Σε μία αξιωματούχο του Πενταγώνου πέφτουν τα βλέμματα των αμερικανικών αρχών για την διαρροή των εγγράφων που αποκάλυπταν τα σενάρια που εξετάζει το Ισραήλ για την επίθεση-απάντησή του προς το Ιράν.
Σύμφωνα με πληροφορίες οι οποίες προκύπτουν και από επιστολή την οποίαν είχαν στείλει στον υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν, Αμερικανοί γερουσιαστές, πρόκειται για την Ιρανοαμερικανίδα Ariane Tabatabai. Την ίδια ώρα, το Sky News Arabia, μετέδωσε πως αξιωματούχος του Πενταγώνου των ΗΠΑ συνδέει τις δύο υποθέσεις, λέγοντας πως η Ταμπαταμπάι είναι από τα πρόσωπα που εξετάζονται για την διαρροή.
Η εν λόγω υπάλληλος, κατείχε υψηλόβαθμη θέση στο υπουργείο Άμυνας η οποία σύμφωνα τόσο με την ίδια στο Linkedin της όσο και με την επιστολή των γερουσιαστών, τιτλοφορείται ως «επικεφαλής του επιτελείου του υφυπουργού Άμυνας για ειδικές επιχειρήσεις και συγκρούσεις χαμηλής έντασης».
Σύμφωνα με τα όσα έλεγαν οι γερουσιαστές στην επιστολή τους η οποία χρονολογείται από τις 29 Σεπτεμβρίου, υπήρξε έντονη ανησυχία για την Ταμπαταμπάι καθώς της καταλογίζουν πως συμμετείχε στη λεγόμενη «Πρωτοβουλία Εμπειρογνωμόνων του Ιράν», την οποία «ανώτεροι αξιωματούχοι του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών ξεκίνησαν σε μια αθόρυβη προσπάθεια να ενισχύσουν την εικόνα και τις θέσεις της Τεχεράνης σε θέματα παγκόσμιας ασφάλειας - ιδίως το πυρηνικό της πρόγραμμα».
Οι γερουσιαστές Ρότζερ Γουίκερ, Τσαρλς Γκράσλεϊ, Μάικ Κράπο και Τζον Κόρνιν κάλεσαν δε την διοίκηση Όστιν να λάβει άμεσα μέτρα για να διασφαλίστεί ότι δεν έχει υπονομευθεί η ασφάλεια των ΗΠΑ.
Ο Γουίκερ μάλιστα σε χθεσινή ανάρτησή του επεσήμανε πως ο ίδιος από πέρσι είχε ζητήσει να ανασταλεί η άδεια ασφαλείας της Ariane Tabatabai για το ρόλο της σε μια ιρανική επιχείρηση πληροφοριών. «Παραδόξως, είναι ακόμα στη δουλειά της», γράφει, και συμπληρώνει πως «η τελευταία προφανής διαρροή σε ένα ιρανικό κανάλι Telegram αντικατοπτρίζει την ανοχή της κυβέρνησης Biden-Harris στις εσωτερικές απειλές».
Στην ίδια επιστολή τονιζόταν η ανάγκη για απαντήσεις από το Πεντάγωνο έως τις 6 Οκτωβρίου, ζητώντας λεπτομέρειες σχετικά με την έκδοση άδειας ασφαλείας (πάσου) στην Ταμπαταμπάι, τις επαφές της με αξιωματούχους του Ιράν, καθώς και αν είχε πρόσβαση σε ειδικά προγράμματα πρόσβασης (SAPs).
Δείτε την επιστολή των γερουσιαστών προς τον Λόιντ Όστιν:
Τα ζητήματα γύρω από την Ταμπαταμπάι δεν είναι καινούργια. Το 2021, Ιρανοί αντιφρονούντες υπέδειξαν ότι η Ταμπαταμπάι είχε μακρά ιστορία επανάληψης της ρητορικής του ιρανικού καθεστώτος. Τότε, αρκετά μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων ζήτησαν αναθεώρηση της άδειας ασφαλείας της, κάτι που η κυβέρνηση Μπάιντεν απέρριψε χαρακτηρίζοντάς το ως «συκοφαντικό και δυσφημιστικό».
Ωστόσο, νέες κατηγορίες αφήνουν να εννοηθεί ότι οι σχέσεις της Ταμπαταμπάι με το ιρανικό καθεστώς μπορεί να ήταν βαθύτερες από ό,τι φαντάζονταν ακόμη και οι πιο έντονοι επικριτές της, λένε χαρακτηριστικά οι γερουσιαστές. «Το γεγονός ότι το Υπουργείο Άμυνας αρχικά υπερασπίστηκε έντονα την Ταμπαταμπάι χωρίς να εξετάσει προσεκτικά αν η εθνική ασφάλεια είχε παραβιαστεί, προκάλεσε περαιτέρω αντιδράσεις».
Οι γερουσιαστές παρότρυναν τον Λόιντ Όστιν να αναστείλει άμεσα την άδεια ασφαλείας της Ταμπαταμπάι και ζήτησαν να μάθουν αν η Ταμπαταμπάι είχε υποβληθεί σε έλεγχο αντικατασκοπείας, όπως τεστ αλήθειας, και αν η άδειά της αναθεωρήθηκε περιοδικά.
Σημειώνεται πάντως πως μέχρι στιγμής δεν υπάρχει κάποια επίσημη επιβεβαίωση πως η Ταμπαταμπάι αναζητείται ή εξετάζεται από τις αρχές στο πλαίσιο της έρευνας για την διαρροή.
Ποια είναι η Αριάν Ταμπαταμπάι
Η Αριάν Ταμπαταμπάι είναι Ιρανοαμερικανίδα επιστήμονας πολιτικών επιστημών, συγγραφέας και ανώτερη σύμβουλος πολιτικής στο Υπουργείο Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών. Είναι απόφοιτη του King's College του Λονδίνου και κόρη του Τζαβάντ Ταμπαταμπάι, Ιρανού φιλοσόφου και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης.
Η Tabatabai είναι επίσης πρώην ερευνήτρια της δεξαμενής σκέψης RAND Corporation, διευθύντρια του προγράμματος σπουδών και αναπληρώτρια καθηγήτρια σπουδών ασφαλείας στο Πανεπιστήμιο Georgetown, διεθνής πολιτικός σύμβουλος του ΝΑΤΟ ενώ συμμετέχει σε διάφορα ερευνητικά προγράμματα.
Η Ταμπαταμπάι, σε άρθρο της στο περιοδικό Foreign Policy πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2020 στις ΗΠΑ, υποστήριξε ότι η οικονομία του Ιράν είναι εύθραυστη και θα αναγκαστεί να διαπραγματευτεί, να συμφωνήσει και να κάνει παραχωρήσεις, απαιτώντας από τον νικητή υποψήφιο πρόεδρο των ΗΠΑ να μην επιστρέψει στην πυρηνική συμφωνία και να πιέσει για περισσότερα σημεία.
Μετά την ανάληψη των καθηκόντων της κυβέρνησης Μπάιντεν, τον Ιανουάριο του 2021, εντάχθηκε στην ομάδα διαπραγμάτευσης των ΗΠΑ στις πυρηνικές διαπραγματεύσεις με το Ιράν, αλλά μαζί με τον Ρίτσαρντ Νίφιου αποχώρησε από την ομάδα μετά από λίγους μήνες λόγω διαφωνιών με τον Ρόμπερτ Μάλεϊ, τον επικεφαλής της αμερικανικής διαπραγματευτικής ομάδας, αλλά και επειδή πίστευε ότι οι ΗΠΑ θα άρουν πάρα πολλές κυρώσεις στο Ιράν και κατά συνέπεια η πιθανή συμφωνία δεν θα είναι αρκετά ισχυρή.
Αμφιλεγόμενες τοποθετήσεις
Μετά τον διορισμό της Ταμπαταμπάι στη θέση της στο υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, έγινε στόχος κατηγοριών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτές οι κατηγορίες για την Ταμπαταμπάι, εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στο Twitter, κατηγορώντας την ότι παραδόθηκε στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν.
Τον Σεπτέμβριο του 2023, μια μεγάλη κρύπτη αλληλογραφίας και ηλεκτρονικών μηνυμάτων της ιρανικής κυβέρνησης, που αναφέρθηκε για πρώτη φορά από το Semafor και το Iran International, συνέδεσε την Ταμπαταμπάι με την Πρωτοβουλία Εμπειρογνωμόνων του Ιράν, μια προσπάθεια που ξεκίνησε από ανώτερους αξιωματούχους του ιρανικού Υπουργείου Εξωτερικών για να ενισχύσει την εικόνα και τις θέσεις της Τεχεράνης σε θέματα παγκόσμιας ασφάλειας, ιδίως το πυρηνικό της πρόγραμμα. Συναντήθηκε τακτικά με υψηλόβαθμους Ιρανούς αξιωματούχους. Η Iran International υποστήριξε ότι η έκθεσή της ήταν μια αποκάλυψη και μια έκπληξη για το Πεντάγωνο.
Σε ένα από τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που διέρρευσαν, έγραψε στην επαφή της στο ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών και ζήτησε τη συμβουλή του για το αν θα έπρεπε να συνεργαστεί με αξιωματούχους στη Σαουδική Αραβία και να συμμετάσχει σε μια συνάντηση στο Ισραήλ. Η επαφή της είπε στην Tabatabai να εξετάσει τη Σαουδική Αραβία και να αποφύγει το Ισραήλ.
FBI: Ερευνούμε τη διαρροή των εγγράφων για τα ισραηλινά αντίποινα στο Ιράν
Εν τω μεταξύ, το FBI, δήλωσε ότι ερευνά τη διαρροή δύο άκρως απόρρητων εγγράφων των μυστικών υπηρεσιών που περιγράφουν τις προετοιμασίες του Ισραήλ για αντίποινα στο Ιράν. Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι δήλωσε ότι δεν έχει διαπιστωθεί αν η αποκάλυψη ήταν χάκινγκ ή διαρροή και ότι ο Τζο Μπάιντεν παρακολουθεί στενά τα αποτελέσματα της έρευνας.
«Δεν είμαστε ακριβώς σίγουροι για το πώς αυτά τα έγγραφα βρέθηκαν στη δημοσιότητα», δήλωσε στους δημοσιογράφους. «Ο πρόεδρος παραμένει βαθιά ανήσυχος για οποιαδήποτε διαρροή διαβαθμισμένων πληροφοριών στο δημόσιο τομέα. Αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει και είναι απαράδεκτο όταν συμβαίνει».
Τι κρύβει η διαρροή των απόρρητων εγγράφων από τις ΗΠΑ
Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, ο πρόεδρος Μπάιντεν είναι «βαθιά ανήσυχος» για τη διαρροή, χωρίς όμως να έχει ακόμη καθοριστεί εάν πρόκειται για χάκινγκ ή για εσωτερική διαρροή.
Τα έγγραφα φέρονται να περιγράφουν τις προετοιμασίες του Ισραήλ για ένα πλήγμα κατά του Ιράν, με πληροφορίες που συλλέχθηκαν από την Εθνική Υπηρεσία Γεωχωρικών Πληροφοριών των ΗΠΑ στις 15 και 16 Οκτωβρίου. Η διαρροή αυτών των εγγράφων αποτελεί σοβαρό ζήτημα εθνικής ασφάλειας, καθώς αποκαλύπτουν λεπτομέρειες για τις προετοιμασίες του Ισραήλ να επιτεθεί στο Ιράν, μια κίνηση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή.
Το BBC σε ανάλυσή του επιχειρεί να σκιαγραφήσει όλα όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι στιγμής:
Είναι τα έγγραφα αυθεντικά;
Οι στρατιωτικοί αναλυτές που εξέτασαν τα έγγραφα σημειώνουν ότι η γλώσσα και οι επικεφαλίδες που χρησιμοποιούνται είναι συνεπείς με παρόμοια διαβαθμισμένα έγγραφα που έχουν αποκαλυφθεί στο παρελθόν. Τα έγγραφα φέρουν τη σήμανση «Top Secret» και το ακρωνύμιο «FGI», που σημαίνει «Foreign Government Intelligence» (Πληροφορίες από Ξένη Κυβέρνηση).
Τα έγγραφα φαίνεται να έχουν διανεμηθεί σε υπηρεσίες πληροφοριών της συμμαχίας «Five Eyes», η οποία περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Το ακρωνύμιο «TK» που εμφανίζεται στα έγγραφα αναφέρεται στον όρο «Talent Keyhole», κωδικό που καλύπτει πληροφορίες που προέρχονται από δορυφόρους και σχετίζονται με τις υπηρεσίες Signals Intelligence (SIGINT) και Imagery Intelligence (IMINT).
Τι αποκαλύπτουν τα έγγραφα;
Τα έγγραφα παρουσιάζουν μια συνολική εκτίμηση των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών για τις προετοιμασίες του Ισραήλ να επιτεθεί στο Ιράν, βασιζόμενη σε πληροφορίες που συλλέχθηκαν στις 15 και 16 Οκτωβρίου από την NGA. Ένα από τα κύρια σημεία ενδιαφέροντος είναι η αναφορά σε δύο συστήματα βαλλιστικών πυραύλων αέρος-εδάφους (ABLM): το Golden Horizon και το Rocks.
Το σύστημα Rocks είναι ένας πύραυλος μεγάλου βεληνεκούς που κατασκευάζεται από την ισραηλινή εταιρεία Rafael και μπορεί να πλήξει στόχους τόσο πάνω όσο και κάτω από το έδαφος. Το Golden Horizon φαίνεται να αναφέρεται στο σύστημα Blue Sparrow, με εμβέλεια περίπου 2.000 χιλιομέτρων.
Αυτή η αναφορά υποδηλώνει ότι η ισραηλινή αεροπορία σκοπεύει να πραγματοποιήσει μια εκτεταμένη επίθεση, παρόμοια με εκείνη που πραγματοποίησε τον Απρίλιο σε ιρανικό ραντάρ κοντά στο Ισφαχάν. Με την εκτόξευση των πυραύλων από μεγάλη απόσταση, το Ισραήλ θα μπορούσε να αποφύγει την ανάγκη να πετάξει πάνω από γειτονικές χώρες, όπως η Ιορδανία.
Ωστόσο, τα έγγραφα δεν περιλαμβάνουν ενδείξεις ότι το Ισραήλ σκοπεύει να ενεργοποιήσει το πυρηνικό του οπλοστάσιο. Όπως σημειώνει το BBC, κατόπιν αιτήματος του Ισραήλ, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν αναγνωρίζει ποτέ δημοσίως ότι ο στενός σύμμαχός της, το Ισραήλ, διαθέτει πυρηνικά όπλα, οπότε αυτό έχει προκαλέσει κάποια αμηχανία στην Ουάσιγκτον.
Τι δεν αποκαλύπτουν τα έγγραφα;
Παρά τις αποκαλύψεις, τα έγγραφα δεν περιέχουν λεπτομέρειες σχετικά με τους στόχους που σκοπεύει να πλήξει το Ισραήλ ή το χρονοδιάγραμμα της επίθεσης. Η αμερικανική κυβέρνηση έχει εκφράσει την αντίθεσή της σε επιθέσεις που θα στοχεύουν ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις ή πετρελαϊκές υποδομές, γεγονός που αφήνει ως πιθανότερους στόχους στρατιωτικές βάσεις του Ιράν, ιδίως εκείνες που ανήκουν στους Φρουρούς της Επανάστασης (IRGC) και τη δύναμη Basij.
Παράλληλα, η καθυστέρηση της επίθεσης από πλευράς Ισραήλ είναι αξιοσημείωτη. Πολλοί ανέμεναν ότι η επίθεση θα είχε ήδη πραγματοποιηθεί, ειδικά μετά την υπόσχεση του Ισραήλ για αντίποινα κατά του Ιράν. Ωστόσο, όπως και τον Απρίλιο, όταν το Ιράν απάντησε με επίθεση 300 drones και πυραύλων μετά από ισραηλινό πλήγμα στη Δαμασκό, το Ισραήλ φαίνεται να προχωρά με προσοχή, ενδεχομένως λόγω των ανησυχιών των ΗΠΑ για κλιμάκωση λίγο πριν από τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου.
Διαρροή ή κυβερνοεπίθεση;
Υπάρχουν υπόνοιες ότι η διαρροή αυτών των εγγράφων ενδέχεται να έγινε σκόπιμα από κάποιον που ήθελε να αποτρέψει τα σχέδια του Ισραήλ για επίθεση στο Ιράν. Το Ιράν, το οποίο διαθέτει εξελιγμένες δυνατότητες στον κυβερνοπόλεμο, αποτελεί επίσης πιθανό ύποπτο για κυβερνοεπίθεση. Εάν τα έγγραφα είναι αυθεντικά, καταδεικνύουν ότι, παρά τις στενές σχέσεις άμυνας μεταξύ ΗΠΑ και Ισραήλ, η Ουάσιγκτον συνεχίζει να παρακολουθεί στενά τις στρατιωτικές προετοιμασίες του Ισραήλ.
Επιπτώσεις και ενδεχόμενη κλιμάκωση
Αν και δεν είναι σαφές πότε ακριβώς θα πραγματοποιηθεί η επίθεση, οι πληροφορίες που περιέχονται στα έγγραφα δείχνουν ότι το Ισραήλ προετοιμάζεται για ένα εκτεταμένο στρατιωτικό πλήγμα. Η Μέση Ανατολή βρίσκεται σε ένταση, και αν η επίθεση λάβει χώρα, αναμένεται να δημιουργήσει μια νέα περίοδο ακραίας αστάθειας στην περιοχή.