Είναι γνωστό ότι η στάση των ΗΠΑ υπέρ των Κούρδων στη Συρία, εδράζεται εκτός από τα ευρύτερα γεωπολιτικά συμφέροντά τους στην περιοχή, στην μεγάλη συνδρομή αυτών στην καταπολέμηση των τρομοκρατών του ISIS, νικώντας τους σε χερσαίες επιχειρήσεις που διεξήγαγαν με την αμερικανική αεροπορική υποστήριξη.
Τα τελευταία χρόνια είναι επίσης γνωστό ότι χιλιάδες μαχητές του ISIS κρατούνται φυλακισμένοι από τους Κούρδους, εξασφαλίζοντας την περιοχή από τους τρομοκράτες, την ώρα που ο Ερντογάν τους απειλεί με καταστροφή
Η Ουάσιγκτον τα προηγούμενα χρόνια παραχώρησε μεγάλο μέρος της διαπραγματευτικής της δύναμης στη χώρα στη Μόσχα και την Άγκυρα, μόνο για να αντιστρέψει την πορεία της λίγους μήνες αργότερα και να διατηρήσει μια μικρή κατανομή στρατευμάτων στη βορειοανατολική Συρία για να αποτρέψει ένα κενό ισχύος και την καταστροφή της συριακής υποδομής πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Κούρδοι εταίροι τους αντιμετωπίζουν ένα σχεδόν πανομοιότυπο σύνολο προκλήσεων, αλλά σε μια μαζικά αλλαγμένη ισορροπία δυνάμεων στη Συρία.
Τον περασμένο μήνα, η Hayat Tahrir al-Sham, με προηγούμενους δεσμούς με την Αλ Κάιντα και το αυτοαποκαλούμενο Ισλαμικό Κράτος, συγκλόνισε τον κόσμο με μια επίθεση μαζί με τον υποστηριζόμενο από την Τουρκία Συριακό Εθνικό Στρατό που ανέτρεψε γρήγορα το καθεστώς Άσαντ μέσα σε 10 ημέρες.
Ο πρωταρχικός στόχος των ΗΠΑ στη Συρία
Διεθνές ΜΜΕ σε σχετικό άρθρο του επισημαίνει ότι υπό τον εκλεγμένο πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να παραμείνουν εστιασμένες στον πρωταρχικό τους στόχο ασφαλείας στη Συρία, την αποτροπή της αναζωπύρωσης του Ισλαμικού Κράτους.
Παρά τους πολιτικούς υποψηφίους όπως τις διαβεβαιώσεις του εισερχόμενου υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι απίθανο να εγκαταλείψουν τους εταίρους τους στη Συρία, ο ίδιος ο Τραμπ ήταν πιο αμφίθυμος για τη Συρία.
Ίσως είναι πεπεισμένος ότι είναι δυνατό να διασφαλιστούν τα αμερικανικά συμφέροντα χωρίς στρατεύματα στη Συρία, όπως φαινόταν να ήταν κατά την τελευταία του θητεία ως πρόεδρος.
Ως εκ τούτου, η κυβέρνησή του θα χρειαστεί να συμμετάσχει σε εντατικές διπλωματικές προσπάθειες για να θέσει τα θεμέλια στη Συρία για μια πιθανή αμερικανική αποχώρηση, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι το Ισλαμικό Κράτος θα περιοριστεί και θα αποτραπεί από διεθνείς επιθέσεις.
Η κυβέρνηση Τραμπ μπορεί να το κάνει αυτό διασφαλίζοντας ότι οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους παραμένουν υπό κράτηση εν αναμονή του επαναπατρισμού ή υποστηρίζοντας μια πιο μακροπρόθεσμη λύση που θα απαιτήσει τον περιορισμό οποιασδήποτε τουρκικής ή τουρκικής υποστηριζόμενης εισβολής στις περιοχές που ελέγχονται από τους Κούρδους όπου κρατούνται.
Θα πρέπει επίσης να επικεντρώσει τις προσπάθειες για τη διευκόλυνση του διαλόγου μεταξύ της Τουρκίας και του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν και του συριακού παραρτήματός του για να βοηθήσει στη μείωση των εντάσεων κατά μήκος των συνόρων Τουρκίας-Συρίας.
Θα είναι επίσης κρίσιμο για τις Ηνωμένες Πολιτείες να υποστηρίξουν τη συνεργασία των Κούρδων με τη νέα κυβέρνηση της Συρίας.
Η πρόληψη πιθανής αναδιοργάνωσης του ISIS
Παρά τις ιστορικές της ροπές, το πιο σημαντικό πράγμα που μπορεί να κάνει η νέα κυβέρνηση του Τράμπ αυτή τη στιγμή είναι να δείξει υπομονή, επιβεβαιώνοντας την αμερικανική δέσμευση στην τρέχουσα στρατιωτική αποστολή στη Συρία.
Δεν χρειάζεται να επεκταθεί αυτή, ενώ παράλληλα οι ΗΠΑ θα έχουν το πλεονέκτημα της διατήρησης της πίεσης στο Ισλαμικό Κράτος, επιτρέποντας επίσης στις Ηνωμένες Πολιτείες να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που ενδέχεται να προκύψουν με τη νέα συριακή κυβέρνηση.
Πρόσφατες αναφορές δείχνουν ότι ο αριθμός των επιθέσεων που διεξήγαγε το Ισλαμικό Κράτος στη Συρία το 2024 υπερτριπλασιάστηκε σε σύγκριση με το 2023.
Η αναζωπύρωση της οργάνωσης στη Συρία είναι εν μέρει αποτέλεσμα των προσπαθειών πολλών ετών για μετεγκατάσταση και επανεγκατάσταση στη Μπαντίγια. ερημική τοποθεσία στην κεντρική Συρία που προηγουμένως ήταν υπό τον έλεγχο του πρώην καθεστώτος Άσαντ και πολύ πέρα από τις πιο αποτελεσματικές περιοχές λειτουργίας και τα άγρυπνα μάτια της κουρδικής δύναμης που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ.
Το τρέχον χάος που προκύπτει από την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ και την αναμενόμενη πάλη για την εξουσία μεταξύ της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, άλλων ομάδων πολιτοφυλακής, εξωτερικών παραγόντων και άλλων σημαίνει ότι, βραχυπρόθεσμα, είναι πιθανό να προκύψει ένα κενό, το οποίο η τρομοκρατική ομάδα θα είναι πρόθυμη να συμπληρώσει το συντομότερο δυνατό.
Έχουμε ήδη δει ενδείξεις για το πώς αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει την κατάσταση - με την τουρκική στάση γύρω από το Κομπάνι και την εκτροπή της προσοχής των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων μακριά από το Ισλαμικό Κράτος.
Θα μπορούσε να επιδεινωθεί, με τον αβέβαιο έλεγχο των αποθεμάτων όπλων και πυρομαχικών του πρώην καθεστώτος, περίπου 9.000 κρατούμενοι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους στη βορειοανατολική Συρία - ένας εικονικός «στρατός υπό κράτηση» που θα αποτελούσε έπαθλο για την απελευθέρωση από τα υπολείμματα της ομάδας - καθώς και 43.000 εκτοπισμένα μέλη των οικογενειών των αγωνιστών που ζουν σε πρόχειρα στρατόπεδα.
Ένα ενισχυμένο Ισλαμικό Κράτος θα επιτάχυνε σημαντικά τις προσπάθειές του στη Συρία και πιθανότατα στο Ιράκ.
Μια νέα τουρκική εισβολή στη Συρία απειλεί να ενδυναμώσει τον ISIS
Η σημασία της μικρής, βιώσιμης και οικονομικά προσιτής παρουσίας των ΗΠΑ (κάτω από 2000 στρατεύματα) στη βορειοανατολική Συρία δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερη από ότι σήμερα.
Παράλληλα η Ουάσιγκτον θα πρέπει επίσης να προσπαθήσει να ενισχύσει τους στρατιωτικούς της εταίρους στην Ιορδανία, τον Λίβανο και το Ιράκ, καθώς θα είναι κρίσιμοι για τον περιορισμό του Ισλαμικού Κράτους στην περιοχή.
Η επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ θα πρέπει να είναι έτοιμη να βρει δημιουργικούς τρόπους για να παράσχει στην Τουρκία τη διαβεβαίωση που χρειάζεται για να σταματήσει τις συγκρούσεις και να αποτρέψει μια πιθανή τουρκική εισβολή, η οποία απειλεί να αναιρέσει τα τελευταία 10 χρόνια του αγώνα κατά της τρομοκρατικής ομάδας.
Το Ισλαμικό Κράτος παραμένει πρόθυμο και πιο ικανό από ποτέ να εκμεταλλευτεί το περιβάλλον ασφαλείας στη Συρία. Εάν οι κουρδικές δυνάμεις απομακρυνθούν από τη φύλαξη των φυλακών και των στρατοπέδων, είναι μόνο θέμα χρόνου έως ότου τα υπολείμματα της ομάδας επιχειρήσουν άλλη μια απόδραση από τη φυλακή, όπως αυτή στη Χασάκα το 2022.
Παρά την ανακωχή με τη μεσολάβηση της Αμερικής μεταξύ των κουρδικών δυνάμεων και ομάδων που υποστηρίζονται από την Τουρκία στη Συρία, η απειλή πρόσθετων συγκρούσεων ή πιθανής τουρκικής εισβολής για την κατάληψη των πόλεων Manbij και Kobani καθώς και των γύρω περιοχών, παραμένει.
Ο ντε φάκτο ηγέτης των κουρδικών δυνάμεων, στρατηγός Mazloum Abdi, πρότεινε μια σειρά παραχωρήσεων από την κουρδική ομάδα που περιλαμβάνει μια αποστρατικοποιημένη ζώνη στο Κομπάνι —την οποία οι Τούρκοι έχουν απορρίψει— και μια προσφορά για όλους τους μη Σύριους Κούρδους μαχητές να αποχωρήσουν Συρία, εάν μπορεί να επιτευχθεί εκεχειρία, μια παραχώρηση που ζητούν εδώ και καιρό οι Τούρκοι.
Η Άγκυρα παραμένει ανίκανη να διαχωρίσει την ομάδα των Κούρδων της Συρίας από την παράρτημά της, το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν, που εδρεύει στην Τουρκία, που έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από τα Ηνωμένα Έθνη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και φυσικά την ίδια.
Αν και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι δύο ομάδες παραμένουν συνδεδεμένες και μοιράζονται έναν στόχο για κουρδική αυτονομία, οι Κούρδοι της Συρίας έχουν αποδείξει επανειλημμένα από το 2014, όταν έγιναν εταίροι στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Παγκόσμιο Συνασπισμό, ότι δεσμεύονται να εξαλείψουν την απειλή της τρομοκρατικής ομάδας, να τηρούν την πολιτική της «Μίας Συρίας» και να διασφαλίζουν ότι τα δικαιώματα των Κούρδων θα εκπροσωπούνται στο μέλλον της χώρας.
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι αν και δεν είναι σαφές τι ακριβώς θα κάνει ο Τραμπ όταν αναλάβει τα καθήκοντά του την επόμενη εβδομάδα, κατέστησε σαφές - τόσο κατά την προηγούμενη θητεία του όσο και ενόψει αυτής - ότι η εμπλοκή των ΗΠΑ στη Συρία δεν θα συνεχιστεί για πάντα.
Η αποτροπή της αναζωπύρωσης από το Ισλαμικό Κράτος παραμένει η κορυφαία προτεραιότητα των ΗΠΑ, αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει να ακολουθηθούν πολιτικές που διασφαλίζουν τη συνέχεια των κρατουμένων του Ισλαμικού Κράτους.
Για να συμβεί αυτό, οι κουρδικές δυνάμεις στη Συρία πρέπει να είναι σε θέση να παραμείνουν εστιασμένες στη διαφύλαξη των φυλακών και των στρατοπέδων εκτοπισμένων και μπορούν να το κάνουν μόνο μέσω συμφωνιών παύσης των εχθροπραξιών με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ..