Θα ανοίξει ή δεν θα ανοίξει η αγορά στο τέλος του μήνα; Η αναβολή και μόνο της συνεδρίασης της επιτροπής λοιμοξιολόγων δείχνει ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να αξιολογηθεί η κατάσταση και ότι η χαλάρωση των μέτρων ίσως να μην είναι η ενδεδειγμένη κίνηση αυτή τη στιγμή.
Όμως το ζήτημα του ανοίγματος της αγοράς έχει καταστεί πλέον σοβαρό πρόβλημα.
Και μάλιστα πρόβλημα σε δύο επίπεδα: πρώτον για την οικονομία, καθώς κάθε μέρα που περνά ολοένα και περισσότεροι επαγγελματίες και έμποροι έρχονται πιο κοντά στο «λουκέτο» και δεύτερον για την ίδια την κυβέρνηση που δεν έχει πλέον άλλα οικονομικά περιθώρια για να στηρίξει την αγορά και το παρατεταμένο λοκντάουν δημιουργεί πολιτικό πρόβλημα.
Ήδη ο Εμπορικός Σύλλογος της Αθήνας, μελετά ακόμη και τη νομική οδό σε περίπτωση που δεν ανοίξει η αγορά.
Το βασικό σενάριο πάντως θέλει άνοιγμα των καταστημάτων με click away από Δευτέρα 22 Μαρτίου και κανονικό άνοιγμα με περιορισμούς μια εβδομάδα αργότερα, στις 29 Μαρτίου.
Με παράγοντες της αγοράς και εμπόρους με τους οποίους μίλησε το CNN Greece τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν είναι τα εξής:
1. Η αγορά είναι πλέον σε κατάσταση σοκ και η πανδημία θα προκαλέσει 200.000 λουκέτα. Και αυτό είναι το καλό σενάριο.
2. Δεν διανοείται κανείς στον εμπορικό κόσμο να μην ανοίξει η αγορά στις 29 Μαρτίου.
3. Ήταν λάθος το κλείσιμο της αγοράς μετά τα Χριστούγεννα. Οι παράγοντες του εμπορίου υποστηρίζουν ότι θα έπρεπε να παραμείνει ανοιχτή με γεωγραφικούς περιορισμούς και μέτρα.
4. Το click away δεν είναι άνοιγμα της αγοράς. Όλοι συμφωνούν ότι η αγορά θα πρέπει να ανοίξει κανονικά με όσα μέτρα κριθούν αναγκαία, ώστε να αποφευχθούν οι συνωστισμοί.
5. Δεν υπάρχουν άλλα οικονομικά περιθώρια στήριξης από την κυβέρνηση. Οι επιστρεπτέες πια είναι μικρότερες και πολλοί μένουν εκτός, ενώ ελήφθη απόφαση για την επιδότηση ενοικίου μόνο για τον Μάρτιο.
6. Αυτή τη στιγμή βρίσκονται 630 άνθρωποι στις ΜΕΘ. Κάποιοι από την κυβέρνηση θα πρέπει να απαντήσουν γιατί δεν μπορούσε να ανοίξει η αγορά τον Ιανουάριο όταν υπήρχαν 250 ασθενείς στις ΜΕΘ και θα μπορέσει σε 11 μέρες;
Η παράδοση εμπορευμάτων εντός καταστήματος, όπως παραδέχθηκαν και οι επιδημιολόγοι, δεν προκαλεί προβλήματα στην μετάδοση του κορωνοϊού» λέει ο κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών.
«Αν οι ειδικοί κρίνουν ότι δεν πρέπει να ανοίξει η αγορά, ας μην ανοίξει αλλά εμείς λέμε αυτό που λέγαμε και το προηγούμενο διάστημα. Ότι δηλαδή είναι παράλογο να μην ανοίγουν τα καταστήματα τη στιγμή που δουλεύουν τα σούπερ μάρκετ, τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ή όταν ο κόσμος μαζεύεται στις πλατείες. Είναι παράλογο να λες ότι δεν μπορεί ένα άνθρωπος να μπει σε ένα μαγαζί 100 τετραγωνικών να ψωνίσει».
«Όταν σταματήσουν οι αναστολές και οι επιστρεπτέες δεν μπορεί κανείς να φανταστεί την εικόνα καταστροφής στην αγορά. Εμείς την βλέπουμε όμως ήδη από τώρα» λέει ο κ. Χατζηθεοδοσίου.
Η κατάσταση στην αγορά είναι πολύ δύσκολή πλέον για πολλούς λόγους και ένας από αυτούς όπως λέει στο CNN Greece o κ Σταύρος Καφούνης έχει μείνει αδιάθετο εμπόρευμα στις αποθήκες και δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή δυνατότητα να χρηματοδοτηθεί νέο εμπόρευμα.
Επιπλέον πως θα διευθετηθεί το θέμα των επιταγών γιατί τον Απρίλιο και τον Μάιο θα πρέπει να πληρωθούν μαζικά επιταγές προηγούμενων μηνών.
«Και σας ερωτώ: Ένας έμπορος που έχει να δουλέψει μήνες, που θα βρει τα χρήματα για να πληρώσει τις επιταγές;» λέει στο CNN Greece o κ. Παντελής Φιλιππίδης, πρόεδρος του εμπορικού συλλόγου της Θεσσαλονίκης.
«Οι επιταγές έχουν πάει τρεις φορές πίσω. Πώς θα πληρωθούν τώρα;» τονίζει ο κ. Χατζηθεοδοσίου.
«Έχουμε στείλει δεκάδες υπομνήματα στο υπουργείο αλλά ούτε καν μας απαντάνε, λέει ο κ. Φιλιππίδης.
«Για εμάς θα ξεκινήσει μια δεύτερη πανδημία όταν τελειώσει η υγειονομική πανδημία. Λείπουν τα κεφάλαια για να ξεκινήσει η αγορά και η λογική της επιλεκτικής ενίσχυσης που ακολουθεί το υπουργείου σπάει την αλυσίδα της αγοράς. Το 40% των εμπόρων δεν έχει πάρει καμία επιστρεπτέα πλην των 800 ευρώ που πήραμε στην αρχή. Το 36% της εστίασης επίσης. Σήμερα είμαστε όλοι εν δυνάμει μη βιώσιμοι καθώς ερχόμαστε από μία οικονομική κρίση μιας δεκαετίας την οποία το εμπόριο ποτέ δεν ξεπέρασε πραγματικά. Αυτό το 40% και το 36% αν δεν πληρώσει τις υποχρεώσεις του θα τραβήξει κάτω ένα πολύ μεγάλο αριθμό υγειών επιχειρήσεων.
Το 2009 στο Δημόσιο χρωστούσαμε 31 δισ. ευρώ. Σήμερα χρωστάμε 109 δισ. ευρώ. Τότε χρωστούσαμε λίγο λιγότερα χρήματα από ότι χρωστάμε σήμερα στα ασφαλιστικά μας ταμεία. Το ιδιωτικό χρέος είναι στα 240 εκατομμύρια. Ας μου εξηγήσει κάποιος πως θα πληρωθούν αυτά τα χρήματα».
Η επόμενη μέρα φέρνει επί τάπητος το θέμα της ενίσχυσης των επιχειρήσεων που θα έχουν στερέψει από ρευστότητα.
«Επιδότηση εργασίας, μειωμένες δαπάνες ενοικίων και φορολογικές ελαφρύνσεις, θα πρέπει να συνεχιστούν και στους επόμενους μήνες» λέει ο κ. Καφούνης.