Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει απορροφήσει το μέγιστο της προσοχής της Ρωσίας, γεγονός που δίνει την δυνατότητα σε άλλους γεωπολιτικούς παίκτες όπως είναι η Τουρκία, να προωθήσουν τα συμφέροντά τους στην Κσπία θάλασσα, με δυσάρεστα επακόλουθα μελλοντικά, για την Μόσχα και τον " άσπονδο φίλο" του Ερντογάν, Πούτιν.
Η κατασκευή πολεμικών πλοίων από την Τουρκία για το Καζακστάν και η σημασία της παρουσίας τους στην Κασπία
Σε σχετικό με το θέμα άρθρο του έγκριτο Διεθνές ΜΜΕ με τίτλο "Η Τουρκία σχεδιάζει να γίνει κυρίαρχος ναυτικός παίκτης στην Κασπία", επισημαίνει:
Ο Ρωσικός Στόλος της Κασπίας κυριαρχεί σε αυτήν για τόσο καιρό που πολλοί αγνόησαν το γεγονός ότι, τα τελευταία χρόνια, έπαψε να είναι το μόνο εθνικό ναυτικό που έχει σημασία.
Άλλες χώρες, λόγω της ενδυνάμωσης των ναυτικών τους, κινούνται για να αναλάβουν μεγαλύτερο ρόλο σε αυτήν.
Ωστόσο, αν αυτό δεν ήταν δυνατό μέχρι το φετινό καλοκαίρι λόγω του γεγονότος ότι τα περισσότερα από τα παράκτια κράτη είχαν επικεντρωθεί στην ανάπτυξη ακτοφυλακών και όχι κύριων ναυτικών δυνάμεων, αυτό δεν ισχύει πλέον.
Πράγματι, η Αστάνα έχει υπογράψει συμφωνίες με την Άγκυρα για την κατασκευή πολεμικών πλοίων τα οποία όχι μόνο θα καταστήσουν τον στόλο του κράτους της Κεντρικής Ασίας μια ισχυρή πρόκληση για τον ρωσικό Στόλο της Κασπίας, αλλά θα επιτρέψουν επίσης στην Τουρκία να προβάλει ισχύ σε όλη την περιοχή δίνοντας στην τουρκική κυβέρνηση ικανότητα να είναι ο κύριος ναυτικός ανάδοχος ή ακόμη και να χρησιμοποιεί τα πλοία που ναυπηγεί υπό τη σημαία άλλων για την προώθηση των τουρκικών συμφερόντων
Οι αξιωματούχοι της Μόσχας λαμβάνουν όλο και περισσότερο υπόψη αυτές τις εξελίξεις, προβαίνοντας σε προειδοποιήσεις ότι άλλα παράκτια κράτη μπορεί να ακολουθήσουν το Καζακστάν σε ναυτικά ζητήματα .
Μερικοί μάλιστα φτάνουν στο σημείο να υποδηλώνουν ότι αυτή η κίνηση θα επιτρέψει στην Τουρκία να προβάλει ισχύ πολύ πέρα από τον "Τουρκικό κόσμο" και να της επιτρέψει να γίνει η κυρίαρχη γεωπολιτική δύναμη σε ολόκληρο το νότιο τμήμα του μετασοβιετικού χώρου μέχρι τα σύνορα της Κίνας .
Ενώ τέτοια συμπεράσματα είναι τουλάχιστον πρόωρα, αποτελούν σαφές σημάδι ότι αυτό που επιχειρεί να κάνει η Τουρκία στην Κασπία μέσω των πολεμικών της πλοίων που θα κατασκευάσει για λογαριασμό παράκτων κρατών της, αντιπροσωπεύει ένα νέο γεωπολιτικό πεδίο σύγκρουσης, που ενέχει ακόμη και στρατιωτικό ανταγωνισμό.
Η Ρωσία χάνει την μονοκρατορία της στην Κασπία
Η Μόσχα πιθανότατα θα αναγκαστεί να απαντήσει μήπως χάσει την ιστορική της κυριαρχία όχι μόνο στην ίδια την Κασπία αλλά και στα άλλα παράκτια κράτη.
Μόλις πριν από πέντε χρόνια, η Μόσχα πίστευε ότι είχε εκτοπίσει από την αγορά της ναυπηγικής άλλους παίκτες στην ακτή της Κασπίας.
Αυτό επιτεύχθηκε τόσο μέσω διμερών συμφωνιών, πράγμα που σήμαινε ότι οι περισσότερες από αυτές τις χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Καζακστάν, στράφηκαν στη Ρωσική Ομοσπονδία για ναυπηγική βιομηχανία, όσο και μέσω των διατάξεων της συμφωνίας του 2018 αυτών των κρατών για την οριοθέτηση της Κασπίας, τερματίζοντας τις συγκρούσεις μεταξύ των παράκτιων χωρών σχετικά με αυτά τα θέματα που είχαν προκύψει μετά το 1991.
Καμία προσέγγιση δεν έχει αποδώσει. Η Μόσχα υπέγραψε πολλές συμφωνίες με το Καζακστάν και άλλες χώρες για ναυπήγηση πλοίων.
Ωστόσο, δεν μπόρεσε να επιτύχει τις συμφωνίες, ωθώντας αυτές τις χώρες να κοιτάξουν αλλού, αρχικά σε ναυπηγικές δυνάμεις όπως η Νότια Κορέα και τώρα όλο και περισσότερο στην Τουρκία.
Οι Τουρκικοί σχεδιασμοί για Υπερκαυκασία -Κεντρική Ασία
Σύμφωνα με τουλάχιστον έναν Ρώσο αναλυτή, η Άγκυρα έχει βρει έναν τρόπο να παρακάμψει τους περιορισμούς ναυτιών δυνάμεων στην Κασπία.
Ο Yury Lyamin, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Ανάλυσης Στρατηγικών και Τεχνολογιών της Μόσχας, σύμφωνα με τον Sovershenno Sekretno, αναφέρε,ι ότι «προκειμένου οι Τούρκοι να ελέγξουν τον πλούτο του πετρελαίου και του φυσικού αερίου της Κασπίας Θάλασσας και ταυτόχρονα να υποστηρίξουν τον σύμμαχό τους το Αζερμπαϊτζάν, επιχειρηματολογώντας υπέρ του για τα τεράστια αποθέματα μπλε καυσίμου με το Τουρκμενιστάν, σκέφτηκαν να αναπτύξουν τις ναυτικές τους δυνάμεις εδώ κάτω από τις σημαίες των συγγενών τους «τουρκικών» χωρών, του Αζερμπαϊτζάν και του Καζακστάν.
Συνεπώς, παρόλο που η Σύμβαση του 2018 απαγορεύει την ανάπτυξη ενόπλων δυνάμεων χωρών εκτός Κασπίας σε αυτήν, το Μπακού και η Αστάνα είναι έτοιμα να βοηθήσουν στην παράκαμψη των περιορισμών που επιβάλλονται από τη Ρωσία και το Ιράν.
Εν ολίγοις, αυτό που κάνει η Άγκυρα τώρα στο Καζακστάν δεν αφορά μόνο αυτή τη χώρα, αλλά και για την προβολή της τουρκικής ισχύος για να βοηθήσει τον στενότερο σύμμαχό του το Αζερμπαϊτζάν, να εξασφαλίσει την πρόσβαση της Τουρκίας σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη λεκάνη της Κασπίας και την Κεντρική Ασία και να κατασταθεί η κυρίαρχη δύναμη σε μια τεράστια περιοχή.
Αν αυτό δεν ήταν αρκετό για να το προσέξει η Μόσχα, συνεχίζει ο Μπαλμάνοφ, η Τουρκία θέλει επίσης να επεκτείνει την επιρροή της εντός των σημερινών συνόρων της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Οι Τούρκοι, λέει, «θεωρούν τους εκπροσώπους των λαών που ζουν στη Ρωσία, ορισμένες δημοκρατίες του Καυκάσου, του Μέσου Βόλγα, της Καλμυκίας, μέρη των Ουραλίων και της Σιβηρίας» ότι βρίσκονται στη σφαίρα επιρροής τους.
Πράγματι, λέει, η συζήτηση της Άγκυρας για «έναν τουρκικό κόσμο» είναι μια προσπάθεια να αποσπάσει την προσοχή της Ρωσίας και της Κίνας από τις μακροπρόθεσμες φιλοδοξίες της Τουρκίας που θα απειλούσαν τη θέση και των δύο δυνάμεων.
Η στάση Ρωσίας-Κίνας-Ιράν
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Balmanov, τόσο η Μόσχα όσο και το Πεκίνο αντιμετωπίζουν μια σοβαρή πρόκληση τώρα ,όχι τόσο γεωπολιτική όσο γεωοικονομική,δεδομένου ότι η παρουσία ενός τουρκικού στόλου στην Κασπία θα εξασφαλίσει ότι οι εμπορικοί δρόμοι που παρακάμπτουν τη Ρωσία θα συνεχίσουν να επεκτείνονται και ότι η ικανότητα της Μόσχας να συναλλάσσεται με το Ιράν και τα κράτη στον Ινδικό Ωκεανό θα μπορούσε να μειωθεί περαιτέρω.
Αυτοί οι κίνδυνοι έχουν αυξηθεί μόνο τα τελευταία δύο χρόνια, ειδικά από την έναρξη της λεγόμενης «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» του Κρεμλίνου κατά της Ουκρανίας, λέει ο αναλυτής της Μόσχας.
Έτσι, το ερώτημα τώρα είναι:
Θα μπορέσει η Ρωσία, που είναι απασχολημένη με την Ουκρανία και τη διευθέτηση των σχέσεων με τη Δύση να αποκρούσει την τουρκική πρόκληση στο Καζακστάν και την Κεντρική Ασία;
Εάν δεν είναι, τότε στο μέλλον, είναι αδύνατο να αποκλειστεί η εμφάνιση ενός ακόμη κράτους άπιστου στη Μόσχα στα μακρά νοτιοανατολικά σύνορα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Για να αντιμετωπίσει την Τουρκία, το Κρεμλίνο είναι πιθανό να κοιτάξει σε πρώτη φάση την Κίνα και μετά το Ιράν.
Ωστόσο, το Πεκίνο μπορεί να μην αποδειχθεί τόσο υποστηρικτικό για τα συμφέροντα της Μόσχας, καθώς θα ωφεληθεί από το διευρυμένο εμπόριο Ανατολής-Δύσης που θα εξασφαλίσουν οι τουρκικές κινήσεις, ακόμη κι αν τα κινεζικά συμφέροντα απειληθούν από την επέκταση της τουρκικής επιρροής μακροπρόθεσμα.
Αυτό αφήνει το Ιράν ως "διέξοδο" για την Ρωσία.
Φαίνεται λοιπόν ότι η πιο πιθανή συνέπεια της επέκτασης της τουρκικής επιρροής στην Κασπία θα είναι μια προσπάθεια της Μόσχας να προσελκύσει την Τεχεράνη, τον μακροχρόνιο εχθρό της Τουρκίας.
Συμπέρασμα
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω ,αυτή που μπορεί να φαίνεται ως δευτερεύουσας πιθανότητας περιοχή για στρατιωτικές αντιπαραθέσεις, όπως αυτή της Κασπίας Θάλασσας, θα μπορούσε εύκολα να προκαλέσει έναν ευρύτερο ανταγωνισμό όχι μόνο μεταξύ της Ρωσίας και των χωρών της περιοχής, αλλά και με την Τεχεράνη και τη Δύση , οδηγώντας σε μια αντιπαράθεση, που θα μπορούσε να προμηνύει μια ακόμη σοβαρή σύγκρουση με πιθανές τόσες εκτεταμένες συνέπειες όσες και αυτές από τις μάχες που διεξάγονται τώρα στην Ουκρανία.