Τα σημερινά στοιχεία για την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη ήταν έκπληξη – από τις πλέον δυσάρεστες.
Η αναπάντεχη συρρίκνωση του ΑΕΠ σε Γαλλία και Ιταλία «έριξαν» τη συνολική αναπτυξιακή επίδοση της Ευρωζώνης σε επίπεδα στασιμότητας:
Μόλις 0,1% η αύξηση του ΑΕΠ στο μπλοκ του ευρώ στο τέταρτο τρίμηνο του 2019, μόλις 1,1% ο δομικός πληθωρισμός τον Ιανουάριο – ένδειξη που διέψευσε την πρόσφατα εκπεφρασμένη αισιοδοξία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τη σταδιακή ενίσχυσή του.
Παρά την εκτόνωση της έντασης στο εμπορικό μέτωπο ΗΠΑ Κίνας, παρά τις θετικές ενδείξεις από κάποιους δείκτες τον τελευταίο καιρό, η οικονομία της Ευρωζώνης δεν έχει ξεκολλήσει, «χρήζει βοηθείας», ακόμη.
Τα δεδομένα
Το ΑΕΠ της Ευρωζώνης, η συνολική οικονομική δραστηριότητα δηλαδή, αυξήθηκε μόλις κατά 0,1% από το τρίτο τρίμηνο του 2019 στο τέταρτο.
Ήταν η χειρότερη επίδοση από το πρώτο τρίμηνο του 2013 – όταν η ΕΚΤ δεν είχε καν αρχίσει τις παρεμβάσεις με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (το οποίο είναι ακόμα ενεργό και ουσιαστικά χωρίς κοντινή ημερομηνία λήξης)
Οι διεθνείς επενδυτές εξεπλάγησαν: ανέμεναν τουλάχιστον ανάπτυξη 0,2%, κανείς δεν είδε να έρχεται συρρίκνωση.
Καταλύτης για τη δυσάρεστη έκπληξη δυο μεγάλες οικονομίες του μπλοκ, η Γαλλία (-0,1%) και η Ιταλία (-0,3%). Στη Γαλλία η πτώση προήλθε από τη μείωση των εισαγωγών και την χρησιμοποίηση αποθεμάτων και όχι νέα παραγωγή αγαθών (δείτε περισσότερα εδώ). Στην Ιταλία υποχώρησε η παραγωγή της μεταποίησης αλλά και η εσωτερική ζήτηση, η συρρίκνωση του ΑΕΠ δεν οφείλεται στον εξωτερικό τομέα που πήγε σχετικά καλά.
Θετική έκπληξη ήταν η Ισπανία, η οποία είδε ανάπτυξη μεγαλύτερη των εκτιμήσεων (+0,5%). Βασική παράμετρος ήταν η αύξηση της εξωτερικής ζήτησης και η ενίσχυση των εξαγωγών που έδωσαν αρκετά στο ΑΕΠ ωστε να εξισορροπήσουν τις πτωτικές πιέσεις που άσκησαν στην Ισπανική οικονομία οι μειωμένες επενδύσεις.
Πληθωρισμός
Πιο μεγάλη έκπληξη και ενδεχομένως με μεγαλύτερες συνέπειες για την άσκηση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του Ευρώ ήταν τα νέα από τον πληθωρισμό:
Ο δομικός πληθωρισμός (core inflation) του Ιανουαρίου υποχώρησε από το 1,3% στο 1,1%. Βασικός ένοχος για την υποχώρηση ήταν η πτώση του πληθωρισμού στις υπηρεσίες. Η αρνητική τάση διαψεύσει τις αισιόδοξες εκτιμήσεις της ΕΚΤ ότι ο πληθωρισμός αρχίζει και κινείται σιγά σιγά προς τον στόχο της νομισματικής πολιτικής της (κοντά αλλά κάτω από 2%).
Η ελπίδα για ανάκαμψη του, κράτησε λίγο.
Τα συμπεράσματα
Το βασικό συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο – κι αρνητικό.
Παρά τις πρόσφατες ενδείξεις για βελτίωση – ειδικά στο επενδυτικό κλίμα – η οικονομία της ευρωζώνης φλερτάρει ακόμα με τη στασιμότητα. Τα αποτελέσματα σε
Τα σημερινά στοιχεία για την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη ήταν έκπληξη – από τις πλέον δυσάρεστες.
Η αναπάντεχη συρρίκνωση του ΑΕΠ σε Γαλλία και Ιταλία «έριξαν» τη συνολική αναπτυξιακή επίδοση της Ευρωζώνης σε επίπεδα στασιμότητας:
Μόλις 0,1% η αύξηση του ΑΕΠ στο μπλοκ του ευρώ στο τέταρτο τρίμηνο του 2019, μόλις 1,1% ο δομικός πληθωρισμός τον Ιανουάριο – ένδειξη που διέψευσε την πρόσφατα εκπεφρασμένη αισιοδοξία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τη σταδιακή ενίσχυσή του.
Παρά την εκτόνωση της έντασης στο εμπορικό μέτωπο ΗΠΑ Κίνας, παρά τις θετικές ενδείξεις από κάποιους δείκτες τον τελευταίο καιρό, η οικονομία της Ευρωζώνης δεν έχει ξεκολλήσει, «χρήζει βοηθείας», ακόμη.
Τα δεδομένα
Το ΑΕΠ της Ευρωζώνης, η συνολική οικονομική δραστηριότητα δηλαδή, αυξήθηκε μόλις κατά 0,1% από το τρίτο τρίμηνο του 2019 στο τέταρτο.
Ήταν η χειρότερη επίδοση από το πρώτο τρίμηνο του 2013 – όταν η ΕΚΤ δεν είχε καν αρχίσει τις παρεμβάσεις με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (το οποίο είναι ακόμα ενεργό και ουσιαστικά χωρίς κοντινή ημερομηνία λήξης)
Οι διεθνείς επενδυτές εξεπλάγησαν: ανέμεναν τουλάχιστον ανάπτυξη 0,2%, κανείς δεν είδε να έρχεται συρρίκνωση.
Καταλύτης για τη δυσάρεστη έκπληξη δυο μεγάλες οικονομίες του μπλοκ, η Γαλλία (-0,1%) και η Ιταλία (-0,3%). Στη Γαλλία η πτώση προήλθε από τη μείωση των εισαγωγών και την χρησιμοποίηση αποθεμάτων και όχι νέα παραγωγή αγαθών (δείτε περισσότερα εδώ). Στην Ιταλία υποχώρησε η παραγωγή της μεταποίησης αλλά και η εσωτερική ζήτηση, η συρρίκνωση του ΑΕΠ δεν οφείλεται στον εξωτερικό τομέα που πήγε σχετικά καλά.
Θετική έκπληξη ήταν η Ισπανία, η οποία είδε ανάπτυξη μεγαλύτερη των εκτιμήσεων (+0,5%). Βασική παράμετρος ήταν η αύξηση της εξωτερικής ζήτησης και η ενίσχυση των εξαγωγών που έδωσαν αρκετά στο ΑΕΠ ωστε να εξισορροπήσουν τις πτωτικές πιέσεις που άσκησαν στην Ισπανική οικονομία οι μειωμένες επενδύσεις.
Πληθωρισμός
Πιο μεγάλη έκπληξη και ενδεχομένως με μεγαλύτερες συνέπειες για την άσκηση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του Ευρώ ήταν τα νέα από τον πληθωρισμό:
Ο δομικός πληθωρισμός (core inflation) του Ιανουαρίου υποχώρησε από το 1,3% στο 1,1%. Βασικός ένοχος για την υποχώρηση ήταν η πτώση του πληθωρισμού στις υπηρεσίες. Η αρνητική τάση διαψεύσει τις αισιόδοξες εκτιμήσεις της ΕΚΤ ότι ο πληθωρισμός αρχίζει και κινείται σιγά σιγά προς τον στόχο της νομισματικής πολιτικής της (κοντά αλλά κάτω από 2%).
Η ελπίδα για ανάκαμψη του, κράτησε λίγο.
Τα συμπεράσματα
Το βασικό συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο – κι αρνητικό.
Παρά τις πρόσφατες ενδείξεις για βελτίωση – ειδικά στο επενδυτικό κλίμα – η οικονομία της ευρωζώνης φλερτάρει ακόμα με τη στασιμότητα. Τα αποτελέσματα σε Γαλλία και Ιταλία δείχνουν πόσο εύκολο είναι, σε αυτή την εύθραυστη ισορροπία, μια μεγάλη οικονομία να περάσει σε ύφεση και να επηρεάσει και τις συνολικές επιδόσεις της Ευρωζώνης.
Επιπλέον οι σημερινές ανακοινώσεις θέτουν πολύ χαμηλά τον πήχη για την ανάπτυξη φέτος στην Ευρωζώνη, μόλις στο 0,7% σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αναλυτών της HSBC – και αναζωπυρώνουν τα επιχειρήματα για την ανάληψη αναπτυξιακών μέτρων στην Ευρωζώνη, για μεγαλύτερες δημόσιες δαπάνες και επενδύσεις, για ακόμα πιο χαλαρή νομισματική πολιτική.
Ερχόμαστε έτσι στο κρίσιμο σημείο.
Η Κριστίν Λαγκάρντ – και από την τελευταία συνέντευξη τύπου στη Φρανκφούρτη – μετέδωσε μια αισιοδοξία σχετικά με ενδείξεις για αύξηση του πληθωρισμού (υγιή επίπεδα πληθωρισμού είναι προϋπόθεση για ανάπτυξη). Ωστόσο η τάση που καταγράφηκε παραπέμπει σε ξεφούσκωμα τιμών. Ακόμη δε γνωρίζουμε λεπτομέρειες από που ακριβώς προήρθε η πτώση (θα γίνει γνωστό όταν ανακοινωθούν τα τελικά, πλήρη στοιχεία).
Αυτό που γίνεται σαφές είναι ότι και φέτος ο πληθωρισμός θα είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα επομένως η ΕΚΤ θα πρέπει να συνεχίσει τη χαλαρή νομισματική πολιτική.
Συνέπειες για Ελλάδα
Τα ασθενικά στοιχεία για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό σημαίνουν ότι η ΕΚΤ δεν πρόκειται ούτε να αποσύρει, ούτε να μειώσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Θα κρατήσει όλα τα εργαλεία τόνωσης της οικονομικής δραστηριότητας και στήριξης των ομολόγων.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την Ελλάδα που κάνει μια κούρσα με το χρόνο: Να επιστρέψει στην «επενδυτική κατηγορία» ώστε να μπορεί να επωφεληθεί από τις αγορές ομολόγων της ΕΚΤ.
Τα σημερινά στοιχεία το επιβεβαιώνουν: το QE θα παραμείνει ανοιχτό και θα μας περιμένει.
Ωστόσο ας μην σπεύσουμε να χαρούμε με τη στασιμότητα στην υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς δεν έχει μόνο έμμεσες θετικές συνέπειες (QE), αλλά έχει τρόπο να βλάψει άμεσα την ελληνική οικονομία:
Χαμηλότερη ανάπτυξη σημαίνει περιορισμός στο διαθέσιμο εισόδημα των ευρωπαϊων πολιτών – που ενδεχομένως να σκεφτούν και τα καλοκαιρινά ταξίδια τους στην Ελλάδα.
Χαμηλότερος πληθωρισμός σημαίνει ότι οι τιμές για τις ελληνικές υπηρεσίες και προϊόντα θα παραμείνουν ουσιαστικά στάσιμες – όπως και τα εισοδήματα των Ελλήνων που τα πωλούν.
δείχνουν πόσο εύκολο είναι, σε αυτή την εύθραυστη ισορροπία, μια μεγάλη οικονομία να περάσει σε ύφεση και να επηρεάσει και τις συνολικές επιδόσεις της Ευρωζώνης.
Επιπλέον οι σημερινές ανακοινώσεις θέτουν πολύ χαμηλά τον πήχη για την ανάπτυξη φέτος στην Ευρωζώνη, μόλις στο 0,7% σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αναλυτών της HSBC – και αναζωπυρώνουν τα επιχειρήματα για την ανάληψη αναπτυξιακών μέτρων στην Ευρωζώνη, για μεγαλύτερες δημόσιες δαπάνες και επενδύσεις, για ακόμα πιο χαλαρή νομισματική πολιτική.
Ερχόμαστε έτσι στο κρίσιμο σημείο.
Η Κριστίν Λαγκάρντ – και από την τελευταία συνέντευξη τύπου στη Φρανκφούρτη – μετέδωσε μια αισιοδοξία σχετικά με ενδείξεις για αύξηση του πληθωρισμού (υγιή επίπεδα πληθωρισμού είναι προϋπόθεση για ανάπτυξη). Ωστόσο η τάση που καταγράφηκε παραπέμπει σε ξεφούσκωμα τιμών. Ακόμη δε γνωρίζουμε λεπτομέρειες από που ακριβώς προήρθε η πτώση (θα γίνει γνωστό όταν ανακοινωθούν τα τελικά, πλήρη στοιχεία).
Αυτό που γίνεται σαφές είναι ότι και φέτος ο πληθωρισμός θα είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα επομένως η ΕΚΤ θα πρέπει να συνεχίσει τη χαλαρή νομισματική πολιτική.
Συνέπειες για Ελλάδα
Τα ασθενικά στοιχεία για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό σημαίνουν ότι η ΕΚΤ δεν πρόκειται ούτε να αποσύρει, ούτε να μειώσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Θα κρατήσει όλα τα εργαλεία τόνωσης της οικονομικής δραστηριότητας και στήριξης των ομολόγων.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την Ελλάδα που κάνει μια κούρσα με το χρόνο: Να επιστρέψει στην «επενδυτική κατηγορία» ώστε να μπορεί να επωφεληθεί από τις αγορές ομολόγων της ΕΚΤ.
Τα σημερινά στοιχεία το επιβεβαιώνουν: το QE θα παραμείνει ανοιχτό και θα μας περιμένει.
Ωστόσο ας μην σπεύσουμε να χαρούμε με τη στασιμότητα στην υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς δεν έχει μόνο έμμεσες θετικές συνέπειες (QE), αλλά έχει τρόπο να βλάψει άμεσα την ελληνική οικονομία:
Χαμηλότερη ανάπτυξη σημαίνει περιορισμός στο διαθέσιμο εισόδημα των ευρωπαϊων πολιτών – που ενδεχομένως να σκεφτούν και τα καλοκαιρινά ταξίδια τους στην Ελλάδα.
Χαμηλότερος πληθωρισμός σημαίνει ότι οι τιμές για τις ελληνικές υπηρεσίες και προϊόντα θα παραμείνουν ουσιαστικά στάσιμες – όπως και τα εισοδήματα των Ελλήνων που τα πωλούν.
