Ο 26χρονος Ιταλός αναρχικός Μάρκο Γκέλχατ και ο 29χρονος Αλβανός Άρης περιγράφουν στην Ιωάννα Κλεφτόγιαννη για στο Sputnik τις μάχες, τους τραυματισμούς, την εκπαίδευση και τα κομμουνιστικά τραγούδια που έλεγαν στην Ροζάβα της Συρίας πολεμώντας τους Τζιχαντιστές.
Ο 26χρονος Mάρκο Γκέλχατ, ο Ιταλός αναρχικός που πολέμησε στο Αφρίν το ISIS, και συνάντησα κάνοντας ένα ταξίδι-αστραπή σε κυκλαδονήσι της άγονης γραμμής, με κοινό σύνδεσμο μέλος του PKK, βρέθηκε την Παρασκευή στην Αθήνα στην πορεία για τον Παύλο Φύσσα.
Την ίδια ώρα, ένας από τους πιο ψυχωμένους συναγωνιστές του κατά των Τζιχαντιστών στη Ροζάβα, ο 29χρονος Αλβανός Άρης, οδηγούσε το clark του στο 12ωρο, χωρίς διάλειμμα, μεροκάματο, σε φάμπρικα στο Αιγάλεω.
Παραδόξως, δεν έχουν συναντηθεί ποτέ, ούτε στην αυτονομημένη βόρεια και βορειοδυτική Σύρια, ούτε στην Αθήνα, ενώ το σχεδιάζουν καιρό. Ο Ιταλός, με το ψευδώνυμο Gelhat Drakon, είχε στρατολογηθεί από το YPG, τις Μονάδες Προστασίας του Λαού της Κουρδικής πολιτοφυλακής στη Συρία, ενώ ο Αλβανός αγωνιστής, με το κωδικό όνομα ΑΡ.ΜΙ., εκπαιδεύτηκε σε ελεγχόμενα από το Τουρκικό Επαναστατικό Κόμμα των Κομμουνάριων DKP στρατόπεδα.
«Κι εγώ φοβήθηκα ότι θα πεθάνω»
Όσο μου αφηγούνται το ένοπλο παρελθόν τους στη Ροζάβα, μεταγγίζουν τη φλόγα και τον ιδεαλισμό, που τους ώθησε να κάνουν ξαφνικά το μεγάλο άλμα, διακινδυνεύοντας τις ζωές τους.
«Δεν με ένοιαζε να γίνω ήρωας. Δεν είμαι ήρωας. Κι εγώ φοβήθηκα ότι θα πεθάνω. Αλλά θα συνεχίσω όπως μπορώ να αγωνίζομαι. Και θα ξαναπάω κάποια στιγμή στη Ροζάβα» μου λέει κάποια στιγμή ο αισθηματίας, όπως αποκαλύπτεται, Μάρκο, γιος δεξιού αστυνομικού από τη Μπολόνια, που αυτοπροσδιορίζεται «αγωνιστικά πεσιμιστής» και σήμερα κάνει στη Σουηδία, με υποτροφία, master στην αφρικανική εθνογραφία.
«Αρχικά δεν είχα ιδέα τι γινόταν εκεί. Ήξερα ότι το ISIS επιτίθεται σε Κούρδους, ότι αυτό που γινόταν ήταν άδικο, ότι το ISIS ενώ έχει άδικο στηρίζεται από την Ευρώπη και με πιάσανε οι συναισθηματισμοί» μού εξηγεί σε ένα καφέ στα Εξάρχεια, τη μέρα που έχει ρεπό από τη φάμπρικα, ο Άρης, φανατικός Αρειανός, που γέμισε τους τοίχους της Ράκα, στη Συρία, το 2017, με συνθήματα «Θεός είναι μόνο ένας. Άρης 1914, Ράκα Συρία 2017» διαγράφοντας με «Χ» τη σημαία του ISIS.
O Άρης σήμερα στα Εξάρχεια
Επίθεση σε γραφεία της Χρυσής Αυγής
Οι πρώτες πιο έντονες εικόνες που είχε για την κατάσταση στην περιοχή, προτού βρεθεί σε αυτή, είναι οι από αέρος βομβαρδισμοί στην πολιορκία του Κομπάνι. «Θεώρησα ότι πρέπει να πάω εκεί και να βοηθήσω στο χτίσιμο των σπιτιών και στην ανοικοδόμηση της πόλης για να μπορέσουν οι άνθρωποι να ξαναζήσουν σε κανονικές συνθήκες».
Στην τελική του απόφαση έπαιξε ρόλο το ότι στην Αθήνα ήταν δύσκολη η κατάσταση κινηματικά και εργασιακά. «Μιλάμε για αρχές του 2015. Είχα χάσει τη δουλειά μου, λόγω μιας επίθεσης που κάναμε στα γραφεία της Χρυσής Αυγής. Ο γιος του αφεντικού ήταν Χρυσαυγίτης. Αλλά δεν μπορούσα να μιλήσω, γιατί στην ίδια εταιρεία, σε άλλο πόστο, δούλευε ο πατέρας μου. Οπότε το κατάπια και πήγα σπίτι μου».
Συγκατοικούσε με την κοπέλα του, αλλά τα έβγαζαν οικονομικά πολύ ζόρικα πέρα. Λίγο οι «δυσκολίες της ζωής», «λίγο το συναισθηματικό για την αδικία που συνέβαινε εκεί», ο Άρης ξεκίνησε να ρωτάει αριστερά- δεξιά αν υπήρχε κάποιος για να τον φέρει σε επαφή με τη Ροζάβα.
«Ήθελα πρώτα να βρω ένα σύνδεσμο και μετά να δω τι θα κάνω. Δεν το είχα εντελώς ξεκάθαρο στο κεφάλι μου».
Μέσω μιας φίλης του ήρθε σε επαφή, τον Μάρτη του 2015. «Κανονίστηκε να κατεβώ. Δεν "έκατσε". Μου το καθυστέρησαν τρεις μήνες. Κάθε βδομάδα ήμουν στο "φεύγεις-κάθεσαι". Ήταν πολύ ψυχοφθόρο».
Ξεκίνησε να ψάχνει για δεύτερη άκρη, με τη οποία κατάφερε κι έκανε το ταξίδι, τον Οκτώβρη εντέλει.
Ιδεολογικά μαθήματα στην Αθήνα - Περούκες στην Πόλη
Το τελικό «ΟΚ» για τη μετάβαση στη Ροζάβα, προϋπέθετε τσεκαρίσματα στην Αθήνα.
«Δεν μου είπαν με την πρώτη "είσαι κομπλέ, έφυγες!". Θέλαν να με γνωρίσουν. Περάσαμε κάποια ιδεολογικά μαθήματα εδώ στην Αθήνα, μην τυχόν και είμαι κανένας περίεργος. Με τα πολλά, με έστειλαν αρχικά στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί έμεινα λίγες μέρες με μεταφορές σε "μυστικά σπίτια", όπως μας τα λέγανε, φορώντας περούκες και μάσκες. Φοβόντουσαν γιατί είχε γίνει ντόρος με το DKP στη Ροζάβα».
Με τα πολλά, βρέθηκε σε ένα λεωφορείο μαζί με ένα από τα μέλη του κόμματος, που «με συνόδευσε μέχρι την περιφέρεια της Σανλιούρφα, εκεί που είχε γίνει το τρομοκρατικό χτύπημα του ISIS με τους 30 και νεκρούς. Δεκαεννιάμιση ώρες ταξίδι!» θυμάται ακόμα.
Οι έλεγχοι της πολυεθνικής ομάδας, που βρέθηκε από την Πόλη καθ’οδόν για τη Σανλιούρφα, αποδείχθηκαν χαλαροί. «Μαζί μας ήταν ένας Τούρκος με ελβετικό διαβατήριο, ένας Κούρδος, επίσης με ελβετικό διαβατήριο, ένας Αμερικανός γιατρός χειρουργός, ο Μάρτιν, ο οποίος είχε 30 μέρες άδεια κι αποφάσισε να κατεβεί Ροζάβα για να βοηθήσει όσο μπορεί». Μοναδική γυναίκα της παρέας, μια Ελβετίδα, 62 ετών: «Στα 19 της πέρασε λευχαιμία, αλλά άντεξε. Στην πορεία κατηγορήθηκε για συμμετοχή στις Ερυθρές Ταξιαρχίες, έφαγε 25 χρόνια από το δικαστήριο. Παλαβή τελείως!» λέει ο Άρης.
Τελευταία αναγνώριση - Κωδικό όνομα
Περνώντας τα συριακά σύνορα, την πρώτη μέρα έμειναν στα σπιτάκια, από στρατώνες αναχώματα, που λειτουργούσαν ως φυλάκια.
«Εκεί καθίσαμε την πρώτη μέρα, γιατί τη δεύτερη μας πήγαν στο Κομπάνι». Εκεί αντίκρυσε ένα θέαμα βιβλικής καταστροφής, όπως περιγράφει: «Χωρίς να γνωρίζω ότι ήταν το Κομπάνι, γιατί μιλάγαμε μεταξύ μας και δεν συνεννοούμασταν, με έπιασε το κλάμα. Καταλάβαινες ότι συνέβη κάτι πολύ κακό εδώ. Σα να βλέπεις από εδώ τους πρόποδες του Λυκαβηττού», μου δείχνει απλώνοντας το χέρι του, «ένα πράγμα φλατ, ισοπεδωμένο. Συντρίμμια! Εκεί μας κάνανε μια τελευταία αναγνώριση, "ποιος είσαι, πες μας τελευταία φορά το πραγματικό σου όνομα" και πήραμε κωδικά ονόματα. Εγώ πήρα το ΆΡ.ΜΙ».
«Έπρεπε να είσαι σε άριστη φυσική κατάσταση»
Το όνομα το επέλεξε στη μνήμη της νεαρής Κούρδισσας Αρίν Μιρκάν που ζώστηκε με βόμβες όταν επρόκειτο να μπει το τανκ του Ισλαμικού Κράτους από τα νοτιοανατολικά, στο Κομπάνι.
«Πήρε χειροβομβίδες, ένα καλάσνικοφ, κρύφτηκε στα συντρίμμια, κι όταν το τανκ εμφανίστηκε πέταξε αρχικά τις χειροβομβίδες, άρχισε να πυροβολεί με το καλάσνικοφ ενώ είχε ανάψει και το φιτίλι στις βόμβες με τις οποίες έχει ζωστεί. Και στο τέλος έκανε άλμα κάτω από το τανκ και το διέλυσε. Καθυστέρησε, λένε, έτσι έως και 10 βδομάδες την επέλαση του ISIS. Δόθηκε έτσι ο χρόνος να ανασυγκροτηθεί η άμυνα».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τα πάντα για το τι σας κρύβουν για την τουρκική επιχείρηση "Πηγή Ειρήνης" Το Κουρδιστάν, όπως το φαντάζεται η γαλλική αποικιοκρατία
Φτάνοντας στη Ροζάβα ο Άρης δεν έμεινε ποτέ σταθερά σε ένα τόπο. «Ήμασταν διαρκώς μετακινούμενοι». Η εκπαίδευση ξεκίνησε με γυμναστική. «Έπρεπε να είσαι σε άριστη φυσική κατάσταση, γιατί μιλάμε για πεδιάδες, για ημι-ερήμους. Πολύ τρέξιμο, πολύ περπάτημα, πολύ κουβάλημα. Έκανα μιάμιση βδομάδα περίπου σκληρή γυμναστική, να χάσω κιλά».
«Μας στέλνανε αμέσως στο μέτωπο»
Η εκπαίδευση στα όπλα ξεκίνησε μια εβδομάδα μετά. «Συνολικά η εκπαίδευση κράτησε γύρω στις τρεις βδομάδες. Μας λέγανε είναι ότι δεν έχει νόημα να πυροβολούμε άδειους σάκους και βαρέλια. Ο εχθρός κινείται, κρύβεται, κάνει ελιγμούς. Οπότε μας στέλνανε αμέσως στο μέτωπο για να εκπαιδευτούμε».
Επειδή είναι και μεγαλόσωμος, κουβαλούσε το πολυβόλο, που μαζί με τις σφαίρες ζυγίζει 13 κιλά. «Ακούγονται λίγα, αλλά όταν πρέπει να τα κουβαλήσεις σε βουνά σε λαγκάδια και σε ερήμους με 50 βαθμούς, αυτά τα 13 κιλά γίνονται 45! Έτσι όμως μοιράζονταν τα όπλα. "Εσύ είσαι μεγαλόσωμος, πάρε πολυβόλο. Εσύ έχεις σταθερό χέρι..."».
Ενέδρες Τουρκμένων Τζιχαντιστών
Προτού κλείσει ένας μήνας, ο Άρης στάλθηκε στην πόλη «φάντασμα», τη Σιλούκ. «Οι Ισλαμιστές είχανε βάλει, κυριολεκτικά, σε κάθε μέτρο, σε κάθε σπίτι, σε κάθε πόρτα, νάρκες. Οι Τουρκμένοι από τα διπλανά χωριά, φανατικοί Ισλαμιστές, διαρκώς μας έστηναν ενέδρες. Το κάναν και σε τρεις στρατιώτες του ΥPG. Το μάθαμε, τους προλάβαμε, τους "φάγαμε"» λέει με απόλυτη φυσικότητα. «Αμέσως μετά μας στέλνουν να φέρουμε όλους τους μάχιμους άνδρες, από αγόρια 12 χρονών έως 65 ετών άνδρες, στο σχολείο του χωριού για να τους βγάλει ομιλία ο διοικητής της περιοχής».
Καθοδόν οι Κούρδοι είχαν στήσει και τα νεκρά κουφάρια των Τουρκμένων τζιχαντιστών. «Ξέρω πώς ακούγεται το ότι βγάλανε τρεις νεκρούς να τους δουν. Φαίνεται βάρβαρο» παραδέχεται ο Άρης. «Αλλά σε σχέση με αυτό που έχουν κάνει ο Τζιχαντιστές είναι σα να σου πετάω νερό ενώ εσύ μου έχεις ρίξει βιτριόλι. Δεν προσηλυτίστηκε κανείς. Απλά καθησυχάστηκαν και ηρέμησαν. Στα χωριά των Τουρκμένων το ΥPG δεν μπαίνει, δεν ακουμπάει. Είναι αυτοδιοίκητα. Τους λέει όμως "δεν σας ακουμπάμε, αλλά αν κάνετε μ…@, σας φάγαμε". Έτσι πήγαινε».
«Τραγούδαγα το "Λεβέντης εροβόλαγε"»
Η καθημερινή ρουτίνα ξεκινούσε πολύ νωρίς στη Ροζάβα.
«Παρουσιαζόμασταν. Κι ανάλογα με τα κέφια του διοικητή, μας έβαζαν να πούμε κανένα επαναστατικό κομμουνιστικό τούρκικο τραγούδι. Εγώ τα τραγουδούσα πάντα με τους ελληνικούς στίχους».
Το αγαπημένο του («που γούσταρα») ήταν το «Λεβέντης εροβόλαγε». Στο «καπάκι», μετά το τραγούδι ξεκινούσε η γυμναστική. «Από μισή έως δύο ώρες. Αν ξέραμε ότι σε δυο βδομάδες έχει επιχείρηση μάς λιώνανε!. Κυρίως έπρεπε να τρέχεις, να αντέχεις τον βαρύ ήλιο, τη ζέστη. Εγώ εκεί ήμουνα μεγάλος, 24. Οι άλλοι ήταν παιδάκια, 17, 18, 20. Τούρκοι, από το συγκεκριμένο κόμμα το DKP».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Έλληνες μαχητές πολεμούν στην Ράκκα -Ποζάρουν με όπλα και πανό γραμμένα στα ελληνικά (εικόνες)
«Είχαμε φάρμακα τζάμπα, όχι γιατρούς»
Μετά τη γυμναστική έτρωγαν το βασικό γεύμα. «Ήταν υποτυπώδες! Μια σκόνη ελιάς, ελιές. Αν είχαμε αυγά κάναμε πάρτι. Ντοματίνια κομμένα με αραβική πίττα, κάτι μαρμελάδες νερό και ζάχαρη. Ποτέ δεν χόρταινες!».
Μετά το φαΐ, είχε γενικές καθαριότητες. «Έτυχε στο στρατόπεδο σε κάποια φάση να είμαστε και 70 άτομα. Έρεπε να προσέχουμε γιατί είχε ξεσπάσει επιδημία Ηπατίτιδας Α'. Είχαμε φάρμακα τζάμπα, αλλά όχι γιατρούς. Ήταν η φάση "ξέρεις να δίνεις πρώτες βοήθειες; Έλα να κάνεις και μια εγχείρηση, να κόψεις ένα πόδι"».
Στην ιδεολογική και πολιτική εκπαίδευση, σε ομάδες εργασίας των 4-7 ατόμων, δεν συμμετείχε ιδιαίτερα. «Οπότε μου κατεβάσανε βιβλία και μου είπανε "διάβασε και μετά θα τα συζητήσουμε"».
«Μας βομβάρδισε ο Ερντογάν»
Πρώτη του ένοπλη εμπειρία ήταν η περιπολία στα χωριά των Τουρκμένων.
«Αλλά η πρώτη μου επιχείρηση ήταν στο υδροηλεκτρικό φράγμα του Τισίν, όταν περάσαμε πρώτη φορά τον Ευφράτη στα δυτικά του, όπου μας απείλησε ο Ερντογάν ότι θα μας βομβαρδίσει. Και μας βομβάρδισε. Ήταν η πρώτη φορά που βομβάρδιζε στη Συρία τότε. Εκεί είδα πράγματα που μακάρι να μπορούσα να ξεχάσω, αλλά δεν μπορώ. Κατακρεουργημένους Τζιχανιστές… Λες "έπρεπε να πάθουν αυτά που έπαθαν;", βλέπεις ένα ανθρώπινο σώμα κομμένο στη μέση που το μισό να φλέγεται και το άλλο μισό να κείται λίγο πιο πέρα. Έβλεπες ανθρώπους σκοτωμένους με τον δείκτη του χεριού σηκωμένο, για τον Αλλάχ ή με το διαβατήριο με το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση στην τσέπη για να μπουν στον παράδεισο του Αλλάχ. Απίστευτα πράγματα!».
«Μια σφαίρα πέρασε ξυστά τον κρόταφό μου»
Στη δεύτερη μέρα αποστολής απελευθέρωσης της πόλης Σαντάντι τραυματίστηκε άσχημα.
«Θα μπορούσα να έχω σκοτωθεί! Ήμασταν λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη, με σκοπό να καταλύσουμε σε ένα χωριό ώστε το επόμενο πρωί να επιχειρήσουμε κατά των Τζιχαντιστών. Μας σκάει σήμα ότι έρχονται δυο αυτοκίνητα αυτοκτονίας, με καμικάζι, γεμάτα εκρηκτικά. Οπότε ο διοικητής του Διεθνούς Απελευθερωτικού Ταμπουρίου από άλλη οργάνωση έδωσε οδηγία σε μένα και σε έναν άλλο, επειδή έτυχε να είμαστε οδηγοί των οχημάτων, να φύγουμε και να πάμε στο κέντρο του χωριού. Παίρνω πρώτος το αμάξι. Ξαφνικά δεχόμαστε έναν καταιγισμό από πυροβολισμούς. Μια σφαίρα πέρασε ξυστά τον κρόταφό μου και τα τζάμια του παρμπρίζ κατακρεούργησαν το πρόσωπό μου. Πετάχτηκα από το TOYOTA HIGH LUX κι εγώ και τα άλλα τέσσερα άτομα. Επειδή δεν έβλεπα με οδήγησαν να καλυφθώ από τους πυροβολισμούς».
Τελικά μάθανε ότι αυτοί που τους πυροβόλησαν «ήταν δικοί μας. Μας είχαν περάσει για τους Τζιχαντιστές με τα αυτοκίνητα».
«Συζητούσαμε πώς θα διώξουμε τους Αμερικάνους»
Τους μετέφεραν σε ασθενοφόρα «με υποτυπώδη εξοπλισμό», που τους πηγαίναν ανά 10 χιλιόμετρα. Τους αφήσαν σε ένα νοσοκομείο στη Χασέκι, που ελεγχόταν από τον Άσαντ. «Ήταν από τις λίγες πλευρές που κράτησε. Οι γιατροί ήταν εθελοντές».
Αυτός που του καθάρισε το πρόσωπο από τα θραύσματα και τη σφαίρα είχε σπουδάσει στην Ουκρανία και ήταν υποστηρικτής του Άσαντ.
«Η αλήθεια είναι ότι ήταν πολύ προσεκτικός. Αλλά αυτό το κλίμα υπήρχε εκεί» προσπαθεί ο Άρης να μου εξηγήσει. «Μάλωναν Άραβες αντικαθεστωτικοί με Άραβες που υποστήριζαν τον Άσαντ μεταξύ τους. Εμείς ποτέ δεν είχαμε κανένα θέμα μαζί τους. Πολιτικά δεν συμφωνούσαμε, αλλά μιλούσαμε για το παρελθόν μας, για το πώς θα πολεμήσουμε το ISIS και πώς θα διώξουμε τους Αμερικάνους».
Δεν έμεινε όλο το διάστημα από το '15-'17 στη Ροζάβα. «Πήγα αναγκαστικά για εξάμηνα. Είμαι Αλβανός και δεν μπορώ να κάτσω πάνω από έξι μήνες εκτός Ελλάδας, γιατί χάνω την άδεια παραμονής μου. Πρωτοπήγα Οκτώβριο του '15 και γύρισα Απρίλη του '16 και ξανακατέβηκα καλοκαίρι του '17. Επέστρεψα αρχές του '18».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πεντάστερο ξενοδοχείο πυρπόλησαν Κούρδοι αντάρτες στην Τουρκία
«Το '17 κάναμε πάρτι. Τρώγαμε και κρέας»
Το '17 ήταν πολύ καλύτερες οι συνθήκες. «Είχαμε κρέας τουλάχιστον μια φορά τη βδομάδα. Κάναμε πάρτι σου λέω!».
Ένα μήνα τον πέρασε στο βουνό με τους αντάρτες του PKK, για εκπαίδευση. «Αν και την περισσότερη ώρα την πέρασα σκάβοντας, επειδή ζουν κάτω από τη γη. Οπότε φτιάχναμε νέα ταμπούρια, νέο οικισμό».
«Δεν φταίει ο Άσαντ»
«Τέλειωσε η Ροζάβα;» τον ρωτάω στο τέλος της συζήτησης.
«Ναι. Εγώ αντιλαμβάνομαι τη Ροζάβα σαν την Παλαιστίνη της δικιάς μας εποχής. Όπως χάθηκε κάποτε η Παλαιστίνη έτσι τώρα χάθηκε κι αυτή. Αλλά δεν φταίει ο Άσαντ σε όλο αυτό. Χάθηκε λίγο από όλους. Εντάξει! Πρώτον, να ξεκαθαρίσουμε, εκεί πέρα δεν έγινε καμία οικονομική επανάσταση. Η επανάσταση ήταν κοινωνικοπολιτική. Αλλάξαν οι κοινωνικές ισορροπίες και στο πώς συμπεριφερόταν ο άνδρας στην γυναίκα, το κράτος στον πολίτη κ.ο.κ. Αλλάξαν οι πολιτικοί όροι. Εκδημοκρατίστηκε κατά πολύ η πυραμίδα της εξουσίας. Δεν συντελέστηκε όμως σε καμία περίπτωση μια οικονομική επανάσταση. Γι' αυτό και τέλειωσε η Ροζάβα. Γιατί όση Δημοκρατία και να έχεις, αν οι ταξικές ανισότητες είναι υπαρκτές δεν θα αλλάξει κάτι. Τι σημαίνει επανάσταση εκεί; Ότι από το μηδέν πήγαν στο τρία».
Ροζάβα: Ένας χρόνος που ισούται με μια δεκαετία
Αισθάνεται ότι τον άλλαξε ως άνθρωπο η εμπειρία; «Τι να σου πρωτοπώ; Αλλάξαν τα πάντα όλα! Από τον τρόπο που βλέπω τους ανθρώπους. Από τον τρόπο που βλέπω τον αγώνα. Από τον τρόπο που υποπτεύομαι τους ανθρώπους. Γενικά, ήταν ένας χρόνος, αν αθροίσεις τους μήνες, ο οποίος σε πραγματικό χρόνο εδώ μεταφράζεται σε 10 χρόνια».
«Δεν ήξερα καν τι είναι το Κουρδιστάν»
Βίοι παράλληλοι με τον Μάρκο, για τον οποίο η περιπέτεια ξεκινά το 2015, όπως μου αφηγείται σε έναν χώρο γεμάτο με φωτογραφίες αγωνιστών-θυμάτων στη Ροζάβα, όπως ο εμβληματικός κολλήτος και συμπατριώτης του, Όρσο (Λορέντζο Ορσέτι).
«Δεν ήξερα τότε καν τι είναι το Κουρδιστάν. Βρισκόμουνα στην Κροατία για διακοπές. Εκεί γνώρισα τυχαία δυο Κούρδους. Και μια βραδιά άκουσα ένα τραγούδι τους. Δεν κατάλαβα γιατί με συγκίνησε τόσο. Με τάραξε» μου λέει ενώ τα μηλίγγια μας σπάνε από τους 40 βαθμούς, που πυρώνουν το όμορφο κυκλαδονήσι.
Ο Μάρκο στο μικρό κυκλαδονήσι όπου βρεθήκαμε
«Θέλεις να θυσιάσεις τη ζωή σου».
Δυο χρόνια πέρασαν, αλλά ο σπόρος μεγάλωνε. «Διάβασα τι γίνεται στην περιοχή. Και ξαφνικά αποφάσισα να πάρω ένα εισιτήριο και να πάω στη Σουλεϊμανίγια, το κουρδικό Ιράκ. Φταίει το τραγούδι, ο αγώνας κατά των Τζιχαντιστών; Δεν ξέρω».
Το σκέφτεται λίγο.
«Όχι. Η Ροζάβα ήταν ζήτημα αγάπης, καταρχάς. Ήθελες να θυσιάσεις τη ζωή σου για τους άλλους κι ας ήξερες πως το επόμενο λεπτό μπορεί να είσαι νεκρός! Είναι και η πολιτική. Πιστεύω, στη ζωή δεν μπορείς να είσαι Πόντιος Πιλάτος. Ήθελα να πάω στη Ροζάβα και γιατί ήθελα να μάθω. Όχι τόσο για να πολεμήσω και να αποδείξω ότι είμαι και καλός στρατιώτης. Ήθελα να μάθω, ακόμη και αν έπρεπε να καθαρίζω όλη την ημέρα τουαλέτες!».
«Στην ίδια θέση ο αρτοποιός και ο διπλωμάτης»
Στη Ροζάβα «επιχειρείται κάτι εντελώς διαφορετικό από ό,τι είχε συμβεί πρωτύτερα» θεωρεί ο Μάρκο. «Χτίζεται η κοινωνία από την βάση προς την κορφή. Πάρε μια πυραμίδα και αναποδογύρισέ την. Ό,τι βρίσκεται στην κορφή νομιμοποιείται απ' αυτό που βρίσκεται στον πάτο, οπότε ολόκληρη η κοινωνία πολιτικοποιείται κι αποφασίζει για αυτό που της συμβαίνει. Κι αποκτούν την ίδια θέση ο αρτοποιός και ο διπλωμάτης».
Σύνδεσμος μέσω του Facebook
Τον ρωτάω για τη διαδικασία μέχρι να φτάσει ως το συριακό καντόνι, αλλά μου κόβει τη φόρα. «Υπάρχουν πράγματα που δεν μπορώ να σου πω. Το μόνο που μπορώ είναι ότι υπήρχε ένας σύνδεσμος μέσω του Facebook, με τον οποίο μπορούσες να αλληλογραφήσεις. Αν σε αποδεχόντουσαν μετά από μια σειρά συνεντεύξεων, που γίνονταν μέσω e-mail, τότε σε προωθούσαν στην Ροζάβα».
Τρεις βδομάδες πέρασε περιμένοντας στη Σουλεϊμανίγια, ώσπου να διασχίσει τα σύνορα της Συρίας, και να βρεθεί στο βόρειο κουρδικό τομέα και την «πολυεθνική ακαδημία, με κόσμο από παντού -είχε και δυο Έλληνες-, όπου εκπαιδευόμασταν ιδεολογικά και στρατιωτικά, με εκπαιδευτές συντρόφους από το ΥPG».
«Ο στρατηγός καθάριζε τουαλέτες μαζί μας»
Ναι μεν υπήρχε μια στοιχειώδης ιεραρχία. Αλλά ο γενικός στρατηγός του Καντονίου, αποκαλύπτει ο Μάρκο, «μπορούσε να μαγειρεύει μαζί σου ή να καθαρίζει τις τουαλέτες!».
Το θεωρητικό υπόβαθρο ήταν στο δικό του στρατόπεδο κυρίως τα βιβλία του Οτσαλάν, που «τα μελετούσαμε παράλληλα με μαρξιστικά εγχειρίδια και βιβλία για τον Αναρχισμό».
«Το ΝΑΤΟ υποστηρίζει τους Τζιχαντιστές»
Η κατήχηση συνεχιζόταν παράλληλα με τον ένοπλο αγώνα. «Οι Τζιχαντιστές, οι Τουρκμένοι ή Τούρκοι μισθοφόροι ήταν εξοπλισμένοι με τελευταίας τεχνολογίας όπλα από την Τουρκία και με τανκς. Είναι σημαντικό να ειπωθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος του στρατού που πολεμά κατά των συντρόφων μου στο Αφρίν είναι εθνικιστές από την Τουρκία, μέλη της Αλ Κάιντα, μέλη από παρακλάδια του ISIS και του DAESH. Το ΝΑΤΟ αυτούς υποστηρίζει. Ξέρω ότι ο LEONARDO, η ιταλική βιομηχανία πολεμικού εξοπλισμού, που αναμειγνύεται και στην πολιτική ζωή της Ιταλίας, με δεσμούς με τον υπουργό Οικονομικών, πουλάει τα ελικόπτερα Αgusta στην Τουρκία, τα οποία χρησιμοποίησε στις επιχειρήσεις της στο Αφρίν. Πώς να τα βάλεις μαζί τους; Δεν απολαμβάνω τα όπλα, τη βία, αλλά έπρεπε, ως ύστατη καταφυγή, να το κάνω. Και το έκανα. Τα έπιασα!».
«Η Ροζάβα δεν τέλειωσε»
Δεν δέχεται ο συνομιλητής μου που λατρεύει τον Καμύ, τον Σαρτρ και τον Μπρέχτ, ότι ο αγώνας τους ήταν μια ουτοπία:
«Η Ροζάβα ήταν καθημερινή αντίσταση. Η Ροζάβα ήταν αγώνας για τη γη, για τους ανθρώπους σου. Για να δώσεις μια αξιοπρεπή ζωή σε αυτούς που θα έρθουν μετά από εσένα. Να δώσεις ένα νέο νόημα στις διαφορετικές κουλτούρες και εθνικότητες. Η Ροζάβα δεν είναι θέμα πίστης ή εθνών. Συνυπάρχουν σε αυτή Τούρκοι, Σύροι, Κούρδοι, Άραβες, Γεζίτες. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι θέλουν να ζήσουν ειρηνικά, μαζί και χωριστά. Με τη δική τους κουλούρα και γλώσσα. Η Τουρκία δεν το επιτρέπει. Κι όχι μόνο η Τουρκία. Αλλά η Ροζάβα δεν τέλειωσε. Γιατί ακόμα και αν πεθάνουμε όλοι μας στα βουνά, οι ιδέες μας δεν θα πεθάνουν. Είναι ένα παράδειγμα για τις μελλοντικές και σύγχρονες γενιές, να αγωνίζονται για έναν πιο αξιοπρεπή κόσμο».
«Ήμασταν οι σεφ της Ροζάβα»
Δεν του λείπει; «Μου λείπουν οι άνθρωποι που αγάπησα. Σήμερα βρίσκονται σπαρμένοι στον κόσμο, κάποιοι και στο Κομπάνι». Ένας από αυτούς ήταν ο Όρσο: «Ήταν ένα πολύ ταπεινό και ντροπαλό άτομο. Με πόνο και θυμό στην καρδιά, αλλά και πάρα πολύ αστείος, μαλ...ας (το λέει στα ελληνικά, γελώντας πονηρά) και τέλειος μάγειρας. Μου έμαθε πολλές συνταγές. Επειδή υπάρχει η φήμη ότι οι Ιταλοί είναι καλοί μάγειροι εγώ κι ο Όρσο ήμασταν οι σεφ της Ροζάβα!».
