Το ότι ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής μοιάζει με "χαμαιλέοντα", είναι αδιαμφισβήτητο.
Οι "κυβισθήσεις" Ερντογάν και η πρόσκληση στον Ιρανό Πρόεδρο για επίσκεψη στην Τουρκία
Αμέτρητες είναι οι "κυβισθήσεις του" τα τελευταία χρόνια σε πάρα πολλά και σοβαρά θέματα της Διεθνούς πολιτικής, όπου οι θέσεις του μεταβάλλονται με κινηματογραφική ταχύτητα προκειμένου να ευοδωθούν οι σχεδιασμοί του, οι οποίοι ωστόσο είναι πάρα πολύ καλά προετοιμασμένοι.
Ο "απρόβλεπτος" για πάρα πολλούς Ερντογάν είναι πάρα πολύ προβλέψιμος, αρκεί να αντιληφθεί κανείς τι θέλει να πετύχει σε δεδομένη χρονική στιγμή, προκειμένου να ερμηνεύσει με ευκολία τις φαινομενικά αντιφατικές κινήσεις του, οι οποίες ωστόσο είναι μέρος ενός καλά οργανωμένου σχεδίου , που του αφήνει ωστόσο πάντα "παράθυρα διαφυγής" .
Μια από αυτές τις φαινομενικά αντιφατικές κινήσεις του Ερντογάν είναι η πρόσκληση του ηγέτη του Ιράν, Προέδρου Ραΐσι στις 4 Ιανουαρίου στην Τουρκια, την οποία ο τελευταίος αποδέχθηκε.
Την παραπάνω πρόσκληση-επίσκεψη την χαρακτηρίζουμε ως φαινομενικά αντιφατική, αφού εύλογα θα μπορούσε να πεί κάποιος ότι είναι λάθος κίνηση του Ερντογάν η συνάντησή του με τον ηγέτη του Ιράν, ιδιαίτερα τώρα, μιας χώρας εχθρικής σε ΗΠΑ-Ισραήλ και ΕΕ, αφού στην παρούσα φάση "παλεύει"να πείσει ΗΠΑ και Γερμανία για να πάρει 40 μαχητικά F16 BLOCK-70 και 40 μαχητικά Eurofighter.
Είναι όμως έτσι;
Γάζα-Συρία-διμερείς σχέσεις στο τραπέζι της συζήτησης Ερντογάν-Ραΐσι στις 4 Ιανουαρίου 2024
Σύμφωνα με τουρκικό ΜΜΕ, ο σκοπός της επίσκεψης του Ραΐσι είναι η διεξαγωγή συνομιλιών για τη Γάζα, τη Συρία και τις διμερείς σχέσεις με την Τουρκία.
Τούρκος αξιωματούχος είπε ότι η προγραμματισμένη επίσκεψη του Ραΐσι στα τέλη Νοεμβρίου αναβλήθηκε λόγω των αντικρουόμενων χρονοδιαγραμμάτων των υπουργών Εξωτερικών των δύο περιφερειακών δυνάμεων.
Εκείνη την εποχή, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας βρισκόταν στη Νέα Υόρκη ως μέρος μιας «ομάδας επαφής» μουσουλμανικών χωρών στη Γάζα.
Η Τουρκία, η οποία υποστηρίζει μια λύση δύο κρατών στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση δεκαετιών, επέκρινε δριμύτατα το Ισραήλ για τις επιθέσεις του στη Γάζα, ζήτησε άμεση κατάπαυση του πυρός και είπε ότι οι Ισραηλινοί ηγέτες πρέπει να δικαστούν σε διεθνή δικαστήρια για εγκλήματα πολέμου από τότε που εξαπέλυσαν την αεροπορική και χερσαία επίθεσή της στη Γάζα ως αντίποινα για την επίθεση της παλαιστινιακής αντιστασιακής ομάδας της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου.
Σε αντίθεση με τους δυτικούς συμμάχους της και ορισμένα αραβικά έθνη, η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, δεν θεωρεί τη Χαμάς τρομοκρατική ομάδα.
Οι δύο ηγέτες συζήτησαν προηγουμένως τηλεφωνικά τα βήματα για μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, με τον Ερντογάν να τονίζει τη σημασία του μουσουλμανικού κόσμου να υιοθετήσει μια «κοινή στάση ενάντια στις ισραηλινές φρικαλεότητες».
Η Τουρκία και το Ιράν είχαν συνήθως περίπλοκους δεσμούς, διαφωνώντας σε μια σειρά ζητημάτων, κυρίως στον 12ετή εμφύλιο πόλεμο στη Συρία.
Η Άγκυρα υποστηρίζει πολιτικά και στρατιωτικά τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης που επιδιώκουν να ανατρέψουν τον πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ, ενώ η Τεχεράνη υποστηρίζει την κυβέρνησή του.
Έχουν πραγματοποιηθεί αρκετοί γύροι συνομιλιών μεταξύ αντιπροσώπων της Συρίας, της Τουρκίας, του Ιράν και της Ρωσίας για την εξεύρεση πολιτικής λύσης στον πόλεμο στη Συρία, ενώ η Άγκυρα έχει επίσης κινηθεί για να βελτιώσει τους δεσμούς με τον Άσαντ ως μέρος μιας περιφερειακής διπλωματικής ώθησης που ξεκίνησε το 2020".
Που το πάει ο Ερντογάν;
Ο Τούρκος Πρόεδρος μέσω της συνάντησής του με τον Ιρανό ηγέτη αποβλέπει στα εξής:
1. Να βρεί σημεία επαφής με το Ιράν στο ζήτημα της Γάζας, συντονίζοντας τις κοινές δράσεις των δύο χωρών κατά του κοινού εχθρού , που είναι το Ισραήλ.
2. Να "κουνήσει το δάχτυλο" σε ΗΠΑ-ΕΕ-Γερμανία απεiλώντας με στροφή του προς το θεοκρατικό Ιράν, εάν δεν ικανοποιηθεί στο θέμα των F-16 και Eurofighter, αφού έχει ήδη κάνει τις κινήσεις "καλής θέλησης" προς τη Δύση, με την βελτίωση των σχέσεων με τη χώρα μας αλλά και την πρώτη θετική κίνηση χθές αναφορικά με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Όταν λέμε στροφή προς το Ιράν εννοούμε να συμφωνηθούν οι επόμενες κινήσεις για το status της Συρίας, αλλά και η ανάληψη συντονισμένων διασυνοριακών επιχειρήσεων κατά του PKK στο Βόρειο Ιράκ, ιδιαίτερα μετά το τελευταίο πολύνεκρο χτύπημά του κατά των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.
3. Να άρει την υποστήριξη του Ιράν στην Αρμενία, προκειμένου να ευοδωθούν τα σχέδια του μαζί με αυτά του Αζερμπαϊτζάν αναφορικά με την διάνοιξη των διαδρόμων Ναχτσισεβάν και Λαχτσίν, προτάσσοντας το κοινό συμφέρον Άγκυρας-Τεχεράνης στη βάση του win-win.
4. Να εγγυηθεί την μη υποκίνησης απόσχισης από το Αζερμπαϊτζάν των ΒΔ επαρχιών του Ιράν όπου στη συντριπιτική πλειοψηφία τπους κατοικούνται από Αζέρους.
Κατόπιν των παραπάνω είναι αντιφατική κίνηση προς τα τουρκικά συμφέροντα η πρόσκληση από τον Ερντογάν του Ιρανού Προέδρου στην Τουρκία;
Μάλλον όχι.