Η νέα ετήσια έκθεση του ερευνητικού ινστιτούτου για την ειρήνη SIPRI στη Στοκχόλμη είναι ενδεικτική
Οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν για έβδομη συνεχή χρονιά. Οι ειδικοί υπολογίζουν τη δαπάνη στα 2113 δισεκατομμύρια δολάρια ακριβώς. Οι στρατιωτικές δαπάνες δεν φαίνεται να βρίσκονται σε κρίση. Ακόμη και η οικονομική ύφεση που προκλήθηκε από την πανδημία του κορωνοϊού δεν μπόρεσε να σταματήσει την ανοδική πορεία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Πάει στην Ινδία να "ξεκαθαρίσει" - Ανάμεσα σε Ρωσία και Δύση
Οι πέντε χώρες ΗΠΑ, Κίνα, Ινδία, Μεγάλη Βρετανία και Ρωσία αντιπροσωπεύουν το 62% των παγκόσμιων στρατιωτικών επενδύσεων. Η Γερμανία είναι έβδομη πίσω από τη Γαλλία. Σύμφωνα με το SIPRI, το συνολικό ποσό των αμυντικών δαπανών το 2021 αντιστοιχούσε στο 2,2 τοις εκατό του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ).
Παγκόσμια ηγέτες ΗΠΑ - Κίνα
Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να είναι ηγέτης. Παρόλο που οι δαπάνες των ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 1,4 τοις εκατό πέρυσι σε σύγκριση με το 2020, εν μέρει λόγω του υψηλού πληθωρισμού, η Ουάσιγκτον ξόδεψε 801 δισεκατομμύρια δολάρια στις ένοπλες δυνάμεις της, περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Αυτό αντιστοιχεί σε παγκόσμιο μερίδιο 38 τοις εκατό.
Η Κίνα βρίσκεται στη δεύτερη θέση με παγκόσμιο μερίδιο 14%. Πέρυσι το Πεκίνο δαπάνησε περίπου 293 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για εξοπλισμούς, που ήταν 4,7 τοις εκατό περισσότερα από το 2020. Σε σύγκριση με το 2012, αυτό σημαίνει ακόμη και αύξηση 72 τοις εκατό. Οι στρατιωτικές δαπάνες της Κίνας αυξήθηκαν για 27η συνεχή χρονιά. Το SIPRI δεν έχει τεκμηριώσει αυτήν την αδιάκοπη ανοδική τάση για καμία άλλη χώρα στον κόσμο.
Όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα επενδύει επίσης μεγάλα ποσά στην περαιτέρω ανάπτυξη των ενόπλων δυνάμεων και της έρευνας.
Η Ινδία, η οποία κατατάσσεται στην τρίτη θέση, επένδυσε 76,6 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ κατά την εξεταζόμενη περίοδο. Οι δαπάνες στη Μεγάλη Βρετανία (κατάταξη 4) αυξήθηκαν κατά 3% στα 68,4 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Η Γερμανία (7η θέση) δαπάνησε περίπου 51,8 δισ. ευρώ για την άμυνά της το 2021. Αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 1,3 τοις εκατό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.
Η Ρωσία προετοιμάστηκε μαζικά πριν εισβάλει στην Ουκρανία
Η Ρωσία (5η θέση) αύξησε τις στρατιωτικές της δαπάνες κατά 2,9 τοις εκατό στα 65,9 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι αμυντικές δαπάνες αντιπροσώπευαν το 4,1% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της Ρωσίας. Σύμφωνα με το SIPRI, αυτό είναι «πολύ υψηλότερο από τον παγκόσμιο μέσο όρο».
Προς το τέλος του 2021, όταν η Ρωσία ανέπτυξε στρατεύματα στα σύνορα με την Ουκρανία, σημειώθηκε απότομη αύξηση των δαπανών. Τα υψηλά έσοδα από τις επιχειρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου βοήθησαν τη Ρωσία να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες πέρυσι, αναλύει η εμπειρογνώμονας του Sipri, Lucie Béraud-Sudreau.
Σύμφωνα με το SIPRI, είναι ακόμα αβέβαιο πώς ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία θα επηρεάσει τις στρατιωτικές δαπάνες της χώρας στο μέλλον.
Η Ουκρανία αύξησε επίσης σημαντικά τις στρατιωτικές δαπάνες τα τελευταία χρόνια, αν και σε διαφορετικές διαστάσεις από τις πρωτοπόρους στην κατάταξη εξοπλισμών: το 2021, οι δαπάνες μειώθηκαν κατά περισσότερο από οκτώ τοις εκατό στα 5,6 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά εξακολουθούν να αντιστοιχούν στο 3,2 τοις εκατό του ουκρανικού ΑΕΠ. Μεταξύ 2014 και 2021, ο αμυντικός προϋπολογισμός της Ουκρανίας αυξήθηκε κατά 72 τοις εκατό, και σε σύγκριση με πριν από 10 χρόνια κατά 142 τοις εκατό.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε τα εξής:
1. Η άνοδος των στρατιωτικών δαπανών παγκοσμίως δείχνει ότι θα έχουμε μεγαλύτερη προβολή ισχύος από τις κυρίαρχες δυνάμεις του πλανήτη , γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες μεγαλύτερων και περισσότερων περιφερειακών συγκρούσεων.
2.Το γεγονός ότι την κούρσα οδηγούν ΗΠΑ, Κίνα, Ινδία, Μεγάλη Βρετανία και Ρωσία που αντιπροσωπεύουν το 62% των παγκόσμιων στρατιωτικών επενδύσεων, με τις Γαλλία και Γερμανία να έπονται, υποδηλώνει τις τάσεις για επιβολή Παγκόσμιας κυριαρχίας μεταξύ των δύο κυρίαρχων αξόνων ΗΠΑ-Μ.Βρετανίας-ΕΕ από την μία και Κίνας-Ρωσίας από την άλλη, με την Ινδία να διεκδικείται και από τους δύο.
3. Οι ΗΠΑ έχουν την πρωτοκαθεδρία, με την Κίνα να έπεται. Ωστόσο η δεύτερη αυξάνει ραγδαία και συνεχώς τις αμυντικές δαπάνες της δείχνοντας και στην πράξη τις προσπάθειες αμφισβήτησης της Παγκόσμιας κυριαρχίας των ΗΠΑ.
4. Η Ρωσία βοηθούμενη από τα υψηλά έσοδα από τις επιχειρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου αύξησε τις στρατιωτικές δαπάνες πέρυσι. Ωστόσο, η Μόσχα λόγω του πολέμου στην Ουκρανία θα πρέπει να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες εφεξής ακόμη περισσότερο, προκειμένου να αναπληρώσει την απώλεια οπλικών συστημάτων και μέσων που υπέστη.
Αυτό καλείται να το κάνει χωρίς όμως να έχει τα οικονομικά οφέλη που είχε από τις εξαγωγές φυσικού αερίου και πετρελαίου προς την ΕΕ, ενώ λόγω των οικονομικών κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί , η οικονομία της θα φθίνει ακόμη περισσότερο.
Τα παραπάνω θα έχουν ως αποτέλεσμα να αυξηθεί η ποσόστωση των αμυντικών δαπανών σε σχέση με το ΑΕΠ της, όπερ σημαίνει ότι ο ρωσικός λαός θα φτωχύνει περισσότερο, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές εσωτερικές ταραχές στη Ρωσία τον επόμενο χρόνο, που μπορεί να ακουμπήσουν ακόμη και τον Ρώσο Πρόεδρο.
Τέλος ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργεί μεγαλύτερη εξάρτηση της Ρωσίας από την Κίνα στον τομέα της οικονομίας και της εξαγωγής ενέργειας , περνώντας την σε δεύτερη θέση ισχύος της έναντι του εταίρου της, γεγονός το οποίο εξαρτάται από το Πεκίνο αναφορικά με το πώς θα το εκμεταλλευθεί.
5. Ο ρόλος της Ινδίας τέλος είναι πάρα πολύ ζωτικός αναφορικά με την αντιπαλότητα Δύσης-Ανατολής, αφού η προσχώρησή της σε ένα από τα δύο στρατόπεδα θα έχει σημαντικότατη βαρύτητα.
6. Η ΕΕ θα συνεχίσει να είναι οικονομικός γίγαντας με πήλινα στρατιωτικά πόδια, αφού οι στρατιωτικές επενδύσεις της είναι μακράν χαμηλότερες από αυτές των ΗΠΑ-Μ.Βρετανίας και Κίνας-Ρωσίας.
