To ενδεχόμενο της δολιοφθοράς στο λιμάνι της Βηρυτού παραμένει ανοικτό, σύμφωνα με υποστράτηγο εν αποστρατεία, ειδικό στη χημεία εκρηκτικών υλών. Οι φονικές εκρήξεις ήρθαν σε μια περίοδο τεταμένων σχέσεων Λιβάνου-Ισραήλ, με τα "τύμπανα" πολέμου να χτυπούν όλο και πιο έντονα στη Μέση Ανατολή.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι πληροφορίες που ανακοινώνονται προκαλούν ερωτήματα, καθώς έχουν υπάρξει τοπικές αναφορές για πτήσεις αεροσκαφών και drones στην περιοχή του λιμανιού, λεπτά πριν την τραγωδία.
Το ενδεχόμενο του σαμποτάζ λοιπόν, αναλύει ο Παναγιώτης Κιούσης, υποστράτηγος Ε.Α. - πτυχιούχος ΕΜΠ του Τμήματος Χημικών Μηχανικών με εξειδίκευση στη χημεία εκρηκτικών υλών.
“Το νιτρικό αμμώνιο, το οποίο ήταν η βάση της εκρηκτικής ύλης που εξερράγη στη Βηρυτό, είναι ένα υλικό που χρησιμοποιείται και για την παρασκευή λιπασμάτων, αλλά και για την κατασκευή εκρηκτικής ύλης για βόμβες” εξήγησε ο Παναγιώτης Κιούσης, μιλώντας στον Θέμα 104, 6 και τους Μπάμπη Κούτρα και Χρήστο Μπόκα.
Ο κ. Κιούσης τόνισε ότι “όλες οι εκρηκτικές ύλες έχουν νιτρική βάση”, όπως το πιο γνωστό ΤΝΤ που γίνεται με τριπλή νίτρωση της τονόλης. “Άρα εξ' ορισμού το νιτρικό αμμώνιο είναι εκρηκτική ύλη, άσχετα να εμείς το χρησιμοποιούμε για την παρασκευή λιπασμάτων. Είναι δευτερογενής εκρηκτική ύλη και χρειάζεται να πάρει ενέργεια από την έκρηξη κάποιας πρωτογενούς εκρηκτικής ύλης”, πρόσθεσε ο ίδιος.
Ειδικά για τη φονική έκρηξη της Βηρυτού, ο κ. Κιούσης περιέγραψε πως “στη συγκεκριμένη περίπτωση το νιτρικό αμμώνιο δεν μπορεί από μόνο του να εκραγεί, γιατί είναι σταθερή εκρηκτική ύλη”, τη στιγμή που η “φωτιά πυροδότησε κάποια πρωτογενή εκρηκτική ύλη, η οποία εξερράγη και στη συνέχεια η ενέργεια από την πρωτογενή εκρηκτική ύλη, πυροδότησε το νιτρικό αμμώνιο” υποστήριξε ο υποστράτηγος.
“Μετά τους 400 βαθμούς Κελσίου εκρήγνυται μια δευτερογενής εκρηκτική ύλη, όπως είναι το ΤΝΤ” επισήμανε ο κ. Κιούσης και επικαλέστηκε την “ανάλυση του βίντεο που δείχνει στην αρχή μικρές εκρήξεις που σχετίζονται με ανάφλεξη πρωτογενούς εκρηκτικής ύλης που ήταν αποθηκευμένη με τη δευτερογενή εκρηκτική ύλη”, “πράγμα που είναι εγκληματικό”, όπως ξεκαθάρισε.
Σύμφωνα με τον κ. Κιούση, “υπάρχει εγκληματική αμέλεια όσον αφορά τον τόπο αποθήκευσης”, καθώς “αυτή η ποσότητα έπρεπε να είναι διαμοιρασμένη σε πολλές μικρότερες ποσότητες σε αποθήκες που βρίσκονται εκτός του αστικού ιστού, ούτως ώστε και να υπάρξει κάποιο ατύχημα να υπάρξουν ζημίες 10 -15 δισ. ευρώ σαν της Βηρυτού”.
Παράλληλα, από την εμπειρία του ο κ. Κιούσης σημείωσε πως ο αριθμός των θυμάτων “θα ανέβει αρκετά. Πολλοί από τους τραυματίες θα καταλήξουν” υποστήριξε.
Ταυτόχρονα, ο υποστράτηγος αναφέρθηκε και στην αποθήκευση της εκρηκτικής ύλης, που “σε πρώτη φάση δόθηκε μια προσωρινή λύση να μπει σε μια αποθήκη του λιμανιού. Το να μείνει όμως εκεί 6 χρόνια είναι μια χημική ύλη που σίγουρα στα 6 χρόνια υπέστη αλλοιώσεις” ισχυρίστηκε ο κ. Κιούσης, αφού “ένα μεγάλο ποσό αυτής της εκρηκτικής ύλης είχε κρυσταλλοποιηθεί”.
Ερωτηθείς αν υπάρχει η πιθανότητα σαμποτάζ, “αν είναι σαμποτάζ ή είναι ατύχημα δεν μπορώ να αποφανθώ” απάντησε ο υποστράτηγος και συνέχισε, λέγοντας πως “πιστεύω όμως ότι ενεργοποιήθηκε πρωτογενής εκρηκτική ύλη είτε από ανθρώπινο χέρι, είτε από σπινθήρα, είτε από τριβή, είτε από κρούση”. Με αυτά τα δεδομένα, ο κ. Κιούσης δεν απέκλεισε την πιθανότητα δολιοφθοράς και “αν αν είναι και πλημμελώς φυλασσόμενη η περιοχή των αποθηκών, είναι πολύ πιο εύκολο να γίνει”, υποστήριξε.
“Είναι πολύ εύκολο να γίνει ένα σαμποτάζ για αυτό και αποφεύγεται δια ροπάλου η ποσότητα αυτή να είναι μέσα στον αστικό ιστό” υπογράμμισε ο υποστράτηγος, κάνοντας λόγο για “ασύλληπτες δυνάμεις”. “Σκεφτείτε ότι μια λίμπρα δευτερογενούς εκρηκτικής ύλης σε μια κολώνα που θα κόψει το χάλυβα της κολώνας λες και είναι πράσο”, κατέληξε.
Αναφορές για πυραύλους
Κάποια τοπικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι κάποιοι είδαν drones ή αεροσκάφη να πετούν στην περιοχή λίγο πριν από την έκρηξη και κάποιοι κάτοικοι της Βηρυτού ισχυρίστηκαν ότι είδαν να εκτοξεύονται πύραυλοι. Ωστόσο, αξιωματούχοι έχουν αρνηθεί ότι το περιστατικό οφείλεται σε επίθεση.
Λιβανέζική πηγή ασφαλείας δήλωσε ότι η αρχική πυρκαγιά που πυροδότησε την έκρηξη προκλήθηκε από εργασίες συγκόλλησης.
Ο προσωπάρχης του Λευκού Οίκου Μαρκ Μίντοουζ δήλωσε ότι η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει αποκλείσει την πιθανότητα η έκρηξη της Τρίτης να οφείλεται σε επίθεση και ότι ακόμα συλλέγει πληροφορίες.
Άνθρωποι που ένιωσαν την έκρηξη δήλωσαν ότι δεν είχαν ζήσει τίποτα ανάλογα τα χρόνια της σύρραξης και των ταραχών στη Βηρυτό, που καταστράφηκε από τον εμφύλιο πόλεμο του 1975-1990 και έκτοτε έχει ζήσει μεγάλες βομβιστικές επιθέσεις, ταραχές και έναν πόλεμο με το Ισραήλ.
«Πρώτα ακούσαμε έναν ήχο. Δευτερόλεπτα αργότερα έγινε μια μεγάλη έκρηξη. Και έγινε κόλαση», δήλωσε ο Ιμπραήμ Ζούμπι, που εργάζεται κοντά στο λιμάνι. «Είδα ανθρώπους να εκσφενδονίζονται πέντε ή έξι μέτρα μακριά».