Ο Nord Stream 2 έχει περάσει πλέον από τη σχεδίαση στην ολοκλήρωσή του. Παρά τις αντιπαραθέσεις και τις αντιρρήσεις, η 1.224 χιλιόμετρα, 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων, υποβρύχια σύνδεση αερίου έχει ολοκληρωθεί, διπλασιάζοντας την ικανότητα εξαγωγής φυσικού αερίου της Ρωσίας μέσω της Βαλτικής Θάλασσας.
Η σημασία του αγωγού για Ρωσία-ΕΕ
Τώρα, η ομάδα πίσω από την κατασκευή, έχοντας συγκολλήσει το τελικό τμήμα στη θέση του, λέει ότι το αέριο θα μπορούσε να αρχίσει να ρέει ήδη από τον Οκτώβριο. Ενώ εκκρεμούν ορισμένες γερμανικές κανονιστικές αποφάσεις, δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι το Nord Stream 2 μπορεί να μην λειτουργήσει από εδώ και μπρος.
«Αναμένουμε ότι εκατομμύρια Ευρωπαίοι καταναλωτές στο εγγύς μέλλον θα μπορούν να λαμβάνουν ρωσικό αέριο κατά τη συντομότερη, πιο οικονομική και φιλική προς το περιβάλλον διαδρομή», δήλωσε την Παρασκευή το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, συμπληρώνοντας ότι «ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να δημιουργούμε εμπόδια σε αυτό το σημαντικό έργο».
Στο μέλλον, ο νέος αγωγός υποτίθεται ότι θα μεταφέρει έως και 55 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, ισοδύναμο με τις ανάγκες περίπου 26 εκατομμυρίων νοικοκυριών, σύμφωνα με τους προγραμματιστές του.
Ούτε οι μακροχρόνιες αντιρρήσεις ορισμένων μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιαίτερα στα ανατολικά της, ούτε οι κυρώσεις της τελευταίας στιγμής από τις ΗΠΑ ήταν σε θέση να σταματήσουν το έργο. Υπό αυτή την έννοια, η ολοκλήρωσή του σηματοδοτεί μια διπλωματική ήττα για την Αμερική και τους Ευρωπαίους αντιπάλους του Nord Stream 2, και μια νίκη για τη Γερμανία και τη Ρωσία, ακόμη και αν και οι δύο πρέπει να τηρήσουν ορισμένες προϋποθέσεις, κυρίως ως αποτέλεσμα συμβιβασμού μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας καθώς και τις πολιτικές και τους κανονισμούς της ΕΕ.
Η αλληλεξάρτηση που δημιουργεί o αγωγός
Για τη Ρωσία και παρά τους πολιτικοποιημένους ισχυρισμούς για το αντίθετο από την υπόλοιπη Ευρώπη, ο νέος αγωγός φέρνει περισσότερη, όχι λιγότερο, σταθερότητα στον στρατηγικά σημαντικό τομέα του εμπορίου ενέργειας.
Οι ανησυχίες της Ουκρανίας, αγνοήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την ΕΕ και η άρνηση να συνδέσει το μέλλον του μπλοκ με τις απαιτήσεις τρίτων είναι ένα θετικό βήμα.
Στο βαθμό που η εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Ρωσία μπορεί να αυξηθεί, αυξάνεται και η εξάρτηση της Ρωσίας από την ΕΕ. Ναι, η Μόσχα μπορεί να πουλήσει περισσότερο φυσικό αέριο, αλλά η ΕΕ, επομένως, γίνεται ένας πιο σημαντικός εξαγωγικός εταίρος.
Τούτου λεχθέντος, δεν ισοδυναμεί με "πύρρειο νίκη" για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, όπως ανέφερε ένας σχολιαστής στην ουκρανική τηλεόραση. Αλλά είναι αλήθεια ότι η αμοιβαία εξάρτηση μπορεί να προωθήσει τον ρεαλισμό και την ψυχραιμία και από τις δύο πλευρές, κάτι που είναι καλό, όπως υποστήριξε επί της ουσίας και η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ.
Οι επιπτώσεις για την Ουκρανία
Από την πλευρά της Ουκρανίας, ωστόσο, τα πράγματα μπορεί κάλλιστα να φαίνονται διαφορετικά. Η ηγεσία της και μεγάλο μέρος του κοινού του,τουλάχιστον όπως αντικατοπτρίζεται στα μέσα ενημέρωσης, έχουν εδώ και καιρό τη θέση ότι το Nord Stream 2 δεν είναι πραγματικά ένα οικονομικό έργο, αλλά ένα ρωσικό γεωπολιτικό όπλο, που αποσκοπεί κυρίως στη στέρηση της Ουκρανίας πολιτική επιρροή καθώς και έσοδα.
Ενώ η Ρωσία είναι ο κακός σε αυτή την ουκρανική ιστορία, ο ρόλος που ανατίθεται στη Γερμανία κυμαίνεται μεταξύ κακού συνεργού και ηλίθιου εταίρου.
Από αυτήν την ουκρανική σκοπιά, δεν είναι παρηγοριά ότι, ενώ εγκατέλειψε την αντίστασή της, η αμερικανική κυβέρνηση επέμεινε ότι εξακολουθεί να βλέπει τον αγωγό ακριβώς όπως η Ουκρανία: ως ένα πονηρό ρωσικό γεωπολιτικό μέσο που θα έπρεπε, να σταματήσει.
Η στάση των ΗΠΑ
Αν θέσετε τον εαυτό σας στη θέση της ηγεσίας της Ουκρανίας, είναι σαφές ότι αυτού του είδους η «συμφωνία» κάνει τα πράγματα μόνο χειρότερα.
Ο Πρόεδρος Volodymyr Zelensky μπορεί κάλλιστα να είπε στον εαυτό του: «Οι Αμερικανοί λένε ότι πιστεύουν στην περίπτωσή μας, αλλά εξακολουθούν να μας απογοητεύουν. Επομένως, είτε λένε ψέματα, είτε είναι κυνικοί και δεν είμαστε τόσο σημαντικοί γι 'αυτούς, είτε είναι πολύ αδύναμοι για να αντιταχθούν στη Γερμανία και τη Ρωσία, είτε όλα τα παραπάνω».
Σε αυτό το πλαίσιο, οι υποσχέσεις του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στον Ζελένσκι, κατά τη διάρκεια της απογοητευτικής πρόσφατης επίσκεψής του στην Ουάσινγκτον, δεν θα βοηθήσουν πολύ.
Επιπλέον, οι διαβεβαιώσεις ότι η Αμερική θα επιβάλει περισσότερες κυρώσεις εάν η Ρωσία καταχραστεί τη νέα μόχλευση του αγωγού της, μπορεί να ακούγεται κούφια από τον άνθρωπο που μοιράζεται την ευθύνη για τη μεγάλη απαγκίστρωση των ΗΠΑ από την Καμπούλ.
Προσθέστε σε αυτό το γεγονός ότι οι υποσχέσεις της Γερμανίας να ασκήσει πίεση στη Μόσχα να διατηρήσει το φυσικό αέριο μέσω της Ουκρανίας, ακόμη και μετά το τέλος του τρέχοντος συμβολαίου το 2024, αποτελούν ψευδαίσθηση, ειδικά αφού ο Πούτιν έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι η Ρωσία, δεν θα πιεστεί σε αυτό το θέμα.
Η ουκρανική απογοήτευση είναι αληθοφανής τουλάχιστον με τους όρους της ουκρανικής ηγεσίας, όσο λάθος κι αν είναι.
Άρα, είναι πιθανό να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα για την Ουκρανία μετά την ολοκλήρωση του Nord Stream 2;
Μελλοντικά ωφελείται η Ουκρανία;
Πίσω από όλα τα μεγάλα λόγια για τη διατήρηση της γραμμής εναντίον της Ρωσίας για τον εαυτό της και τη «Δύση», ένας σημαντικός, πιθανώς ο κεντρικός, παράγοντας της αντιπάθειας της ουκρανικής ελίτ για τον νέο αγωγό ήταν το γεγονός ότι εάν η Ρωσία όντως αποκόψει τον μεσάζοντα και παραιτηθεί πλήρως της μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, τότε η χώρα θα έχανε δισεκατομμύρια δολάρια σε τέλη διαμετακόμισης ετησίως.
Ακόμα και ορισμένοι δημοφιλείς Ουκρανοί σχολιαστές, που δεν τα πάνε καλά με τη Ρωσία και είναι επικριτικοί προς τη Γερμανία, παραδέχονται ότι, δεν φταίει μόνο ο Πούτιν.
Η Ουκρανία, σημειώνουν, πρέπει επίσης να κατηγορήσει τον εαυτό της επειδή απέτυχε για δεκαετίες να μεταρρυθμίσει το εμπορικό και διαμετακομιστικό σύστημα αερίου και διεφθαρμένου ολιγαρχικού της.
Αυτό συμβαίνει όταν η οικονομική βιωσιμότητά της Ουκρανίας ως κράτος, συνδέεται με τους πολιτικούς αντιπάλους που επιλέξατε ο ίδιος που μεταφέρουν ορυκτά καύσιμα στη χώρα σας
Ως εκ τούτου, ένα χτύπημα στη χρηματική αμοιβή διέλευσης θα μπορούσε, στην πραγματικότητα, να βοηθήσει τη χώρα να γίνει πολιτικά πιο καθαρή, περισσότερο από όλη την άχρηστη ρητορική κατά της διαφθοράς που παράγεται από τη Δύση.
Από μια άλλη οπτική γωνία, η ολοκλήρωση του Nord Stream 2 ήταν πιθανώς σχεδόν αναπόφευκτη. Το έργο βασίζεται σε τόσο τεράστια κοινά συμφέροντα μεταξύ της Ρωσίας και της Γερμανίας που ούτε άλλες χώρες της ΕΕούτε η Αμερική μπορούν να το σταματήσουν και αυτό κατά τη χειρότερη περίοδο των σχέσεων Ρωσίας-Δύσης γενικά από το τέλος του ψυχρού Πολέμου.
Αυτό, ως παρατηρήσιμο γεγονός πρέπει να μας πει κάτι.
Οι γερμανικές εκλογές και η σημασία τους
Είναι αλήθεια ότι οι διαβεβαιώσεις των ΗΠΑ και της Γερμανίας είναι απλές λέξεις. Ωστόσο, είναι επίσης αλήθεια ότι οποιαδήποτε κατάφωρη ή βάναυση κίνηση της Ρωσίας θα βοηθούσε την Ουκρανία να χρησιμοποιήσει αυτές τις λέξεις για να πιέσει τη Δύση.
Επομένως, είναι προς το συμφέρον της ίδιας της Μόσχας να προχωρήσει με τρόπο που μπορεί να μην είναι γενναιόδωρος, αλλά δεν θα διακινδυνεύσει επίσης περιττές συγκρούσεις.
Η Γερμανία έχει επίσης υποσχεθεί χρήματα για να βοηθήσει την Ουκρανία να αναπτύξει δομές ενεργειακού υδρογόνου. Οι κριτικοί ορθώς επεσήμαναν ότι αυτές οι υποσχέσεις είναι λιγότερο από ανθεκτικές αν ελέγξετε τις λεπτομέρειες.
Το γερμανικό κράτος προσφέρει πραγματικά μόνο ένα μέτριο ποσό 175 εκατομμυρίων ευρώ (206 εκατομμύρια ευρώ), το οποίο υποτίθεται ότι θα προσελκύσει με κάποιο τρόπο εταιρικές επενδύσεις, έτσι ώστε, τελικά, ένα δισεκατομμύριο ευρώ, μάλλον ως εκ θαύματος, να προκύψουν.
Δεν είναι περίεργο που ο πρόεδρος Zelensky έχει ήδη χλευάσει δημόσια και μάλλον όχι διπλωματικά αυτήν την προσφορά.
Παρά τη χυδαία υπόσχεση των γερμανικών χρημάτων, υπάρχει ένας συγκεκριμένος λόγος για να το λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη. Οι επικείμενες γερμανικές εκλογές μπορεί κάλλιστα να δημιουργήσουν έναν συνασπισμό που θα περιλαμβάνει τους Πράσινους.
Σε αυτή την περίπτωση, το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι ότι οι Πράσινοι δεν θα είναι σε θέση να συνεχίσουν την αντίθεσή τους στον Nord Stream 2. Αλλά θα ήταν σε καλή θέση να απαιτήσουν κάποια ουσιαστική αποζημίωση για την Ουκρανία.
Και δεδομένου ότι η ιδέα του υδρογόνου είναι εγγενώς Πράσινη, αυτό θα ήταν μια τέλεια ευκαιρία για ένα win-win, ηρεμώντας την πολιτική του γερμανικού συνασπισμού και γεμίζοντας τον ουκρανικό προϋπολογισμό.
