Νέες και υπάρχουσες ρυθμίσεις που προσφέρουν διαφορετικό πλήθος δόσεων αλλά και «κούρεμα» βασικής οφειλής και προσαυξήσεων διαμορφώνουν τη βεντάλια των διαθέσιμων επιλογών για την αντιμετώπιση της θηλιάς του ιδιωτικού χρέους που ξεπερνά τα 420 δισ. ευρώ και πνίγει δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά. Την επομένη της πανδημίας, σε εφαρμογή βρίσκονται ή μπαίνουν περισσότερες από 4 επιλογές για ρύθμιση χρεών προς εφορία και Ταμεία.
Συγκεκριμένα, μελετάται νέα ρύθμιση για τα κορoνοχρέη της πανδημίας σε έως 60 ή 72 δόσεις – αντί των 24 ή 48 που ισχύει σήμερα – ενώ στο τραπέζι βρίσκεται και η αναβίωση των 100 και 120 δόσεων για τους πληττόμενους οφειλέτες.
24 άτοκες ή 48 έντοκες δόσεις
Σύμφωνα με το imerisia.gr, τα συγκεκριμένα σχέδια θα κατατεθούν προς έγκριση στους θεσμούς και αναμένεται η ανακοίνωσή τους τέλος Ιουνίου, αρχές Ιουλίου. Το οικονομικό επιτελείο εκτιμά πως το σχήμα που βρίσκεται ήδη στο τραπέζι και προβλέπει αποπληρωμή των οφειλών της πανδημίας σε 24 άτοκες ή 48 έντοκες δόσεις δεν επαρκεί και στόχος είναι να αυξηθούν οι προσφερόμενες δόσεις σε έως και 72, δηλαδή με ορίζοντα 6ετίας.
Σε κάθε περίπτωση, η εξόφληση των χρεών θα γίνει από τον Ιανουάριο του 2022, ενώ εξετάζεται να ενταχθούν στη ρύθμιση περισσότερες οφειλές, οι οποίες γεννήθηκαν στην υγειονομική κρίση, όπως ο φόρος εισοδήματος ή και ο ΕΝΦΙΑ.
Ωφελούμενοι θα είναι μόνο επιχειρήσεις, επαγγελματίες και νοικοκυριά που αποδεδειγμένα έχουν πληγεί από την πανδημία του κορωνοϊού.
Στο τραπέζι είναι όμως και η αναβίωση των 100 και 120 δόσεων για τους πληττόμενους φορολογούμενους που τις έχασαν μετά τον Μάρτιο του 2020, ενώ κούρεμα οφειλών προβλέπεται από το «ψαλίδισμα» των επιστρεπτέων προκαταβολών.
Ποιοι δικαιούνται «κούρεμα»
Πέρα από την διεύρυνση του δοσολογίου για τα κορωνοχρέη, οι οφειλέτες έχουν τη δυνατότητα να πετύχουν «κούρεμα» βασικής οφειλής και προσαυξήσεων μέσα από τέσσερις τρόπους:
την πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού,
το πρόγραμμα «Γέφυρα 2»,
τις επιστρεπτέες προκαταβολές αλλά και
με απευθείας διαπραγματεύσεις με τράπεζες και servicers
Eξωδικαστικός μηχανισμός
Ο εξωδικαστικός μηχανισμός δίνει τη δυνατότητα για κούρεμα των οφειλών εφόσον συμφωνήσουν οι πιστωτές που κατέχουν τουλάχιστον το 60% των οφειλών. Η λογική που υπάρχει στη διαδικασία αυτή είναι ότι εφόσον μια επιχείρηση είναι βιώσιμη και μπορεί να επιβιώσει εφόσον λυθεί το πρόβλημα της υπερχρέωσης θα πρέπει να γίνει αναδιάρθρωση των οφειλών της μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Το «κούρεμα» προς το Δημόσιο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 95% των απαιτήσεων του δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση, 85% των απαιτήσεων του δημοσίου και των φορέων κοινωνικής ασφάλισης από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
Επιπλέον, στην περίπτωση των διμερών διαπραγματεύσεων ή στις πολυμερείς διαπραγματεύσεις όταν η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, το «κούρεμα» βασικής οφειλής προς το Δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 75%.
Σημειώνεται ότι διαγραφή βασικής οφειλής προς το Δημόσιο και ασφαλιστικών εισφορών απαγορεύεται από τον νόμο. Περαιτέρω, στην περίπτωση αυτή το «κούρεμα» προς τους χρηματοδοτικούς φορείς δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 80% των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων, με εξαίρεση τους τόκους υπερημερίας για τους οποίους δεν υπάρχει όριο.
Oι σημαντικότεροι κανόνες για το «κούρεμα»οφειλής είναι:
να έχει πραγματική οικονομική αδυναμία, τόσο ο οφειλέτης όσο και οι συνοφειλέτες και εγγυητές του αλλά και η εμπορική αξία της περιουσίας του οφειλέτη, των συνοφειλετών και των εγγυητών του να είναι μικρότερη του ύψους της οφειλής.
«Κούρεμα» προστίμων, τοκων και προσαυξήσεων: Το «κούρεμα» προς το Δημόσιο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 95% των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση, 85% των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
«Κούρεμα» βασικής οφειλής: Επιπλέον στην περίπτωση των διμερών διαπραγματεύσεων ή στις πολυμερείς διαπραγματεύσεις όταν η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, το «κούρεμα» βασικής οφειλής προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 75%. Σημειώνεται ότι διαγραφή βασικής οφειλής παρακρατουμένων φόρων, επιρριπτομένων φόρων προς το Δημόσιο και ασφαλιστικών εισφορών απαγορεύεται από το Νόμο. Περαιτέρω, στην περίπτωση αυτή το «κούρεμα» προς τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 80% των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων (εξαιρουμένων των τόκων υπερημερίας για τους οποίους δεν υπάρχει όριο).
Ποιοι δικαιούνται 180, 240 και 420 δόσεις
Ο μέγιστος αριθμός δόσεων ρύθμισης αποπληρωμής οφειλής προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης είναι 240.
Στην περίπτωση που η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, προβλέπεται μέγιστο όριο 420 δόσεων για τα εξασφαλισμένα δάνεια φυσικών προσώπων, 240 δόσεων για μη εξασφαλισμένα δάνεια φυσικών προσώπων και εξασφαλισμένα δάνεια νομικών προσώπων και 180 δόσεων για μη εξασφαλισμένα δάνεια νομικών προσώπων.
Για οφειλέτες ΦΠΑ έχει προβλεφθεί από τους χρηματοδοτικούς φορείς το μέγιστο όριο ηλικίας τα 85 έτη, βάσει του οποίου μειώνεται ο αριθμός των δόσεων, εκτός αν συμβληθεί εγγυητής μικρότερης ηλικίας.
Με αλγόριθμο οι δόσεις – τα επιτόκια
Ο οφειλέτης δεν μπορεί να επιλέξει τον αριθμό των δόσεων που θέλει.
Οι δόσεις προκύπτουν από ειδικό αλγόριθμο, αυτόματα που αξιολογεί την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, εισοδήματα και περιουσία.
Η ρύθμιση οφειλών με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης επιβαρύνεται με επιτόκιο ίσο με το euribor τριμήνου, προσαυξημένο κατά 5%, το οποίο υπολογίζεται ετησίως.
Η ρύθμιση οφειλών με τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) επιβαρύνεται με επιτόκιο ίσο με το euribor/libor τριμήνου/μηνός, προσαυξημένο κατά 3,25% για εξασφαλισμένες οφειλές και 4,5% για μη εξασφαλισμένες οφειλές.
Στα 50 ευρώ η ελάχιστη δόση
Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης για τη ρύθμιση οφειλών με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ανέρχεται σε 50 ευρώ.
Σε περίπτωση που η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, προβλέπεται ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης προς χρηματοδοτικού φορείς που ανέρχεται σε 50 ευρώ ανά δάνειο με εξασφάλιση και σε 50 ευρώ ανά πιστωτή για δάνεια χωρίς εξασφάλιση.
Κούρεμα δανείου μέσω του «Γέφυρα 2»
Οι νέες διατάξεις για τους μικρομεσαίους που έχουν πληγεί από την πανδημία προβλέπουν μείωση του επιτοκίου της ρύθμισης τουλάχιστον 10%, ενώ αναγνωρίζεται δικαίωμα στην τράπεζα να συμφωνήσει με τον οφειλέτη μέτρα για τη βιωσιμότητα της ρύθμισης, όπως το «κούρεμα» του κόκκινου επιχειρηματικού δανείου.
Για τα εξυπηρετούμενα δάνεια που υπάγονται στο Πρόγραμμα ορίζεται ρητά ότι δεν είναι επιτρεπτή η τροποποίηση των ουσιωδών όρων της σύμβασης (ως προς το κεφάλαιο, την τιμολόγηση και τη διάρκεια του δανείου). O χρηματοδοτικός φορέας σε συμφωνία με τον οφειλέτη μπορεί να προχωρήσει σε διαγραφή των τόκων υπερημερίας και εξωλογιστικών τόκων, ή και διαγραφή κεφαλαίου, επιμήκυνση περιόδου αποπληρωμής, ή κάθε άλλο αναγκαίο μέτρο.
Κούρεμα επιστρεπτέας προκαταβολής έως 57%
Τα χαμηλότοκα κρατικά δάνεια που εισέπραξαν οι επιχειρήσεις μέσω των τριών πρώτων κύκλων της επιστρεπτέας προκαταβολής κουρεύονται κατά 30% εφόσον είχαν μείωση τζίρου τουλάχιστον 15% και κατά 50% στην περίπτωση που ο τζίρος τους μειώθηκε πάνω από 30%.
Στους υπόλοιπους τέσσερις κύκλους της επιστρεπτέας προκαταβολής το 50% των κεφαλαίων που έλαβαν οι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις ήταν δώρο.
Από τα 8,3 δισ. ευρώ που δόθηκαν μέσω των επιστρεπτέων προκαταβολών οι επιχειρήσεις και επαγγελματίες καλούνται να επιστρέψουν στο κράτος περίπου τα μισά. Έχουν όμως τη δυνατότητα να κερδίσουν επιπλέον «κούρεμα» 15%.
Για να κερδίσουν την επιπλέον έκπτωση στα ποσά που καλούνται να επιστρέψουν θα πρέπει να έχουν ως το τέλος της χρονιάς μια συγκεκριμένη δυνατότητα: τα χρήματα για εφάπαξ καταβολή του επιστρεπτέου ποσού. Εφόσον εξοφλήσουν εφάπαξ το ποσό που θα πρέπει να επιστρέψουν στο κράτος θα έχουν και ένα μπόνους 15%, πετυχαίνοντας έτσι μεγαλύτερο «κούρεμα» των κρατικών δανείων που έλαβαν μέσω της επιστρεπτέας προκαταβολής.
Διαπραγματεύσεις με τράπεζες και διαχειριστές για κόκκινα δάνεια
Οι περισσότερες ρυθμίσεις με τράπεζες σήμερα προβλέπουν διαγραφή μέρους της ληξιπρόθεσμης οφειλής. Οι παράγοντες από τις οποίες εξαρτάται το «κούρεμα» από την τράπεζα ή τον διαχειριστή είναι:
η εισοδηματική κατάσταση του δανειολήπτη, ώστε οι δόσεις που θα προκύψουν να μπορούν να εξυπηρετούνται,
οι εγγυήσεις που έχουν δοθεί για τη λήψη του δανείου,
το υπόλοιπο της οφειλής σε συνδυασμό με την αξία του ακινήτου που έχει προσημειωθεί,
η οικογενειακή εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση, δηλαδή το κατά πόσον ο/η σύζυγος του οφειλέτη ή ακόμα και τα παιδιά έχουν περιουσιακά στοιχεία αλλά και
η εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση του εγγυητή, ο οποίος επίσης θα πρέπει αποδεδειγμένα να μην μπορεί να καλύψει την οφειλή του πρωτοφειλέτη.
