θα έχει με το κλείσιμο των λιγνιτικών εργοστασίων της.
Το εγχείρημα της ΔΕΗ να φέρει ξένους επενδυτές για τη χρηματοδότηση του στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξής της έως το 2026, δείχνει επίσης και την απόφαση της εταιρείας της να βγει εκτός συνόρων.
Σύμφωνα με το επικαιροποιημένο επενδυτικό της πλάνο, η δημόσια επιχείρηση στοχεύει να εξαγοράσει χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ στις γειτονικές χώρες της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας. Μέχρι το 2024 θέλει να προσθέσει περίπου 700MW από αυτές τις αγορές.
Δεν αποκλείεται, λένε οι πληροφορίες, οι κινήσεις αυτές να γίνουν με εταίρους της σε επενδυτικά σχέδια ΑΠΕ, όπως η γερμανική RWE. Ο λόγος της επέκτασης συνδέεται και με την ανάγκη μείωσης του ενεργειακού κόστους στην Ελλάδα.
Οι τιμές χονδρεμπορικής στα Βαλκάνια κινούνται σε χαμηλότερα κατά περίπου 20% επίπεδα. Η ΔΕΗ με την απόκτηση συστημάτων ΑΠΕ θα μπορεί να φέρνει φθηνότερες ποσότητες ρεύματος στην Ελλάδα ρίχνοντας τις τιμές για τους πελάτες της.