Τρομακτικός αριθμός δημοσιογράφων - περισσότεροι από 100, κυρίως Παλαιστίνιοι - έχουν σκοτωθεί από την αρχή του πολέμου μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, μία από τις πιο φονικές συγκρούσεις για τον Τύπο.
Οι δημοσιογράφοι, παράπλευρες απώλειες ή στόχοι του ισραηλινού στρατού; Μια ομάδα διεθνών μέσων ενημέρωσης, η οποία αποτελείται από 50 δημοσιογράφους που εκπροσωπούν 13 οργανισμούς, διεξήγαγε έρευνα για το θέμα υπό την αιγίδα του Forbidden Stories, ενός διεθνούς δικτύου που ειδικεύεται στην ερευνητική δημοσιογραφία.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε σήμερα σε μέσα όπως τα Der Spiegel, Le Monde, ARIJ (ομάδα αραβικών μέσων με έδρα την Ιορδανία), The Guardian, ZDF και άλλα και εξετάζει τις περιπτώσεις δημοσιογράφων που σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν κατά την κάλυψη του πολέμου ή όταν προσπαθούσαν να περιγράψουν την καθημερινότητα των κατοίκων της Γάζας, που είναι αντιμέτωποι με πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση.
Ο αριθμός των δημοσιογράφων που έχουν σκοτωθεί, περισσότεροι από 100, είναι ιλιγγιώδης.
«Πρόκειται για μία από τις πιο κατάφωρες επιθέσεις εναντίον της ελευθερίας του Τύπου που έχω δει ποτέ», δήλωσε ο Κάρλος Μαρτίνες ντε λα Σέρνα, διευθυντής της Επιτροπής για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ).
Η έρευνα
Η ομάδα των διεθνών μέσων ανέλυσε χιλιάδες ώρες βίντεο από τη Λωρίδα της Γάζας και ερεύνησε δεκάδες περιστατικά στα οποία δημοσιογράφοι τραυματίστηκαν ή σκοτώθηκαν.
- Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατέγραψε το Arij, τουλάχιστον 40 δημοσιογράφοι ή εργαζόμενοι στον Τύπο σκοτώθηκαν ενώ βρίσκονταν στα σπίτια τους.
- Δεκατέσσερις σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν ή έγιναν στόχος πυρών ενώ φορούσαν γιλέκο με τη λέξη PRESS στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη και τον νότιο Λίβανο, 18 σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν από πλήγματα drones στη Γάζα.
- Δεκατέσσερις σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν από πλήγματα drones ενώ φορούσαν το γιλέκο με τη λέξη PRESS.
- Τέλος, τουλάχιστον 40 δημοσιογράφοι που εργάζονταν για μέσα που πρόσκεινται στη Χαμάς έχουν σκοτωθεί.
Η απάντηση του Ισραήλ στην έρευνα
Ο ισραηλινός στρατός απέρριψε «τις ψευδείς καταγγελίες, σύμφωνα με τις οποίες στοχοθετεί δημοσιογράφους».
Ο στρατός «δεν τραυματίζει σκοπίμως δημοσιογράφους, οι οποίοι ενδέχεται να επλήγησαν σε αεροπορικές επιδρομές ή επιχειρήσεις εναντίον στρατιωτικών στόχων», πρόσθεσε απαντώντας στις ερωτήσεις της ομάδας που διεξήγαγε την έρευνα.
Ισχυρίστηκε επίσης ότι «η πλειονότητα των περιπτώσεων που αναφέρονται είναι αντάρτες οι οποίοι εμπλέκονταν σε στρατιωτικές δραστηριότητες, αλλά έχουν καταγραφεί ως δημοσιογράφοι».
«Το δημοσιογραφικό γιλέκο δεν τους προστατεύει πια»
Για τον Λοράν Ρισάρ, συνιδρυτή του Forbidden Stories, «οι δημοσιογράφοι της Γάζας γνωρίζουν εδώ και καιρό ότι το δημοσιογραφικό γιλέκο δεν τους προστατεύει πια. Ακόμη χειρότερα, τους εκθέτει περισσότερο», ανέφερε σε άρθρο που δημοσιεύθηκε σήμερα.
«Το γιλέκο αυτό, που έχει στόχο να μας αναγνωρίζουν και να μας προστατεύουν, βάσει του διεθνούς δικαίου και των συμβάσεων της Γενεύης, έχει πλέον μετατραπεί σε απειλή για εμάς», σχολίασε ο Μπάσελ Χάιρ αλ Ντιν, Παλαιστίνιος δημοσιογράφος στη Γάζα, καταγγέλλοντας ότι έγινε στόχος επίθεσης με drone την ώρα που βρισκόταν σε ρεπορτάζ στη Μπέιτ Λαχία, στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας.
Ωστόσο «οι δημοσιογράφοι είναι οι μάρτυρες που έχει ανάγκη η Ιστορία», υπογράμμισε ο Ρισάρ.
Για τον Φιλ Τσέτγουιντ, διευθυντή ειδήσεων του AFP τα γραφεία του οποίου στη Γάζα υπέστησαν σοβαρές ζημιές από πιθανό πλήγμα από ισραηλινό άρμα μάχης στις 2 Νοεμβρίου 2023, ο αριθμός των δημοσιογράφων που έχουν σκοτωθεί «είναι εντελώς απαράδεκτος».
«Και αυτό που με ανησυχεί περισσότερο είναι ότι όλο αυτό δεν προκαλεί σκάνδαλο. Σε όλο τον κόσμο δεν βλέπω τις διάφορες κυβερνήσεις να διαμαρτύρονται. Είναι κάτι εξαιρετικά ανησυχητικό», τόνισε.
Σύμφωνα με τη ένωση Παλαιστίνιων δημοσιογράφων, σχεδόν 70 υποδομές του Τύπου έχουν καταστραφεί εν μέρει ή ολοσχερώς από την αρχή του πολέμου στις 7 Οκτωβρίου.
«Αν είχαν σκοτωθεί 100 ή 140 Ισραηλινοί ή Ουκρανοί δημοσιογράφοι, δεν πιστεύω ότι η αντίδραση του κόσμου θα ήταν η ίδια», δήλωσε στο Forbidden Stories η Σουρούκ Άσαντ εκπρόσωπος της ένωσης Παλαιστίνιων δημοσιογράφων.
«Δεν εύχομαι να πεθάνει κανένας δημοσιογράφος, είτε είναι Ισραηλινός, Ουκρανός ή Παλαιστίνιος. Οι δημοσιογράφοι θα έπρεπε να προστατεύονται ανεξαρτήτως της χώρας στην οποία βρίσκονται», υπογράμμισε η ίδια.