Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας λέει ότι τα στρατεύματα της χώρας του θα παραμείνουν σε «ζώνες ασφαλείας» στη Λωρίδα της Γάζας, τον Λίβανο και τη Συρία επ' αόριστον, αφού το Ισραήλ μονομερώς επέκτεινε τα σύνορά του στον πόλεμο που εξαπέλυσε η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.
ΥΠΑΜ Ισραήλ:"Ο στρατός μας θα παραμείνει στις ζώνες ασφαλείας σε Γάζα-Συρία- Λίβανο"
Διεθνές ΜΜΕ αναφέρει σε σχετικό του άρθρο πως "το Ισραήλ λέει ότι πρέπει να κρατήσει τις ζώνες για να αποτρέψει παρόμοιες επιθέσεις, αλλά αυτό φαίνεται να αποτελεί τον ορισμό του λεξικού της στρατιωτικής κατοχής", επισημαίνοντας:
Η απόκτηση εδάφους με τη βία θεωρείται παγκοσμίως ως παραβίαση του διεθνούς δικαίου, κάτι που οι δυτικοί σύμμαχοι του Ισραήλ έχουν επανειλημμένα επικαλεστεί σε σχέση με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Το Ισραήλ, το οποίο έχει καταλάβει εδάφη κατά τη διάρκεια των πολέμων με τους Άραβες γείτονές του, από την ίδρυση της χώρας το 1948, λέει ότι αυτή είναι μια ειδική περίπτωση.
Για δεκαετίες, οι ισραηλινές κυβερνήσεις έλεγαν ότι πρέπει να κατέχουν τέτοια εδάφη για αυτοάμυνα, αλλά θα τα επέστρεφαν με ειρηνευτικές συμφωνίες, όπως όταν το Ισραήλ αποκατέστησε τη χερσόνησο του Σινά στην Αίγυπτο με τις Συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ.
Το Ισραήλ έχει προσαρτήσει επίσημα την ανατολική Ιερουσαλήμ, καθώς και τα Υψίπεδα του Γκολάν που καταλήφθηκαν από τη Συρία. Έχει καταλάβει τη Δυτική Όχθη, όπου ζουν περίπου 3 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι, για περισσότερο από μισό αιώνα και έχτισε οικισμούς εκεί που σήμερα φιλοξενούν περισσότερους από 500.000 Εβραίους εποίκους.
Το Ισραήλ απέσυρε στρατιώτες και εποίκους από τη Γάζα το 2005 αλλά επέβαλε αποκλεισμό, μαζί με την Αίγυπτο, αφού η Χαμάς ανέλαβε την εξουσία δύο χρόνια αργότερα.
Σε δήλωση την Τετάρτη, ο υπουργός Άμυνας Ισραήλ Κατς είπε ότι τα ισραηλινά στρατεύματα θα παραμείνουν στις λεγόμενες ζώνες ασφαλείας στη Γάζα, τη Συρία και τον Λίβανο «σε οποιαδήποτε κατάσταση προσωρινή ή μόνιμη ».
Ποιες είναι οι «ζώνες ασφαλείας»;
Το Ισραήλ τερμάτισε την κατάπαυση του πυρός με τη Χαμάς τον περασμένο μήνα και έκτοτε έχει επεκτείνει την ουδέτερη ζώνη, έχει δημιουργήσει διαδρόμους σε όλη τη λωρίδα και έχει περικυκλώσει τη νότια πόλη Ράφα.
Ελέγχει πλέον πάνω από το 50% της Γάζας, σύμφωνα με ειδικούς. Ο Κατς δεν διευκρίνισε σε ποιες περιοχές αναφερόταν.
Το Ισραήλ έπρεπε να αποσυρθεί από τον Λίβανο σύμφωνα με την κατάπαυση του πυρός που επιτεύχθηκε με την μαχητική ομάδα της Χεζμπολάχ τον Νοέμβριο μετά από περισσότερο από ένα χρόνο μαχών.
Ωστόσο, τα στρατεύματα παρέμειναν σε πέντε στρατηγικές τοποθεσίες κατά μήκος των συνόρων και συνέχισαν να πραγματοποιούν πλήγματα εναντίον στόχων.
Όταν οι φατρίες της αντιπολίτευσης ανέτρεψαν τον Σύριο πρόεδρο Μπασάρ Άσαντ τον Δεκέμβριο, οι ισραηλινές δυνάμεις προέλασαν από τα Υψίπεδα του Γκολάν στη συριακή πλευρά μιας ουδέτερης ζώνης που δημιουργήθηκε μετά τον πόλεμο του 1973.
Το Ισραήλ έκτοτε επέκτεινε τη ζώνη ελέγχου του σε κοντινά χωριά, πυροδοτώντας συγκρούσεις με κατοίκους τον περασμένο μήνα.
Το Ισραήλ έχει επίσης βομβαρδίσει επανειλημμένα συριακές στρατιωτικές βάσεις και άλλους στόχους και έχει δηλώσει ότι δεν θα επιτρέψει στις συριακές δυνάμεις ασφαλείας να επιχειρήσουν νότια της Δαμασκού.
Πώς αντέδρασαν οι γείτονες του Ισραήλ;
Ο Λίβανος και η Συρία έχουν καταδικάσει την κατάληψη των εδαφών τους από το Ισραήλ ως κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας τους και του διεθνούς δικαίου.
Όμως οι ένοπλες δυνάμεις καμίας χώρας δεν είναι ικανές να υπερασπιστούν τα σύνορά τους ενάντια στο Ισραήλ.
Η Χεζμπολάχ, η οποία ιδρύθηκε κατά τα πρώτα χρόνια της κατοχής του νότιου Λιβάνου από το Ισραήλ το 1982-2000, έχει απειλήσει να ανανεώσει τις εχθροπραξίες εάν το Ισραήλ δεν ολοκληρώσει την αποχώρησή του, αλλά οι στρατιωτικές της δυνατότητες έχουν εξαντληθεί σοβαρά από τον πόλεμο και την πτώση του Άσαντ, ο οποίος ήταν στενός της σύμμαχος.
Ενώ η Χεζμπολάχ φαίνεται απίθανο να επιστρέψει στον πόλεμο, μια συνεχιζόμενη ισραηλινή κατοχή θα μπορούσε να περιπλέξει τις προσπάθειες του Λιβάνου να διαπραγματευτεί τον αφοπλισμό της ομάδας.
Οι Παλαιστίνιοι επιδιώκουν ένα ανεξάρτητο κράτος στην ανατολική Ιερουσαλήμ, τη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, εδάφη που κατέλαβε το Ισραήλ στον πόλεμο της Μέσης Ανατολής το 1967.
Η λύση δύο κρατών θεωρείται ευρέως διεθνώς ως ο μόνος τρόπος επίλυσης της σύγκρουσης, αλλά οι τελευταίες σοβαρές ειρηνευτικές συνομιλίες κατέρρευσαν πριν από περισσότερα από 15 χρόνια.
Η Χαμάς έχει πει ότι θα απελευθερώσει μόνο τους υπόλοιπους 59 ομήρους που κρατούνται στη Γάζα , 24 από τους οποίους πιστεύεται ότι είναι ζωντανοί, με αντάλλαγμα την πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ από το έδαφος και μια διαρκή κατάπαυση του πυρός.
Η υπόσχεση του Ισραήλ να παραμείνει στη Γάζα θα μπορούσε να περιπλέξει περαιτέρω τις αργές συνομιλίες για μια νέα κατάπαυση του πυρός.
Η θέση της κυβέρνησης Τραμπ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν σχολιάσει ακόμη τις δηλώσεις του Κατς.
Αλλά η κυβέρνηση Τραμπ έχει εκφράσει την πλήρη υποστήριξη για τις ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένης της απόφασής του να τερματίσει την εκεχειρία, να ανανεώσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις με έναν αιφνιδιαστικό βομβαρδισμό που σκότωσε εκατοντάδες ανθρώπους και να αποκλείσει την περιοχή από όλα τα τρόφιμα, τα καύσιμα ή άλλες προμήθειες.
Ο Τραμπ πρότεινε στις ΗΠΑ να πάρουν την κυριότητα της Γάζας μετά τον πόλεμο και να την επαναπροσδιορίσουν ως τουριστικό προορισμό.
Έχει ζητήσει μάλιστα την επανεγκατάσταση του παλαιστινιακού πληθυσμού σε άλλες χώρες, ένα σχέδιο που έχει απορριφθεί από τους Παλαιστίνιους και μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας.
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει δεσμευτεί να εφαρμόσει το σχέδιο μετά την ήττα της Χαμάς, λέγοντας ότι το Ισραήλ υποστηρίζει την «εθελούσια μετανάστευση» Παλαιστινίων από ένα έδαφος που ελέγχει σε μεγάλο βαθμό, μεγάλο μέρος του οποίου έχει καταστεί ακατοίκητο λόγω της επίθεσης του.
Οι εξελίξεις που σηματοδοτούνται
Από τα παραπάνω αντιλαμβανόμαστε πως το Ισραήλ με την στήριξη των ΗΠΑ θα διατηρήσει υπό τον έλεγχό του τις ζώνες ασφαλείας που έχει δημιουργήσει εντός Λιβάνου-Συρίας-Γάζας, με τους Παλαιστίνιους που διαβιούν στην τελευταία, να αντιμετωπίζουν σοβαρό το ενδεχόμενο εκπατρισμού τους.
Το Ισραηλινό δόγμα άμυνας είναι γνωστό ότι έχει θεμέλιο λίθο τα προληπτικά χτυπήματα κατά εχθρών του και την δημιουργία Buffer Zone ώστε να μην απειλείται όσο το δυνατόν η μικρή επικράτειά του.
Άποψή μας είναι πως σε στη Γάζα ο Ισραηλινός στρατός θα παραμείνει επί μακρόν, ενώ κάτι ανάλογο διαφαίνεται και στη Συρία.
Όσο για τον Λίβανο, εάν και εφόσον εκδιωχθεί η Χεζμπολάχ από την κυβέρνηση της χώρας τότε και μόνο τότε το Ισραήλ θα αποχωρήσει από στρατηγικά σημεία που κατέχει εντός της χώρας.
Τα παραπάνω δείχνουν πως για πρώτη φορά εδώ και χρόνια το Ισραήλ κατάφερε να εξοντώσει Χαμάς και Χεζμπολάχ και πως δεν έχει καμία διάθεση να επιτρέψει την επανεμφάνισή τους απειλώντας το.