Μεταξύ των μεγαλόπνοων σχεδίων του πρωτοπόρου και οραματιστή ιδρυτή της εταιρείας, Elon Musk, άλλωστε, περιλαμβάνεται η δημιουργία υπερεθνικών διαδρομών, που θα περιλαμβάνουν έξυπνους ταχυφορτιστές και θα εξυπηρετούν τον στόλο των ηλεκτρικών οχημάτων της Tesla. Και, εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την αμερικανική ήπειρο, αυτός ο σχεδιασμός περιλαμβάνει την Ευρώπη, μια αγορά που η Tesla βλέπει με ενιαία οπτική, ιδιαίτερα μετά τη μεγάλη επένδυση που υλοποιεί στη Γερμανία με την κατασκευή του νέου “Gigafactory” στο Βρανδεμβούργο, κοντά στο Βερολίνο.
του Χάρη Φλουδόπουλου
Όπως αναφερει το capital.gr, στο πλαίσιο αυτό, μια από τις μεγάλες ηλεκτρικές διαδρομές που επιδιώκουν να δημιουργήσουν οι άνθρωποι της Tesla εμφανίζει απτό ελληνικό ενδιαφέρον: πρόκειται για την “ηλεκτρική λεωφόρο” που θα ξεκινά από την Πορτογαλία, θα διατρέχει την Ισπανία, τη νότια Γαλλία, την Ιταλία και θα καταλήγει στην Τουρκία. Σύμφωνα με πληροφορίες του “Κ”, η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται σε συζητήσεις με την αμερικανική εταιρεία προκειμένου το τελευταίο κομμάτι της διαδρομής πριν από την Τουρκία να ξεκινά από το λιμάνι της Πάτρας και, ακολουθώντας τη διαδρομή της ΠΑΘΕ και της Εγνατίας, να καταλήγει στην Αλεξανδρούπολη. Οι σχετικές συζητήσεις, αν και ακόμη δεν έχουν καταλήξει σε οριστική συμφωνία, βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο και ήδη έχει ανοίξει ο κύκλος των επαφών των εκπροσώπων της αμερικανικής εταιρείας με αρμόδιους φορείς, όπως η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και η ΔΕΗ. Μάλιστα την επόμενη εβδομάδα έχουν προγραμματιστεί ραντεβού με τον διαχειριστή, ΔΕΔΔΗΕ, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν το ελληνικό δίκτυο διανομής μπορεί να “σηκώσει” τις υψηλές απαιτήσεις σε τάση που εμφανίζουν οι ταχυφορτιστές της Tesla.
Το εγχείρημα μόνο εύκολο δεν είναι και η πρόκληση από πλευράς κυβέρνησης είναι μεγάλη, αφού οι άνθρωποι της Tesla, για να πειστούν να δώσουν το πράσινο φως, χρειάζονται διαβεβαιώσεις ότι θα έχουν γρήγορη ανταπόκριση από τον κρατικό μηχανισμό και δεν θα συναντήσουν γραφειοκρατικά εμπόδια. “Το να τους πείσουμε έστω και να συζητήσουν μαζί μας, πόσω μάλλον να τους φέρουμε στην Ελλάδα και να μπει σε τροχιά υλοποίησης το project, μόνο εύκολο δεν είναι και χρειάζεται από πλευράς μας να κινηθούμε γρήγορα και αποφασιστικά”, αναφέρει κυβερνητική πηγή. Σε αυτή την κατεύθυνση, το όλο εγχείρημα επιβλέπεται από το υπουργείο Ενέργειας, με στόχο να αντιμετωπίζονται γρήγορα και αποτελεσματικά τα γραφειοκρατικά θέματα που ανακύπτουν. Άλλωστε, το εθνικό σχέδιο για την ηλεκτροκίνηση αποτελεί αρμοδιότητα του ΥΠΕΝ, Κωστή Χατζηδάκη, και είναι “πνευματικό παιδί” της γενικής γραμματέως Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Αλεξάνδρας Σδούκου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο της Tesla για τη διαδρομή Λισαβόνα-Κωνσταντινούπολη προβλέπει την εγκατάσταση συνολικά 1.500 φορτιστών σε 400 έως 500 σταθμούς ταχυφόρτισης σε συνολική απόσταση 4.800 χιλιομέτρων, διατρέχοντας 6 χώρες, από την Πορτογαλία έως την Τουρκία.
Οι φορτιστές
Η Tesla βρίσκεται στην πρωτοπορία της ανάπτυξης δικτύου φορτιστών παγκοσμίως. Αν και ο σχεδιασμός για ανάπτυξη δικτύου 18.000 φορτιστών μέχρι το 2018 αποδείχθηκε στην πράξη υπερφιλόδοξος, εντούτοις η εταιρεία είχε καταφέρει στα τέλη του 2019 να αναπτύξει ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα ταχυφορτιστών στον κόσμο, με 1.804 σταθμούς ταχυφόρτισης (supercharger stations) και συνολικά 15.911 ταχυφορτιστές.
Κάποιοι θεωρούν ότι η επιβράδυνση έναντι των αρχικών στόχων ήταν εσκεμμένη, καθώς πέρυσι τον Μάρτιο η Tesla παρουσίασε τον νέο σταθμό φόρτισης, Supercharger V3, ισχύος 250 kW, μέσω του οποίου οι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων Tesla μπορούν να αποκτήσουν αυτονομία για 75 μίλια (120 χιλιόμετρα) μέσα σε περίπου 5 λεπτά. Οι νέοι ταχυφορτιστές έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν ενέργεια γρήγορα και να επιβραδύνουν σταδιακά την παροχή όσο η μπαταρία γεμίζει. Τα αυτοκίνητα της εταιρείας ειδοποιούν αυτόματα μόλις υπάρχει αρκετή ενέργεια για να συνεχιστεί το ταξίδι. Η Tesla σχεδιάζει πλέον την εγκατάσταση των νέων ταχυφορτιστών τελευταίας τεχνολογίας σε όλο τον κόσμο, αναβαθμίζοντας παράλληλα και τους υφιστάμενους σταθμούς V2 σε V3.
Σύμφωνα με έκθεση της UBS, το κόστος για την κατασκευή ενός σταθμού ταχείας φόρτισης ανέρχεται στα επίπεδα των 250.000 δολαρίων. Αυτό σημαίνει ότι για την εγκατάσταση των 400-500 σταθμών ταχυφόρτισης σε όλη τη διαδρομή θα απαιτηθούν περί τα 65 εκατ. δολάρια. Στην ελληνική διαδρομή εκτιμάται ότι το ύψος της επένδυσης, εφόσον δοθεί το πράσινο φως, θα κυμανθεί στα επίπεδα των 10 εκατ. δολαρίων.
4η επίσκεψη
Για την αμερικανική εταιρεία η ελληνική αγορά δεν είναι άγνωστη. Μπορεί, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, να υπάρχουν στη χώρα μας μόλις 3 καταχωρισμένοι κάτοχοι αυτοκινήτων Tesla, εντούτοις στο παρελθόν είχε εκδηλωθεί επίσημα ή ανεπίσημα ενδιαφέρον για επενδύσεις στη χώρα μας σε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις.
Η πρώτη φορά ήταν το 2012, όταν υψηλόβαθμη αντιπροσωπία της Tesla είχε επισκεφθεί τη χώρα μας στο πλαίσιο της αναζήτησης τόπου εγκατάστασης για το νέο –τότε– εργοστάσιο παραγωγής αυτοκινήτων στην Ευρώπη. Οι επαφές που έγιναν, μέσω δικηγορικού γραφείου που εκπροσωπούσε την εταιρεία, συνέπεσαν με την πρώτη κορύφωση της ελληνικής κρίσης, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ανταπόκριση. Τότε για πρώτη φορά οι Αμερικανοί διαπίστωσαν ότι οι αδειοδοτήσεις και οι περιβαλλοντικές εγκρίσεις θα καθυστερούσαν, με αποτέλεσμα να επιλέξουν το Tilburg της Ολλανδίας, όπου και τελικά δημιουργήθηκε η πρώτη ευρωπαϊκή γραμμή συναρμολόγησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το εργοστάσιο στην Ολλανδία κατασκευάστηκε μέσα σε λίγους μήνες και ξεκίνησε να λειτουργεί το 2013, σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε από την ολλανδική κυβέρνηση, η οποία παράλληλα εξασφάλισε τη γρήγορη έκδοση των αναγκαίων αδειών, σε μια χώρα που διαθέτει όχι μόνο τις αναγκαίες υποδομές (λιμάνια, δρόμους, εγκαταστάσεις logistics), αλλά και σταθερό επενδυτικό και φορολογικό περιβάλλον.
Η δεύτερη επίσκεψη στελεχών της Tesla στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2017 και αποδείχθηκε στην πορεία πιο επιτυχημένη, καθώς πίσω από αυτήν κρύβονταν τρεις Έλληνες υψηλόβαθμα στελέχη του τεχνικού επιτελείου του Elon Musk. Ο λόγος για τον Κωσταντίνο Λάσκαρη, τον Κωνσταντίνο Μπούρχα και τον Βασίλη Παπανικολάου, όλοι τους απόφοιτοι του τμήματος ηλεκτρολόγων μηχανικών του ΕΜΠ αλλά και μέλη της ομάδας “Προμηθέας”, που είχε εκπροσωπήσει την Ελλάδα στους μαραθώνιους οικονομίας της Shell. Η “ελληνική ομάδα” της Tesla, η οποία εργαζόταν για χρόνια στο Palo Alto της Καλιφόρνια, όπου βρίσκεται και η έδρα του κέντρου έρευνας της Tesla, είχε προτείνει να δημιουργηθεί στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα στο ερευνητικό κέντρο Δημόκριτος, ειδικό τμήμα R&D της Tesla. Η πρόταση έγινε δεκτή, και πράγματι εδώ και δύο χρόνια, εντός των εγκαταστάσεων του Δημόκριτου στην Αγία Παρασκευή, έχει παραχωρηθεί και λειτουργεί το ελληνικό “υποκατάστημα” έρευνας και ανάπτυξης ηλεκτροκινητήρων της Tesla.
Η τρίτη εκδήλωση επενδυτικού ενδιαφέροντος για την Ελλάδα ήρθε στις αρχές του 2019, όταν στελέχη της Tesla ήρθαν στη χώρα μας και συναντήθηκαν με εκπροσώπους του υπουργείου Ενέργειας, προτείνοντας την υλοποίηση πιλοτικού project ενεργειακής αυτονομίας για τα ελληνικά νησιά, με τη χρήση συστημάτων ΑΠΕ και μπαταριών της Tesla. Μεταξύ άλλων, είχε εξεταστεί η εγκατάσταση τέτοιου υβριδικού συστήματος πράσινης ηλεκτροπαραγωγής σε μεσαίου μεγέθους ελληνικό νησί, που δεν προβλέπεται να συνδεθεί με το ηπειρωτικό σύστημα, όπως η Λήμνος. Τότε ήταν και η πρώτη φορά που τα στελέχη της Tesla εκδήλωσαν ενδιαφέρον και για το ελληνικό σχέδιο για την ηλεκτροκίνηση.
Τεχνολογικός και βιομηχανικός κολοσσός
Την περασμένη Τρίτη η μετοχή της Tesla, έχοντας καταγράψει ένα τριήμερο ράλι της τάξης του 36%, έκλεισε σε ιστορικό υψηλό στα 887 δολάρια ανά μετοχή, τιμή που εκτίναξε την κεφαλαιοποίησή της στα 160 δισ. δολάρια. Με αυτή την αποτίμηση, η χρηματιστηριακή αξία της Tesla είναι μεγαλύτερη από εκείνη των δύο μεγαλύτερων αυτοκινητοβιομηχανιών της Γερμανίας, της Volkswagen και της BMW μαζί. Συγκεκριμένα, τα δύο “βαριά χαρτιά” της γερμανικής βιομηχανίας αυτοκινήτου δεν ξεπερνούν σε χρηματιστηριακή αξία τα 140 δισ. δολάρια, με την Tesla να αναδεικνύεται στη δεύτερη μεγαλύτερη σε αξία αυτοκινητοβιομηχανία, πίσω μόνο από την ιαπωνική Toyota (234 δισ. δολάρια). Έστω και εάν οι επενδυτές αντιμετωπίζουν την Tesla περισσότερο ως μια εταιρεία τεχνολογίας παρά ως μια παραδοσιακή αυτοκινητοβιομηχανία, γεγονός που εξηγεί και το ότι η μετοχή της μετέχει στη σύνθεση του δείκτη Nasdaq της Wall Street.
Ακόμα και αναλυτές που μέχρι πρόσφατα θεωρούσαν ότι η τιμή της Tesla στα 450 δολάρια είναι υπερτιμημένη και προέβλεπαν “ξεφούσκωμα”, πλέον εμφανίζονται ως οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές των προοπτικών της. Σύμφωνα με όσους προβλέπουν περαιτέρω άνοδο, έπειτα από μια δύσκολη αρχή το 2019, “καίγοντας” 1,1 δισ. δολάρια εξαιτίας προβλημάτων στην παραγωγή του νέου “Model 3”, η εταιρεία κατάφερε να ανακάμψει στο β’ εξάμηνο, παράγοντας κέρδη, ακόμα και μετά από αποσβέσεις και νέες επενδύσεις, για δύο συνεχόμενα τρίμηνα. Παρότι σε ετήσια βάση η εταιρεία συνέχισε να έχει ζημίες, εντούτοις πέτυχε σημαντική βελτίωση των θεμελιωδών της, με μείωση του λειτουργικού κόστους, αύξηση των πωλήσεων και των παραδόσεων. Η εταιρεία έχει ήδη κατασκευάσει νέο εργοστάσιο στη Σανγκάη, προσβλέποντας στην αχανή κινεζική αγορά, ενώ προχωρά την κατασκευή του γερμανικού της εργοστασίου, που θα αποτελεί και τη βάση για την πανευρωπαϊκή της εξάπλωση.
Το βασικό στοίχημα των επενδυτών, ωστόσο, αφορά το μέλλον της εταιρείας: τις προηγούμενες ημέρες η εταιρεία επενδύσεων χαρτοφυλακίου ARK με σημείωμα στους πελάτες της ανέφερε ότι αναμένει η μετοχή της Tesla να φτάσει στα 7.000 δολάρια την επόμενη 5ετία. Στον αντίποδα, βεβαίως, όσοι επιμένουν να μιλούν για υπερτιμημένη μετοχή θεωρούν ότι η εταιρεία αντιμετωπίζει ανυπέρβλητα προβλήματα στην παραγωγή της, ο ιδιοκτήτης της ασκεί ανορθόδοξες μεθόδους και εκτιμούν ότι η αύξηση των πωλήσεων του 2019 δεν μπορεί να συνεχιστεί και το 2020.
Επικεφαλής και ιδρυτής της πρωτοπόρου βιομηχανίας ηλεκτρικών αυτοκινήτων είναι ο Elon Musk, ένας πολυμήχανος οραματιστής επιχειρηματίας και εφευρέτης, που, εκτός από τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, έχει μεταξύ άλλων λανσάρει στην αγορά μπαταρίες όπως το περίφημο powerwall, που μετατρέπει σε ενεργειακά αυτόνομες απλές κατοικίες. Επίσης είναι ο εμπνευστής της περίφημης αεροδιαστημικής εταιρείας SpaceX, που σχεδιάζει και παράγει διαστημικούς πυραύλους.
Φιλόδοξο πρόγραμμα ηλεκτροκίνησης
Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα έχει θέσει υψηλούς στόχους για τη διείσδυση της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας, προβλέποντας ότι μέχρι το 2030 το 1 στα 3 νέα αυτοκίνητα που θα ταξινομούνται θα είναι ηλεκτρικό. Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Ενέργειας, υπό την ευθύνη της γενικής γραμματέως Αλεξάνδρας Σδούκου, εκπονεί το νέο σχέδιο – οδικό χάρτη για την επίτευξη του στόχου διείσδυσης της ηλεκτροκίνησης σε ποσοστό 30%. Το σχέδιο, που θα παρουσιαστεί τους επόμενους μήνες, θα περιλαμβάνει μια “βεντάλια μέτρων” που θα ξεκινούν από τεχνικά θέματα, όπως ανάπτυξη δικτύου φορτιστών, ενισχύσεις του δικτύου ηλεκτρισμού, και θα επεκτείνεται σε θέματα κινήτρων, αξιοποίησης κοινοτικών πόρων και επιδοτήσεων, ενώ θα προωθεί και τις αναγκαίες προσαρμογές του ρυθμιστικού πλαισίου. Σήμερα, πάντως, το μερίδιο των πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα είναι μικρότερο του 1%.