Για άλλη μια φορά, η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά στο ενδεχόμενο κλιμάκωσης με το Ιράν και τους συμμάχους του στη Μέση Ανατολή, αυτή τη φορά μέσω του ελληνικού γεωτρύπανου Energean Power, προσεγγίζοντας τα χωρικά ύδατα του Ισραήλ, μια αμφισβητούμενη περιοχή σύμφωνα με την σημερινή κυβέρνηση του Λιβάνου, προειδοποιεί η κα. Ευανθία Κουλουριώτη, Πολιτική αναλύτρια με ειδίκευση στα θέματα της Μέσης Ανατολής, και αρθρογράφος σε πολλά ξένα δίκτυα.
Σε αποκλειστική συνέντευξη που είχε παραχωρήσει πρόσφατα στο ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ, η ειδική σε θέματα Μέσης Ανατολής μετά τα γεγονότα με την κατάληψη των τάνκερ από τους «Φρουρούς της Επανάστασης» τόνιζε πως «η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με αυτά τα βήματα, έχει τοποθετηθεί ως εχθρός του Ιράν, έστω κι αν δεν το εννοούσε. Κάθε νέο λάθος της ελληνικής κυβέρνησης μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικά αποτελέσματα για την ελληνική ναυτιλία και τον κόσμο».
Τώρα, ενόψει της λιβανικής αντίδρασης για τις ισραηλινές έρευνες στη Μεσόγειο, η ειδικός υπενθυμίζει πως ο Νασράλα, ο ηγέτης της Χεζμπολάχ είχε προειδοποιήσει πριν από λίγες ημέρες ότι οποιαδήποτε ισραηλινή κίνηση για εξερεύνηση φυσικού αερίου στο κοίτασμα Karish και βόρεια της Γραμμής 29 δεν θα επιτρεπόταν από την πολιτοφυλακή της Χεζμπολάχ, η οποία αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να στοχοποιηθούν αυτά τα πλοία.
In sum, tension in the ME is on the rise in the shadow of a summer that is likely going to be hot. #Greece finds itself in the center of this fire between two Greek ships hijacked in the waters of the Gulf and another ship under the threat of fire from Iran's ally, #Hezbollah.11 pic.twitter.com/ArzxOGH2zQ
— Eva J. Koulouriotis | إيفا كولوريوتي (@evacool_) June 6, 2022
Ο φάκελος για τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου έχει αποτελέσει αντικείμενο διαμάχης για μεγάλο χρονικό διάστημα, παρά τις διαπραγματεύσεις που διεξήγαγαν οι δύο χώρες με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ και τη συνεχιζόμενη μεσολάβηση των ΗΠΑ. Υπό το φως της ηγεμονίας της λιβανέζικης πολιτοφυλακής Χεζμπολάχ στις κυρίαρχες αποφάσεις του λιβανικού κράτους, η λιβανική κυβέρνηση αργότερα επανεξέδωσε τροποποιήσεις στο διάταγμα 6433 απαιτώντας περισσότερο νερό για τη λιβανική πλευρά και καθιστώντας την πραγματικότητα πιο περίπλοκη.
Στο Ισραήλ, η εξερεύνηση εντός του πεδίου Karish βόρεια της Γραμμής 29 είναι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τους χάρτες που το ισραηλινό κράτος έχει παραδώσει στα Ηνωμένα Έθνη μεταξύ 2010 και 2012. Από την πλευρά του Λιβάνου, η χώρα διέρχεται τη χειρότερη οικονομική και πολιτική κρίση τα τελευταία 50 χρόνια, και παρόλο που τα αποτελέσματα των κοινοβουλευτικών εκλογών επέφεραν μια μικρή αλλαγή, η πολιτοφυλακή Χεζμπολάχ εξακολουθεί να ηγείται της πολιτικής σκηνής εκεί.
Το ελληνικό γεωτρύπανο Energean Power μπορεί να αντιμετωπίσει την απειλή χτυπημάτων που κατευθύνονται από την πολιτοφυλακή της Χεζμπολάχ, η οποία διαθέτει ένα οπλοστάσιο ρωσικής κατασκευής πυραύλων εδάφους-θάλασσας Yakhont, που παρέχονται από το καθεστώς Άσαντ, με βεληνεκές 300 km.
Το Ιράν είχε επίσης προμηθεύσει τη Χεζμπολάχ με τους ιρανικής κατασκευής πυραύλους εδάφους-θάλασσας Qadeer με βεληνεκές 300 km. Σε βίντεο που δημοσίευσε η πολιτοφυλακή της Χεζμπολάχ, αποκαλύφθηκε ότι το Ιράν είχε προμηθεύσει τη Χεζμπολάχ με τον πύραυλο Abu Mahdi al-Muhandis. Ο συγκεκριμένος πύραυλος είναι ιρανικής κατασκευής ναυτικού τύπου κρουαζ με βεληνεκές άνω των 1.000 km, θέτοντας μεγάλο κίνδυνο για τα ισραηλινά, τα κυπριακά και ακόμη και τα ελληνικά χωρικά ύδατα.
Εν ολίγοις, η ένταση στη Μέση Ανατολή είναι σε άνοδο στη σκιά ενός καλοκαιριού που πιθανότατα θα είναι καυτό. Η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της πυρκαγιάς ανάμεσα σε δύο ελληνικά πλοία που κατασχέθηκαν στα νερά του Κόλπου και ένα άλλο πλοίο υπό την απειλή στοχοποίησης από τον σύμμαχο του Ιράν, καταλήγει η κα. Κουλουριώτη.
Γιατί ο Λίβανος απειλεί τώρα το Ισραήλ;
Και καθώς ο ενεργειακός πόλεμος ανάμεσα σε Ισραήλ και Λίβανο οδηγεί σε γεω-οικονομική άβυσσο, ο Ισραηλινός αναλυτής της Jerusalem Post, Seth Frantzman, διερωτάται αν η Χεζμπολάχ επιχειρεί να δημιουργήσει ένα casus belli για να επιτεθεί στο Ισραήλ ή στις πλατφόρμες φυσικού αερίου του Ισραήλ.
Η πολιτική ηγεσία του Λιβάνου απειλεί το Ισραήλ, υποστηρίζοντας ότι οποιαδήποτε ισραηλινή δραστηριότητα σε αμφισβητούμενες περιοχές θα μπορούσε να οδηγήσει σε κάποιου είδους «δράση». Ο Λίβανος δεν έχει κανέναν τρόπο να αντιμετωπίσει πραγματικά το Ισραήλ, επομένως οι απειλές φαίνεται να δίνουν κάλυψη στη Χεζμπολάχ για πιθανή επίθεση στο Ισραήλ ή επίθεση σε μια ισραηλινή πλατφόρμα φυσικού αερίου στα ανοικτά των ακτών.
Οι αναφορές συμπίπτουν με το Al-Mayadeen News που ισχυρίζεται ότι το Ισραήλ φοβάται την «πιθανότητα» η Χεζμπολάχ να στοχεύσει επιχειρήσεις αερίου που συνδέονται με το έργο Karish. Η Mayadeen είναι συμπαθής προς το Ιράν και τη Χεζμπολάχ, υποστηρίζοντας ότι το Ισραήλ ετοιμάζεται να εξασφαλίσει τα ύδατα στα ανοιχτά της ακτής κοντά στον Λίβανο χρησιμοποιώντας πλοία και υποβρύχιες άμυνες, καθώς και τη ναυτική έκδοση του Iron Dome. Το KAN News έκανε επίσης αναφορά για το θέμα.
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με μια είδηση από το Alliance News που δημοσιεύτηκε στο London South East, «η Energean PLC τη Δευτέρα επιβεβαίωσε ότι η πλωτή μονάδα αποθήκευσης και εκφόρτωσης παραγωγής της έφτασε στο Ισραήλ για το έργο Karish». Η έκθεση ανέφερε ότι η εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου με έδρα το Λονδίνο «είπε ότι η μονάδα FPSO της μεταφέρθηκε με δύο ρυμουλκά από το ναυπηγείο Sembcorp Marine's Admiralty Yard στη Σιγκαπούρη σε ένα μεγάλο ταξίδι 35 ημερών». Η εταιρεία θα ξεκινήσει «αμέσως» τη σύνδεση και τη θέση σε λειτουργία, ανέφερε η έκθεση. Το έργο Karish λέγεται ότι είχε σχεδόν ολοκληρωθεί στα τέλη Μαΐου.
Το πλαίσιο των απειλών από τον Λίβανο
Η Χεζμπολάχ αύξησε τις απειλές τον Μάιο κατά της αμερικανικής μεσολάβησης στη διαμάχη για τα υδάτινα σύνορα Ισραήλ-Λιβάνου. Οι ΗΠΑ προσπάθησαν να βοηθήσουν τις χώρες, που δεν έχουν σχέσεις, να καταλήξουν σε κάποιου είδους συμφωνία. Αλλά η Χεζμπολάχ αντιτίθεται σε αυτό και επέκρινε τον απεσταλμένο των ΗΠΑ, Έιμος Χότσταϊν, τον Μάιο. Η υποστηριζόμενη από το Ιράν πολιτοφυλακή χρησιμοποίησε αντισημιτικούς όρους στην επίθεσή της στον Χότσταϊν, υποστηρίζοντας ότι οι Εβραίοι απεσταλμένοι δεν είναι επιθυμητοί επειδή είναι συμπαθείς προς το Ισραήλ.
Ο Λίβανος φαίνεται τώρα να βοηθά στην κάλυψη των απειλών της Χεζμπολάχ. Κανονικά, οποιεσδήποτε απειλές από τη Χεζμπολάχ θα ήταν παράνομη τρομοκρατική ενέργεια, αλλά ο Λίβανος βοηθά στην κάλυψη της ομάδας σε αυτήν την περίπτωση, επιτρέποντας «επιθετική δράση».
Ο Λίβανος έχει έναν υπηρεσιακό πρωθυπουργό ονόματι Νατζίμπ Μικάτι, ο οποίος είπε ότι το Ισραήλ «καταπατά τον θαλάσσιο πλούτο του Λιβάνου και επιβάλλει ένα τετελεσμένο σε μια αμφισβητούμενη περιοχή», αποκαλώντας αυτό «εξαιρετικά επικίνδυνο». Ο Μικάτι είπε επίσης ότι η εξερεύνηση στην περιοχή ήταν επιθετικότητα που απειλεί την ειρήνη και την ασφάλεια. Αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί μια σειρά διπλωματικών επαφών με τις μεγάλες χώρες και τον ΟΗΕ για να εξηγηθεί η θέση του Λιβάνου και να επιβεβαιωθεί η προσήλωσή του στα θαλάσσια δικαιώματά του, είπε.
Ο Λίβανος κάλεσε τις ΗΠΑ να μεσολαβήσουν ξανά. «Συζήτησα με τον Πρόεδρο Αούν τα βήματα που πρέπει να γίνουν για να αντιμετωπίσουμε την προσπάθεια του Ισραήλ να δημιουργήσει ένταση κοντά στα νότια θαλάσσια σύνορά μας», είπε ο Μικάτι. «Οποιεσδήποτε ισραηλινές ενέργειες στις αμφισβητούμενες περιοχές εμποδίζουν τη διαπραγματευτική διαδικασία της οποίας μεσολαβούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών».
Η Βηρυτός έχει επισημάνει ότι τα πλοία που εισέρχονται σε αυτήν την αμφισβητούμενη περιοχή διαπράττουν «επιθετικότητα». Η χώρα φαίνεται να απειλεί να αμφισβητήσει αυτό το κοίτασμα φυσικού αερίου. Οι πολιτικοί ηγέτες του Λιβάνου λένε ότι απορρίπτουν ορισμένες από τις συζητήσεις με το Ισραήλ επειδή πιστεύουν ότι είναι μέρος μιας συνωμοσίας που έχει σχεδιαστεί για να δείξει ότι ο Λίβανος «ομαλοποιεί» τις σχέσεις. Το Ιράν χρησιμοποιεί τους συμμάχους του σε μέρη όπως ο Λίβανος για να πολεμήσει την «ομαλοποίηση». Έκανε το ίδιο πράγμα στο Ιράκ, ωθώντας τη Βαγδάτη να περάσει έναν νέο νόμο ενάντια σε μια τέτοια ομαλοποίηση.
Ο πραγματικός στόχος των αρχών, αφού είδαν την κακή απόδοση των συμμάχων της Χεζμπολάχ στις τελευταίες εκλογές, είναι να προσκολληθούν στην εξουσία μέσω απειλών σύγκρουσης με το Ισραήλ. Αυτό είναι μέρος της λαϊκιστικής τους συνωμοσίας και πιθανότατα ενθαρρύνεται από το Ιράν να δημιουργήσει ένα casus belli, που σημαίνει μια δικαιολογία για σύγκρουση που θα επιτρέψει στη Χεζμπολάχ να ισχυριστεί ότι «αντιστέκεται» στο Ισραήλ. Αυτό είναι μέρος της αφήγησης που έχει χρησιμοποιήσει το Ιράν εδώ και χρόνια: βάζει τη Χεζμπολάχ να δημιουργεί ψεύτικες δικαιολογίες για την ανάγκη να συνεχίσει να αποθηκεύει όπλα που προμηθεύονται από το Ιράν.
Η ομάδα έχει διεισδύσει τώρα και στη νότια Συρία, με την υποστήριξη του Ιράν, για να απειλήσει το Ισραήλ κοντά στα Υψίπεδα του Γκολάν. Ο στόχος της αποτυχημένης ηγεσίας του Λιβάνου είναι να δημιουργήσει εντάσεις για να προσποιηθεί ότι «υπερασπίζεται» τη χώρα του και έτσι να δικαιολογήσει τις αυξανόμενες εντάσεις με το Ισραήλ. Αυτό δίνει στη συνέχεια στη Χεζμπολάχ μια απεριόριστη πρόσκληση για «αντίποινα» κατά του εβραϊκού κράτους.
Η Χεζμπολάχ έχει δημιουργήσει αυτού του είδους τις δικαιολογίες στο παρελθόν – όχι μόνο σχετικά με το όρος Ντοβ, αλλά και όταν ισχυρίστηκε ότι τα μέλη της σκοτώθηκαν ή στοχοποιήθηκαν στη Συρία. Στη συνέχεια λέει ότι η Χεζμπολάχ πρέπει να «αντισταθεί».