Μετά από καθυστερήσεις πολλών ετών, υπογράφεται την προσεχή Τρίτη 22 Ιουνίου η σύμβαση για την Γραμμή 4 του Μετρό, το μεγαλύτερο δημόσιο έργο που θα γίνει στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια, συνολικού προϋπολογισμού 1,8 δισ. ευρώ.
Το έργο του πρώτου τμήματος της γραμμής 4, θα ξεκινήσει με την τοποθέτηση ενός μετροπόντικα στη Βεΐκου και ενός ακόμα στην Κατεχάκη.
Η νέα γραμμή θα περιλαμβάνει 15 νέους υπόγειους σταθμούς: Άλσος Βεΐκου, Γαλάτσι, Ελικώνος, Κυψέλη, Δικαστήρια, Αλεξάνδρας, Εξάρχεια, Ακαδημία, Κολωνάκι, Ευαγγελισμός, Καισαριανή, Νήαρ Ήστ, Ζωγράφου, Ιλίσια και Γουδή.
Η Γραμμή 4 θα έχει δύο σταθμούς ανταπόκρισης, στην Ακαδημία, με τον σταθμό Πανεπιστήμιο της Γραμμής 2, και στον Ευαγγελισμό, με τη Γραμμή 3.
Μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να ξεκινήσουν οι πρόδρομες εργασίες της γραμμής 4 του Μετρό. Στόχος είναι οι πρόδρομες εργασίες, με ανάδοχο την ΕΡΕΤΒΟ, που περιλαμβάνουν αρχαιολογικές εργασίες και μετατοπίσεις δικτύων να τρέξουν ένα διάστημα πριν την έναρξη των κύριων εργασιών του έργου.
Να σημειωθεί ότι το έργο χωρίζεται συνολικά σε 25 θέσεις (σταθμοί, φρέατα, επίσταθμοι Βεϊκου και Κατεχάκη) οι οποίες θα χωριστούν σε τρεις ομάδες, βάσει χρονοδιαγράμματος παράδοσης στον ανάδοχο του βασικού έργου, αλλά και πιθανότητας εντοπισμού αρχαίων και πολυπλοκότητας δικτύων ΟΚΩ.
Η πρώτη ομάδα αφορά εννέα θέσεις όπου οι εργασίες θα ξεκινήσουν άμεσα: Φρεάτια στα δύο "άκρα” του έργου, από όπου θα μπει ο "Μετροπόντικας” για να ξεκινήσει την κατασκευή της σήραγγας, δηλαδή σε Βεΐκου και Κατεχάκη. Επίσης περιλαμβάνει τους σταθμούς Ακαδημία, Ευαγγελισμός, Εξάρχεια, Κολωνάκι, καθώς και τα φρέατα σε Βιβλιοθήκη, Διακλάδωση Ευαγγελισμού και ΓΝΑ.
Η δεύτερη ομάδα αφορά επίσης εννέα θέσεις: Τους σταθμούς Δικαστήρια, Αλεξάνδρας, Άλσος Βεΐκου, Κυψέλη, Ελικώνος, τη σήραγγα ανοιχτού ορύγματος και τα φρέατα ΕΥΔΑΠ Φορμίωνος και Δικαιοσύνης.
Η τρίτη ομάδα, τέλος, αφορά επτά θέσεις: Τους σταθμούς Γαλάτσι, Καισαριανή, Πανεπιστημιούπολη, Ιλίσια, Ζωγράφου, Γουδή και το φρεάτιο Νήαρ Ήστ.
Η χρηματοδότηση του έργου
Η συνολική προβλεπόμενη δαπάνη του έργου κυμαίνεται περίπου στο 1,6 δισ ευρώ και η χρηματοδότηση του θα γίνει από το ΕΣΠΑ και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Μάλιστα εξετάζεται η εφαρμογή ενός νέου χρηματοδοτικού μοντέλου ΒΙΜ (Building Information Modeling), που ενισχύεται από την Κομισιόν και αποτελεί μέρος του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ήδη το Υπουργείο προετοιμάζει την πρόσληψη χρηματοοικονομικού συμβούλου που θα τρέξει τη νέα ψηφιακή μέθοδο κατασκευής.
Η μέθοδος BIΜ εφαρμόζεται ήδη στην κατασκευή των έργων από πολλές ευρωπαϊκές χώρες ενώ δεν αποκλείεται η μέθοδος αυτή στο άμεσο μέλλον να αποτελεί βασικό προαπαιτούμενο για την εκταμίευση των κοινοτικών κονδυλίων.
Στόχος του Υπουργείου είναι η καινοτόμος αυτή ψηφιακή εφαρμογή να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα μεγάλα έργα, καθώς μερικά από τα βασικά πλεονεκτήματά του είναι η χρηστή διαχείριση και παρακολούθηση του έργου, η μείωση του χρόνου, η μείωση του κόστους και η αποφυγή σπατάλης ή αλλιώς οι υπερβάσεις που παρατηρούνται στην κατασκευή πολλών έργων, τόσο δημοσίων όσο και ιδιωτικών.
To Building Information Modeling βασίζεται στη χρήση "έξυπνων" ψηφιακών μοντέλων τα οποία προσφέρουν τις απαραίτητες πληροφορίες για να γίνεται ο σχεδιασμός και η μελέτη κτιρίων και υποδομών γρηγορότερα, φθηνότερα, με καλύτερη ποιότητα και με λιγότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον. Mέσω του BIM επιτυγχάνεται ο ψηφιακός ακριβής, ολοκληρωμένος σχεδιασμός, η μελέτη και η εικονική κατασκευή του έργου ή του κτιρίου όπως αυτό θα κατασκευαστεί ή θα κτιστεί πριν ακόμη γίνει, με σκοπό να επιλυθούν προβλήματα που μπορεί να προκύψουν στην πορεία.
Η Γραμμή 4 θα αλλάξει τη ζωή στο κέντρο της Αθήνας
Η Γραμμή 4 έχει σχεδιαστεί με σκοπό την εξυπηρέτηση πολλών πυκνοκατοικημένων περιοχών του κέντρου της Αθήνας και γι’ αυτό προβλέπεται η κατασκευή νέων σταθμών σε κομβικά σημεία του κέντρου, όπως π.χ. τα Εξάρχεια και το Κολωνάκι. Επίσης, η Γραμμή 4 θα διευκολύνει την πρόσβαση των πολιτών σε πολλά σημαντικά κτήρια και εγκαταστάσεις, όπως δικαστήρια, νοσοκομεία, εκπαιδευτικά Ιδρύματα κλπ. Αποσυμφορούνται σταθμοί επιβαρυμένοι όπως πχ ο σταθμός του Συντάγματος, ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται η δικτύωση των υφιστάμενων Γραμμών Μετρό με δύο σταθμούς ανταπόκρισης, στο Πανεπιστήμιο και τον Ευαγγελισμό.
Το έργο θα έχει θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα καθώς εκτιμάται ότι η μέση εξοικονομούμενη ημερήσια ενέργεια υπολογίζεται σε 1.216 μεγαβατώρες και η μέση ημερήσια μείωση του διοξειδίου του άνθρακα υπολογίζεται σε 318 τόνους. Μάλιστα, υπολογίζεται ότι με τη Γραμμή 4 θα μετακινούνται συνολικά περίπου 340.000 επιβάτες ημερησίως, ενώ οι μετακινήσεις με ΙΧ αναμένεται να μειωθούν κατά 60.000.
Το ιστορικό του έργου
Όπως υπενθύμισε πρόσφατα ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κ. Καραμανλής η αρχική Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό –στα τέλη της δεκαετίας του ’90– προέβλεπε την κατασκευή δύο επεκτάσεων: Της Γραμμής 2 από το Πανεπιστήμιο προς το Άλσος Βεΐκου, και της Γραμμής 3 από την Πανόρμου προς το Μαρούσι.
Για κατασκευαστικούς και λειτουργικούς λόγους, το 2004 επελέγη η δημιουργία μια νέας Γραμμής –της Γραμμής 4 σε σχήμα U– με συνένωση σε κάποια σημεία με το υπάρχον δίκτυο, με πρώτη εξαγγελία για την εκκίνηση του διαγωνισμού το 2005.
Το 2006 ολοκληρώθηκαν οι μελέτες συγκοινωνιακού επιπέδου και οι μελέτες σε επίπεδο engineering ξεκίνησαν το 2008.
Λόγω μνημονίων το έργο παρέμεινε στάσιμο και ο διαγωνισμός ξεκίνησε το 2017, όμως μία σειρά δικαστικών προσφυγών στο ΣτΕ, έβαλε "φρένο” στην υλοποίηση του.
Τον Δεκέμβριο του 2019 επανεκκίνησε η διαδικασία ελέγχου των υποφακέλων Δικαιολογητικών συμμετοχής και Τεχνικής Προσφοράς, που είχε σταματήσει.
Μετά από νέες προσφυγές, δικαιώθηκε η Αττικό Μετρό στο ΣτΕ και έτσι προχώρησε το άνοιγμα των Οικονομικών προσφορών στις 19.10.2020, όπου αναδείχθηκε προσωρινός Ανάδοχος η ένωση των εταιρειών AVAX, ALSTOM και GHELLA.
Κατόπιν διαπιστώθηκε, από τον έλεγχο της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ΑΕ, ότι τα δικαιολογητικά κατακύρωσης ήταν ορθά.
Το έργο κατακυρώθηκε υπό την προϋπόθεση ότι θα εγκρίνει την όλη διαδικασία το Ελεγκτικό Συνέδριο, όπως και έγινε.
Τα δύο τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τον Υπουργό επιλύθηκαν και τα νομικά ζητήματα που τέθηκαν και για την εργολαβία των Πρόδρομων Εργασιών όπως διενέξεις μεταξύ των διαγωνιζόμενων με προδικαστικές προσφυγές, ασφαλιστικά μέτρα των αιτήσεων ακυρώσεως κ.λπ.
