"Στις 13 Μαρτίου 2022, έγραψα ένα άρθρο με τίτλο «Η Σύμβαση για τα Στενά του Μοντρέ και η απώλεια της Τουρκίας». Σε εκείνο το άρθρο, υπενθύμισα ότι χάναμε 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, τα οποία μειώθηκαν κατά 93% στο τέλος που έπρεπε να λάβει η Τουρκία από τα πλοία που περνούν από τα στενά.", αναφέρει σε άρθρο του τουρκικό ΜΜΕ του οποίου τα κυριότερα σημεία είναι τα ακόλουθα:
"Φιλοξενήσαμε αυτήν την υπενθύμιση στο Παράρτημα της Τουρκικής Κοινοβουλευτικής Ένωσης Κωνσταντινούπολης την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου,όπου στο εν λόγω θίχθηκε αυτό το θέμα, κάτι που οφειλόταν στον απόστρατο Ναύαρχο Cihat Yaycı.
Έχοντας γράψει ένα άρθρο για αυτό το θέμα πριν από 11 χρόνια, ο Cihat Yaycı υπενθύμισε ότι «σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της Σύμβασης του Μοντρέ που υπογράφηκε το 1936, τα τέλη που θα καταβληθούν για τη διέλευση από τα Τουρκικά Στενά θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 23 φορές υψηλότερα από τα τέλη που χρεώνονται για το εν λόγω τιμολόγιο».
Ο καθηγητής Δρ. Tahir ÇAĞA έκανε την πρώτη κίνηση για αυτό το θέμα το 1983, προειδοποιώντας την κυβέρνηση και η αμοιβή αυξήθηκε δεκαπλασιάστηκε.
Ο Tahir ÇAĞA ετοίμασε μια έκθεση που περιείχε τη γνώμη του ότι ο υπολογισμός των διοδίων ήταν λάθος και τη μετέφερε στους κυβερνητικούς αξιωματούχους εκείνης της περιόδου. Στη συνέχεια, επιτροπή που συγκροτήθηκε στις 19/08/1982 εξέτασε το θέμα και η Κεντρική Τράπεζα άρχισε να καθορίζει και να ανακοινώνει τις ημερήσιες ισοτιμίες του χρυσού στο πλαίσιο των αποτελεσμάτων της εξέτασης αυτής της επιτροπής.
Κατόπιν αυτού, ξεκίνησε η νέα εφαρμογή και τα τέλη για κάθε πλοίο δεκαπλασιάστηκαν
Ωστόσο, οι Ρώσοι και οι Βρετανοί αντιτάχθηκαν σε αυτήν την πρακτική. Δεδομένου ότι ήταν μια κυβέρνηση πραξικοπήματος, έγινε ένα βήμα για να αποφευχθούν προβλήματα νομιμότητας».
«Το σημερινό ισοδύναμο 1 φράγκου χρυσού που ορίζεται στη σύμβαση είναι 18 δολάρια ΗΠΑ. Ωστόσο, το ποσό αυτό υποτιμάται ως 0,8063 δολάρια ΗΠΑ και η Τουρκία έχει κάνει έκπτωση 97 τοις εκατό στις διελεύσεις.
Όταν υπολογιστεί η παρούσα αξία του 1 φράγκου χρυσού στο συμβόλαιο, υπολογίζεται ότι η Τουρκία θα κερδίσει 3,45 δισ. δολάρια ετησίως από τα στενά.
Με τον τρέχοντα υπολογισμό, η Τουρκία χάνει 3,3 δισ. δολάρια ετησίως.
Φυσικά θα υπάρξουν κάποιες ενστάσεις. Μπορεί όμως και το κράτος να κάνει την απαραίτητη ρύθμιση σταδιακά, μπορεί να κάνει 70% αντί για 97% όπως σήμερα, μπορεί να κάνει 50%, σε κάθε περίπτωση, το εισόδημα θα αυξηθεί και θα ανοίξει μια σημαντική εισοδηματική πόρτα σε αυτή την περίοδο που αντιμετωπίζουμε οικονομικές δυσκολίες.
Είχα στείλει προσωπικά αυτή την επιστολή στον Πρόεδρο Ερντογάν σε περίπτωση που την είχε παραβλέψει.
Τα καλά νέα ήρθαν χθες. Στον Τύπο "Η Τουρκία χρησιμοποίησε το δικαίωμά της στο Μοντρέ στον Βόσπορο! Τελείωσαν 39 χρόνια πρακτικής!".
«Η Τουρκία χρησιμοποίησε το δικαίωμα που της είχε παραχωρηθεί από το Μοντρέ μετά από 39 χρόνια. Το 1983 τερματίστηκε η πρακτική σχετικά με τον Βόσπορο.
Η Τουρκία αύξησε τα τέλη διέλευσης μέσω των στενών 5 φορές. Το πάγιο τέλος των 0,80 δολαρίων ανά τόνο πήγε στα 4 δολάρια καθαρά. Θα εφαρμοστεί τον Οκτώβριο».
Αυτό είναι!
Νομίζω ότι ο ρυθμός αύξησης ήταν χαμηλός, αλλά η αύξηση του εισοδήματος κατά 5 φορές είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό βήμα.
Η Τουρκία, η οποία είναι η πηγή ελπίδας στον κόσμο στην εξωτερική πολιτική, έχει καταγράψει ότι είναι παγκόσμιος παίκτης με τον ρόλο που διαδραματίζει στον τελευταίο διάδρομο των σιτηρών.
Η χρήση του δικαιώματος που προέρχεται από το Μοντρέ και η αύξηση των διοδίων κατά 5 φορές είναι το τελευταίο επίτευγμα του Προέδρου Ερντογάν στη χώρα.
Ο Cihat Yaycı Pasha ήταν εκείνος που χάρηκε περισσότερο για αυτό.
Στο μήνυμα που μου έστειλε στις 9.22 χτες το πρωί, έλεγε: "Αγαπητέ βουλευτή, τα καταφέραμε. Επί 12 χρόνια μιλούσα και έγραφα.. Ορκίζομαι ότι κλαίω". έγραψε
Ήμουν το ίδιο χαρούμενος με εκείνον. Το θέμα που έγραψα πριν από 5 μήνες και έλεγα έχει γίνει πράξη.
Ο χρονισμός ήταν επίσης τέλειος!
Το σημαντικότερο βέβαια είναι ότι το κράτος μας κέρδισε!
Δεν μπορούμε να ευχαριστήσουμε αρκετά τον Πρόεδρο Ερντογάν.
Και φυσικά, πρέπει να ευχαριστήσουμε ιδιαίτερα τον απόστρατο Ναύαρχο Cihat Yaycı Pasha, που κρατά το θέμα στην ημερήσια διάταξη επί 12 χρόνια, που είναι ο αρχιτέκτονας της Λιβυκής Συμφωνίας και που επινόησε τη φράση «Γαλάζια Πατρίδα».
Πέρα από τις ευχαριστίες μας, αναμένουμε από το κράτος μας να τιμήσει τον Yaycı Pasha με το «Μετάλλιο Διακεκριμένης Υπηρεσίας».
Αν δεν του δοθεί, σε ποιον θα δοθεί;!"
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Αντιλαμβανόμαστε από τα παραπάνω ότι η αύξηση των διοδίων των στενών μετά από 1 μήνα από σήμερα, δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα στη ναυτιλία και ιδιαίτερα με τα ήδη ναυλωμένα και συμφωνημένα ναύλα αλλά και στα υπό ναύλωση πλοία και ειδικά στα πλοία της μικρής θαλάσσια ναυτιλίας που πραγματοποιούν ιδιαίτερα συχνές διελεύσεις από τα στενά
Παράλληλα, πλήττεται η ελεύθερη διακίνηση αγαθών και αντίκειται στην ναυτιλιακή πρακτική
Που αποσκοπεί η κίνηση των Τούρκων;
Αυτονόητο είναι ότι η εξωπραγματική αύξηση των θαλάσσιων διοδίων των στενών έχει οικονομική διάσταση, βάζοντας στα τουρκικά ταμεία, 3,3 δισ. δολάρια ετησίως.
Η παραπάνω κίνηση έρχεται σε μια στιγμή που είναι επιτακτική για την Διεθνή κοινότητα και την Ουκρανία, η συνεχής και απρόσκοπτη θαλάσσια μεταφορά σιτηρών της για επισιτιστικούς λόγους
Συνεπώς ο Ερντογάν οπορτουνιστικά σκεπτόμενος, άδραξε την ευκαιρία για να προβεί στην αύξηση της τιμής των διοδίων
Πέραν όμως αυτών, διαφαίνεται ότι ο Τούρκος Πρόεδρος αποσκοπεί στο να παίξει πάλι το διπλό παιγνίδι του με ΗΠΑ-ΝΑΤΟ και Ρωσία, επιχειρώντας να εξαρτήσει θέματα εξωτερικής πολιτικής της χώρας του με το κόστος διέλευσης των στενών
Η παραπάνω κίνηση θα πριμοδοτήσει την τουρκική ναυτιλία, η οποία απηλλαγμένη από φόρους διέλευσης των στενών θα πλεονεκτεί έναντι όλων των υπολοίπων κρατών αναφορικά με την διαμετακόμιση προϊόντων μέσω θαλάσσης σε όλες τις Παρευξείνιες χώρες, δημουργώντας αθέμιτο ανταγωνισμό
Επίσης και αυτό χρήζει προσοχής, η παραπάνω αύξηση, εκτιμούμε ότι σχετίζεται με την μελλοντική διάνοιξη του Kanal Istanbul (Κανάλι της Κωνσταντινούπολης) που έχει εκπονήσει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και εντάσσεται σε έναν νέο σχεδιασμό σύγχρονων υποδομών με νέα αεροδρόμια, γέφυρες, δρόμους και σήραγγες.
Τούρκοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι το εν λόγω έργο θα είναι είναι ζωτικής σημασίας για αποσυμφόρηση των Στενών του Βοσπόρου,από το οποίο περνούν πάνω από 30.000 πλοία ετησίως
Πολέμιοι του έργου έχουν εκφράσει την άποψη ότι αυτό θα μπορούσε να υπονομεύσει τη συμφωνία του Μοντρέ
Ωστόσο το Κανάλι Κωνσταντινούπολης δεν θα υπόκειται στους περιορισμούς της εν λόγω Συνθήκης, δίνοντας πλήρη ελευθερία διέλευσης σε πολεμικά πλοία , κάτι που η Τουρκία θα διαπραγματευθεί σκληρά και με γενναία ανταλλάγματα με ΗΠΑ-ΝΑΤΟ αλλά και Ρωσία
Συνεπώς το "τσίμπημα" της τιμής των θαλάσσιων διοδίων στα υπάρχοντα στενά από τον Ερντογάν, ενδεχομένως να εντάσσεται στο σχεδιασμό του για την εκμετάλλευση του Καναλιού Κωνσταντινούπολης, τόσο γεωπολικά, όσο και οικονομικά, καθορίζοντας την τιμή των νέων διοδίων από αυτό
