Στις 29 Νοεμβρίου 2022, η αποστολή Shenzhou 15 εκτοξεύτηκε από την έρημο Γκόμπι της Κίνας μεταφέροντας τρεις ταϊκοναύτες (η κινεζική λέξη για τους αστροναύτες). Έξι ώρες αργότερα, έφτασαν στον προορισμό τους, τον πρόσφατα ολοκληρωμένο διαστημικό σταθμό της Κίνας, που ονομάζεται Tiangong, που σημαίνει «ουράνιο παλάτι».
Οι τρεις ταϊκοναύτες, αντικατέστησαν το υπάρχον πλήρωμα που βοήθησε στην ολοκλήρωση της κατασκευής. Με αυτή την επιτυχημένη αποστολή, η Κίνα έγινε μόλις το τρίτο έθνος που λειτουργεί έναν μόνιμο διαστημικό σταθμό.
«Ο διαστημικός σταθμός της Κίνας είναι ένα επίτευγμα που εδραιώνει τη θέση της χώρας δίπλα στις ΗΠΑ και τη Ρωσία, ως μία από τις τρεις κορυφαίες διαστημικές δυνάμεις στον κόσμο. Ως μελετητές του διαστημικού δικαίου και της διαστημικής πολιτικής, που ηγούνται του Προγράμματος Διαστημικής Διακυβέρνησης του Εργαστηρίου Ostrom του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα , παρακολουθούμε με ενδιαφέρον την ανάπτυξη του κινεζικού διαστημικού σταθμού», αναφέρει ξένο μέσο ενημέρωσης.
Σε αντίθεση με τον συνεργατικό Διεθνή Διαστημικό Σταθμό υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, το Tiangong κατασκευάζεται και διευθύνεται εξ ολοκλήρου από την Κίνα. Το επιτυχημένο άνοιγμα του σταθμού είναι η αρχή για κάποια συναρπαστική επιστήμη.
Αλλά ο σταθμός που υπογραμμίζει επίσης, την πολιτική της χώρας για αυτοδυναμία είναι ένα σημαντικό βήμα για την Κίνα προς την επίτευξη μεγαλύτερων διαστημικών φιλοδοξιών, σε ένα μεταβαλλόμενο τοπίο δυναμικής ισχύος στο διάστημα.
Δυνατότητες κινεζικού σταθμού
Ο διαστημικός σταθμός Tiangong, είναι το αποκορύφωμα τριών δεκαετιών εργασίας για το κινεζικό επανδρωμένο διαστημικό πρόγραμμα . Ο σταθμός έχει μήκος 180 πόδια (55 μέτρα) και αποτελείται από τρεις μονάδες που εκτοξεύτηκαν χωριστά και συνδέθηκαν στο διάστημα.
Αυτά περιλαμβάνουν, μια βασική μονάδα όπου μπορούν να ζήσουν το πολύ έξι ταϊκοναύτες και δύο πειραματικές μονάδες για συνολικά 3.884 κυβικά πόδια (110 κυβικά μέτρα) χώρου, περίπου το ένα πέμπτο του μεγέθους του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού.
Ο σταθμός διαθέτει επίσης έναν εξωτερικό ρομποτικό βραχίονα , ο οποίος μπορεί να υποστηρίξει δραστηριότητες και πειράματα εκτός του σταθμού , και τρεις θύρες σύνδεσης για οχήματα ανεφοδιασμού και επανδρωμένα διαστημόπλοια.
Όπως τα διαστημόπλοια και άλλα διαστημικά σκάφη της Κίνας, το Tiangong βασίζεται σε σχέδιο της σοβιετικής εποχής, είναι σχεδόν ένα αντίγραφο του σοβιετικού διαστημικού σταθμού Mir από τη δεκαετία του 1980. Αλλά ο σταθμός Tiangong, έχει εκσυγχρονιστεί και βελτιωθεί σε μεγάλο βαθμό.
Ο κινεζικός διαστημικός σταθμός αναμένεται να παραμείνει σε τροχιά για 15 χρόνια, με σχέδια να τον επισκέπτονται δύο εξάμηνες αποστολές με πλήρωμα και δύο αποστολές φορτίου σε αυτόν, ετησίως. Τα επιστημονικά πειράματα έχουν ήδη ξεκινήσει, με μια προγραμματισμένη μελέτη που περιλαμβάνει την αναπαραγωγή πιθήκων να ξεκινά στα ντουλάπια βιολογικών δοκιμών του σταθμού. Το αν οι πίθηκοι θα συνεργαστούν, είναι εντελώς διαφορετικό θέμα.
Η κύρια λειτουργία του σταθμού Tiangong είναι να διεξάγει έρευνα για τη ζωή στο διάστημα . Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη μάθηση σχετικά με την ανάπτυξη και την επεξεργασία διαφορετικών τύπων φυτών, ζώων και μικροοργανισμών, και προγραμματίζονται περισσότερα από 1.000 πειράματα για τα επόμενα 10 χρόνια.
Το Tiangong είναι αυστηρά κινεζικής κατασκευής και διαχείρισης, αλλά η Κίνα έχει ανοιχτή πρόσκληση για άλλα έθνη να συνεργαστούν σε πειράματα στο Tiangong. Μέχρι στιγμής, έχουν επιλεγεί εννέα έργα από 17 χώρες .
Αν και ο νέος σταθμός είναι μικρός σε σύγκριση με τις 16 μονάδες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού , το Tiangong και η επιστήμη που έχει γίνει θα βοηθήσουν στην υποστήριξη των μελλοντικών διαστημικών αποστολών της Κίνας . Τον Δεκέμβριο του 2023, η Κίνα σχεδιάζει να εκτοξεύσει ένα νέο διαστημικό τηλεσκόπιο που ονομάζεται Xuntian.
Αυτό το τηλεσκόπιο, θα χαρτογραφήσει αστέρια και υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες μεταξύ άλλων έργων, με ανάλυση περίπου ίδια με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble αλλά με ευρύτερη όψη . Το τηλεσκόπιο θα συνδέεται περιοδικά με το σταθμό για συντήρηση.
Η Κίνα, έχει επίσης σχέδια να ξεκινήσει πολλαπλές αποστολές στον Άρη και σε κοντινούς κομήτες και αστεροειδείς, με στόχο να φέρει δείγματα πίσω στη Γη. Και ίσως το πιο αξιοσημείωτο, η Κίνα έχει ανακοινώσει σχέδια για την κατασκευή κοινής βάσης στη Σελήνη με τη Ρωσία, αν και δεν έχει οριστεί χρονοδιάγραμμα για αυτήν την αποστολή.
Αστροπολιτική
Μια νέα εποχή στο διάστημα ξεδιπλώνεται. Ο σταθμός Tiangong ξεκινά τη ζωή του, καθώς ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός, μετά από περισσότερα από 30 χρόνια σε τροχιά, πρόκειται να παροπλιστεί μέχρι το 2030.
Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός είναι το κλασικό παράδειγμα συνεργατικών ιδανικών στο διάστημα, ακόμη και στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου, οι ΗΠΑ και η Σοβιετική Ένωση ενώθηκαν για να αναπτύξουν και να εκτοξεύσουν τις απαρχές του διαστημικού σταθμού στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Συγκριτικά, η Κίνα και οι ΗΠΑ δεν ήταν τόσο «ευδιάθετες» στις τροχιακές τους συναλλαγές.
Το διαστημικό πρόγραμμα της Κίνας, δεν ήταν αρκετά ώριμο για να συμμετάσχει στην κατασκευή του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού στη δεκαετία του 1990 και στις αρχές του 2000. Μέχρι τη στιγμή που η Κίνα είχε τη δυνατότητα να συνεισφέρει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, η τροποποίηση Wolf την εμπόδισε να το κάνει.
Μένει να δούμε, πώς θα αλλάξει ο χάρτης της διαστημικής συνεργασίας τα επόμενα χρόνια. Το Πρόγραμμα Artemis, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ που στοχεύει στη δημιουργία ενός αυτοσυντηρούμενου «οικοτόπου» στη Σελήνη, είναι ανοιχτό σε όλα τα έθνη και 19 χώρες έχουν ενταχθεί ως εταίροι μέχρι στιγμής.
Η Κίνα άνοιξε επίσης, πρόσφατα την κοινή της αποστολή στη Σελήνη με τη Ρωσία σε άλλα έθνη. Αυτό οφείλεται εν μέρει λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς η Σουηδία, η Γαλλία και η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία ακύρωσαν τις προγραμματισμένες αποστολές με τη Ρωσία.
Καθώς οι εντάσεις στη Γη αυξάνονται μεταξύ της Κίνας, της Ρωσίας και της Δύσης, και ορισμένες από αυτές διαχέονται ως αντίκτυπο στο διάστημα , μένει να δούμε πώς ο παροπλισμός του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού και η λειτουργία του σταθμού Tiangong, θα επηρεάσουν τη σχέση Κίνας-ΗΠΑ.
Ένα γεγονός όπως η περίφημη χειραψία μεταξύ Αμερικανών αστροναυτών και Ρώσων κοσμοναυτών, κατά τη διάρκεια της τροχιάς της Γης το 1975 είναι πολύ μακριά, αλλά η συνεργασία μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, θα μπορούσε να κάνει πολλά για να μετριάσει τις εντάσεις πάνω στο διάστημα και κάτω στη Γη.
