Το Αζερμπαϊτζάν θα φιλοξενήσει στο Μπακού στις 3 Ιουνίου, την 13η συνάντηση στρατιωτικού διαλόγου υψηλού επιπέδου, μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Τουρκίας.
Στη συνάντηση θα συζητηθούν τρέχοντα θέματα της διμερούς συνεργασίας μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας στον τομέα της ασφάλειας, θέματα στρατιωτικής υφής όπως: στρατιωτικής τακτικής στρατιωτικής-ιατρικής, στρατιωτικής-εκπαιδευτικής, αμυντικής βιομηχανίας, καθώς και θέματα συνεργασίας σε λοιπούς τομείς
Τα δύο μέρη θα εξετάσουν επίσης τις προοπτικές ανάπτυξης και τους κύριους τομείς δραστηριότητας στον στρατιωτικό και αμυντικό τομέα.
Η σύσφιξη των σχέσεων των δύο χωρών έγινε περισσότερο ορατή από ποτέ, κατά τη διάρκεια του πολέμου των Αζέρων κατά των Αρμενίων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, όπου η βοήθεια της Τουρκίας ήταν καταλυτική για τη νίκη του Αζερμπαϊτζάν.
Κατά τη διάρκεια της θητείας των τελευταίων 4 1/2 ετών ως Πρόεδρος, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επισκέφθηκε το Αζερμπαϊτζάν περισσότερες από 20 φορές, ενώ οι επισκέψεις τουρκικών αντιπροσωπειών ήταν περισσότερες από 100.
Πέραν όμως του δόγματος Ερντογάν "Ένα έθνος, δύο κράτη", το οποίο έχει υιοθετήσει εκφράζοντας τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται τις σχέσεις Τουρκίας-Αζερμπαϊτζάν, λόγω της κοινής καταγωγής, γλώσσας και ομόθρησκου, εκείνα που ωθούν τον Τούρκο Πρόεδρο να αδελφοποιηθεί η χώρα του με τους Αζέρους, είναι δύο πράγματα:
Το πρώτο είναι τα ενεργειακά αποθέματα του Αζερμπαϊτζάν και ο προσπορισμός τους από την Τουρκία
Το δεύτερο και εξίσου ή μάλλον περισσότερο σημαντικό είναι η στρατηγική θέση του Αζερμπαϊτζάν αναφορικά με τον "δρόμο του μεταξιού", της Κίνας και η διασύνδεση της Τουρκίας μέσω του διαδρόμου Ζανγκζούρ με το Αζερμπαϊτζάν
Ποιός είναι όμως ο διάδρομος Ζανγκζούρ, ο οποίος θα ενισχύσει πολύ τους δεσμούς του Αζερμπαϊτζάν με την Τουρκία, όπως δήλωσε την Κυριακή ο Πρόεδρος των Αζέρων Ilham Aliyev;
Συγκεκριμένα ο Αλίγιεφ είπε στον υπουργό Μεταφορών και Υποδομών της Τουρκίας Αντίλ Καραϊσάιλογλου στο Μπακού ότι το άνοιγμα του διαδρόμου θα ενισχύσει περαιτέρω τις σχέσεις μεταξύ των δύο τουρκικών εθνών, σημειώνοντας ότι αυτό έχει γίνει ιδιαίτερα εμφανές μετά τον 44ήμερο πόλεμο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ο οποίος έληξε μετά από εκεχειρία για την οποία μεσολάβησε η Ρωσία τον Νοέμβριο.
"Εδώ είναι ένα σημαντικό μέρος του διαδρόμου Ανατολής-Δύσης, που θα έχει ως αποτέλεσμα ο όγκος των φορτίων που διέρχονται από αυτή τη διαδρομή να αυξηθεί με τα χρόνια." είπε
Ο Αλίεφ είπε ότι η Αρμενία αντιτάχθηκε αρχικά στον διάδρομο αλλά αργότερα εγκατέλειψε τη θέση και τις αρνήσεις της.
Ο "σχηματισμός του διαδρόμου", που αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία σε 2 1/2 χρόνια, αποτέλεσε θέμα διαπραγματεύσεων από τους αναπληρωτές πρωθυπουργούς της Ρωσίας, του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας, πρόσθεσε.
Γεωστρατηγική και Οικονομία
Η περιοχή του Νότιου Καυκάσου έχει την ευκαιρία να γίνει ένας από τους σημαντικότερους διαδρόμους μεταφορών της Ευρασίας.
Η τρέχουσα παγκόσμια κατάσταση έχει επηρεαστεί δραματικά από την πανδημία Covid-19, καθώς και από την περιφερειοποίηση, την ευρεία χρήση ψηφιακών μέσων, τους εμπορικούς πολέμους και το συμβάν με το πλοίο στο Σουέζ, παράγοντες που έχουν οδηγήσει σε αναδιαμόρφωση του διεθνούς εμπορίου και των αλυσίδων εφοδιασμού παγκοσμίως.
Η αυξανόμενη εγγύτητα των σχέσεων μεταξύ Κίνας και Ευρώπης, δύο από τις τρεις μεγαλύτερες οικονομίες στον κόσμο, ώθησε τις χώρες που βρίσκονται μεταξύ τους να ξεκινήσουν τη μεταφορική-εφοδιαστική τους ικανότητα πριν από τη ζήτηση.
Η Διεθνής Διαδρομή Trans-Caspian ξεκινά από τη Νοτιοανατολική Ασία και την Κίνα, διασχίζει το Καζακστάν, την Κασπία Θάλασσα, το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία, την Τουρκία και την Ευρώπη.
Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στις 10 Νοεμβρίου 2020 σταμάτησε έναν πόλεμο 44 ημερών μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, ενώ η ριζικά μεταβαλλόμενη γεωπολιτική και γεωοικονομική διαμόρφωση της περιοχής δημιούργησε νέες ευκαιρίες για την επέκταση των δρομολογίων μεταξύ Ασίας και Ευρώπης
Σύμφωνα με τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, η Αρμενία εγγυάται την ασφάλεια των συγκοινωνιακών συνδέσεων μεταξύ των δυτικών περιοχών του Αζερμπαϊτζάν και της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Νακτσιβάν με σκοπό τη διευκόλυνση της απρόσκοπτης κυκλοφορίας πολιτών, οχημάτων και φορτίου και προς τις δύο κατευθύνσεις.
Ως αποτέλεσμα, το Αζερμπαϊτζάν απολαμβάνει μια ενισχυμένη θέση ως ο κύριος συγκοινωνιακός κόμβος στους διαδρόμους Ανατολής-Δύσης και Βορρά-Νότου στην καρδιά της ευρασιατικής ηπείρου.
Το Αζερμπαϊτζάν είναι το σημείο διαχωρισμού κατά μήκος του μεσαίου διαδρόμου στον Νότιο Καύκασο, καθώς ο μεσαίος διάδρομος διακλαδίζεται στο Αζερμπαϊτζάν σε δύο κατευθύνσεις μέσω των νότιων και βόρειων οδεύσεών του.
Το Αζερμπαϊτζάν, μαζί με άλλους εταίρους κατά μήκος του μεσαίου διαδρόμου μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την επίτευξη καλύτερης και μεγαλύτερης κυκλοφορίας προϊόντων μέσω σιδηροδρόμων μεταξύ και ανατολής και δύσης, η οποία αποτέλεσε βασικό στόχο των εμπορικών δραστηριοτήτων στο πλαίσιο του "δρόμου του μεταξιού"
Το Μπακού έχει ήδη ξεκινήσει την κατασκευή του τμήματος του σιδηρόδρομου του Αζερμπαϊτζάν στο Nakhchivan, τον αποκλεισμένο θύλακα του Αζερμπαϊτζάν που περνά μέσα από τα πρόσφατα απελευθερωμένα εδάφη.
Έτσι, η περιοχή Zangilan του Αζερμπαϊτζάν θα είναι ένας κόμβος μεταφορών στο σημείο διέλευσης στα σύνορα του Ιράν, της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν.
Επομένως, ένα διεθνές αεροδρόμιο και αυτοκινητόδρομοι σχεδιάζονται για κατασκευή στο Zangilan, δίνοντάς του το καθεστώς του κόμβου.
Διεξάγονται παράλληλα τριμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ της Μόσχας, του Ερεβάν και του Μπακού για την κατασκευή του αρμενικού τμήματος της διαδρομής, του διαδρόμου Zangezur, μεταξύ της ηπειρωτικής χώρας του Αζερμπαϊτζάν και του αποκλεισμού του Nakhchivan.
Παρόλο που ο διάδρομος Zangezur διέρχεται από την Αρμενία, οι σιδηρόδρομοι ανήκουν στη ρωσική εταιρεία South Caucasus Railway Company ως ιδιοκτήτης και διαχειριστής των σιδηροδρόμων της Αρμενίας.
Ιστορικό σχέσεων
Οι σχέσεις μεταξύ των πρώην Σοβιετικών δημοκρατιών, Αρμενίας και Αζερπμαϊτζάν, ήταν τεταμένες από το 1991 όταν ο Αρμενικός στρατός κατέλαβε το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, μια περιοχή που αναγνωρίζεται ως μέρος του Αζερμπαϊτζάν.
Νέες συγκρούσεις ξέσπασαν στις 27 Σεπτεμβρίου μεταξύ Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν με αποτέλεσμα μετά από μάχες οι Αζέροι να επικρατήσουν και να απελευθερώσουν αρκετές πόλεις και σχεδόν 300 από τους οικισμούς και τα χωριά του από την αρμενική κατοχή
Στις 10 Νοεμβρίου, οι δύο χώρες υπέγραψαν μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τη μεσολάβηση της Ρωσίας, η οποία σήμαινε τον τερματισμό των μαχών και την προσπάθεια για εξεύρεση μιας ολοκληρωμένης λύσης.
Η Ρωσία ανέπτυξε σχεδόν 2.000 άνδρες για επόπτευση της διατήρησης της ειρήνευσης για τουλάχιστον πέντε χρόνια και να διευκολύνει την επιστροφή των προσφύγων.
Σύμφωνα με τη συμφωνία, η η Αρμενία έχασε τον έλεγχο τμημάτων του θύλακα του Ναγόρνο Καραμπάχ, καθώς και των επτά παρακείμενων περιοχών που κατέλαβε κατά τη διάρκεια του πολέμου της δεκαετίας του 1990.