Είναι γνωστό ότι ο Ερντογάν το τελευταίο χρονικό διάστημα και κυρίως την περίοδο μετά τους καταστροφικούς σεισμούς, σταδιακά έκανε κινήσεις επαναπροσδιορισμού των σχέσεων της χώρας του, με χώρες του Αραβικού κόσμου αλλά και με το Ισραήλ.
Οι σχέσεις της Τουρκίας με ΗΑΕ-Σαουδική Αραβία-Αίγυπτο
Αποτέλεσμα των παραπάνω ήταν η Τουρκία να έχει πετύχει μέχρι στιγμής την αποκατάσταση των σχέσεών της με τα ΗΑΕ, είναι ενδεικτική η πρόσφατη οικονομική συμφωνία 40 δισ δολαρίων των δύο χωρών και τη Σαουδική Αραβία σε πολύ μεγάλο βαθμό, της οποίας εκπρόσωποι της Saudi Aramco, της εθνικής εταιρείας πετρελαίου του Βασιλείου, συναντήθηκαν στην Άγκυρα με περίπου 80 Τούρκους εργολάβους για να συζητήσουν πιθανά έργα αξίας 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ενδεικτικό της "τουρκικής πρεμούρας" για αποκατάσταση των σχέσεων με την Αίγυπτο, ήταν το γεγονός όπου ο τέως Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου επισκέφθηκε το Κάιρο το Σάββατο πριν από τις εκλογές στη χώρα του, για να πιέσει για πλήρη αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών παρά τη συνεχή υποστήριξη της Άγκυρας προς την ομάδα των Αδελφών Μουσουλμάνων.
Η Τουρκική προσπάθεια προσέγγισης με το Ισραήλ
Ο Ερντογάν ωστόσο αντιλαμβάνεται ότι η προσέγγιση του με το Ισραήλ είναι κομβικής σημασίας για την αποκατάσταση των σχέσεών του με τις ΗΠΑ μελλοντικά και γι' αυτό εκτιμούμε ότι θα επιχειρήσει να πείσει το Τελ Αβίβ για τις υποτιθέμενες καλές προθέσεις του.
Για να γίνει βεβαίως αυτό, ο Τούρκος Πρόεδρος γνωρίζει ότι προαπαιτούμενη είναι μια συνάντησή του με τον Νετανιάχου, συνδυαστικά με την έναρξη κάποιου είδους οικονομικής συνεργασίας Τουρκίας-Ισραήλ, ιδίως στον τομέα της ενέργειας και τον αμυντικό τομέα, τα οποία θα έχουν ως αποτέλεσμα το "λιώσιμο των πάγων", μεταξύ των δύο χωρών.
Συνάντηση Νετανιάχου-Ερντογάν με θέμα εξαγωγή φυσικού αερίου
Στο θέμα αναφέρεται σε άρθρο του Ισραηλινό ΜΜΕ με τίτλο "Ο Νετανιάχου και ο Τούρκος Ερντογάν φέρεται να σκοπεύουν να συναντηθούν τον Ιούλιο", επισημαίνοντας:
"Οι δύο ηγέτες θα μπορούσαν να συζητήσουν πιθανές εξαγωγές φυσικού αερίου από το κοίτασμα στα ανοιχτά της Γάζας, με τις ελλείψεις εφοδιασμού που οφείλονται στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία να δίνει κίνητρα για συνεργασία.
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σχεδιάζουν να συναντηθούν στην Άγκυρα τον Ιούλιο, σύμφωνα με έκθεση την Παρασκευή, καθώς οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών ξεπαγώνουν.
Οι συνομιλίες μεταξύ των δύο μπορεί να περιστρέφονται γύρω από την πιθανή εξαγωγή φυσικού αερίου από ένα κοίτασμα ανοιχτά της Γάζας στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας, ανέφερε το Bloomberg, επικαλούμενο άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Σύμφωνα με τις πηγές, οι διακοπές της εφοδιαστικής αλυσίδας που προκλήθηκαν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ώθησαν τις δύο χώρες να ενισχύσουν περαιτέρω τους δεσμούς τους μετά από μια δεκαετία διακοπής των σχέσεων.
Ο Νετανιάχου είπε αυτή την εβδομάδα ότι το Ισραήλ θα εργαστεί για την ανάπτυξη του κοιτάσματος φυσικού αερίου, μετά από μια δεκαετία λανθασμένων εκκινήσεων, σε μια κίνηση που αποσκοπεί στην τόνωση της παραπαίουσας οικονομίας της Παλαιστινιακής Αρχής.
Η Τουρκία ήταν πρόθυμη να κατασκευάσει έναν αγωγό για την παράδοση φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Ευρώπη, αλλά σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, υπάρχει ελάχιστο ενδιαφέρον του Ισραήλ για ενεργειακή συνεργασία με την Άγκυρα.
Η πρεσβεία του Ισραήλ στην Άγκυρα και η τουρκική κυβέρνηση αρνήθηκαν να σχολιάσουν την έκθεση.
Το ιστορικό της επαναπροσέγγισης των δύο χωρών
Η είδηση της δυνητικά επικείμενης συνάντησης έρχεται εν μέσω αναθέρμανσης των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας μετά από χρόνια εχθρότητας μεταξύ των ηγετών των δύο χωρών. Ο Πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ φιλοξενήθηκε από τον Ερντογάν πέρυσι στην Άγκυρα, η πρώτη επίσκεψη υψηλού επιπέδου από το 2008 και ο υπουργός Εξωτερικών Έλι Κοέν συναντήθηκε με τον Τούρκο ηγέτη τον Φεβρουάριο.
Τόσο ο Νετανιάχου όσο και ο Χέρτζογκ κάλεσαν τον Ερντογάν τον Μάιο για να τον συγχαρούν για τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές και προέτρεψαν για συνεχή βελτίωση των δεσμών μεταξύ των δύο περιφερειακών δυνάμεων.
Το Ισραήλ ήταν μακροχρόνιος περιφερειακός σύμμαχος της Τουρκίας πριν έρθει ο Ερντογάν στην εξουσία, αλλά οι δεσμοί κατέρρευσαν μετά την επιδρομή των Ισραηλινών κομάντο το 2010 στο πλοίο Mavi Marmara που κατευθυνόταν στη Γάζα, μέρος ενός στολίσκου που έσπασε τον αποκλεισμό, που άφησε νεκρούς 10 Τούρκους ακτιβιστές μετά από επίθεση ανδρών του IDF στο πλοίο.
Παρά την επίσημη απολογία του Νετανιάχου, ο Ερντογάν συνέχισε κατηγορώντας το εβραϊκό κράτος ότι «διατήρησε το πνεύμα του Χίτλερ ζωντανό» κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης Αμυντική Ασπίδα στη Γάζα τον Ιούλιο του 2014.
Οι δεσμοί αργότερα είδαν μια μέτρια βελτίωση, αλλά και οι δύο χώρες απέσυραν τους πρεσβευτές τους το 2018, αφού ο Ερντογάν απήγγειλε κατηγορίες για «κρατική τρομοκρατία» και «γενοκτονία» στο Ισραήλ, όταν δεκάδες Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν στις ταραχές στη Γάζα στις 14 Μαΐου του ίδιου έτους, την ημέρα εκείνη, μετά την απόφαση του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να μεταφέρει την αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ.
Αντιμετωπίζοντας σκληρή διπλωματική απομόνωση και οικονομικά δεινά, ο Ερντογάν άρχισε να επιδεικνύει δημόσια ανοιχτό πνεύμα προσέγγισης σταδιακά, ενώ τον Αύγουστο του περασμένου έτους, το Ισραήλ και η Τουρκία ανακοίνωσαν την πλήρη ανανέωση των διπλωματικών σχέσεων τους.
Η στάση της Ελλάδας
Η νέα Ελληνική κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις εκλογές, θα πρέπει κατά την εκτίμησή μας, να παρατηρεί εκ του σύνεγγυς σε κάθε λεπτομέρεια την επαναπροσέγγιση της Τουρκίας με το Ισραήλ αφενός, αφετέρου να επεκτείνει τις σχέσεις συνεργασίας και φιλίας Αθήνας-Τέλ Αβίβ ακόμη περισσότερο.
Παλαιστίνιοι και Χαμάς που στηρίζονται από την Τουρκία, καθώς και οι συμφωνίες του Ερντογάν με Ρωσία-Ιράν για την μεταπολεμική Συρία, εντός της οποίας βρίσκονται και ενεργούν Ιρανικές Ένοπλες Δυνάμεις, με τον Άσαντ στο τιμόνι της χώρας, είναι κόκκινο πανί για το Ισραήλ, όπως άλλωστε και η Τεχεράνη με το πυρηνικό της πρόγραμμα.
Κοινώς είναι πολλά αυτά που χωρίζουν Ισραήλ και Τουρκία.
Η Ελλάδα από την πλευρά της θα πρέπει να επεκτείνει την αμυντική συνεργασία της με Ισραήλ και Κύπρο, δημιουργώντας μια ενοποιημένη αεράμυνα στη ΝΑ Μεσόγειο με τις ευλογίες των ΗΠΑ, παρέχοντας στρατηγικό βάθος στο Ισραήλ, αλλά και πνίγοντας τη "Γαλάζια Πατρίδα" του Ερντογάν στη ΝΑ Μεσόγειο.
