Καθώς η ένταση στην Ουκρανία δείχνει να ακολουθεί μια οδό αποκλιμάκωσης, το κουβάρι των γεωπολιτικών συμφερόντων της Ουάσιγκτον αρχίζει να ξετυλίγεται στην Ασία και στα πέντε σημεία ανάφλεξης με την Κίνα, σύμφωνα με νέα αμερικανική έκθεση.
Η κλιμάκωση των εντάσεων από την κυβέρνηση Μπάιντεν εναντίον της Ρωσίας δεν είναι για τον έλεγχο της Ουκρανίας, ούτε για τη σωτηρία του παγκόσμιου δημοκρατικού συστήματος, είναι για την κυριαρχία της ευρωπαϊκής αγοράς φυσικού αερίου έναντι της Ρωσίας, δεδομένου ότι οι Ρώσοι είναι οι μεγαλύτεροι προμηθευτές φυσικό αέριο στην Ευρώπη και να αυξηθούν οι αμυντικές επενδύσεις των μελών του ΝΑΤΟ, πόροι που τελικά θα πέσουν στα ταμεία τους. Οι σημερινοί αυτοκρατορικοί αγώνες στον κόσμο δεν βασίζονται σε ιδεολογικές αρχές αριστεράς και δεξιάς, ούτε στη δημοκρατία και τον αυταρχισμό.
Οι διαμάχες είναι για την υπεροχή στον τομέα των νέων τεχνολογιών, του εμπορίου και των καταναλωτών. Συμπέρασμα: η στρατηγική της κυβέρνησης Μπάιντεν είναι να προκαλέσει τη Ρωσία και την Κίνα, αλλά αυτό που δημιουργεί είναι η ενίσχυση της συμμαχίας μεταξύ των δύο ευρασιατικών δυνάμεων.
Η αυτοκρατορική πολιτική των Κινέζων δεν βασίζεται στην εξαγωγή του πολιτικού τους συστήματος και των πολιτιστικών τους αξιών, αλλά στον έλεγχο του εμπορίου, με βάση την υπεροχή των νέων τεχνολογιών και σε τρεις άξονες του Νέου Δρόμου του Μεταξιού χωρίς παρεμβάσεις στο πολιτικό εσωτερικό χωρών. Η Ρωσία επίσης δεν έχει την εξωτερική της πολιτική που βασίζεται στην εξαγωγή των πολιτικών της αξιών, αλλά μάλλον στην επέκταση των οικονομικών και στρατηγικών συμφερόντων της.
Η Κίνα ακολουθεί μια ξεχωριστή στρατιωτική στρατηγική για να υποστηρίξει τις επεκτατικές εδαφικές της διεκδικήσεις στην Ασία. Η φιλοδοξία της χώρας να γίνει υπερδύναμη μέσω επιθετικής στρατιωτικής στάσης έχει οδηγήσει σε μεγάλη ένταση με την Ουάσιγκτον.
Δυτικοί αναλυτές έχουν εντοπίσει πολλαπλά «σημεία ανάφλεξης» που μπορεί να οδηγήσουν σε μια πλήρη σύγκρουση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Ωστόσο, οι Κινέζοι ειδικοί έχουν διαφορετική άποψη για την πιθανότητα ενός πολέμου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η υποβρύχια διπλωματία της Κίνας και ο "θαλάσσιος δρόμος του μεταξιού" που "χτίζει" το Πεκίνο στον Ινδοειρηνικό
Γιατί η Κίνα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει βία
Μια ιστορική ανάλυση των προηγούμενων πολέμων που διεξήγαγε η Κίνα δείχνει μια τάση: το Πεκίνο χρησιμοποιεί βία όταν αγχώνεται πως πλησιάζουν οι αντίπαλοί του.
Σε ένα άρθρο για το Atlantic, δύο Αμερικανοί μελετητές Michael Beckley και Hal Brands, επισημαίνουν ότι το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (CCP) ξεκινά έναν πόλεμο όταν βρίσκει ένα παράθυρο ευπάθειας σχετικά με τη δική του επικράτεια και εντός της δικής του άμεσης περιφέρειας ή όταν βλέπει ένα τελευταίο παράθυρο ευκαιρίας για την παγίωση του ελέγχου επί αμφισβητούμενων περιοχών.
Πολλές περιπτώσεις το υπογραμμίζουν αυτό. Το 1950, η Κίνα επιτέθηκε στις δυνάμεις της Αμερικής στην Κορέα από την ανησυχία ότι θα κατακτούσαν τη Βόρεια Κορέα, και στη συνέχεια θα τη χρησιμοποιούσαν ως βάση για να επιτεθούν στο Πεκίνο.
Το 1962, όταν ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (PLA) επιτέθηκε στις ινδικές δυνάμεις, ο λόγος που δόθηκε ήταν ότι η ινδική πλευρά είχε κατασκευάσει φυλάκια σε εδάφη που διεκδικούσαν οι Κινέζοι στα Ιμαλάια. Ωστόσο, ορισμένοι πιστεύουν ότι η πραγματική αιτία ήταν ότι το ΚΚΚ ανησυχούσε μήπως περικυκλωθεί από Ινδούς, Αμερικανούς, Σοβιετικούς και Κινέζους Εθνικιστές με την αυξημένη στρατιωτική παρουσία τους κοντά στην Κίνα.
Από τη δεκαετία του 1950 έως τη δεκαετία του 1990, η Κίνα σχεδόν ξεκίνησε πολέμους σε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις πυροβολώντας σε ή κοντά στην επικράτεια της Ταϊβάν. Ένα κοινό νήμα μεταξύ αυτών των επιθέσεων ήταν η ανάγκη να σταματήσει η Ταϊβάν την οικοδόμηση στενότερων σχέσεων με τις ΗΠΑ ή τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας της.
Πρόσφατα είδαμε τις εδαφικές διεκδικήσεις της Κίνας να αμφισβητούνται από πολλούς περιφερειακούς παράγοντες. Η Ιαπωνία, η Ταϊβάν, οι Φιλιππίνες, το Βιετνάμ και άλλες χώρες εστιάζουν επίσης στην οικοδόμηση στρατιωτικής ικανότητας. Το Πεκίνο το θεωρεί αυτό ως απειλή για την κυριαρχία του και τα εδάφη που διεκδικεί.
Η θέαση αυτών των περιοχών ως κλειστών παραθύρων ευκαιρίας για τη διεκδίκηση του ελέγχου, θα μπορούσε να είναι ένας πιθανός λόγος για τον οποίο έχουν εμφανιστεί πολλά σημεία ανάφλεξης Κίνας-ΗΠΑ στην Ασία, όπως η Ταϊβάν, η Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας και η Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Το κουβάρι της Ταϊβάν
Η αυξανόμενη διεκδίκηση της αυτονομίας της από την Ταϊβάν, σε συνδυασμό με τη στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ είναι μια σημαντική αιτία ανησυχίας για το Πεκίνο. Η Κίνα βλέπει την Ταϊβάν ως αποσχισθείσα επαρχία και θέλει να την ενώσει με την ηπειρωτική χώρα, αν χρειαστεί με τη βία.
Έτσι, η υψηλότερη περιφερειακή προτεραιότητα του PLA είναι να διασφαλίσει ότι είναι σε θέση να ασκεί έλεγχο στη θάλασσα και προβολή ισχύος γύρω από την Ταϊβάν.
Πολλαπλές τακτικές όπως η διατήρηση συνεχούς στρατιωτικής πίεσης μέσω της αποστολής μαχητικών αεροσκαφών και βομβαρδιστικών στη Ζώνη Ταυτοποίησης Αεράμυνας του νησιού (ADIZ), της διαρκούς πίεσης μέσω κυβερνοεπιθέσεων, της λαθροθηρίας των συμμάχων της κ.λπ. Μεταξύ όλων αυτών, η Κίνα δεν αποκλείει τις πιθανότητες χρήσης βίας για την επίτευξη της ενοποίησης με την Ταϊβάν.
Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα σημείο ανάφλεξης με τις ΗΠΑ, καθώς το αυτοδιοικούμενο νησί έχει στρατηγική και οικονομική σημασία. Ο περιορισμός της επιρροής της Κίνας στην περιοχή με το να σταματήσει μια πιθανή κατάκτηση της Ταϊβάν, είναι κάτι στο οποίο φαίνεται να επενδύει βαθιά η Ουάσιγκτον.
Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας
Η Κίνα έχει εντείνει τις στρατιωτικές δραστηριότητές της γύρω από την ομάδα νησιών που διεκδικείται από τους Ιάπωνες αλλά είναι ακατοίκητη, γνωστά ως νησιά Senkaku/Diaoyu στην Ανατολική Θάλασσα της Κίνας.
Όχι μόνο αυτές οι χερσαίες μάζες παρέχουν μια πύλη προς τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, αλλά η ιδιοκτησία τους θα πρόσφερε επίσης αλιευτικά δικαιώματα, πρόσβαση στην εκμετάλλευση υδρογονανθράκων και τη δυνατότητα εξόρυξης βαθέων υδάτων.
Η Κίνα αυξάνει σταδιακά τον αριθμό και την ικανότητα των αεροπορικών και θαλάσσιων περιπολιών γύρω και πάνω από τα νησιά.
Οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν το νησιωτικό συγκρότημα ως μέρος της Ιαπωνίας και έχουν διαβεβαιώσει το Τόκιο, ότι εμπίπτουν στην αμοιβαία εγγύηση αμυντικής ασφάλειας των δύο εθνών. Μια αντιπαράθεση εδώ θα μπορούσε να κλιμακωθεί σε μια επικίνδυνη κατάσταση μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας.
Θάλασσα της Νότιας Κίνας
Σε άρθρο για το Bloomberg Opinion, ο Τζέιμς Σταυρίδης, απόστρατος ναύαρχος του αμερικανικού ναυτικού και πρώην ανώτατος συμμαχικός διοικητής του ΝΑΤΟ, σημείωσε ότι, η Κίνα έχει αναλάβει μεγάλης κλίμακας κατασκευή νησιών στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, με αποτέλεσμα να προετοιμάσει εκτενές στρατιωτικό υλικό και υποδομές εκεί.
Αυτά είναι κυρίως σε περιοχές με πιθανά κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου γύρω από τα νησιά Spratly. Τα τεχνητά νησιά επιτρέπουν στην Κίνα να διεκδικήσει τον έλεγχο των περιοχών στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Αυτοί οι ισχυρισμοί έχουν ήδη απορριφθεί από ένα διεθνές δικαστήριο, αλλά το Πεκίνο συνεχίζει να αψηφά την απόφασή του.
Προκειμένου να αμφισβητήσει τις αξιώσεις της Κίνας, το Ναυτικό των ΗΠΑ διεξάγει επιχειρήσεις ελευθερίας πλοήγησης (FONOPS) στη θάλασσα. Ωστόσο, υπάρχει κίνδυνος κλιμάκωσης της σύγκρουσης, καθώς υπάρχουν δεκάδες εκατοντάδες σημαδεμένα και χωρίς σήμα κινεζικά πλοία που επιχειρούν στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Πρόσφατα, 220 κινεζικά πλοία ήταν αγκυροβολημένα για μήνες σε έναν ύφαλο εντός της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης των Φιλιππίνων σε αυτήν την περιοχή. Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι οποιαδήποτε σύγκρουση εδώ, δεν θα περιοριστεί μόνο στις ΗΠΑ και την Κίνα, αλλά θα περιλαμβάνει και άλλες χώρες, όπως οι Φιλιππίνες και το Βιετνάμ.
Άλλα σημεία ανάφλεξης
Μελετητές και βετεράνοι του στρατού που γνωρίζουν τη γεωπολιτική της περιοχής, έχουν επισημάνει άλλα σημεία ανάφλεξης, όπως η Βόρεια Κορέα και χώρες στην περιοχή του Ινδικού Ωκεανού.
Οι ΗΠΑ και η Κίνα βρίσκονται σε αντίθεση με τις θέσεις τους σχετικά με τη Βόρεια Κορέα. Το Πεκίνο είναι ο στενότερος σύμμαχος της Πιονγκγιάνγκ από τότε που οι δύο πλευρές υπέγραψαν μια συνθήκη το 1961. Αντίθετα, οι ΗΠΑ ηγήθηκαν μιας εκστρατείας για την απομόνωση της Βόρειας Κορέας διεθνώς για το πρόγραμμα πυρηνικών και βαλλιστικών πυραύλων της τελευταίας. Η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, στενοί εταίροι των ΗΠΑ, απειλούνται από τακτικές δοκιμές πυραύλων από τη Βόρεια Κορέα.
Παράλληλα, η Ινδία ανησυχεί ήδη για την αυξανόμενη ανδρεία της Κίνας μέσα και γύρω από τις παράκτιες περιοχές της και οι εντάσεις σιγοβράζουν.
Τι λένε οι Κινέζοι ειδικοί
Παρά αυτό το πλαίσιο, οι Κινέζοι ειδικοί διαφωνούν σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να εξελιχθούν τα γεγονότα γύρω από αυτά τα σημεία ανάφλεξης, ειδικά σε σχέση με μια πιθανή σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας.
Σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε από τη South China Morning Post, Κινέζοι ειδικοί σχολίασαν ένα έγγραφο σχετικά με πέντε πιθανά σενάρια όπου θα μπορούσε να ξεσπάσει πόλεμος μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας λόγω της πυροδότησης γεγονότων στην Ταϊβάν, τη Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας και τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Η ερευνητική εργασία συντάχθηκε από τη Stacie Pettyjohn του Κέντρου για μια Νέα Αμερικανική Ασφάλεια (CNAS).
Ο Liu Weidong, αναλυτής υποθέσεων των ΗΠΑ στην Κινεζική Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών στο Πεκίνο, διαφώνησε με αυτήν την «απλοϊκή» άποψη, λέγοντας ότι υπερεκτιμούσε τους κινδύνους για την ασφάλεια. «Εάν ένα ζήτημα σχετίζεται με μια τρίτη χώρα, ας πούμε τη Βόρεια Κορέα, είναι πολύ δύσκολο να πούμε αν είναι [μέσα] στα βασικά συμφέροντα του Πεκίνου ή όχι… Επομένως, νομίζω ότι τα σενάρια στην έκθεση είναι λίγο απλοϊκά», είπε. Τόνισε επίσης πώς πολλές τέτοιες προβλέψεις στο παρελθόν είχαν αποδειχθεί λανθασμένες.
Ο Liang Yunxiang, ειδικός στις διεθνείς σχέσεις στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, δήλωσε ότι «οι προστριβές μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ υπάρχουν και είναι δύσκολο να μετριαστούν. Η στρατιωτική αντιπαράθεση μπορεί πράγματι να ξεσπάσει σε σχέση με την Ταϊβάν, τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, την κορεατική χερσόνησο και άλλα θέματα».
«Ως εκ τούτου, αυτού του είδους οι παρατηρήσεις [όπως στην έκθεση της Pettyjohn] θα μπορούσαν να ωθήσουν την Κίνα και τις ΗΠΑ να δημιουργήσουν τις απαραίτητες προστατευτικές ράγες για την αποφυγή σύγκρουσης, οι οποίες μπορούν να εξασφαλίσουν υψηλού επιπέδου και στρατιωτική επικοινωνία σε περίπτωση σύγκρουσης και να περιορίσουν τον κίνδυνο σε διαχειρίσιμο επίπεδο», σύμφωνα με τον Liang.
